فرار شهروندان مالاوی از آفریقای جنوبی

خبرگزاری آل افریکا" از "بلانتیر" گزارش داد که نخستین پرواز هواپیمایی مالاوی صبح امروز 76 تبعه مهاجر مالاویایی مستقر در یک اردوگاه در جنوب ژوهانسبورگ را به کشورشان بازگرداند.

این تعداد از شهروندان مالاوی بعد از آنکه موج خشونت های بیگانه ستیزانه در این کشور آغاز شد، با وجود اینکه از جایگاه های اجتماعی مطلوبی نیز در جامعه آفریقای جنوبی برخوردارند به مدت سه هفته از ترس جان خود به این اردوگاه پناه آوردند تا امروز بتوانند به کشور خود بازگردند.

درگیری های داخلی ناشی از این موج بیگانه هراسی در شهرهای مهم آفریقای جنوبی به ویژه در پرتوریا، ژوهانسبورگ و کیپ تاون، تاکنون ده ها نفر از جمله اتباع آفریقای جنوبی را به کام مرگ برده است.

ویلسون مولِنی" رئیس مرکز حوادث غیرمترقبه مالاوی به این خبرگزاری گفت که غیر از این 76 نفر، 113 مهاجر مالاویایی دیگر نیز طی هفته های گذشته اعلام آمادگی کردند که به دلیل بی خانمان شدند در آفریقای جنوبی قصد دارند به میهنشان باز گردند.

وی از ساخت مکان های اسکان موقت در کشورش خبر داد و گفت که افراد بازگشته از آفریقای جنوبی تا قبل از پیوستن به خانواده های جدید خود در مالاوی می توانند در این ارودگاه های داخلی استقرار یابند.

پیش از مالاویایی ها، اتباع نیجریه ای در آفریقای جنوبی به دلیل تحمل فشارهای زیاد اجتماعی از سوی شهروندان آفریقای جنوبی، این کشور را ترک کرده اند.

 یک خط هوایی خصوصی  ایرپیس (Air Peace) دو هفته پیش اعلام کرد که داوطلبانه حاضر است اتباع نیجریه ای را رایگان به کشورشان بازگرداند. براین اساس 9 روز قبل 189 تن از اتباع این کشور به لاگوس بازگشتند و  320 نیجریه ای دیگر نیز سه شنبه گذشته آفریقای جنوبی را به مقصد کشورشان ترک کردند.

در مجموع ۶۴۰ نفر از اتباع نیجریه حاضر در آفریقای جنوبی درخواست خروج از این کشور را ثبت کرده اند.

آمارهای رسمی و غیر رسمی از وجود نزدیک به 7 میلیون مهاجر در آفریقای جنوبی حکایت دارد. جمعیت آفریقای جنوبی حدود 56 میلیون نفر برآورد می شود و طبق برآورد کلیساها، سازمان های کمک رسانی و پژوهشگران امور مهاجران در این کشور نزدیک 3 میلیون فقط زیمبابوه ای حضور دارند، اما تاکنون هویت بسیاری از قربانیان خارجی ناشی از این خشونت ها در آفریقای جنوبی مشخص نشده است.

برخی از این قربانیان تبعه مالاوی بودند اما بیشتر گزارشات حکایت از آن دارد که قربانیان اصلی این موج جدید بیگانه ستیزی یا بیگانه هراسی نیجریه ای هستند.

بیگانه ستیزی و یا بیگانه هراسی نزدیک دو دهه در این کشور حاکم شده است به گونه ای که طبق گزارش وزارت کشور آفریقای جنوبی، در مجموع 307 نفر فقط در ماه آوریل و مه سال 1994 در ارتباط با خشونت هایی که جوامع خارجی مستقر در آفریقای جنوبی را هدف قرار داده جان خود را از دست داده اند.

حوادث اخیر همچنین خاطرات درگیری های خون بار بیگانه هراسی سال 1387را در این کشور به یاد آورد که طی آن 62 نفر کشته شده بودند.

در سال ۲۰۰۸ بود که در جریان درگیری‌های مشابه، پنج نفر از مهاجران آفریقایی که برای کار به آفریقای جنوبی رفته بودند کشته شدند. در سال ۲۰۱۵ نیز درگیری‌ها منجر به کشته شدن ۶ مهاجر شد.

در هر حال میلیون ها مهاجر که بیشتر آنها فاقد مدارک قانونی هستند در آفریقای جنوبی به ویژه در بخش عمرانی فعالیت می کنند.

برخی گزارشات از نقش "زولو کینگ گودویل زیلیتینی" رهبر سنتی بزرگ ترین گروه قومیتی در آفریقا خبر می دهد که در تحریک خشونت ها علیه مهاجران بی تاثیر نبوده است زیرا او چندی پیش آشکارا گفت که میلیون ها خارجی باید آفریقا را ترک کنند.

 مقام‌های آفریقای جنوبی علت اصلی بروز این خشونت ها را گسترش نوعی رویکرد "تبعیض آمیز" در میان شهروندان این کشور که خود زمانی طلایه دار مبارزات ضد تبعیض نژادی در جهان بوده اند عنوان کرده اند.

