حکیم سعدالدین بن شمس الدین نزاری بیرجندی قهستانی معروف به حکیم نزاری در قرن هفتم هجری روزگار میگذراند و کتاب ادب نامه او چگونگی رفتار وزیران، منشیان و دیگر درباریان را درباره شاه توصیف میکند و نخستین حرفش این است که از خدمتگزاری در دربار پادشاهان برحذر باشید چون عاقبت خوبی ندارد و نزاری در این کتاب میگوید که نتیجه حاصل از تجربههای زندگی نشان دهنده اخلاق مثبت و منفی است و همچنین در این کتاب آمده که هدف غایی، رعایت اخلاق، رسیدن انسان به سعادت و نیکبختی است.
در بخشی از کتاب ادب نامه این شاعر آمده است که برای پیشرفت اجتماع باید تبعیضهای اجتماعی از بین برود و برای اینکه حکومت ایده آل داشته باشیم باید بین حکومت و جامعه توازن وجود داشته باشد.
کتاب ادب نامه حکیم نزاری بیشتر به بحثهای اخلاقی میپردازد و تقویت فضیلتهای اخلاقی را لازمه رسیدن انسان و جامعه به سعادت ابدی میداند.
آثار کلیات حکیم نزاری در دنیا ۲ نسخه است که یکی در تاجیکستان و شهر دوشنبه و یک نسخه در سن پطرزبورگ روسیه است، به اعتقاد دکتر محمود رفیعی در گذشته ما کمتر به کتابهای خود توجه میکردیم به طوری که روسها در گذشته به روستاها میآمدند و کتابها را خریداری میکردند و به کشور خودشان منتقل میکردند.
محمود رفیعی بعد از ۱۲ سال تلاش توانست یک کپی از کتاب ادب نامه حکیم نزاری تهیه و آن را تصحیح کند و در سال ۱۳۹۲ این کتاب که شامل ۱۲۰ صفحه است منتشر شد.
رفیعی متولد سال ۱۳۱۸ در بیرجند است که تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در این شهر گذراند و سپس برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی به سوئیس رفت و دوره پزشکی عمومی را در ژنو گذراند و سپس دوره تخصصی را در رشته بیماریهای کودکان در انگلستان پشت سرگذاشت و در سال ۱۳۵۱ نیز به ایران بازگشت و با سمت استادیاری استخدام دانشگاه تهران شد.
۷۵۵۹* ۶۰۵۴