کمال تبریزی در نشست «نشاط در جامعه ایران» با نگاهی به تولیدات سینما و تلویزیون که عصر امروز (۲۴ تیرماه) در پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات برگزار شد، گفت: مارمولک را طنز خوب دانستند اما همین فیلم اجازه نمایش نداشت. بعد از سالها نظر تمام افرادی که در آن سالها با مارمولک مخالف بودند امروز تغییر کرده و موافق این فیلم شدند اما اگرهمین امروز از وزارت فرهنگ و ارشاد اجازه روی پرده بردن این فیلم را بخواهیم اجازه روی پرده بردن مارمولک بعد از سالها را نمیدهد. در صورتی که مارمولک پروانه نمایش را دارد و این یعنی دو کانگی.
کارگردان سریال «لیلی با من است» ادامه داد: ما در جامعه دو گانگی بوجود آوردیم. مردم در یک جمع خصوصی طور دیگری هستند و در زندگی اجتماعی به گونهای دیگر رفتار میکنند و این پدیده عادی شده است و مردم هم قبول کردند. من فکر میکنم همین مورد باعث مشکلات و آسیبهای اجتماعی شده است.
جامعه دچار دوگانگی شده است
این کاردگردان خاطر نشان کرد: فکرش را کنید خوانندهای مجوز انتشار موسیقی ندارد اما در برخی مکانها اجرا میکند. این بلاتکلیفی مردم را به سمت و سوی خاصی برده است. در فضای مجازی میتوان دید چقدر همین مردم ناسزا میگویند و از کلمات رکیک استفاده میکنند. حال همان فردی که در فضای مجازی فحش میدهد اگر در فضای اجتماعی باشد با ادب صحبت میکند وخود واقعی اش را نشان میدهد. اینها همه بازتاب همین دو گانگی است که میتواند به شدت ضربه بزند به جامعه.
تبریزی عنوان کرد: جامعه ما به سمتی رفته است که نمیتوان از ظاهر مردم باطن و نقطه نظراتش را فهمید و متأسفانه این اوج مشکل است. مثالی در این رابطه می زنم خانمی در زمان اکران مارمولک آمد و با من سلام احوالپرسی صمیمانه ای کرد. پوشش این خانم به گونهای بود که در جامعه و اجتماع به ظاهری که این خانم داشت میگویند بد حجاب. رو به این خانم گفتم من شما را نمیشناسم. گفت من منشی فلان فرد هستم که شما در فلان ارگان هفتهای چند بار جلسه با ایشان میگذارید و من برنامه و جلسات را برنامه ریزی میکنم. ظاهر این فرد با آنچه من دیده بودم در آن ارگان متفاوت بود. این تضاد فقط نه در این خانم بلکه در بیشتر افرادجامعه ما دیده میشود.
هر چه آثار سطح پایین و هنجار شکن باشد پر مخاطب تر میشود
کارگردان فیلم «مارمولک» افزود: امروزه فیلمهایی که در حوزه سینمای کمدی ساخته میشود هر چقدر میزان کمدی و طنز پردازی اش بیشتر میشود و هنجار شکنی بیشتری کند مخاطب بیشتری دارد.
وی ادامه داد: از طرف دیگر ما در جامعه میبینیم مردم رسیدند به خوددرمانی، به محض تعطیلی مردم بار بستند تا به مسافرت بروند و تفریح کنند.
این کارگردان با اشاره به اینکه عضو صدور پروانه نمایش سینمایی است گفت: من به خاطر همین سمت مجبورم صد در صد فیلمهایی که برای ساخت پروانه میخواهند را بیینم. فکرش را کنید خودم عضو صدور پروانه نمایش هستم ولی فیلم خودم اجازه پخش ندارد خنده دار است. باید در این قسمت بگویم قبل ساخت فیلم گروه مخاطبان این فیلم را مشخص میشود. میشود به جرأت گفت سینمای ایران به تدریج به سمت دو گروه میرود یا فیلم ساز به سینمای هنر و تجربه میاندیشد و سودای شرکت در جشنوارههای خارجی را دارد و یا کمدی است. ما متأسفانه فیلمهایی در گروه کودکان و نوجوانان و یا… نداریم.
این عضو صدورپروانه سینمایی اظهار داشت: اتفاق مهمی که برای سینما افتاده است این است که گروه عظیمی از مخاطبان با سینما قهر کردند. آنها سینما نمی آیند. مخاطب سینما یک میلیون و خوردهای بیشتر نیست است. رکورد فروش نشان میدهد پر مخاطب ترین فیلم سینما که انگشت شمار هستند توانستند دو میلیون مخاطب داشته باشند. باید گفت اینگونه سینما درمان کننده نیست بلکه تسکین کننده است. سینما یک مسکن است و نشاط لحظهای میآورد. مردم را به گونهای دیگر شاد کرد.
تبریزی خاطر نشان کرد: میپرسند چرا مارمولک دو را نمیسازی و من می گویم مارمولک یک اجازه روی پرده رفتن ندارد چرا باید مارمولک دو را بسازم همین محدودیتها سینما را به سمت ابتذال میبرد. هر جا محدودیت زیاد باشد ابتذال بیشتر میشود.
