رویه استخدام مربیان خارجی از سال‌های دور وجود داشته و مربیان نامداری مانند «زدراوکو رایکوف» و «آلن راجرز» در دو تیم پرطرفدار تهران ایران حضور داشتند. اما با استارت لیگ برتر حضور مربیان خارجی در ۲ تیم پررنگ‌تر شد. استقلال تهران که لیگ برتر را با «منصور پورحیدری» شروع کرده بود در نهایت بازی پایانی را به ملوان واگذار و دستش از قهرمانی کوتاه ماند. این نتیجه موجب شد تا مدیران آبی‌های پایتخت با یک مربی خارجی نامدار وارد مذاکره شوند. «رولاند کخ» آلمانی در دوره دوم لیگ برتر هدایت استقلال را بر عهده گرفت او مرداد ماه سال ۱۳۸۱ به ایران آمد و در نهایت ۳۱ فروردین ۹۲ نیمکت استقلال را ترک کرد.
وی در ۱۸ مسابقه لیگ برتر با کسب هفت برد، هفت مساوی و پذیرش چهار شکست در این تیم به کار خود پایان داد. وی همچنین با دو برد و یک باخت نتوانست عملکرد مناسبی در جام حذفی باشگاه‌های ایران داشته باشد. کخ پس از عدم موفقیت در استقلال و برکناری از سمت سرمربی‌گری این باشگاه، دستیار کریستف دام در فنرباغچه ترکیه شد.
دومین خارجی استقلال سال‌ها پس از کخ هدایت این تیم را بر عهده گرفت اما او یک کمک مربی بود که پس از اخراج علیرضا منصوریان هدایت این تیم را بر عهده گرفت. «میک درموت» ایرلندی تنها یک مسابقه نفر نخست کادر فنی بود و در نهایت با آمدن شفر ایران را ترک کرد.
اما شاید با ثبات ترین مربی خارجی استقلال وینفرد شفر باشد. وی که تیم بحرانی منصوریان را تحویل گرفت در نخستین بازی دربی را به حریف واگذار کرد اما در ادامه توانست تیم را در مسیر قهرمانی قرار دهد. برد در دربی برگشت فصل هفدهم و کسب عنوان قهرمانی جام حذفی از مهمترین افتخارات او در استقلال است.
شفر اما یک پاشنه آشیل جدی داشت و ان باخت در بازی‌های حساس بود. او در حالی می‌توانست با برد در دربی برگشت لیگ هجدهم مدعی اصلی قهرمانی شود با باخت به ۲ تیم پرسپولیس و پدیده در نهایت از سوی مسؤولان باشگاه کنار گذاشته شد. مهمترین نقطه قوت این مربی ساماندهی خط دفاعی استقلال بود.
چهارمین مربی خارجی استقلال در لیگ برتر در حالی قرار است فصل نوزدهم را شروع کند که استراماچونی ایتالیایی شرایط سختی برای بازگشت استقلال به روزهای اوج دارد.
اما اگر یک همسنجی بین استقلال و پرسپولیس در زمینه استخدام مربیان خارجی شود باید گفت که استقلال بومی‌تر اداره شده و تمام افتخارات لیگ برتر آن با مربی داخلی است اما در مقابل پرسپولیس نیمی از هجده دوره لیگ برتر را با مربیان خارجی شروع یا به پایان رسانده است.
نخستین مربی خارجی این تیم در لیگ برتر «وینکو بگویچ» بود که با امیدهای فراوان و استخدام ستاره‌هایی مانند علی دایی، باقری، امامی فر به پرسپولیس آمد اما برخلاف شروع قدرتمندانه چندان موفق نبود و تنها رقص شال قرمز او در ذهن هواداران ماند. پرسپولیس در ۳۰ بازی با بگوویچ، ۱۱ برد و ۹ تساوی و ۱۰ باخت بدست آورد.
دومین مربی خارجی لیگ برتر پرسپولیس سال ۸۳ از آلمان آمد و در اوایل کار با علی پروین به مشکل برخورد اما در ادامه نتایج خوبی کسب کرد پرسپولیس با «راینل زوبل» در ۳۱ بازی ۱۷ برد، ۷ تساوی و ۷ باخت بدست آورد. وی پس از استعفا، حمید استیلی را عامل ناکامی خود معرفی کرد.
