درباره مهم‌ترین آتش‌سوزی‌های ایران | چهره غم انگیز زندگی در میان آتش و دود

تهران- ایرنا- طی ۴۰ سال گذشته آتش سوزی های مهیبی مناطق مختلف ایران را به کام خود کشید و زبانه های بی رحم آن سازه های بشری و محیط زیست را در خود فرو برد. شعله هایی که به عمد یا غیرعمد هزینه های مادی و جانی بسیاری را بر قربانیانش تحمیل کرده است.

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ شعله های بی رحم آتشی که بر جان ساختمان ها، جنگل ها و ... می افتد علاوه بر خسارت های مادی، باعث آسیب های بدنی و سوختگی افراد یا مرگ آنها می‌شود. این آتش سوزی ها بیشتر بر اثر رعایت نکردن نکات ایمنی یا بی‌دقتی افراد اتفاق می‌افتد که رعایت نکات ایمنی می تواند باعث کاهش آنها شود.

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت روز آتش نشانی به بررسی مهمترین آتش سوزی های ایران در طول ۴۰ سال گذشته پرداخته است.

سینما رکس؛ مشهورترین پرونده آتش‌سوزی ایران

آخرین سانس شب ۲۸ مرداد ۱۳۵۷ خورشیدی در سینما رکس آبادان فیلم گَوزن ها با یک تمِ تماماً سیاسی و مخالف رژیم پهلوی که به داستان فرار یک چریک فدایی می‌پردازد در حال اکران بود که شعله های آتش از هر طرف زبانه کشید تا عده ای بی گناه را به کام مرگ بکشاند؛ آتش سوزی که ابهام درباره آتش‌افروزان و انگیزه آنها، تلفات انسانی و همچنین پیامدهای سیاسی اش، آن را به مشهورترین پرونده آتش‌سوزی ایران بدل کرد تا گرد ابهام هیچگاه از چهره آن برداشته نشود.

آتش سوزی سینما رکس آنچنان هولناک بود که روزنامه‌ها با تیتر بزرگ سیاه رنگشان نوشتند: ۶۰۰ نفر را در سینما رکس آبادان زنده زنده سوزاندند. متهم اصلی که در این جنایت دستگیر شد، حسین تکبعلی‌زاده بود اما با پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۳ بهمن ۱۳۵۷ خورشیدی از زندان آزاد می‌شود و به همراه ۲۵ تَن دیگر از مسوولان شهربانی، ساواک و روسای ادارات و مقامات استانی به عنوان متهم معرفی می‌شوند و دادگاه‌ از ابتدای شهریور ۱۳۵۹ خورشیدی به ریاست حجت‌الاسلام سید حسین موسوی تبریزی برگزار می کنند و تکبعلی‌زاده به جرم آتش سوزی سینما رکس اعدام می شود.

بهمن ۱۳۸۳ خورشیدی و آتش سوزی مسجد ارگ

بیست و ششم بهمن‌ ۱۳۸۳ خورشیدی مصادف با پنجم محرم همزمان با برگزاری نماز مغرب و عشا ناگهان مسجد ارگ دچار آتش سوزی مهیبی شد. نیروهای آتش‌نشانی از چند ایستگاه با هشت خودروی آبپاش خودشان را به میدان ارگ رساندند و پس از چند ساعت تلاش آتش را مهار کردند اما خاموش‌شدن شعله‌های وحشتناک این مسجد نتوانست از تعداد قربانیان کم کند زیرا عده زیادی در آتش سوختند و عده‌ای هم زیر دست و پا و فشار جمعیت در راهروی خروجی مسجد خفه شدند.

در همان دقایق نخست حادثه، چند مصدومی که زیر دست و پا له شده و عده‌ای دیگر که سوخته بودند و هنوز نفس می‌کشیدند، توسط نیروهای امدادی و آتش‌نشانی به نزدیک‌ترین بیمارستان‌ها منتقل شدند اما با وجود تلاش فراوان کادر درمانی با توجه به شدت سوختگی و جراحات وارده در بیمارستان جان خود را از دست دادند تا آمار قربانیان به ٧٨ تَن برسد  این آمار بالا هم به سبب این بود که مسجد ارگ در دهه نخست محرم محل اجرای برنامه عزاداری با جمعیت زیادی بود و تقارن برگزاری نماز جماعت با زمان آتش سوزی نیز خود مزید بر علت شد.

در خصوص علت آتش سوزی تحقیقات اولیه نشان داد، انفجار کپسول گاز مسجد در طبقه دوم باعث ایجاد حریق شده است. همچنین سقف ۸۰۰ متری شبستان که با برزنت پوشانده شده بود و برای جلوگیری از سرما توسط متولیان مسجد آغشته به پارافین بود، موجب گسترش آتش سوزی و ریختن آتش بر سر نمازگزاران شد.