این کارگردان سینما افزود: آثاری که فقط شوخی رکیک دارد و اصلاً با مشکلات و آسیبهای اجتماعی کاری ندارند به نام اثر کمدی به سرعت اجازه پخش و پروانه نمایش میگیرد ولی آثار طنزی که درون مایه آسیبهای اجتماعی داشته باشد سخت مجوز و پروانه میگیرند. خب اینگونه سینما مبتذل میشود و ذائقه مردم را تغییر میدهد و دیگر ساخت این آثار طنز سطح پایین و مبتذل عادی میشود و جایی برای آثار خوب نیست.
رفیع: نشاط مانند نان شب واجب است اما نشاط گذرا است
رضا رفیع نیز در این خصوص اظهار داشت: من همیشه در نوشتهها و کارهایم سعی کردم نشاط آفرینی کنم اما مطالبی که نوشتم و برنامههایی که ساختم فقط هم به خاطر نشاط آوری نبوده بلکه به خاطر کسب در آمد هم بوده است چون دستمزد روزنامه نگاری در این دوره و زمانه کفاف زندگی یک نفر را هم نمیدهد.
وی با اشاره به ساختههای کمدی و طنز در سینما و تلویزیون گفت: ما به یاد داریم که اگر فیلم سینمایی «مارموک» روی پرده میماند رکورد فروش را در دوره خودش میزد چون اوج طنز پردازی بود همچنین کاری به نام «لیلی با من» است کاری بسیار قوی در ژانر طنز بود اما چقدر این ساختههای نشاط آورکه گذرا بود توانسته است مردم را شاد کنند؟ نتوانسته اند مردم را شاد کند چون رسالتشان این نبوده بلکه رسالتشان نشاط آوری بوده است.
روزنامه نگار مجله گل آقا افزود: اگر فیلم را بر گردانیم به عقب متوجه میشویم که مردم ایران همیشه دوست داشتند و تلاش میکردند که نشاط داشته باشند. تاریخچه ایران نشان میدهد که ایرانیان همیشه مراسمها و آیینهایی داشتند برای نشاط آوری تا شادی عمقی را لمس کنند پس باید دید چرا به اینجا رسیدیم.
رفیع اعلام کرد: مشکلات اجتماعی و مالی و هزار و یک مشکل دیگر باعث میشود تبلیغ برای نشاط آوری روی افراد یک جامعه تأثیری نداشته باشد. فردی که عزیزش را در بیمارستان بستری کرده است و به خیابان آمده و نمیداند هزینه بیمارستان را از کجا به حساب بیمارستان بریزد و همان زمان هم یک فرد از کنارش رد میشود و به او تنه میزند و ناسزا میگوید، متأسفانه پولی در جیب برای سوار شدن به تاکسی هم ندارد شعاری «لبخند بزن» روی بیلیورشهرداری برایش بی معنا است. من همین موضوع را به یکی از شهردارها هم گفته ام.
مجری برنامه قند پهلو اعلام داشت: در مقالات روانشناسی و جامعه شناسی عنوان شده است برخی از عوامل مانند خوردن، فعالیت اجتماعی، موسیقی، عبادت و نیایش، استراحت و…زیر بنا شادی آوری است. باید سوال پرسید چقدر از این عوامل در ایران با برنامه ریزی جلو میرود تا مردمی شاد داشته باشیم. چقدر برای پایه ریزی شاد کردن مردم بودجه کنار گذاشتیم؟
این روزنامه نگارد ادامه داد: این را همه میدانند که نشاط برای یک جامعه ضروری است. من اینجا نیامدم بگویم نشاط خوب است بلکه آمدهام بگویم چطور میتوان به شادی عمقی رسید. نشاط یک حس گذرا است و شادی حسی عمقی است. مخاطب با پخش یک برنامه می خندد اما وقتی برنامه تمام میشود یاد دستمزدی میافتد که توسط مدیرش کم شده است و یا هزینهای که باید برای دانشگاه بپردازد. پس نشاط آوری حسی نیست که بتواند مردمی شادی بسازد بلکه برای داشتن مردم شاد باید امنیت به آنها داد و این کار تلویزیون و سینما نیست. سینما و تلویزیون رسالتشان نشاط آوری است ولی شادی عمقی را باید مسئولان به مردم هدیه دهند. حال عمومی جامعه خوب نیست و با چند برنامه طنز و چند فیلم سینمایی کمدی خوب نخواهد شد.
رفیع ادامه داد: فردی که درگیر هزار و یک مشکل اجتماعی است و امنیت مالی و جانی را درک نمیکند هیچ وقت با نوشتهها و اجرای طنز آمیز من و ساختههای طنز و کمدی سینما و تلویزیون شاد نخواهد شد.
مردم ما مردم طنز پردازی هستند اما در عمق بسیاری از مشکلات شما این طنز پرداز را میبینید که نشان دهنده مقابله با مشکلات است میتوان از همین شاخصه متوجه شد که چقدر مردم ایران چه مردم شادی بودند و امروز به اینجا رسیدند.
نظر شما