به گزارش ایرنا، روستای دستکند (صخره‌ای) سه هزار ساله میمند از روستاهای تاریخی کرمان در ۳۰ کیلومتری شهربابک است که به عنوان هفتمین منظر فرهنگی- طبیعی و تاریخی در جهان موفق به دریافت جایزه مرکوری شده است.
ساکنان این روستای تاریخی در جهان دارای آداب و رسوم خاص بوده و هنوز روابط سنتی زندگی در آن حفظ شده و در زبان و گویش نیز همچنان از کلمات پهلوی ساسانی استفاده می‌شود به نحوی که می‌توان تعامل انسان و طبیعت در هزاره دوم میلادی را به خوبی در آن دید.
این روستای باستانی که با شماره ۴۱۳۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، از معدود موارد معماری صخره‌ای است که به شکلی گسترده در تمامی ساختار روستا استفاده شده‌است.
در تیرماه سال ۱۳۹۴ مصادف با ۴ ژوئیه ۲۰۱۵ در سی و نهمین اجلاس میراث فرهنگی یونسکو پرونده منظر فرهنگی میمند شهربابک مورد بررسی قرار گرفت و با کسب اکثریت آرا به عنوان نوزدهمین اثر جهانی ایران در فهرست یونسکو به ثبت رسید.
از سوی یونسکو از منظر فرهنگی میمند شهربابک اینچنین یاد شده است: در انتهای دره‌ای در جنوب کوه‌های مرکزی ایران منطقه تاریخی «میمند شهربابک» واقع شده‌است که شیوه زندگی مردمانش از سال‌های دور تا به امروز به شکل سنتی همچنان در جریان است. کوچ نشینانی که روزگارشان را از راه کشاورزی و دامداری می‌گذرانند و میان اقامتگاه‌های تابستانی و زمستانی خود در فصول مختلف سال در حرکت هستند. در طول فصل سرما در قسمت‌های انتهایی دره و در خانه‌های صخره‌ای که در دل کوه ساخته شده‌اند اقامت دارند.
نقل قول‌های متفاوتی در رابطه با قدمت این روستا گفته شده است بعضی آن را به قرون هشتم و هفتم پیش از میلاد نسبت داده و برخی آن را متعلق به قرون دوم و سوم میلادی و برخی هم بر اساس سنگ نگاره‌ها و نقوش صخره‌ای موجود در این منطقه، قدمت آن را به چند هزار سال قبل می‌دانند.
روستای میمند دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است که چهار ماه پایانی سال، اهالی این روستا به دامداری و باغداری مشغول هستند و چهار ماه اول سال را در سر آغل‌های دشت سپری می‌کنند.
در میمند آنچه که بیش از همه نگاه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند بافت و ساختار خانه‌ها در دل صخره هاست، خانه‌هایی که به خاطر استحکامشان در طول این هزاران سال کمتر دچار تحولات کالبدی و اجتماعی شده‌اند و هنوز هم مردمانی در آن ساکن هستند که با روی گشاده و مهربانی از مسافران و گردشگران استقبال می‌کنند.
در ساخت این خانه‌ها نه نشان از آجر، نه ملات و نه خشت است و این همه زیبایی که به یکجا در طول مدت زمان طولانی آفریده شده است امروز همه را غرق خود کرده است.
کیچه در گویش میمندی نامی است که برای این خانه‌های دستکند در دل کوه نهاده شده است که هرکدامشان شکل و ساختاری متفاوت دارند.
حدود ۴۰۵ کیچه کوچک و بزرگ و ۲۵۶۰ اتاق در این روستا وجود دارد که هر کدام شامل یک یا چند اتاق و اصطبل می‌باشد. فضای داخل خانه ساده و دلنشین طراحی و چیده شده است، کف آنها اغلب از گلیم، نمد و قالی‌های دست باف میمندی فرش شده است و طاقچه‌هایی در اتاق‌ها کنده شده است که محل نگهداری ظروف، چراغ و جای رختخواب‌ها است.
کیچه های میمند بدون دودکش هستند و سیاهی دیوارها در کیچه ها نیز به دلیل پخت و پز و سوزاندن هیزم بوده است که باعث سیاه شدن دیوارها و همین دود منجر به عایق شدن و استحکام دیوارها و سقف شده است.
حمام، مسجد، حسینیه و مدرسه نیز که با معماری مربوط به خود ساخته شده‌اند از جاذبه‌های گردشگری د ر میان این دستکندها در میمند به شمار می آیند.
محصولات کشاورزی این منطقه شامل گردو، بادام، انگور، گلابی، پسته و بادام کوهی، بوته‌های زارچ و از گیاهان دارویی این منطقه می‌توان به آلاله، آویشن، بابونه، پونه، کلپوره اشاره کرد.
میمند شهربابک به دلیل استحکام دفاعی در طول تاریخ کمتر دستخوش تحولات کالبدی و اجتماعی شده‌است و بیش‌ترین تغییر در آن مربوط به چند دهه اخیر می‌باشد.
برای چنین منطقه‌ای که از نظر جاذبه تاریخی و طبیعی بی نظیر و منحصر به فرد است قطعاً باید تلاش مضاعفی کرد تا از آنچه باعث می‌شود این اثر از فهرست جهانی بیرون بیاید جلوگیری کنند.
یکی از مواردی که در این میان بسیار قابل توجه و ملموس است و یکی از شاخص‌هایی است که به خاطر آن این اثر ثبت جهانی شده است این است که باید شرایط را به گونه‌ای برای زندگی در این منطقه تسهیل کرد که زیرساخت‌ها را ساخت و یا بازسازی کرد تا مهاجرت شکل نگیرد و جریان زندگی در این خانه‌ها همچنان ادامه یابد.
توسعه فرهنگی و اقتصادی و اهمیت دادن به نیازهای اولیه مردم این منطقه می‌توان ما را در رسیدن به استانداردهای آثار ثبت جهانی کمک کند و اینکه بتوانیم شرایط بهتری را برای اقامت یک شبه یا چند روزه گردشگران داخلی و خارجی فراهم کنیم.
۹۸۸۹/ ۵۰۵۴
نظر شما