شلیک گلوله در محوطه تئاترشهر (شامگاه ۱۹ خرداد) هر چند جنبه امنیتی نداشت و حاصل نزاع دو دستفروش اطراف پیادهراه تئاترشهر بود؛ بازتاب دهنده آسیب حضور دستفروشانی است که از مدتها قبل چهره، امنیت اجتماعی و نظم عمومی این محیط فرهنگی را برهم زدند.
محدوده چهارراه ولیعصر به عنوان یکی از نقاط مرکزی کلانشهر تهران و یکی از پر رفت و آمدترین خیابانهای پایتخت شناخته میشود. منطقهای که علاوه بر این خصیصه، به سبب میزبانی کردن از مجموعه تئاترشهر در بوستان دانشجو، قطب هنرهای نمایشی، در نگاهی کلانتر یکی از قطبهای فرهنگی کشور به شمار میرود.
محوطه مجموعه تئاترشهر، بوستان دانشجو و پیادهراه مجموعه چهارراه ولیعصر طی دو، سه سال اخیر با حضور بساط گستران و دستفروشان چهره متفاوتی از یک منطقه فرهنگی به خود گرفته است. همین مساله نه تنها باعث بر هم خوردن نظم عمومی این محوطه شده مقر نزاعها، درگیریها و برخی بزهکاری های شهری را نیز شده است.
البته بسیاری دستفروشان این منطقه با توجه به شرایط اقتصادی موجود برای امرار معاش خانواده در حال فعالیت و تلاش هستند و مسئولان شهرداری در راستای ساماندهی آنها بارها اقدامات متعددی را انجام دادهاند؛ اما همجواری پیادهراه تئاترشهر با بوستان دانشجو که بخشی از آن متأسفانه به پاتوقی برای افراد بزهکار و معتادان متجاهر بدل شده طی دو، سه سال اخیر خاطرات تلخی برای افرادی رقم زده که در این بوستان به قصد تفریح و تفرج آمدهاند یا مخاطبان آثار هنری هنرمندان و همکاران مجموعه تئاترشهر بودهاند.
با مرور اخبار به حوادث مختلفی در زمینه نزاع، درگیری، سرقت، زورگیری و حتی قتل چند ماه گذشته به سبب نزاع دو تن از این دست فروشان با سلاح سرد، بر میخوریم که بازتاب دهنده برهم خوردن نظم عمومی، اجتماعی و از هم گسستن شاکله فرهنگی منطقه است.
درخواستهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت هنری این وزارتخانه، اداره کل هنرهای نمایشی ارشاد و در نهایت مدیریت مجموعه تئاترشهر طی سه سال گذشته از نهادهایی چون شهرداری، شورای تأمین استان تهران و دستگاه انتظامی هر از گاهی شاهد برچیده شدن بساط دستفروشان و بازگشت چهره آرام و نظم جاری در این منطقه بودهایم.
اما به دلیل استمرار نداشتن طرحهای پیشگیرانه بار دیگر با هجوم بساطگستران، دستفروشان و جولان بزهکاران در بوستان دانشجو، رویدادهای منفی و تلخی روی داده است. اما اتفاق روز یکشنبه از آن دست تلنگرهایی بود که بار دیگر به شکلی جدی تر، مساله بازگرداندن امنیت اجتماعی و نظم عمومی در این منطقه و احترام به محیط فرهنگی مانند تئاترشهر به عنوان مکانی ثبت شده و ملی و یکی از میراثهای فرهنگی کشور را برای مدیران دولتی، شهری و نظامی بازتاب داد.
اما به دلیل استمرار نداشتن طرحهای پیشگیرانه بار دیگر با هجوم بساطگستران، دستفروشان و جولان بزهکاران در بوستان دانشجو، رویدادهای منفی و تلخی روی داده است. اما اتفاق روز یکشنبه از آن دست تلنگرهایی بود که بار دیگر به شکلی جدی تر، مساله بازگرداندن امنیت اجتماعی و نظم عمومی در این منطقه و احترام به محیط فرهنگی مانند تئاترشهر به عنوان مکانی ثبت شده و ملی و یکی از میراثهای فرهنگی کشور را برای مدیران دولتی، شهری و نظامی بازتاب داد.
