گسترش مناسبات تهران- پکن با سفر ظریف

به گزارش، گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان دوشنبه  در صدر هیاتی بلند پایه وارد فرودگاه پکن شد و از سوی مقامات چین مورد استقبال قرار گرفت. وی در این سفر با آقای «وانگ یی» همتای چینی خود گفتگو و تبادل نظر کرد.

وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تاکید بر توسعه همه جانبه روابط راهبردی و هزاران ساله دو ملت ایران و چین، فشار اقتصادی و تحریم های آمریکا ضد چین را محکوم کرد و حمایت جمهوری اسلامی ایران از سیاست چین واحد را مورد تاکید قرار داد.

وزیر امور خارجه چین  نیز در این دیدارها ضمن تاکید بر چندجانبه گرایی، لزوم رعایت توافقات بین المللی و حفظ جایگاه شورای امنیت را یادآورشد و اظهار داشت: چین از هر اقدامی‌که به کاهش تنش و افزایش ثبات و امنیت در منطقه منجر شود و نیز حقوق مشروع ایران در برجام و منافع اقتصادی ناشی از آن حمایت می‌کند.طرفین در این دیدار روابط ایران و چین را همه جانبه و راهبردی خواندند و بر گسترش و تعمیق آن در همه زمینه‌ها تاکید کردند.

روابط ایران و چین نشان می دهد این دو کشور از گذشته های دور تا کنون  فراز و نشیب های بسیاری را در روابط متقابل پشت سر گذاشته اند. و امروز در بسیاری از حوزه های  سیاسی، اقتصادی و برخی مسائل مهم منطقه ای و بین المللی دارای دیدگاه مشترک و همسو هستند.چین را می توان کشوری نامید که جمهوری اسلامی ایران را در سال های سخت تحریم ها، تنها  نگذاشت و همکاری های قابل ملاحظه ای با ایران داشته و این به عنوان یکی از مولفه های مهم تاثیر گذار، موجب گردید که که روابط دو کشور از روابط پایدار تری بهره مند شوند و اعتماد سیاسی متقابل بین دو کشور تقویت گردد.

به دلیل اهمیت موضوع، پژوهشگر ایرنا با «نوذر شفیعی» کارشناس مسایل بین الملل، استاد دانشگاه و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی به گفت و گو پرداخت.

گسترش روابط تهران- پکن به نفع سیاست های چین درخاورمیانه است

شفیعی در ابتدای این گفت و گو اظهار داشت: امروزه کسانی همانند فرید ذکریا در کتابی تحت عنوان ثروت و قدرت و جهان پسا آمریکایی معتقدند که در نظام بین المللی فعلی، قدرت پراکنده است؛ یعنی قطب های جدیدی از قدرت در حال ظهور می باشند. ظهور این قدرت ها  باعث می شود دولت ها در سیاست خارجی  خود آزادی عمل بیشتری داشته باشند. چین یکی از قطب های مهم قدرت است. این قطب  مهم قدرت، به ایران امکان می دهد در شرایطی که از طرف امریکا و یا اروپا تحت فشار قرار گیرد به سمت سایر قطب ها حرکت کند. در نتیجه  بسیاری از مشکلات خود را از طریق توسل به سایر قطب های حل می کند.

این استاد دانشگاه در ادامه بیان داشت:بنابراین سفر اخیر ظریف به چین در واقع حرکت به سمت یکی از قطب های مهم  قدرت است.این قدرت  هم در شرایط فعلی و هم درآینده روابط بین الملل، قدرتی تاثیر گذار است.در شرایط کنونی ایران تحت فشار حداکثری آمریکا می باشد از طرف دیگر اروپا  چندان در چارچوب تعهدات برجامی خودش عمل نکرده است. کشورهای چین و ژاپن وابستگی به انرژی ایران دارند و تمایل  بیشتری برای نقش آفرینی به عنوان یک قدرت بین المللی دارند، بنابر این ایران به سمت آنان حرکت می کند و می تواند بخش های مهمی از خلاء های سیاست خارجی خود را پر کند.

چین خواهان گسترش همکاری با ایران است

به گفته نوذر شفیعی،چین دارای یک رقابت ذاتی با آمریکا می باشد. اساسا قطب ها و محورهای آینده قدرت در سیاست بین الملل چین و آمریکا هستند. آینده جنگ سرد بین این دو کشور رخ می دهد. تحت این شرایط پکن به دنبال تاسیس باشگاه خود و یافتن یاران و شرکا استراتژیک است. بعید  به نظر می رسد که چین تحت تاثیر فشارهای آمریکا  بخواهد رابطه اش را با ایران قطع کند.

وی افزود: البته چین یک کشوری با نگرش ابزاری است. گاهی اوقات ممکن است  برای منافع ملی  کشورش در مناسبات خود با آمریکا و ایران دست به انتخاب بزند. واقعیت این است که رقابت مهم آینده جهان بین چین و آمریکاست. برای چین مهم است که ایران را به عنوان یک کشوری که با آمریکا در تضاد است و هم در منطقه موقعیت استراتژیکی مهمی دارد برای خودش حفظ کند، زیرا هر قدرت بزرگ نیازمند نفوذ در مناطق جغرافیای مهم است. ایران می تواند به چین برای نفوذ در منطقه خاورمیانه کمک کند.

شفیعی در مورد پروژه یک کمربند یک راه، طرح احیاء جاده ابریشم جدیدکه می تواند به همکاری های گسترده ایران و چین کمک کند اظهار داشت:یکی از نشانه های جهان چند قطبی طرح یک کمربند یک راه است  و این ابر پروژه می تواند کمک بزرگی به کشورهایی نماید که در مسیر این جاده قرار می گیرند. البته این کشورها  نوعی  وابستگی ساختاری به چین پیدا می کنند و به طور اتوماتیک  بخشی از باشگاه پکن محسوب می شوند.

اجرای عملیات این ابر پروژه دستاوردهای  مهمی برای چین و  65کشوری که در  مسیر این پروژه قرار دارند ، به همراه دارد.  البته  با چالش های نیز روبه رو است. اجرای این پروژه به قول چینی ها می تواند یک بازی برد- برد برای همه کشورها باشد.

وی افزود:حضور ایران در این پروژه به عنوان عضوی مهم، می‌تواند فرصت های شغلی زیادی را برای ساکنان این مسیر فراهم کند، و  به تولید کشور  این امکان را می دهد که بیشتر محصولات خود را صادرات محور تولید کند.طرح یک کمربند –یک راه  هزینه‌های حمل و نقل را کاهش می‌دهد و در صورتی که طرح‌های سیاسی مانند کاهش تعرفه‌ها همزمان با آن دنبال شوند، می‌توان شاهد تجارت بیشتر، ارتباط آسان‌تر در بسیاری از مناطق و بهبود تجارت و رشد اقتصادی باشیم.در مجموع سفر ظریف برای گسترش همکاری های اقتصادی برای طرفین حائز اهمیت است و با توجه به شرایط فعلی جمهوری اسلامی نوعی مقابله با تحریم های اعمال شده آمریکا محسوب می شود.