یکی از دلایلی که مدیر امور بین الملل مرکز حافظ‌شناسی و استاد زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه شیراز آورده این است که برای دست‌یابی به محتوایی تمیز و دقیق، نیاز به اعتمادکردن به مغز و هوشی انسانی است که علاوه بر مهارت، به احساس، تجربه، ادراک هنر نیز مجهز باشد.
فریده پورگیو که دوشنبه سی و یکم تیرماه ۹۸ در سیصد و بیست و چهارمین نشست حافظ شناسی و کرسی پژوهشی حافظ در شیراز سخن می گفت ادامه داد: به همین دلیل با وجود رشد و شکوفایی فناوری، هنوز هم نمی‌توان ماشین‌های ترجمه را جایگزین انسان‌هایی کرد که شور و شعور را در پیوندی ظریف و دوست‌داشتنی در فهرست ویژگی‌های خود دارند.
این نشست با عنوان "مقایسه موسیقایی شعر حافظ و ترجمه‌های انگلیسی آن در سالن غزل مجموعه تالار حافظ برگزار شد.
در این نشست مدیر امور بین الملل مرکز حافظ‌شناسی و استاد زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه شیراز همچنین با بیان اینکه از بین انواع ادبی، ترجمه شعر، به‌ویژه شعر کلاسیک همیشه چالش برانگیز بوده است، گفت: تاکنون ترجمه‌های بسیاری از اشعار حافظ به زبان‌های گوناگون منتشر شده است که طیفی از ترجمه کلمه‌به‌کلمه تا برداشت آزاد را دربرمی‌گیرد.
پورگیو ابراز داشت: مقاله و پژوهش‌های بسیاری نیز در سنجش این ترجمه‌ها انجام شده که شامل تصویرسازی، معادل‌سازی واژه‌ها، منظوم یا منثوربودن و… می‌شود؛ اما بحث درباره موسیقی کلمات و وزن و قافیه اشعار ترجمه شده کمتر مطرح شده است که خود موضوعی بایسته است.
مترجم مسلط کیست؟
وی با بیان اینکه ترجمه خوب، متعلق به مترجمانی است که به زبان انگلیسی کاملاً مسلط هستند و آن را به گونه‌ای بلیغ استفاده و به شکلی عمیق درک می‌کنند، این پرسش را مطرح کرد که تسلط، دقیقاً به چه معناست و مترجم مسلط به چه کسی گفته می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز در پاسخ به پرسش‌های یادشده گفت: نمی‌توان شخصی را که فقط زبان انگلیسی را متوجه می‌شود و صحبت می‌کند، مترجمی مسلط نامید. فرد ماهر و متخصص در این زمینه کسی است که علاوه بر فهم دقیق کلمات و جملات و توانایی صحبت به زبان انگلیسی، در سطحی حرفه‌ای و عالی و مجهز به توانایی‌هایی نظیر ترجمه مقاله یا ترجمه تخصصی باشد و درک درستی از ساختار و قواعد زبان انگلیسی دارد و می‌تواند واژه‌ها و عبارات را از بستر مادریشان به بستری با ویژگی‌های زبانی متفاوت انتقال دهد.
پورگیو افزود: اگر مترجم نتواند جان کلام را از زبان انگلیسی به زبان مقصد منتقل کند، به هیچ‌وجه نمی‌توان او را مترجمی خبره و مسلط نامید. انتقال و تزریق حس و معنای واژه‌ها از زبان اصلی به زبان مقصد یکی از مهم‌ترین توانایی‌هایی است که یک مترجم قوی در کارنامه‌ی دانش و مهارت‌های خود به ثبت می‌رساند.
وی در ادامه برای بهترشدن ترجمه شعر حافظ به ضرورت درک صحیح از پیام متن، آشنایی با سبک هر دو زبان، حفظ لحن نویسنده در متن ترجمه‌شده، انتخاب معادل درست و دقیق برای واژگان، رعایت علامت نقطه‌گذاری و نشانه‌گذاری، انشایی روان و سلیس، توضیح نکات مبهم برای خوانندگان در حاشیه، رساندن مفهوم متن اصلی بدون هیچ دخل و تصرف و انتقال مفاهیم در قالب ساختار دستوری زبان مقصد اشاره کرد.
سیصد و بیست و چهارمین نشست مرکز حافظ‌شناسی و کرسی پژوهشی حافظ با همکاری مرکز پژوهش‌های زبان و ادب فارسی دانشگاه شیراز، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس و با حضور جمعی از دانشگاهیان و اهالی فرهنگ و هنر این استان برگزار شد.
۹۸۸۵ /۱۸۷۶