از لیدر و محافظ دستفروشان گرفته تا بروز قتل
مدیر مجموعه تئاترشهر در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با بیان آنکه از گذشتههای دور گروههایی در بوستان دانشجو ساکن بودند که سو ء شهرتی برای این بوستان و مجموعه تئاترشهر ایجاد کردند افزود: از جمله رفتارهای سازمان یافته و حساب شده دستفروشها تا جایی پیش میرود که برخی از آنها لیدر (هدایتگر) و حتی محافظ شخصی هستند، به همین سبب در بسیاری موارد شاهد نزاعهای خیابانی میان دستفروشان هستیم که حتی در مواردی به واسطه این درگیریها اتفاق تلخی مانند قتل روی میدهد.
دکتر سعید اسدی تاکید کرد: از زمان پذیرفتن مسئولیت این مجموعه با شهردار منطقه ۱۱ به شکل مستمر در ارتباط بوده و برای ساماندهی دستفروشان در این نقطه نامهنگاریهای فراوانی صورت گرفته است. حتی پیش از من با توجه به پیگیریهای مدیران پیشین مجموعه تئاترشهر همچنین اداره کل هنرهای نمایشی ارشاد شاهد بودیم مطابق مصوبه وزارت ارشاد برای حفظ و حراست از مجموعه تئاترشهر به عنوان محیطی فرهنگی که به ثبت میراث رسیده است «پلیس مستقر» در این منطقه حضور داشت. عزیزانی که برای بالا بردن ضریب امنیت به شکل مستمر به گشت زنی در منطقه بوستان دانشجو و محوطه اطراف تئاترشهر میپردازند.
توجه به مخاطبان، هنرمندان و کارمندان مجموعه تئاترشهر
مدیر مجموعه تئاترشهر با تاکید بر آنکه مساله تئاترشهر؛ مسألهای فراتر از یک مجموعه فرهنگی است گفت: به دلیل ایجاد بافت اجتماعی متفاوت در این منطقه؛ مساله امنیت این نقطه صرفاً به وجود یک مجموعه فرهنگی (تئاترشهر) در منطقه چهار راه ولیعصر محدود نمیشود.
اسدی با تاکید بر آنکه مساله تئاترشهر؛ فراتر از یک مجموعه فرهنگی است گفت: به دلیل ایجاد بافت اجتماعی متفاوت در این منطقه؛ مساله امنیت این نقطه صرفاً به وجود یک مجموعه فرهنگی (تئاترشهر) در منطقه چهار راه ولیعصر محدود نمیشود.
طی نامه نگاریها و پیگیریهای مستمر با شهردار منطقه ۱۱ یکی از اصلیترین درخواستهایم از زمان آغاز مدیریتم در این محیط فرهنگی، ساماندهی فیزیکی و حریم تفکیک شده محدوده تئاترشهر برای مصرف فرهنگی هنرمندان، مخاطبان و البته کارمندان این منطقه بود تا گرفتار سرقتها، زورگیریها یا نزاعهای خیابانی نشوند.
تعجیل برای اجرایی شدن «پهنه رودکی»
اسدی خاطرنشان کرد: از سال گذشته مطلع شدیم شورای شهر با همکاری شهرداری در امتداد طرح گذر فرهنگی که قرار بود از مجموعه تئاترشهر تا تالار وحدت را شامل شود، طرحی جامعتر به عنوان «پهنه رودکی» را برای ساماندهی این نقطه با نگاه و رویکرد فرهنگی به تصویب رسانده است. هر چند این طرح هنوز جنبه عملیاتی پیدا نکرده و نتوانسته در راستای افزایش ضریب امنیت این نقطه همچنین آسایش خیال مصرف کنندگان فرهنگی و عموم افرادی که در این نقطه تردد دارند کارایی خاصی داشته باشد امید داریم این طرح با سرعت بیشتری شکل اجرایی پیدا کند.
