درختان سپیداری که محکم و استوار در کنار خیابانها و کوچهها سر به فلک کشیدهاند، بخشی از شناسنامه طبیعی شهر شهمیرزاد هستند، منطقهای با باغهای گیلاس، گردو، آلو و زردآلو که طراوت و سرسبزی آن چشمها را خیره میکند و خنکای هوایش در فصل آتش و گرما هوش از سر میبرد و سرمستی بر جان و دل مینشاند.
شاید تصور وجود شهری سرسبز و پر دار و درخت در سمنان دور از ذهن باشد، چرا که استان سمنان دارای آب و هوای خشک و کم بارش است، اما هم مرز جنگلهای کوهپایهای رشته کوههای البرز، شهری با دو نیمرخ وجود دارد که رویی به جنگل و کوه دارد و روی دیگرش از جنوب به مناطق کویری میرسد.
شهمیرزاد بهشت گمشده کویر، دارای بزرگترین باغ گردوی دنیا، در ۲۸ کیلومتری شمال سمنان و در شهرستان مهدی شهر واقع شده و یکی از خرمترین و سرسبزترین منظرهها را دارد.
شهمیرزاد از سال ۱۳۸۶ شهر نمونه گردشگری کشور معرفی شد و در ارتفاع بیش از هزار و ۹۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و به دلیل ییلاقی بودن و قرارداشتن در مسیر استانهای سمنان و مازندران، پذیرای گردشگران زیادی در فصول مختلف سال است.
گردو و آلو ۲ محصول کشاورزی شهمیرزاد است و وجود خانه باغها در نقاط مختلف این شهر باعث جذابیت این شهر برای حضور گردشگران در این منطقه از استان سمنان شده است.
میانگین دمای سالیانه شهمیرزاد ۱۱ درجه سانتیگراد است و در سردترین وقت سال به ۱۶ درجه زیر صفر و در گرمترین وقت سال به ۳۴ درجه سانتیگراد میرسد. بهترین وقت سفر به شهمیرزاد هم از اوایل بهار تا اوایل آبان است.
فاصله شهمیرزاد با تهران ۲۴۲ کیلومتر، با ساری ۱۷۰ کیلومتر و ۵۵ کیلومتر هم تا دوآب در استان مازندران فاصله دارد که نزدیکترین راه شهمیرزاد به استان مازندران به شمار میرود.
شهمیرزاد که در کتابهای قدیمی شهمار، سهار و شامار هم معرفی شده، آبادترین شهر طبرستان بوده و از همین روایتها چنین برداشت میشود که تاریخش به سه هزار سال قبل و دوره اشکانیان میرسد.
شهمیرزاد از نظر آب و هوایی زمستانی سرد و تابستانی معتدل دارد و از لحاظ پوشش گیاهی بسیار سبز و خرم است. همچنین نسبت به شهرهای همسایهاش معمولاً خنکتر است، شرکت کشت و صنعت شهمیرزاد به همت جمعی از اهالی شهر در سال ۱۳۶۷ تحت عنوان بزرگترین باغ گردوی جهان با تأیید فائو، به مساحت حدود ۷۵۰ هکتار تاسیس شد.
گویش مردم منطقه شهمیرزادی یا به گویش محلی «شامرزایی» است گویشی از زبان طبری است.
دیدنیهای شهمیرزاد: از قلعه و چشمه تا کمان رستم
از جاذبههای گردشگری شهمیرزاد قلعههای تاریخی این روستا هستند. شیر قلعه یکی از آنهاست که در دوره اشکانیان و برای حفاظت از راه انشعابی جاده ابریشم ساخته شده بود. این قلعه در ارتفاع ۲۵۰ متری و در ۵ کیلومتری شمال شرقی شهمیرزاد واقع است.
دژ وهل یا قلعه سنگی از دیگر قلعههای باقی مانده این شهر است و مربوط به دوران قبل از اسلام. این دژ که همه قسمتهایش از سنگهای همان کوهی که روی آن قرار گرفته، ساخته شده در شمال غربی شهمیرزاد قرار گرفته.
