به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، تقریبا ۹ سال از پرداخت یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی می گذرد و تاکنون صد و سه بار یارانه به مشمولان پرداخت شده است. در حال حاضر ۷۸ میلیون از جمعیت کشورمان یارانه نقدی دریافت می کنند و دولت هر ماه به حساب سرپرست خانوار این جمعیت ۳۴ هزار میلیارد ریال یارانه واریز می کند.
از آنجایی که در اوایل دهه ۹۰ کفگیر خزانه دولت به ته دیگ خورده بود و خبری از درآمدهای بالای نفتی نبود، پرداخت یارانه نقدی به این جمعیت بسیار دشوار شد و بحث حذف یارانه دهک های ثروتمند و دهک هایی با درآمد بالا به میان آمد.
براساس قانون بودجه امسال باید یارانه سه دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه بگیران حذف شود از همین رو تیرماه امسال هیات دولت در مصوبه ای دستگاه های مربوط را موظف به شناسایی این دهک ها کرد و حالا طبق گفته «علی ربیعی» سخنگوی دولت قرار است از مهرماه یارانه ۲۰۰ هزار خانوار یعنی جمعیت حدود ۸۰۰ هزاری نفر قطع شود و به تدریج نسبت به شناسایی و حذف سه دهک با درآمد بالا از لیست یارانه اقدام می شود.
نکته مهم در موضوع حذف یارانه برخی از خانواده ها این است که محل مصرف آن کدام بخش خواهد بود؟ هر چند که حذف یارانه ۸۰۰ هزار نفر از جمعیت ۷۸ میلیون نفری رقم قابل توجهی نیست اما دولت باید به طور شفاف اعلام کند که این عدد حاصل از حذف یارانه بخشی از مردم کجا و به چه نحو هزینه شده است.
حذف یارانه ثروتمندان برای افزایش رقم یارانه فقرا هزینه شود
«سیدمحمد صادق الحسینی» در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا درباره اقدام دولت برای حذف یارانه ۲۰۰ هزار خانواده گفت: شوک های اقتصادی در طول بیش از یک سال گذشته بیشتین فشار را بر اقشار آسیب پذیر وارد کرده و به طور قطع یارانه نقدی این افراد باید افزایش یابد. بنابراین با حذف یارانه ثروتمندان باید مبلغ یارانه افراد ضعیف که در جریان تحولات اقتصادی ضعیف تر هم شده اند، افزایش یابد.
وی با بیان اینکه بهترین محل و درست ترین روش مصرف یارانه افرادی که حذف شده، افزایش یارانه کم درآمدها است،ادامه داد: اساسا منطق یارانه این است که از قشر با درآمد بالا و ثروتمند مالیات گرفته شود و این مالیات بین اقشار کم درامد بازتوزیع شود اما در ایران یارانه همگانی است و بدون هدف گیری خاصی تقریبا به تمام جمعیت کشور یارانه ارایه می شود.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: پرداخت یارانه در ایران فقط محدود به یارانه نقدی نمی شود و اتفاقا یارانه نقدی در کنار سایر یارانه هایی مانند انرژی و بنزین کم ترین مبلغ است اما عادلانه تر از سایر یارانه ها بین مردم تقسیم شده است. چرا یارانه هایی مانند بنزین به میزان مصرف است به این معنا که خانواری که بنزین بیشتری مصرف می کنند از یارانه بیشتری برخوردار می شوند و این ناعادلانه بودن توزیع یارانه خلاف فلسفه یارانه دهی است.
صادق الحسینی افزود: در تمام دنیا یارانه فقط به اقشار خاص داده می شود که منبع آن مالیات اقشار ثروتمند است. اما در ایران به جای مدیریت کشور، مدیران کشور را مصرف می کنند در حالی که محل تامین یارانه نباید خزانه باشد و ثروتمندان باید هزینه مصرف و مالیات خود را بپردازند.
وی با بیان اینکه باید یارانه ۵۰ درصد از جمعیت یارانه بگیران و حداقل یارانه ۱۲ میلیون خانوار حذف شود، گفت: حذف ۲۰۰ هزار نفر از یارانه و در آینده حذف ۶۰۰ هزار نفر رقم قابل توجهی نخواهد بود که مصرف آن در بخش هایی از جمله پروژه های عمرانی و ... موثر عمل کند. تا زمانی که شناسایی دقیقی برای حذف یارانه افرادی که مستحق دریافت آن نیستند انجام نشود، میزان حاصل از حذف یارانه ها رقمی نخواهد بود که بتواند گره ای را بگشاید.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه دولت در مصرف رقم حاصل از حذف یارانه ها باید بسیار شفاف عمل کند، اظهار داشت: ۱۰ سال از پرداخت یارانه نقدی می گذرد و مردم یارانه را حق خود می دانند. بنابراین در این شرایط باید بدانند یارانه حذف شده در چه محلی و برای چه پروژه ای به مصرف می رسد.
صادق الحسینی ادامه داد: از آنجایی که در این مرحله از حذف یارانه ها رقم قابل توجهی به دست نمی آید نمی توان آن را صرف جبران کسری بودجه عمرانی و جاری کرد. اگر هم سیاست دولت افزایش یارانه اقشار کم درآمد نباشد، معتقدم بهترین محل استفاده برای از یارانه های حذف شده، بخش آموزش کشور است.
وقت درمان قانونِ بیمار هدفمندی یارانه ها
قانون هدفمندی یارانه ها که از آن به عنوان جراحی بزرگ اقتصاد ایران یاد می شد، به دلیل اجرای بد و ناقص آن امروز به یک معضل و چالش تبدیل شده است. اجرای عجولانه طرح بدون فراهم آوردن مقدمات و بسترها و شناسایی نکردن افراد واجد باعث شد تا بزرگ ترین طرح اقتصادی کشورمان در مرحله اول با شکست مواجه شود و باعث افزایش فاصله طبقاتی بین اقشار مختلف جامعه شود.
در شرایطی دولت سالانه نزدیک ۵۰ هزار میلیارد تومان خرج یارانه نقدی می کند که در تامین بودجه جاری و عمرانی ناتوان است از سوی دیگر هم نتوانسته رضای مردم را با پرداخت این یارانه جلب کند چرا که در حالی که افزایش قیمت ارز در طول بیش از یک سال گذشته باعث افزایش قیمت انواع کالا و خدمات شده اما مبلغ یارانه نقدی متناسب با نرخ تورم افزایش نیافته است.
بنابراین قانون هدفمندی یارانه ها حداقل در بخش یارانه های نقدی نه توانست رضایت مردم را جلب کند و نه اینکه برنامه های اقتصادی دولت در این زمینه را محقق سازد. حذف یارانه ثروتمندان یک گام در راستای بازنگری در قانون ناقض و ضعیف هدفمندی یارانه ها است که اگر دولتمردان در انجام این اقدام مهم سرعت عمل نداشته باشند باز هم فرصت دیگری برای درمان از دست می رود.
نظر شما