وی با بیان آنکه در ارتباط با جمع آوری دستفروشان و بساط گستران علاوه بر نامهنگاری های مجموعه تئاترشهر و اداره کل هنرهای نمایشی ارشاد رسانهها نیز به این امر پرداختهاند گفت: آنگونه که خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) نیز طی گزارشی در زمان برگزاری جشنواره تئاتر فجر به این نکته پرداخت؛ نباید فراموش کنیم مجموعه تئاترشهر مجوز جمعآوری و ساماندهی این افراد را ندارد و وظیفه این مساله به شکل قانونی و اجرایی در ید قدرت شهرداری است.
این مدرس دانشگاه افزود: شهرداری نیز طی چند ماه اخیر با ایجاد پاساژی تلاش کرد این دستفروشان را به نقطهای مشخص انتقال دهد؛ اما ایجاد این پاساژ نیز باعث نشد دستفروشان از حضور در پیادهراه چهارراه ولیعصر و اطراف مجموعه تئاترشهر دست بکشند.
وی ادامه داد: همچنین مشخص شد صدور مجوز نهایی برای جمعآوری دست فروشان و بساط گستران به شورای تأمین استان تهران باز میگردد. آنگونه که در زمان برپایی جشنواره بین المللی تئاتر فجر در بهمن و اسفند سال گذشته موانع فیزیکی و گذرگاه نوری در پیادهراه های اطراف مجموعه تئاترشهر باعث جمع شدن بساط دستفروشان و آرامش این منطقه شد. طرحی که مجوز آن را شورای تأمین استان تهران صادر کرد.
اسدی با اشاره به آنکه اجرای آن طرح تا آستانه نوروز با پشتیبانی پلیس و خدمات شهری به شکل کامل باعث برچیده شدن دستفروشان در اطراف مجموعه تئاترشهر شد، گفت: بعد از پایان تعطیلات و آغاز سال جدید بار دیگر بازگشت دستفروشان را شاهد بودیم بودیم و متأسفانه اجرا نشدن مستمر طرح قبلی بار دیگر حضور این افراد را در پیادهراه های مجموعه تئاترشهر دامن زد.
برطرف شدن آسیبها نیازمند همکاری بینابخشی
مدیر مجموعه تئاترشهر خاطرنشان کرد: نباید فراموش کنیم رسیدن به نقطه ایده آل و آرمانی از نظر امنیت و برطرف کردن چهره مخدوش شده اطراف مجموعه تئاترشهر و پیادهراه چهارراه ولیعصر با حضور دستفروشان به همکاری بینابخشی وزارت ارشاد، اداره کل هنرهای نمایشی، شهرداری، شورای شهر، نهادهای قضائی و مجموعه نیروی انتظامی بستگی دارد.
وی ادامه داد: تا زمانی که رفتار یکی از این بخشها رفتاری مقطعی و مسکنوار باشد نمیتوان در راستای تحقق برطرف شدن این دسته از آسیبها اطمینان حاصل کرد. بر طرف کردن آسیبها ی مجموعه تئاترشهر، بوستان دانشجو و برقراری نظم و امنیت ابعاد اجتماعی و کلانتری دارد که از عهده من به عنوان مدیر مجموعه تئاترشهر خارج است. من تنها در محدوده داخلی این مجموعه اراده و قدرت برای برقراری نظم و امنیت دارم و برقراری امنیت عمومی در فضای خارجی از قدرت و اراده من خارج است، مجوزی هم برای این دست از اقدامات ندارم.
ریشه یابی بروز معضل برای جلوگیری از تکرار آن
مدیرکل اداره هنرهای نمایشی ارشاد در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با بیان آنکه بوستانهای شهری در کنار آنکه محلی برای تفریح و تفرج عموم مردم به شمار می آیند همواره معضلات خاص خود را داشتند میگوید: یکی از این معضلات به تجمعهای مختلف در طول دوران تأسیس این بوستانها و تبدیل شدن آنها به پاتوق عدهای افراد برمی گردد که با بزهکاری چهره این دسته از محیطها را بر هم میزنند.