درخت گردویی که مربوط به ۱۳ قرن پیش است و در فهرست آثار معنوی ایران به ثبت رسیده. این درخت گردو اسمش «کمان رستم» است و ۱۵ متر ارتفاع دارد. درختی قطور و با هیبت.
محله بلبلدره که به خاطر صدای بلبلهایش که همه دره را پر کرده به این اسم معروف است.
چشمههای هفت چشمه و سرچشمه که در شمال شهمیرزاد و در جاده شهمیرزاد- چاشم قرار گرفتهاند، سرسبزی و هوای خوشش میتواند سر حالتان بیاورد. شهمیرزاد در کل ۱۶ چشمه، ۱۵ نهر و ۱۰ استخر دارد.
قله نِیزَوا با ۳۸۱۰ متر مرتفعترین قله منطقه و دومین قله بلند استان سمنان بعد از قله شاهوار شاهرود است. نیزوا در شمال شهمیرزاد و نزدیک روستای زیبای چاشم قرار دارد و چشم انداز خیره کنندهای دارد. علت انتخاب چنین نامی وزش دائمی بادهای شدید در منطقه است. وا در زبان محلی معنی باد میدهد و این نام یعنی همواره باد همچون نیزه با بدن انسان برخورد میکند. یک دریاچه فصلی زیبا نیز در کنار این قله قرار دارد که تماشای آن خالی از لطف نخواهد بود.
خانه تاریخی امین الرعایا شهمیرزاد از جمله بناهای زیبا و تاریخی دوره قاجار است که در داخل شهر شهمیرزاد واقع شده است این مجموعه تاریخی در سال ۱۳۹۵ بازگشایی شد.
چشمه و تنگه روزیه
چشمه روزیه در مسیر بین روستای چاشم و منطقه خطیر کوه در ۲۵ کیلومتری شمال شهر شهمیرزاد واقع شدهاند. تنگه از دامنه شمالی کوه اُرُم آغاز شده و پس از طی هشت کیلومتر پایان مییابد. پیمایش این دره که از شمال غرب آغاز و به سمت جنوب شرق پایان میپذیرد، نیازمند ابزار و دانش سنگنوردی است اما بازدید از دهانه شمال غربی آن برای همگان امکانپذیر است.
قله اُرُم
قله ارم، با ۲۸۰۰ متر ارتفاع، در شمال غرب شهمیرزاد و جنوب غرب روستای چاشم قراردارد. این قله جزو قلههای رشته کوه البرز محسوب میگردد. ارم از شمال به تنگه روزیه، از شرق به روستای چاشم واز جنوب به گداربن و ملا محمد محدود میشود.
منطقه حفاظت شده پرور
منطقه حفاظت شده پرور در مسیر شهمیرزاد به سمت ساری واقع شده است و فاصله آن تا شهمیرزاد ۳۵ کیلومتر است. که به لحاظ قرار گرفتن در میان دو اکوسیستم مناطق بیابانی جنوب استان سمنان و مناطق جنگلی استان مازندران و متأثر شدن از این دو اکوسیستم دارای سیمای طبیعی جذاب و جلوههای زیبایی از شاهکار خلقت است.
بخشهای وسیعی از منطقه حفاظت شده پرور را جنگلهای ارس و هیرکانی دربر گرفتهاست. روستاهای رودبارک، پرور، کاورد، تمام، تلاجیم، فینسک و ملاده در این منطقه قرار دارند. چشماندازهای طبیعی، انواع گونههای جانوری شامل خرس، گربه وحشی، ییلاقهای متعدد، انواع گیاهان دارویی و بناهای تاریخی گوناگون و کاخ ابراهیمخان در ملاده از جاذبههای گردشگری منطقه است.
جنگل فینسک
جنگل فینِسک در ۵۴ کیلومتری شمال شرقی شهمیرزاد و در دامنههای جنوبی رشته کوههای البرز واقع شده است. از نظر ساختار زمین شناسی میتوان آثاری از رسوب گذاریهای دوران پالئوزوئیک شامل ماسه سنگ قرمز، کوارتزیت سفید، دولومیت و آهک را دید و سازندهای دوران مزوزوئیک با لایههای بازالتی را در آن مشاهده کرد.