حزب "اتحاد دمکراتیک" که بزرگترین حزب رقیب دولت در آفریقای جنوبی است، موضوع را ناشی از مشکلات اقتصادی حادی دانسته که این کشور بزرگترین صادرکننده طلای دنیا از آن رنج می‌برد. این حزب در بیانیه‌ای یادآوری کرده که ده میلیون شهروند آفریقای جنوبی بیکارند.

در هر حال جامعه آفریقای جنوبی مدتی است که بار دیگر صحنه اغتشاش صدها نفر از کسانی است که تحت عنوان اعتراض ‌به "اشتغال خارجی‌ها" به خیابان‌ها ریخته‌اند.

این افراد علاوه بر چپاول مغازه‌ها و سوپرمارکت‌ها، ساختمان‌ها و خودروها را نیز به آتش می کشند تا جایی که پلیس آفریقای جنوبی برای مهار این غائله بارها مجبور شد از گاز اشک‌آور و گلوله های پلاستیکی استفاده کند. 

حوادث مختلفی از این دست بارها در کشور آفریقای جنوبی به شکل های مختلف از جمله در قالب اعتراض سراسری راننده‌های کامیون نسبت به حضور راننده‌های خارجی در عرصه حمل و نقل رخ  می دهد.

شماری از مردم معتقدند که اشتغال شهروندانی از سرزمین‌های دیگر از جمله کشورهای همسایه همچون مالاوی، لسوتو، موزامبیک یا زیمبابوه، سبب اصلی نرخ بالای بیکاری در این کشور است.
اگرچه برخی از تحلیلگران صرفا به دلیل اینکه طی چند سال اخیر تعداد کثیری از آفریقایی تبارها در این درگیری ها جان باختند، از این پدیده اجتماعی به عنوان "آفریقاستیزی" یاد می کنند، اما این خشونت ها به تازگی شامل اتباع برخی کشورها از قاره های دیگر نیز شده است.

این خشونت ها علیه آفریقایی تبارها موجب شد تا سریل رامافوسا، رئیس جمهوری آفریقای جنوبی چهارشنبه گذشته ضمن ابراز نگرانی شدید از خشونت‌های ناشی از بیگانه‌هراسی در کشورش تصمیم گرفت چند نماینده ویژه به پایتخت 7 کشور آفریقایی بفرستد که اتباع آنها در آفریقای جنوبی بیشترین آسیب را در این خشونت های اجتماعی تحمل کرده اند.

خوسِلا دیکو، سخنگوی رئیس جمهوری نیز بعد از آن اعلام کرد که نمایندگان دولت به این کشورها از جمله نیجریه می روند تا به مقامات آنها اعلام کنند دولت آفریقای جنوبی همچنان به قانون و ارزش های آفریقایی پایبند است و راهکارهایی را برای کاهش این خشونت ها در پیش گرفته و جنایتکاران را به اشد مجازات خواهند رساند.

اتباع نیجریه پیشتر روند خروج از آفریقای جنوبی را آغاز کرده بودند و حتی برخی از آنها هشدار داده بودند در مقابل بیگانه ستیزی شهروندان آفریقای جنوبی منافع دولت آن کشور را در نقاط دیگر جهان مورد تهدید قرار خواهند داد.

خبرگزاری آسوشیتدپرس 14 شهریور گزارش داد که برخی از شهروندان نیجریه در واکنش به حملات بیگانه ستیزی علیه شهروندان کشورهای آفریقایی مستقر در آفریقای جنوبی، مراکز کسب و کار شهروندان این کشور در نیجریه را مورد حملات خشونت آمیز قرار دادند.

در میان گسترش نگرانی‌ها از حملات علیه شهروندان نیجریه‌ای ساکن در آفریقای جنوبی، بسیاری از جوانان خشمگین در ایبادان در جنوب غربی نیجریه با حضور در خیابان‌ها مراکز کسب و کار شهروندان آفریقای جنوبی را به آتش کشیده مورد حمله و تعرض قرار داده و اموال آنها را به غارت بردند.

محمد بوهاری رئیس جمهوری نیجریه نیز در اوایل این درگیری ها در آفریقای جنوبی و پس از مورد تهدید قرار گرفتن جان اتباع کشور خود، نماینده ویژه ای را نزد همتایش در آفریقای جنوبی اعزام کرد.

خانم نالدی پاندور، وزیر امورخارجه آفریقای جنوبی چندی پیش اعلام کرد به دلیل نگرانی از اقدامات تلافی‌جویانه، سفارت و کنسولگری‌های این کشور در نیجریه را تعطیل کرده است.

همچنین دو شرکت زنجیره‌ای آفریقای جنوبی نیز فروشگاه‌های خود را در نیجریه بستند.

در جمهوری دمکراتیک کنگو نیز گروهی روبه‌روی ساختمان کنسولگری آفریقای جنوبی تظاهرات کردند و یک فروشگاه متعلق به اتباع آفریقای جنوبی غارت شد.