شهرام کرمی یادآور شد: مجموعه تئاترشهر به عنوان اثر ملی و ثبت شده در بوستان دانشجو نیز خارج از این دست اتفاقات و آسیبها نبوده است. به همین سبب است تاکید داریم اتفاقات ناخوشایندی مانند نزاع، درگیری و ختم شدن آن به تیراندازی مشکلی است که باید ریشه یابی شود.
افزایش بزهکاری ها با توسعه زندگی شهری
کرمی با تاکید بر آنکه با گسترش زندگی شهری حجم معضلات طی دو دهه اخیر بسیار افزایش پیدا کرده خاطرنشان کرد: تمام بوستانها در تهران همچنین دیگر بوستانها در استانهای دیگر با حضور بخشی از بزهکاران و به قول عوامل نیروی انتظامی، «اراذل و اوباش» نه تنها بخشی از آن چهره آرام بخش خود را از دست دادهاند که حضور این افراد در مکانهای عمومی مانند بوستانهای شهری موجب سلب آسایش افرادی میشود که میخواهند از این مکانها استفاده کنند.
ساختمان تئاترشهر در چهارراه ولیعصر به عنوان یکی از پر رفت و آمد ترین نقاط مرکز شهر تهران در چند سال اخیر به پایگاهی برای دست فروشان و آسیبهای همراه آنها اعم از نزاع و درگیری و برهم خوردن چهره نظم عمومی این منطقه بدل شده است، طی این مدت کارهایی که باید از سوی اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت میگرفت انجام شده و نتیجه آن به استقرار پلیس در مجموعه تئاترشهر منتج شده است.
وی ادامه میدهد: حضور پلیس، مأموران نیروی انتظامی و گشت مستمر آنها در داخل بوستان باعث پیشگیری بسیاری از اتفاقات ناخوشایندی شده است که میتوانست تبعات اتفاق ناخوشایندی که طی این چند روز به وقوع پیوست را بدتر کند.
اقدامات صورت گرفته مقطعی بودند
کرمی به پیگیریهای یک سال اخیر با شهرداری تهران برای برچیدن بساط دستفروشان به ویژه در بخش غربی محوطه تئاترشهر اشاره کرد و گفت: اقداماتی تاکنون صورت گرفته است که بیشتر شکل مقطعی داشته؛ اما در این میان شورای تأمین استان تهران با توجه به فعالیت دستفروشان برای تأمین معاش خانواده هاشان با برچیده شدن بساط دستفروشان به شکل کامل موافقت نکرده است.
کرمی به پیگیریهای یک سال اخیر با شهرداری تهران برای برچیدن بساط دستفروشان به ویژه در بخش غربی محوطه تئاترشهر اشاره کرد و گفت: اقداماتی تاکنون صورت گرفته است که بیشتر شکل مقطعی داشته؛ اما در این میان شورای تأمین استان تهران با توجه به فعالیت دستفروشان برای تأمین معاش خانواده هاشان با برچیده شدن بساط دستفروشان به شکل کامل موافقت نکرده است.
وی افزود: اگر بخواهیم نگاهی منطقی داشته باشیم نباید تنها به یک موضوع و آن هم مجموعه تئاترشهر فکر کنیم و حال افرادی که در پیادهراه مجموعه برای تأمین معاش خود و خانواده در حال تلاش هستند را نیز باید در نظر بگیریم.
به گفته کرمی این نوع اتفاقات حتی اگر دست فروشان نیز حضور نداشته باشند روی میدهد و باید برای جلوگیری از این دست حوادث نگاهی متکی بر ریشه یابی و کار کارشناسانه داشت. یکی از این دست اقدامات پیشگیرانه، اجرای طرح «پهنه رودکی» و تغییر کاربری این دسته از دستفروشان به فروشندگان محصولات فرهنگی به مخاطبان این منطقه است تا بتوانند علاوه بر بخشیدن چهره متفاوت به بوستان دانشجو، بار دیگر محوطه بیرونی تئاترشهر را به محیطی فرهنگی و هنری بدل کنند.
