نبود مدیریت جامع، عمده ترین مشکل تالاب ها است

مسعود باقرزاده کریمی روز دوشنبه در نشست تحلیل ذینفعان تالاب آق گل ملایر بیان کرد: تکالیفی که سازمان محیط زیست در حوزه تالاب‌ها دنبال می‌کند طبق ماده ۱۶ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست است که مسئولیت مدیریت تالاب‌ها را به این سازمان محول کرده است

وی ادامه داد: سیاست‌های کلی نظام که برگرفته از نگاه رهبر معظم انقلاب است، در اجرای برنامه مدیریت زیست بومی می‌تواند به این راهبردهای کلان کمک کند که برنامه‌های عملیاتی را در میدان پیاده کنیم.

مدیرکل اکوسیستم‌های تالابی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: از ۱۵ سیاست کلی حفاظت محیط زیست هفت مورد به برنامه مدیریت زیست بومی در تالاب ها پرداخته شده و دولت یازدهم آئین نامه نحوه حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌ها را مصوب کرده که باید دستگاه‌ها این تکالیف را رعایت کنند.

باقرزاده کریمی اضافه کرد: سازمان حفاظت محیط زیست از دولت هشتم موضوع مدیریت زیست بومی در تالاب‌ها را دنبال کرده تا تالاب‌ها را به صورت حوزه‌ای مدیریت کند.

وی افزود: مدیریت زیست بومی ۱۲ اصل دارد که مهمترین آنها داشتن زبان مشترک در نگاه به مدیریت است که باید با مشارکت همه ذی نفعان تدوین شده و مسؤلیت همه ذی نفعان در تدوین و اجرای آن مشخص شود.

مدیرکل اکوسیستم‌های تالابی محیط زیست افزود: در حوزه آبخیز تالاب باید این طراحی و برنامه ریزی ها صورت گیرد چرا که مدیریت ۴۰ سال تالاب‌ها ناموفق بوده است.

باقرزاده کریمی اضافه کرد: مسئولان در چهار دهه گذشته تنها به محدوده تالاب توجه داشته اند در حالی که مشکلات در بیرون از تالاب بوده و موجب خشکی تالاب‌ها شده است.

وی مثال بارز این مساله را دریاچه ارومیه دانست و عالی‌ترین سطح حفاظت را پارک ملی عنوان کرد و اظهار داشت: در ۴۰ سال گذشته دریاچه ارومیه را در سطح پارک ملی مدیریت کردیم، بعد از ۴۰ سال دیدیم که آب دریاچه ارومیه به میزان ۳۲ میلیارد متر مکعب خشک شد.

مدیرکل اکوسیستم تالابی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: طبق بررسی‌ها مشکل در داخل تالاب و دریاچه نیست بلکه مشکلات در بیرون است و این مشکلات عمدی نبوده بلکه هر نهادی فعالیت‌ها و وظایف محوله را انجام می‌دهد.

باقر زاده کریمی مثال زد: وزارت جهاد کشاورزی اراضی خود را توسعه داده و وزارت نیرو، مدیریت منابع آبی را عهده دار است با این وجود چرا دریاچه محو شد؟ در حالی که باید مدیریت مشارکتی برای رفع این مشکل اعمال شود.

وی ادامه داد: برای کشوری که هفتاد تا هشتاد سال نظام مدیریت دولتی حاکمیت داشته خیلی سخت است ساختار بین بخشی و فرا بخشی جان بگیرد در حالی که از دولت هشتم این کار شروع شده است.

مدیرکل اکوسیستم تالابی سازمان حفاظت محیط زیست یادآوری کرد: بند الف ماده ۶۷ قانون برنامه چهارم توسعه کشور عنوان شده است که «برنامه مدیریت زیست بومی باید برای زیست بوم‌های حساس به ویژه دریاچه ارومیه تدوین شود» ولی در طی چند دولت این انجام نشده است.

باقرزاده کریمی افزود: خشکسالی‌ها دو دهه گذشته این اجبار را به ما گوشزد کرد که بی توجهی به تالاب‌ها موجب بروز معضل و بستر بختگان، بستر هور العظیم و ارومیه و تبدیل شدن به منشا گرد و غبار شد.

وی اضافه کرد: حالا که با منافع مستقیم سر کار دارد برای ما جدی شد به طوری که در دولت یازدهم اولویت اصلی، احیای تالاب‌ها و دریاچه ارومیه شده است.

مدیرکل اکوسیستم سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: رییس جمهوری چهار اولویت و تکلیف برای سازمان حفاظت محیط زیست پیش بینی کرده که مهمترین آن احیای تالاب‌ها و مقابله با گرد و غبار است.

باقرزاده کریمی ادامه داد: بنابراین برای دستیابی به این هدف باید زیر ساخت‌هایی شامل زیر ساخت‌های قانونی، فرهنگسازی برای مشارکت و ساختارهای اجرایی و مدیریتی فراهم کرد و موضوعی که در آق گل رخ داد علتش این است نگاه حوزه‌ای ما نگاه فراگیر برای کل حوزه است.

وی تاکید کرد: نبود مدیریت جامع بر حوزه‌های آبخیز علت بروز مشکل است هر نهادی برنامه دارد ولی در این برنامه‌ها نگاه بخشی توجه شده است.

وی گفت: ۲ مؤلفه ای که محیط زیست را با چالش مواجه کرده بی ارزش بودن آب و انرژی است؛ ملتی که در تمدن تاریخی و باورهای دینی باارزش ترین عنصر را آب می‌دانست هم اینک در فرایند توسعه آن را بی ارزش ترین فرایند می‌داند.

۷۵۲۶/‏۲۰۸۷