جانورانی چون خفاش معمولی جنگل، کل، کبک، روباه، گراز، خرس، راسو، پلنگ، خوک وحشی و کبوتر جنگلی را میتوان در این جنگل مشاهده کرد. اقلیم منطقه تحت تاثیر آب و هوای مدیترانه ای با باران بهاره همراه است. این جنگل از لحاظ زیبایی به دلیل اوج گرفتن بر فراز کوه و حرکت در مسیر کنار دره دارای چشم اندازهای بدیع و زیباست. بیشترین بازدید از این جنگل در اواسط بهار و اوایل پاییز صورت میگیرد.
غذاهای شهمیرزاد
تهچین شهمیرزادی از غذاهای معروفی است که در شهمیرزاد حتماً باید امتحانش کنید. این ته چین مواد مفصلی دارد و با گوشت بره درست میشود و موادی مثل سبزی، عدس، چغندر، سیبزمینی، بادمجان و آلو هم در آن میریزند.
از غذاهای دیگری که در شهمیرزاد خیلی معروف است، خورشت آلوست که با مرغ، پیاز، رب و شکر و آلوی بخارا درستش میکنند.
بازیهای محلی
در شهمیرزاد بازیهایهای محلی مانند «جو گندم تاس» و «تیک تیک پلا دارک» و «خوزکه» از گذشته رواج داشتهاست. بسیاری از اهالی شهمیرزاد از سالیان قبل در فصل سرما به شهرهای مازندران کوچ میکردند و در شهرهای ساری، سوادکوه، قائمشهر، بابل، نکا و بهشهر ساکن میشدند و از اواسط بهار به شهمیرزاد بازمیگشتند.
سوغات شهمیرزاد
گردوی شهمیرزاد و آلوی این شهر در ایران حرف اول را میزند و به کشورهای دیگر هم صادر میشود. بزرگترین باغ گردوی دنیا در ۷۵۰ هکتار در این شهر قرار گرفته. سیب و زردآلوی این شهر هم خیلی تعریفی است. شهمیرزادیها آنقدر گردو در روستاهایشان دارند که نان محلی خوشمزهای به اسم تنبلک را هم با آن میپزند، نانی که خوشمزه است و از سوغات اینجا.
فرماندار: ظرفیتهای گردشگری شهمیرزاد پذیرای مسافران است
فرماندار مهدیشهر گفت: ظرفیت و زیرساختهای گردشگری و جاذبههای طبیعی شهمیرزاد پذیرای مسافران مسافران تابستانی است.
حسن ارگی افزود: در سالهای گذشته با اجرای طرحهای توسعهای و اقتصادی در شهر شهمیرزاد با محوریت گردشگری با ساخت هتل و اقامتگاههای بین راهی اقدامهای مثبتی انجام شد.
وی خاطر نشان کرد: زیرساختهای ارتباطی و جاده سمنان- ساری برای سفر مسافران تابستانی ایمن است و گردشگران برای سفر به استانهای شمالی از این محور تردد کنند.
فرماندار مهدیشهر تصریح کرد: مناطق ییلاقی شهمیرزاد از ظرفیتهای مهم گردشگری در فصل تابستان است که گردشگران در صورت حضور در این مناطق از ریختن زباله در عرصههای طبیعی اجتناب کنند.
وی اضافه کرد: احترام به آداب و رسوم و فرهنگها از رویکردهای مثبت در گردشگری روستایی است و مردم مهماننواز شمال شهمیرزاد آماده پذیرایی از گردشگران هستند.
ارگی ادامه داد: طرح سفر از کویر تا خزر از جاده مهدیشهر از رویکردهای اساسی برای توسعه و جذب گردشگر در استان سمنان است.
فرماندار مهدیشهر گفت: توجه به زیرساختها یکی از رویکردهای اصولی برای رونق اقتصادی و جذب گردشگر است و مسافران با رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، ایمن در جادههای کوهستانی شهرستان مهدیشهر رانندگی کنند.
شهمیرزاد از توابع شهرستان مهدیهشر در ۳۰ کیلومتری شمال سمنان واقع شده و جمعیتی نزدیک به ۲۵ هزار نفر دارد.
۷۳۴۲/۶۱۰۳