برقراری نظم عمومی بوستان داشجو در اختیار اداره کل هنرهای نمایشی نیست
مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت ارشاد با تاکید بر آنکه اقدامات صورت گرفته در فضای بیرونی مجموعه تئاترشهر در زمینه برقراری امنیت یا برچیدن بساط دستفروشان تحت اختیار این اداره کل نیست خاطرنشان کرد: تحقق این مهم نیازمند رایزنیهای مستمر نهادهای مختلف شهرداری، نیروی انتظامی و نهادهای صنفی با همراهی این ا داره کل و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اجرای طرحی مستمر در برقراری بیشتر نظم عمومی و امنیت اجتماعی در این منطقه است.
کرمی با اشاره به جلسات مکرر با مدیران و مسئولان نهادهای مختلف چند ساعت بعد از وقوع اتفاق مجموعه تئاترشهر - نزاع و درگیری با اسلحه گرم - گفت: دکتر سعید اسدی مدیریت مجموعه تئاترشهر به همراه معاون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شخص وزیر نیز طی نامه نگاریهای متعدد و جلسات حضوری بر ساماندهی هرچه سریعتر دستفروشان و ممانعت از شکل گیری پاتوقهای افراد بزهکار تاکید داشتهاند.
حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مجموعه تئاترشهر
مدیرکل اداره هنرهای نمایشی ارشاد میگوید: با صداقت باید گفت تنها یک نهاد نمیتواند برای برقراری نظم عمومی و بخشیدن چهرهای متفاوت نسبت به آنچه که امروز به عنوان آسیبهای پیادهراه چهارراه ولیعصر و مجموعه بوستان دانشجو و محیط تئاترشهر است اقدام کند.
وی با تاکید بر اینکه مدیران دولتی، فرهنگی، شهری و انتظامی نگران وضعیت عمومی این منطقه هستند یادآور شد: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز گذشته (دوشنبه ۲۰ خرداد) بنا داشت در مجموعه تئاترشهر حضور داشته باشد تا یکی از آثار اجرا شده در سالنهای اقماری این مجموعه را ببیند اما به دلیل پیگیریها حضور ایشان به روزهای بعد موکول و شامگاه سه شنبه (۲۱ خرداد) محقق شد.
وی با تاکید بر اینکه مدیران دولتی، فرهنگی، شهری و انتظامی نگران وضعیت عمومی این منطقه هستند یادآور شد: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز گذشته (دوشنبه ۲۰ خرداد) بنا داشت در مجموعه تئاترشهر حضور داشته باشد تا یکی از آثار اجرا شده در سالنهای اقماری این مجموعه را ببیند اما به دلیل پیگیریها حضور ایشان به روزهای بعد موکول و شامگاه سه شنبه (۲۱ خرداد) محقق شد.
کرمی با اشاره به فعالیت خبرنگاران برای بازتاب معضلات و آسیبهای مجموعه اطراف تئاترشهر افزود: محیط تئاترشهر به عنوان مکان ملی ثبت شده صرفاً در اختیار مدیران این مجموعه و همکارانشان در اداره کل هنرهای نمایشی ارشاد تنها به عنوان بهره بردار قرار نگرفته است.
وی ادامه داد: ما صرفاً ملزم به نگهداری محیط فیزیکی این منطقه نیستیم و باید اقداماتی در راستای امنیت خاطر مخاطبان این مجموعه، هنرمندان و همکاران مجموعه تئاترشهر را نیز در خاطر داشته باشیم. یکی از اصلیترین اقدامات ساماندهی طرح دستفروشان و برقراری بیشتر نظم و امنیت عمومی در این منطقه است.
اتفاق تلخ سه روز گذشته تلنگری جدی به مسؤولان
مدیرکل اداره هنرهای نمایشی ارشاد درباره اجرا شدن طرح مستمر ساماندهی دستفروشان گفت: امیدواریم اتفاق تلخ دو روز گذشته تلنگری جدی به همه مسئولان فرهنگی، شهری، انتظامی و قضائی باشد تا بتوانیم با همدلی و تعامل با یکدیگر و توجه بیشتر، طرح ساماندهی بوستان دانشجو و محوطه مجموعه تئاترشهر را با سرعتی بالاتر عملیاتی و نهایی کنیم.
فراهنگ **۹۲۶۶**۹۱۵۷
نظر شما