مدرسه شین آباد و سوختن دانش آموزان بی گناه

در ۱۵ آذر ۱۳۹۱ خورشیدی ۳۷ دانش‌آموز مقطع ابتدایی مدرسه دخترانه انقلاب اسلامی شین‌آباد شهر پیرانشهر در استان آذربایجان‌غربی به دلیل انفجار بخاری نفتی دچار سوختگی شدند که در این حادثه ۲ دختر دانش‌آموز به نام‌های سارینا رسول‌زاده و سیران یگانه نیز جان خود را از دست دادند تا نفت که برای مردم مملکت ما بوی حیات و زندگی می دهد، برای بچه های شین آباد بوی مرگ بدهد.

علت حادثه این بود که پس از آتش گرفتن بخاری، ازدحام جلوی در کلاس و حفاظ پنجره‌ها مانع از آن شد که دانش‌آموزان به سرعت کلاس را ترک کنند و تعدادی از آنها سوختند تا ۴۰ روز پس از این سانحه، پزشکان به دلیل شدت سوختگی مجبور به قطع انگشتان دست سه تن از دانش‌آموزان آسیب‌دیده شدند. برخی از این دختران بارها تحت عمل جراحی دست و صورت قرار گرفتند. عمل‌هایی که به گفته پزشکان سال‌ها باید ادامه پیدا کند هرچند معلوم نیست که با این عمل‌ها چند درصد چهره از دست رفته‌شان را می‌توانند باز یابند.

آتش سوزی سینما جمهوری

محمد علی فردین بازیگر و علی حاتمی کارگردان در ۱۳۳۷ خورشیدی سینما نیاگارا را راه‌ انداختند که بعدها به جمهوری تغییر نام داد. این سینما در آبان ۱۳۸۷ خورشیدی تنها چند روز پس از سخنرانی لیلا حاتمی یکی از مالکان سینما، برای دعوت از سیدمحمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ خورشیدی دچار آتش سوزی شد. پس از حدود چند ساعت با حضور ماموران آتش نشانی مهار شد. این آتش سوزی تلفات نداشت اما سازمان آتش نشانی میزان خسارت وارده به این سینما را ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان برآورد کرد. هرچند محمد رضا حاجی بیگی مدیر عامل سازمان آتش نشانی اعلام کرد: آتش سوزی در سینما جمهوری عمدی بوده است.

سقوط ۲ زن در آتش سوزی ساختمان جمهوری

صبح ۲۹ دی ۱۳۹۲ خورشیدی یک ساختمان ۵ طبقه در خیابان جمهوری تهران دچار آتش سوزی شد و ساعت ۱۱ و ۴۶ دقیقه این آتش سوزی به سامانه ۱۲۵ اعلام و آتش نشانان فوری به محل حادثه اعزام شدند. در این زمان ۲ زن که برای نجات جانشان خود را از پنجره آویزان کرده بودند. در همان لحظه یکی از نردبان‌های هیدرولیکی در پایین ساختمان مستقر و جک نردبان زده شد اما به علت مشکلات فنی متاسفانه پله‌های نردبان باز نشد و ماموران شروع به جایگزینی نردبان دوم کردند که در همین زمان در برابر چشمان بهت‌زده مردم و ماموران آتش‌نشانی از میان شعله‌های مهیب آتش از طبقه پنجم به زمین پرتاب شدند. با حضور آتش نشانان در محل آتش‌سوزی مشخص شد که از طبقه پنجم یک ساختمان اداری یک اتاق شبیه اتاق مانیتورینگ طعمه حریق شده و آتش در حال سرایت به دیگر بخش‌ها است.

آتش سوزی غم انگیز ساختمان پلاسکو

صبح ۳۰ دی ۱۳۹۵ خورشیدی ساختمان پلاسکو یکی از قدیمی‌ترین ساختمان‌های بلند تهران دچار حریق شد تا حادثه ای غم انگیز رقم بخورد. ساختمان تجاری پلاسکو که بیشتر به محل عرضه پوشاک شهره بود در ضلع شمال شرقی چهارراه استانبول تهران قرار داشت. بعد از آتش سوزی مأموران آتش‌نشانی به سرعت خود را به محل حادثه رساندند و عملیات اطفای حریق را آغاز کردند اما وسعت آتش‌سوزی‌ و نیز شرایط محیطی به‌گونه‌ای بود که اطفای فوری حریق را غیرممکن کرده و در نهایت باعث تأخیر در مهار آتش‌سوزی‌ شد.

در این بین ازدحام مردم برای کمک یا تماشای این حادثه هم باعث بروز مشکل برای تیم‌های کمک‌رسانی شده و در نهایت بعد از تلاش بی‌وقفه و در حالی که هنوز تعدادی از آتش‌نشانان زحمتکش و تیم‌های امدادی در محل حضور داشتند، این ساختمان فرسوده تاب نیاورد و فروریخت تا عده ای از آتش نشانان فداکار در حین انجام وظیفه جان خود را از دست بدهند؛ آتش‌نشانانی که جان خود را کف دست گرفته بودند و برای مهار آتش و نجات افراد حاضر در طبقات فوقانی این ساختمان حضور داشتند، مجالی برای خارج شدن از ساختمان پیدا نکردند و زیر آوار مدفون شدند تا شهر تهران در فضایی پر از غم و غصه سیاهپوش و عزادار این عزیزان شود.