پس از زوبل هدایت تیم پرسپولیس پس از چند فصل به مربی هلندی سپرده شد وی که بهمن ماه ۸۴ هدایت این تیم را بر عهده گرفت نتایج خوبی کسب کرد و در نهایت تا فینال جام حذفی نیز پیش رفت اما ایراد اصلی «آری هان» نامدار غیبت‌های مکرر بود تا جایی که برخی تخمین زدند که او از ۱۷۸ روز حضور در پرسپولیس ۹۶ روز مرخصی بود. او در مرداد ماه سال ۱۳۹۵ از این تیم کنار گذاشته شد. آری هان در زمان خود با قرارداد یک میلیاردی گران‌ترین مربی محسوب می‌شد.
اما یکی از گزینه‌های سرشناس پرسپولیس در بین خارجی‌ها مصطفی دنیزلی بود که در دو دوره متناوب هدایت این تیم ر ا بر عهده داشت. دنیزلی در این دو دوره موفقیت چندانی کسب نکرد اما شاید تنها خاطره هوارادان از وی برد ۳ بر ۲ برابر رقیب در دقایق پایانی دربی بود. پرسپولیس در ۵۹ بازی با دنیزلی ۲۳ برد، ۲۱ تساوی و ۱۵ باخت (۹۰ امتیاز) بدست آورد. دنیزلی فقط ۳۹ درصد بازی‌هایش با پرسپولیس را با برد به پایان برد.
اما در بین مربیان خارجی پرسپولیس در لیگ برتر عنوان ناکام محض می‌تواند برازنده «ادواردو وینگادا» دوست صمیمی کارلوس کی روش باشد. وی از ۲۱ بهمن ماه ۸۷ هدایت پرسپولیس را بر عهده گرفت و با پرسپولیس در سه جام ناکام محض بود. دوران حضور وی نیز پرحاشیه بود و ۷ برد، ۴ تساوی و ۶ باخت در ۱۷ بازی کسب کرد.
پس از وینگادا نوبت به زلاتکو کرانچار رسید تا به عنوان یک خارجی هدایت سرخ‌های پایتخت را بر عهده گیرد. عملکرد وی چندان در تیم چشمگیر نبود. این مربی در ۲۱ بازی ۸ برد، ۹ تساوی و ۴ باخت (۳۳ امتیاز) کسب کرد.
اگر عنوان ناموفق مربیان خارجی پرسپولیس به وینگادا می‌رسد اما پر سر و صداترین آنان «مانوئل ژوزه» بود که با مدیریت رویانیان به ایران آمد و در نهایت هزینه‌های فراوانی به این باشگاه تحمیل کرد. او در پنج ماه مربیگری در ۱۷ بازی لیگ برتر هدایت پرسپولیس را بر عهده داشت که ۵ برد و ۶ تساوی و ۶ باخت (۲۱ امتیاز) بدست آورد و پرسپولیس را که در رده ۱۲ تحویل گرفته بود، در همان رتبه نیز تحویل داد و رفت!.
پس از رفتن وی از ایران مبلغ قراردادش موجب تحمیل هزینه‌های زیادی به پرسپولیس شد.
این باشگاه چند فصل با مربیان داخلی سپری کرد تا در نهایت «برانکو ایوانکویچ» در میانه‌های فصل پانزدهم هدایت این تیم را بر عهده گرفت و به موفق ترین مربی خارجی تاریخ فوتبال ایران تبدیل شد. سه عنوان قهرمانی لیگ برتر، یک نایب قهرمانی، یک عنوان قهرمانی جام حذفی و سه سوپر جام فوتبال ایران از مهمترین دستاوردهای او در چهار سال حضور در این تیم است.
برانکو همچنین تیم پرسپولیس را برای نخستین بار به فینال لیگ قهرمانان آسیا برد.
او در ۱۳۱۸ روز حضور در نیمکت پرسپولیس ۱۴۵ بازی، ۸۱ برد و کسب ۴ جام کرد. برانکو در نهایت پس از قهرمانی در جام حذفی از هواداران پرسپولیس خداحافظی کرد.
مسؤولان این باشگاه پس از برانکو روی به استخدام یک مربی خارجی آوردند. گابریل کالدرون آرژانتینی امسال در کنار آندره استراماچونی هدایت سرخ آبی‌های تهرانی را بر عهده دارند.
نظر شما