رئیس جمهوری سابق قرقیزستان به تلاش برای کودتا متهم شد

به گزارش خبرگزاری فرانسه ، "اروزبیک اپومبایف" (Orozbek Opumbayev) رییس سازمان امنیت ملی قرقیزستان روز سه شنبه در یک کنفرانس خبری گفت: بطور رسمی اعلام می کنم که قصد او (اتامبایف) کودتا بوده است.

رئیس جمهوری سابق قرقیزستان روز پنجشنبه در حمله نیروهای امنیتی بازداشت شد. پیش از این تلاش نیروهای امنیتی در چهارشنبه شب گذشته برای دستگیری رئیس جمهوری سابق با مقاومت طرفداراش ناکام ماند و یک نیروی امنیتی در جریان درگیری کشته شد. دستگیری اتامبایف پس از آن صورت گرفت که او سه حکم احضاریه برای بازپرسی در ارتباط با آزادی یکی از چهره های مافیایی در دوره ریاست جمهوری اش را نادیده گرفته بود.

قرقیزستان در آسیای میانه که شاهد دو انقلاب در مدت کمتر از دو دهه بوده است هم اکنون شاهد رقابت و جنگ قدرت بین "سورونبای جینبکوف" رئیس جمهوری با اتامبایف رئیس سابق دولت است که از سال 2011 تا 2107 رییس جمهوری قرقیزستان بود. این کشور  که همواره به عنوان جزیره ثبات در آسیای میانه محسوب شده است اکنون شاهد جنگ قدرتی بین رئیس جمهوری کنونی و سابق است که هر کدام دیگری را به خویشاوندسالاری و فساد اداری متهم می کنند. 

جینبکوف و اتمبایف زمانی دوست و همپیمان بودند بطوری که اتمبایف در انتخابات ریاست جمهوری سال 2017 از جینبکوف حمایت کرده بود . بحران کنونی پای روسیه را نیز به میان کشیده است و ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه ماه گذشته با رئیس جمهوری کنونی و سابق قرقیزستان دیدار کرد.

در سال 2005 در انقلابی که به «انقلاب گل لاله» مشهور شد، مخالفان دولت مستقر صحت انتخابات پارلمانی را زیر سوال برده و شورش‌های خیابانی را آغاز کردند. پس از گریختن «عسکر آقایف» رئیس جمهوری وقت قرقیزستان به قزاقستان و از آنجا به روسیه، انتخابات برگزار شده و دولت جدید به ریاست جمهوری «قربان‌بیک باقی‌یف» مستقر شد. اما دیری نپایید که این کشور تازه استقلال‌یافته بار دیگر شاهد بحران سیاسی شد. این بار مردم در اعتراضاتی که با انتقاد از از فساد مالی و گرانی برق شروع شده بود، خواستار کناره‌گیری همان رئیس جمهوری شدند که در انقلاب پیشین به قدرت رسیده بود.  انقلاب جدید که در سال 2010 روی داد و موسوم به «انقلاب آوریل» است، باعث تغییر رژیم سیاسی در قرقیزستان و تولد اولین نظام پارلمانی در آسیای مرکزی شد. باقی‌یف به بلاروس گریخت و «رزا اوتانبایوا» دولت موقت تشکیل داد.  پس از همه‌پرسی برای تغییر قانون اساسی، اوتانبایوا که در ابتدا قرار بود 6 ماه در قدرت باشد، پس از نزدیک به دو سال فعالیت به عنوان اولین رئیس جمهوری زن در آسیای مرکزی، با انتخابات سال 2011 قدرت را به «الماس‌بک آتامبایف» واگذار کرد.

مطابق  اصلاحات در قانون اساسی با همه پرسی سال 2010 نظام سیاسی قرقیزستان به نظام پارلمانی تغییر یافت و اکنون رئیس جمهوری رئیس کشور و نخست وزیر رئیس دولت است. با این اصلاحات ، از قدرت رئیس جمهوری کاسته شده و قدرت پارلمان و کابینه دولت داده شد هر چند رئیس جمهوری عالی ترین مقام رسمی است. "محمدکالی ابیل قاضی اف" (Mukhammedkalyi Abylgaziev) از آوریل 2018 (فروردین 1397) تا کنون نخست وزیر قرقیزستان بوده است.