پتروشیمی بوعلی ماهشهر؛ پرهزینه‌ترین آتش‌سوزی‌های تاریخ ایران

مجتمع پتروشیمی بوعلی سینا در زمینی به مساحت ۳۶ هکتار در شمال غربی خلیج‌فارس در خوزستان و در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی بندر امام خمینی قرار دارد. این مجتمع مجری طرح آروماتیک سوم بوده که عملیات اجرایی آن در فروردین‌ ۱۳۸۰ خورشیدی آغاز شد و واحدهای تولیدی آن در ۱۳۸۳ خورشیدی راه‌اندازی کردند اما عصر ١۶ تیر ۱۳۹۵ خورشیدی آتش‌سوزی مهیب در پتروشیمی بوعلی واقع در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در بندر امام خمینی به وقوع پیوست. تمام آتش‌نشانی‌های مناطق نفت‌خیز به محل حادثه اعزام شده‌اند تا از وقوع آتش‌سوزی به مخازن و وقوع انفجار مهیب‌تر جلوگیری به عمل آورند. بالاخره پس از ۵۶ ساعت تلاش بی وقفه تیم‌های آتش نشانی به منظور اطفاء حریق پتروشیمی بوعلی سینا در بندر ماهشهر، آتش این مجتمع خاموش شد. در این آتش سوزی برج هشت هزار و یک این مجتمع که با ١٢١ متر ارتفاع یکی از بلندترین برج های پتروشیمی است، طعمه آتش شد.

گزارش کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در اجرای تبصره ۲ ماده ۴۵ آیین نامه داخلی مجلس در خصوص گزارش کمیسیون انرژی پیرامون حادثه آتش سوزی پتروشیمی بوعلی سینای ماهشهر به وسیله بهرام پارسایی سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی قرائت شد که در این گزارش آمده بود: حادثه آتش سوزی مجتمع پتروشیمی بوعلی سینای ماهشهر غیر عمدی بوده است ولی قصور واحدهای مدیریت، تعمیر، بهره برداری، منابع انسانی، آموزش و آتش نشانی محرز است که برخوردهای لازم انجام شده است.
در بخش دیگری از این گزارش بیان شد: ایمنی، بهداشت و محیط زیست معمولا از اولویت های شرکت های خصوصی نیست و ضرورت دارد نهادهای حاکمیتی در این خصوص نظارت جدی تری را اعمال کنند. همچنین کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گزارش خود ۱۳ عامل را موجب ایجاد آتش سوزی پتروشیمی بوعلی سینای بندرماهشهر و کندی روند کار و نبود مهار به موقع آتش و افزایش خسارات مالی اعلام کرد.

آتش سوزی میدان تاریخی حسن آباد تهران

مجموعه حسن‌آباد که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد در تقاطع خیابان های امام خمینی (ره) و حافظ قرار دارد که در ۱۳۷۷ خورشیدی به ثبت ملی رسید. حوالی ساعت ۲۲ چهارشنبه ۲۷ تیر ۱۳۹۸ دچار آتش سوزی شد و بلافاصله مأموران ۵ ایستگاه آتش نشانی به محل حادثه اعزام شدند. حریق از یک انباری در طبقه دوم این ساختمان آغاز شد و به سرعت بخش‌های مختلفی از طبقه دوم این ساختمان را دربرگرفت که ۲ گنبد از هشت‌گنبد تاریخی میدان حسن‌آباد که در شمال‌غربی میدان قرار گرفته‌ بودند در اثر آتش ویران شدند.

آتش سوزی جنگل های ارسباران

ارسباران یا قره‌داغ منطقه کوهستانی جنگلی وسیع و متنوعی است در شمال استان آذربایجان شرقی ایران که به دلیل تنوع گونه های گیاهی و جانوری بخشی از آن در ۱۹۷۶ میلادی به عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره، معرفی شد. این جنگل ها در ۳۰ مرداد ۱۳۹۸ خورشیدی دچار آتش سوزی شدند تا دیدن سوخته شدن بخش قابل توجهی از این جنگل ها بسیار غم انگیزتر از حمل چوب این جنگل ها به وسیله کامیون باشد. به این ترتیب حدود ۶۳۰ هکتار از مراتع و جنگل های ارسباران در حریق بسوزند تا اینکه اطفاء آتش سوزی جنگل های ارسباران توسط تلاش همگانی و همت دستگاه هایی همچون اداره کل حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، فرمانداری خداآفرین، ارتش، سپاه، بسیج و تلاش شبانه روزی دیگر نیروهای مستقر به ثمر برسد.

موسی خلیل‌اللهی رییس کل دادگستری آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه در ارتباط با عوامل وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌های ارسباران ماموریتی به معاونت پیشگیری و معاون دادستان مرکز استان در امور حقوق عامه محول شده بود، گفت: پس از انجام تحقیقات ۳ تَن بازداشت شدند. این افراد با انگیزه شخصی به منظور بهره برداری از محیط به نفع خود از جمله چرای دام اقدام به این کار کرده بودند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha