با دفترچه ۶۰ برگی خاطرات علیرضا نوبری در بنیاد شهید و امور ایثارگران شهرستان دامغان آشنا شدم. از جهاتی خاطرات آن را منحصر به فرد یافتم. با ایشان صحبت کردم تا سرانجام برای تکمیل و تدوین آن رضایت داد.
هر چند ایشان در سالهای دفاع مقدس، تک تیرانداز بودن، فرماندهی دسته و گروهان را تجربه کرد ولی نقش آفرینی او به عنوان آر پی جی زن، از دیگر نقش های وی برجسته تر است.
راوی از نیروهایی است که خط مقدم را بر دیگر نقاط جبهه ترجیح میداد برای همین بیشتر در بین نیروهای خط شکن جا داشت. این ویژگیها سبب شده تا خاطرات او، روایت حماسه آفرینی شهدا، جانبازان و رزمندگانی باشد که پنجه در پنجه دشمن میجنگیدند.
جانباز سرافراز علیرضا نوبری دقیق و مستند از سالهای دفاع مقدس می گوید، از شیرینیها و تلخیها، از خندهها و گریهها در روزها و شبها و هر آنچه که به او و دیگر رزمندگان در آن سالها گذشت و آنچه که آنها انجام دادند.
پس از شروع مصاحبه، گستردگی ابعاد مساله برایم بیشتر مشخص شد. یادداشتهای ایشان مبنایی برای طرح سئوالات شد و کمک کرد تا جریان مصاحبه در مسیر درستی طی شود، حافظه قوی ایشان سبب شد تا جزئیات وقایع مختلف را به خاطر داشته باشد. شاید هم یادگاریای که از آن سالها پیوسته همراه اوست، سبب شد که همیشه با آن خاطرات زندگی کند.
پس از پیاده شدن مصاحبهها برای تطبیق بهتر موارد، توفیق حاصل شد با تعدادی از برداران عزیزی که نقشی در خاطرات ایشان داشته به عبارت دیگر همرزمان علیرضا در مورد اینگونه خاطرات به گفت وگو بنشینم تا این خاطرات وضوح بیشتری پیدا کرده و از زاویه دید دیگرانی که در صحنه حاضر بودند، نیز وقایع دیده شود.
عوامل مختلفی دست به دست هم دادند تا این کتاب دارای فرود و فراز بسیاری باشد. علاوه بر آنکه خاطرات بسیاری از رزمندگان دامغانی در آن ذکر شده است، خاطرات قابل توجهی از رزمندگان سمنانی، اراکی، گرمساری، قمی و محلاتی در آن وجود دارد.
در پس این خاطرات مطالب متنوعی از بیم و امیدها، داغ و دردها، خوشی و ناخوشیها، توفیق و حرمانها، روز و شبها، شامگاه و سحرگاهها، طنز و سر به سر گذاشتنها، دیدار و خداحافظیها، بدقلقی و دوستیها، ماه رمضان و محرمها، شهدا و جانبازان، مراسم حنابندان و عقد اخوتها، مردانگی و پایمردیها و به طور خلاصه از مظلومیت یک امت قهرمان حرف و حدیث های قابل تأملی وجود دارد.
زمانی که کتاب مراحل تدوین را پشت سر گذاشت، به علت برخی مشکلات از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۳ منتظر چاپ باقی ماند تا آنکه همت بنیاد شهید و امور ایثارگران و حوزه هنری استان سمنان باعث شد این کتاب به زیور طبع آراسته شود.
این همه نوشتههای نویسنده کتاب «گردان خورشید» است. محمد مهدی عبدالله زاده در کتاب ۳۱۶ صفحهای خود به بیان خاطرات راوی جبههها یعنی علیرضا نوبری میپردازد.
این کتاب ۱۳ فصلی با یاداشتی از راوی و مقدمه نویسنده شروع میشود و با فصل شبهای پرستاره پایان میگیرد.
ماموریت مهاباد، اعتیاد، رقص شعلهها، راه خدا، قطعههایی از بهشت، دوپازا، گردان خورشید، لباس خونی، فانوس بان، حور نمیخواهیم، سرخوشان عشق، روز آشنایی و شبهای پرستاره عنوان فصلهای این کتاب است.
برگی از کتاب
ده روز تمام تا آنجا که می توانستیم توی آب بودیم. ساعتها شنا و شنا، شوخی و خنده سه روز آخر هم تمام وقت تمرین شنا با لباس. به جز بچه های استان سمنان رزمندگان گردان، از استانهای قم، زنجان و قزوین بودند. آنها روحیه شادتری نسبت به ما داشتند. استان سمنان کویری است و خشک و در نتیجه مردمی جدی دارد ولی جاهایی که طبیعت سازگارتر است مردم شادتری دارد.
مرور خاطرات قبلی نیز یکی از سرگرمی های ما بود. یک شب تعدادی از دوستان با هم نشسته بودیم، برادر شمس به فردی رو کرد و گفت تا به حالا در چند عملیات شرکت کردهای یکی از خاطرات خنده دارت را برایمان بگو! آن بنده خدا گفت: «… شب عملیات محرم صحنه بر ما تنگ شد، هر کس دنبال یک محلی بود تا در آن پناه بگیرد. من چشمم به یک چاله افتاد با تیربارم به داخل آن پریدم، رویم به دیوار چاله مخزن دستشویی دشمن بود برای همین مقدار زیادی توی آن مواد فرو رفتم!»
همان بچه ها ایام دهه فجر تئاتر جالبی سر و سامان دادند و علی مالکی که مداح قابلی بود شعر زیر را به شیوه شعر لری مشهور دایه دایه و بر همان آهنگ اجرا کرد که تقریباً همه بچه ها حفظ شدند: دایه دایه وقت جنگه وقت دوستی با تفنگه ….
درباره نویسنده
براکِم، کوچههای آسمان، خط شکنان، سنگرهای برفی، بیسنگران و سختتر از فولاد از دیگر آثار محمدمهدی عبداللهزاده است.
وی یکی از این نویسندگان فعال دفاع مقدس از شهر دامغان و دارای مدرک کارشناسی ارشد علوم تربیتی از دانشگاه تهران، با سابقه ۱۵ سال تدریس روش تحقیق و آمار در علوم تربیتی و ۱۵ سال سابقه فعالیت در مرکز مشاوره تربیتی است.
این نویسنده سالها است که فارغ از هرکاری به پژوهش با روش تاریخ شفاهی، انجام مصاحبه و نگارش کتاب در این زمینه می پردازد. وی بیش از ۱۵۰ ساعت مصاحبه شفاهی با بسیاری از سرداران و فرماندهان دفاع مقدس استان سمنان انجام داده است.
۷۳۴۲/۶۱۰۳