رنگین کمان‌های فراری در قلاب گردشگران

به گزارش خبرنگار ایرنا، این ماهی ها به قزل‌آلای رنگین کمان مشهورند، گونه ‌ای غیربومی که مصرف خوراکی دارد و در سال‌های گذشته مجوز تکثیر آن برای واحدهای پرورش ماهی در حاشیه رودخانه هراز صادر شد.

بخشی از این گونه ماهی در سال های اخیر به دلایل مختلف از جمله بی توجهی در نگهداری و یا سیلاب های پس از بارندگی از استخرهای پرورش ماهی فراری و به داخل رودخانه هدایت شدند تا زمینه سرگرمی و معیشت عده ای را فراهم آورند.

وجود این گونه ماهی پرورشی در بخش هایی از رودخانه هراز به حدی زیاد شده و صید آنها با قلاب رواج یافته است که محیط زیست مازندران هم دست به کار شده و برای صیادان جواز صید روزانه در این محدوده ها صادر می کند.

مسئولان محیط زیست مازندران علت صدور مجوز برای صید این گونه غیر بومی را حفاظت از قزل آلای خال قرمز اعلام کرده اند، گونه ای از ماهی بومی رودخانه هراز که تحت حفاظت قرار دارد.

کارشناسان محیط زیست هم می گویند که قزل آلای رنگین کمان گونه‌ای مهاجم در رودخانه هراز محسوب می شود و نسل گونه بومی قزل آلای قرمز را به لحاظ تامین غذایی و آشیانه تهدید می کند.

قزل‌آلای خال‌ قرمز (Salmo trutta fario) گونه ای از ماهی است که در آب شیرین و رودخانه و دریاچه زیست می کند. معروف ترین رفتار این گونه مهاجرتش در فصل پاییز برای تخم‌ریزی به سرچشمه های رودخانه هاست که سبب می شود بر عکس جریان آب شنا کند.

این ماهی از خانواده آزاد ماهیان است و نسبت به تغییرات دما و مواد غذایی حساسیت خاصی از خود نشان می‌دهد و هنگامی که پناهگاه مناسبی برای خود دید به راحتی آنجا را از دست نمی‌دهد و از نوع رنگین کمان باهوش‌تر است، همچنین به خاطر شرایط زیستی هیچ وقت به صورت پرورشی تکثیر نمی شوند و از دست انسان غذا نمی‌خورد و به همین علت بسیار کمیاب است.  
در ایران قزل‌آلای خال‌ قرمز در منطقه دشت لار از توابع استان مازندران به وفور دیده می شود و از گونه های حمایت شده کشور محسوب می شود.  
یکی از شاخصه های این گونه آبزی که جزو ماهیان سردابی و شاخصی برای سلامت اکوسیستم هستند، برای زیست احتیاج به آب سرد با اکسیژن بالا دارند به همین دلیل است که در بالادست رودخانه ها از جمله هراز و کرج  زندگی می کنند.  
هرچند این ماهی پرجنب و جوش است و خیلی حرکات سریع دارد ولی نسبت به آلودگی و ناهنجاری اکولوژیکی فوق العاده حساس است به طوری که با کاهش اکسیژن و افزایش دمای آب شرایط زیست خودش را از دست می دهد که در این صورت گونه های گرمابی به راحتی می توانند جایگزین این گونه شوند.

محدودیت و نظارت 

البته صدور مجوز روزانه برای صید با قلاب ماهیان فراری استخرهای پرورشی تنها شامل بخشی از مسیر رودخانه هراز یعنی از محدود هردرود تا منطقه تاکر در پنج کیلومتری شهر بلده می شود و دارای محدودیت صید برای هر صیاد است چون هر نفر بیشتر از پنج قطعه نمی تواند صید کند.

رئیس اداره حیات‌ وحش حفاظت محیط زیست مازندران روز دوشنبه در گفت و گو  با ایرنا  گفت که علاقه مندان  به ماهیگیری با اخذ مجوز در محدوده هردرود  تا تاکر می‌ توانند در روز با پرداخت ۲۰ هزار تومان و گرفتن پروانه صید، گونه رنگین‌کمان را تا پنج قطعه صید کنند.  

کوروس ربیعی افزود: متقاضیان صید هر روز با پر کردن فرمی که در آن مشخصات فردی و دستورالعمل های زیستی محیطی نوشته شده و  ملزم به رعایت آن هستند، می توانند مجوز صید روزانه را با قلاب دریافت کنند.

وی با بیان اینکه محیط بانان به صورت دائمی در این محدوده حضور دارند و افراد را شناسایی می کنند، گفت: با ماهیگیران بدون مجوز  برخورد جدی می شود.

رئیس اداره حیات‌ وحش حفاظت محیط زیست مازندران از ماهیگیران  خواست تا در صورت صید ماهی بومی قزل آلا،   آن را رها کنن.

وی گفت : از آنجایی که متقاضیان ماهیگیری بیشتر برای تفریح و لذت این کار را انجام می دهند، به طور یقین نسبت به مقررات و دستورالعمل های زیست محیطی مطابق با پروانه صید عمل می کنند.

ربیعی افزود: پارسال حدود ۲ هزار پروانه روزانه برای صید ماهی رنگین کمان در محدوده مشخص شده رودخانه هراز صادر شده بود.

بر اساس آمارهای رسمی شیلات مازندران، سه هزار و ۴۰۰ واحد پرورش آبزیان در استان وجود دارد که از این تعداد ۲۷۶ واحد مربوط به پرورش ماهیان سردآبی و ۱۴ واحد هم ماهیان خاویاری است و بیش از سه هزار واحد دیگر در زمینه تولید ماهیان گرم آبی فعالیت دارند.  

سفید، کپور، آزاد و انواع قزل آلا (  رنگین کمان و سالمون)   از گونه های ماهیان گرم آبی و سرد آبی در مازندران است.  

۶۹۹۰ /۱۶۵۴