مدیریت جوامع محلی در جنگلداری نیازمند پشتوانه قانونی است

داریوش بیات روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: در آئین‌نامه اجرایی بند ب ماده ۲۹ قانون احکام دائمی توسعه کشور به طور روشن و شفاف آمده که جوامع محلی روستایی و عشایری در حاشیه و دل جنگل‌ها در قالب شرکت‌های تعاونی می توانند مدیریت طرح‌های جنگلداری و منابع جنگل‌های شمال را عهده‌دار شوند و درآمد حاصل از این بخش هم در جهت معیشت آن‌ها هزینه شود.

هیات دولت در فروردین ماه سال گذشته ، آئین اجرایی این قانون را که در  سال ۱۳۹۵ مصوب کرده بود، برای  اجرا به وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری ابلاغ کرد.

وی یکی از اهداف و دستاوردهای پروژه ملی مدیریت چند منظوره جنگل‌های هیرکانی علاوه بر حفظ تنوع زیستی ،‌ یکپارچگی اکوسیستم و پایداری خدمات اکوسیستمی در سیمای جنگل‌های هیرکانی ، تغییر مدیریت وابسته به چوب به مدیریت چند منظوره جنگل، توانمندسازی چارچوب مقرراتی و سیاست گذاری برای مدیریت چند منظوره جنگل، ارتقای ظرفیت سازمان و پرسنلی برای اجرای رویکرد جدید مدیریت چند منظوره جنگل  مساله مهم تر مدیریت جامع و چند منظوره جنگل با رویکرد جنگلداری اجتماعی محور در شمال کشور معرفی کرد.

پروژه مدیریت چند منظوره جنگل‌های هیرکانی در پی توافق سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور با برنامه عُمران ملل متحد (UNDP) و صندوق تسهیلات جهانی محیط زیست (GEF) از اردیبهشت ۱۳۹۲ به صورت آزمایشی در چهار منطقه از شمال کشور و به مدت پنج سال آغاز بکار کرد و مرکز آن در معاونت امور جنگل سازمان جنگل‌ها و مراتع در شهرستان چالوس مستقر است. 

مدیر پروژه ملی مدیریت چندمنظوره جنگل های هیرکانی گفت: امروزه مدیریت بر جنگل‌های شمال فقط اقتصاد تک محصولی یعنی برداشت چوب نیست بلکه از این سرمایه ملی می توان در حوزه طبیعت گردی ، بوم گردی ، صنایع دستی، کاشت انواع محصولات گیاهی و دارویی بهره برد و بنابراین نقش جوامع محلی روستایی و عشایری در این حوزه خیلی مهم است .

 به گفته این مقام مسئول، هم اکنون این آئین نامه به درستی اجرا نمی شود و جوامع محلی هم احساس می کنند در این زمینه پشتوانه قانونی ندارند و طبیعتا انگیزه آنها در زمینه صیانت از جنگل ها کاسته می شود.

بیات افزود: نکته مهمتر آنکه  مدیریت بر طرح های جنگلداری از سوی جوامع محلی و روستایی فقط در حد آگهی مناقصه یعنی فقط صیانت بوده اگر به صورت آگهی مزایده مدیریت بخشی از طرح ها و منابع جنگل را به این قشر سپرده شود قطعا بخشی از منافع ان برای حفاظت از جنگل ها هزینه خواهد شد و نیازی هزینه دولت نیست.

معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز پیش از این در گزارشی اعلام کرد با استفاده از دستاوردهای مدیریت چند منظورهٔ جنگل‌های هیرکانی، مدیریت طرح‌های جدید جنگل‌داری در شمال کشور، به جوامع محلی داده خواهد شد.

عباسعلی نوبخت گفت که در این صورت می‌توان امیدوار بود که طرح‌های جدید جنگل‌داری نه تنها هزینه‌ای برای دولت نداشته، بلکه دارای تراز مالی مثبت باشد و به دولت بهرهٔ مالکانه هم بپردازد. 

جنگل های هیرکانی (خزری ) در طول ساحل جنوبی دریای خزر و نیمرخ شمالی رشته های کوههای البرز واقع شده و در چند دهه اخیر جوامع بی نظیر و متنوعی از گونه های ارزشمند گیاهی بومی در این عرصه ها مورد تهدید عوامل مختلف قرار گرفته اند.

جنگل‌های هیرکانی با ۱.۹ میلیون هکتار وسعت، از آستارا در شمال استان گیلان تا گُلی‌داغ در شرق استان گلستان، در گستره‌ای به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر پراکنش دارد.

۷۰۷۸ / ۱۶۰۲/۱۸۹۹