«علیرضا ملائی توانی» روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا افزود: این وزارتخانه بدون اطلاع دادن به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی این تصمیم را اجرایی کرده است.
وی خاطرنشان کرد: قبل از انتشار دفترچه انتخاب رشته، هر موقع کارشناسان این پژوهشگاه از وزارت علوم این مسئله را پیگیری می کردند، این وزارتخانه اعلام می کرد که هنوز معلوم نیست اما وقتی دفترچه منتشر شد، نام پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در دفترچه خذف شده بود و چون اطلاع رسانی به موقع صورت نگرفته بود، نتوانستیم اقدامات لازم را برای لغو این تصمیم انجام دهیم.
وی ادامه داد: ما از همان روز انتشار دفترچه، موضوع را از وزارت علوم پیگیری کردیم و نامه هایی را به این وزارتخانه ارسال کردیم اما هنوز این وزارتخانه جوابی به این نامه ها نداده است.
معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی خاطرنشان کرد: تلاش داریم با رایزنی هایی که در حال انجام است مشکل را حل کنیم چرا که جذب پذیرش دانشجویان به اندازه ای نبوده است که با حذف آنها اتفاق خاصی برای ساماندهی آموزش عالی رخ دهد.
ملائی توانی یادآور شد: این پژوهشگاه ۱۰ رشته دارد که برای هر کدام در مقطع کارشناسی ارشد هفت الی ۱۰ نفر ظرفیت داشت. در مقطع دکتری هم ظرفیت پژوهشگاه در هر رشته سه نفر است.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که دلیل این تصمیم وزارت علوم چیست، اظهارداشت: اینکه دلیل این تصمیم وزارت علوم چیست، اطلاعات روشنی نداریم و این سوال را باید مسئولان وزارت علوم پاسخ دهند اما به نظر می رسد تلاش برای کاهش هزینه های این وزارتخانه و کاستن از روند روبه شتاب افزایش فارغ التحصیلان بیکار در کشور و همچنین ساماندهی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی که به نحو بی قاعده ای در کشور رشد کرده اند از جمله دلایل این تصمیم است.
وی با انتقاد از این تصمیم وزارت علوم، ادامه داد: به نظر من وزارت علوم ارزیابی واقع بینانه ای از وضعیت آموزش عالی کشور ندارد، در ساختار تاسیس دانشگاه های ایران تاکید عمده بر آموزش صرف بوده و پژوهش همواره در حاشیه قرار داشته است.
معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی افزود: بنابراین مجموعه تلاش های دانشگاه های ایران تاکید بر افزایش کمی دانشجویان بوده که در برهه هایی هم به آن احساس نیاز وجود داشت اما اکنون که این نیاز اشباع شده و وزارت علوم به درستی توانسته به اشتیاق شتابان جامعه ایران و نسل جوان پاسخ مثبت دهد و از طرف دیگر در نتیجه این پاسخ کشور با انبوهی از فارغ التحصیلان و بیکاری گسترده و همچنین فقدان مهارت سروکار داریم ساماندهی آموزش عالی ضروری است.
ملائی توانی همچنین گفت: به گمان من وزارت علوم این کار را از جای نادرستی آغاز کرده است، به جای اینکه محدودیتی در روند کارهای آموزشی دانشگاه ها ایجاد کند دست در جایی گذاشته که نقطه قوت نظام آموزش عالی ایران است.
وی تصریح کرد: در پژوهشگاه علوم انسانی، تحقیقات با آموزش گره خورده و خلاء نظام آموزشی ایران را پُر کرده است، الگوی مطلوب و امروزین انشگاه های دنیا هم تلفیق آموزش و پژوهش است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی حذف این تلفیق در پژوهشگاه علوم انسانی را خطا راهبردی و ادامه دادن شکاف آموزش و پژوهش در دانشگاه های ایران دانست و یادآور شد: وزارت علوم باید در این اقدام خود تجدید نظر کند.
ملائی توانی ادامه داد: موسسات پژوهشی صاحب نام در دنیا هم دانشجو پذیرش می کنند. چون درون این نهاد ها دانشجویان علاوه بر آموزش، تجربه عملی پژوهش را هم یاد بگیرند. در حال حاضر دانشگاه های ما به جای تربیت فارغ التحصیلان توانمند در حوزه پژوهشی تنها یک سری آموزش های تئوریک ارائه می دهند.
وی تاکید کرد: نتیجه این فرآیند تولید انبوه دانشجویانی است که توانمندی و مهارت کافی برای کار و پژوهش ندارند. این دستاورد و کارکرد نهادهای آموزشی ایران باید در معرض نقد و باز اندیشی جدیدی قرار بگیرد و وزارت علوم روش نوینی در پیش بگیرد نه اینکه پژوهشگاهی که کارکرد مطلوبی داشت را محدود کند.
ملائی توانی در پاسخ به این سوال که تصمیم وزارت علوم برای حذف پذیرش دانشجو در مقطع ارشد توسط این پژوهشگاه چه تاثیری بر فعالیت های پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی خواهد داشت، گفت: ظرفیتی از سال های قبل در این پژوهشگاه ایجاد شده که این ظرفیت با تصمیم وزارت علوم هدر می رود البته پذیرش دانشجو در پژوهشگاه هم مانند دانشگاه ها بر اساس یک منطق حساب شده مبتنی بر تربیت فارغ التحصیلان کارآمد نبود.
وی ادامه داد: اما در مجموع در قیاس با دانشگاه ها وضعیت پژوهشگاه علوم انسانی بهتر بود چرا که امکانات پژوهشی بیشتری داشت و کارویژه خود را هم پژوهش تعریف کرده بود و اعضای هیات علمی آن وقت خود را معطوف به تحقیقات کرده بودند و برای دانشجو وقت می گذاشتند در حالی که در دانشگاه به دلیل سنگینی آموزش استاد وقتی برای پزوهش ندارد.
وی تصریح کرد: وقتی این ظرفیت حذف می شود شکاف تاریخی بین آموزش و پژوهش در ایران خودنمایی می کند. محیط های شاداب علمی، محیط هایی هستند که این دو در کنار هم قرار بگیرند بنابراین وقتی قسمتی از آن حذف می شود شادابی از بین می رود و در نهایت کشور ضرر می کند.
معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تصریح کرد: این ظرفیت در این پژوهشگاه در یک دوره تاریخی ایجاد شده است و حلقه ای از آموزش، پژوهش و توجه به مسائل جامعه شکل گرفته که باعث کارآمدی تحقیقات این مرکز علمی شده است و دانشجویان در انجام پروژه های تحقیقاتی مشارکت داشتند با حذف این ظرفیت ما دوباره در چرخه نوشتن پایان نامه های تکراری گرفتار می شویم.
نظر شما