محمود صادقی روز سه شنبه در گفت وگو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا با اشاره به اهمیت نقش مردم در آرای حضرت امام خمینی (ره) و بازتاب این جایگاه در قانون اساسی و تاکید بر لزوم مراجعه به آرای عمومی برای اداره کشور اظهار کرد: نگاه امام خمینی (ره) به جایگاه مردم در عرصه سیاسی و اجتماعی از منظر دینی نقطه عطفی در جریان حوزوی بود.
وی با بیان اینکه در طول نهضت اسلامی با گذشت زمان نقش مردم در اندیشه امام پررنگتر شد، افزود: تا قبل از سال ۵۶ در نهضت اسلامی همواره مدلی که به عنوان مدل آلترناتیو رژیم پهلوی مطرح بود خیلی توجهی به مردم سالاری نداشت و بیشتر حکومت اسلامی مطرح بود. اما با تکاملی که در طول نهضت در اندیشه امام خمینی اتفاق افتاد جمهوریت و توجه به نقش مردم برجسته شد.
صادقی ادامه داد: پیش از انقلاب تصویر روشنی از مدلی که انقلابیون به دنبال آن بودند وجود نداشت. برای اولین بار در سال ۵۶ و ۵۷ امام خمینی با حضور در نجف و سپس پاریس مدل جمهوری را مطرح کردند. و ایشان تصویر روشنی از رابطه مردم با حکومت مطلوب ترسیم کردند و این امر منجر شد که مسیر پیروزی نهضت هموار تر و گسترده انقلاب هم وسیعتر شود.
امام خمینی به رأی مردم التزام عملی داشت
نماینده مردم تهران با تاکید بر این مسئله که صحبت از نقش مردم توسط امام خمینی فقط یک ادعا نبود، گفت: مردم در سخنان امام ابزاری برای پیروزی نهضت و یا تشکیل حکومت نبودند و امام به جایگاه مردم در حکومت التزام عملی داشتند به طوری که به فاصله دوماه از پیروزی انقلاب اصل نظام به رفراندوم و رأی مردم گذاشته شد و در کمتر از یک سال قانون اساسی توسط خبرگانی که با رأی مردم انتخاب شده بودند تدوین و به رأی مردم گذاشته شد.
صادقی اضافه کرد: از طرف دیگر با وجود توصیههایی که در دوران جنگ در برخی مقاطع برای تعطیلی و یا عقب انداختن انتخابات مجلس شورای اسلامی به دلیل لطمهای که احتمال داده میشد به روند جنگ بخورد حاضر به تعطیلی انتخابات مجلس نشدند.
امام خمینی برای مردم نقش تأثیر گذار در حکومت قائل بود
عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با اشاره به تلاش برخی جریانها برای تضعیف جمهوریت در ساختار نظام جمهوری اسلامی گفت: از زمان انقلاب و پس از انقلاب در جمهوری اسلامی دو نحله فکری وجود داشته است؛ یک نحله بر بعد اسلامی نظام تاکید میکند و نقطه آرمانی خود را حکومت اسلامی میداند و از دید این نحله جمهوری اسلامی یک مرحله گذار برای رسیدن به حکومت اسلامی است و حکومت اسلامی هم مدلی است که مردم نقش تعیین کننده در آن ندارند بلکه نقش مردم صرفاً پذیرفتن تصمیمات حکومت است.
استاد حقوق دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: در حالی که در مدل جمهوری اسلامی رأی مردم نقش سازنده و اثر گذار دارد و مردم تنها پذیرنده تصمیمات نیستند و اصولاً قدرت سیاسی بدون رأی مردم مشروعیت ندارد. حتی اگر مشروعیت بالقوه هم داشته باشد بدون مردم نمیتواند آن را بالفعل بکند. اما نحله اول با رویکردهای ایدئولوژیک آمیخته با اقتدار طلبی رأی مردم را تزئینی میداند. و مفهومی از حکومت اسلامی ارائه میکند که در آن مردم به عنوان صغار و محجورین تلقی میشوند.
جمهوریت و عدالت طلبی دو میراث برجسته امام
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امام در بین علمای دینی و مراجع مذهبی تنها فردی بود که توانست دیدگاههای خود را عملی کند و در مقام اجرا هم این دیدگاهها تبدیل به قانون اساسی شدند، گفت: حرفهای امام در قالب کتابها و مقالات نمانده است اما تحقق کامل اندیشه امام نیازمند زمان طولانی است و برای تحقق این آرمانها بیست، سی سال زمان کافی نیست.
وی افزود: اندیشه امام بنیانهای برجسته مختلفی دارد اما آن چیزی که امروز در جامعه ما بشدت خلاء آن احساس میشود جمهوریت و عدالت طلبی آرای امام است. به نظر من در مقطع فعلی بعد عدالت خواهی اندیشه امام در کنار جمهوریت میتواند رهگشا باشد. عدالت خواهی در اواخر حیات حضرت امام برجستهتر شد و در این دوران ایشان صحبت از جنگ فقر و غنا کردند و مفاهیمی مانند مستضعین و حمایت از مظلومان در اندیشه ایشان پررنگتر شد.
صادقی افزود: با وجود تأکیدات حضرت امام، با انحرافی که در اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی صورت گرفت شکاف طبقاتی در جامعه پرنگ تر شد. و این امر باعث شد از اندیشه عدالت طلب امام فاصله بگیریم.
عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: در دوران حاضر باید به این میراث و بنیان اندیشهای حضرت امام توجه بیشتری صورت بگیرد.
دانام ۹۴۸۷**۲۰۲۱