وقتی به شیراز سفر میکنیم، بهغیر از دیدن اماکن تاریخی و بینظیر شیراز، خوردن غذاهای محلی و از همه مهمتر آش سبزی معروف شیراز هم برایمان شور و شوق بهوجود میآورد.آش سبزی در شیراز بهعنوان صبحانه با نان سنگک گرم و پیازداغ طلایی و خوشرنگ چیزی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت.
این آش معمولا برای صبحانه میل میشود. اکثر آشهای ایرانی به صورت گرم و داغ سرو می شود ، آش سبزی صبحانه شیرازی هم به صورت گرم و حتی داغ خوشمزه تر است هر چند مصرف غذای داغ توصیه نمی شود.در عین حال موضوع مورد بحث عرصه آش داغ در ظروف یک بار مصرف است که بارها و به صورت تاکید وار از سوی کارشناسان و متخصصان رد شده و صنوف و عرضه کنندگان آش از آن نهی شده اند.
اکنون در آستانه فصل مصرف بیشتر آش سبزی در شیراز می طلبد که مراکز تولید و عرضه آش سبزی بیشتر زیر ذره بین ناظران و بازرسان باشد تا با عرضه این محصول در ظروف یکبار مصرف غیر استاندارد و مضر برای سلامتی پرهیز شود.
صنف پزندگی روی موضوع عرضه آش نظارت کامل دارد
احمد رضا وردیزاده رئیس اتحادیه صنف پزندگان شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با تاکید بر اینکه جلسات مختلف برای عدم عرضه آش در ظروف غیر استاندارد گرفته شده گفت: مصوبات این جلسات بخشنامه شده و در اختیار فروشندگان قرار گرفته است و همه فروشندگان موظفند که ظروف مورد تایید استفاده کنند ، ظروف گیاهی و ظروف یکبار مصرف شفاف هیچ ضرری ندارد و تایید شده است ، همه ظروف شفاف که پشت آن علامت PP حک شده مورد تایید است و به دلخواه مشتری از این ظروف یا ظروف گیاهی استفاده می شود ، معمولا در همه مغازه های عرضه آش هم ظروف گیاهی و هم ظروف شفاف وجود دارد و به دلخواه مشتری آش عرضه می شود.
علامت PP یا ظروف "پلیپروپیلن" از جمله ظروفی است که برای جابهجایی فرآوردههای غذایی داغ از قبیل آش و حلیم با دمای بالاتر از 70 درجه سانتیگراد استفاده میشود. همچنین برای بستهبندی فرآوردههای لبنی مانند ماست، خامه و پنیر نیز از این ظروف استفاده میشود.
رئیس اتحادیه صنف پزندگان شیراز ادامه داد : البته ظروف گیاهی قیمت بیشتری دارد ، ظروف شفاف هم مشکلی برای عرضه آش ندارد ، هر چند تاکید ما این است که شهروندان ظروف خانگی با خود به همراه داشته باشند اما ناظران و بازرسان صنف و اتحادیه و بازرسان بهداشت همه این موارد را مرتب کنترل می کنند ، خیلی جاها ظروف گیاهی را قبول ندارند ، ما اطلاع رسانی کرده ایم که همه فروشندگان ظروف مورد تایید استفاده کنند .
وردی زاده اضافه کرد: مغازه های آشی به هیچ عنوان مجاز به استفاده از ظروف فوم نیستند ، بازرسان اتحادیه روی این موضوع بشدت نظارت می کنند ، دراین زمینه سامانه پیامکی تعریف شده و تراکت چاپ کردیم و در همایش ها هم اعلام کردیم ، لیست ظروف مورد تایید را به همه فروشندگان دادیم که از ظروف مورد تایید استفاده کنند ، البته ظروف تقلبی هم هست ولی تاکید م از مغازه های دارای مجوز کسب آش بخرند و ترجیحا ظروف خانگی هم همراه داشته باشند اما در عین حال همه ظروف عرضه شده در مغازه ها مورد تایید است .
رئیس اتحادیه صنف پزندگان شیراز ادامه داد : هر شهروندی که ظروف خانگی با خود بیاورد از 10 درصد تخفیف در قیمت آش برخوردار می شود ، اهالی شهر آگاه هستند و می دانند که ظروف خوب استفاده کنند ، در شیراز 200 مغازه پروانه دار عرضه آش فعال است که کنترل می شوند ، بازرسی اتحادیه و بهداشت محیط مرتب این مغازه ها را کنترل می کنند مامور بهداشت هر 15 روز سر می زند و موارد را کنترل می کند.
وی افزود:ما تشویق میکنیم که شهروندان ظروف خانگی با خود بیاورند ، اما مغازههای آشی ، کله پزی ، باربیکیو و سایر پزندگیها موظفند از ظروف مورد تایید استفاده کنند .
عرضه آش زیر ذره بین بازرسان دانشگاه علوم پزشکی
مضرات توزیع غذای داغ در ظروف پلیمری یکبار مصرف بارها از سوی مسوولان و کارشناسان حوزه بهداشت و درمان تذکر داده شده است ، نتایج تحقیقات پزشکی اثبات کرده که استفاده از غذای داغ در چنین ظروفی احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهد ، این روزها همزمان با آغاز فصل سرما میطلبد بیشتر و بهتر این موضوع تبیین و یادآوری گردد.
همه پلیمرهای مورد استفاده در صنایع غذایی باید FOOD GRADE باشند به این معنا که استفاده از آنها برای بستهبندی مواد غذایی مجاز باشد و به سلامت مصرف کننده آسیب نرساند.پلیمرهای مورد استفاده هم بهلحاظ ایمنی و هم بهلحاظ حفظ کیفیت مواد غذایی باید از انواع پلیمر متناسب با ماده غذایی تهیه شوند ، در صورت استفاده از پلیمرهای نامناسب پدیده مهاجرت آلایندههای شیمیایی به داخل ماده غذایی اتفاق خواهد افتاد که خطرات بالقوهای را برای سلامت مصرف کننده ایجاد خواهد کرد، ضمن اینکه باعث ایجاد بو و طعم نامطلوب در ماده غذایی خواهد شد.
در جامعه ما معمولاً از ظروف پروپیلن و پلیاستایرن در تولید ظروف استفاده میشود که ظروف از جنس پلیپروپیلن مقاومتر هستند و شکنندگی کمتری دارند ، ظروف پلیاستایرن نیز شامل ظروف و لیوانهای شفاف و شکننده است که صرفاً باید جهت مصرف نوشیدنیهای سرد از آن استفاده کرد ، در غیر این صورت با خطر مهاجرت مواد شیمیایی از محل شکستگی به داخل نوشیدنی و آسیب به سلامتی مصرف کننده قطعی است .
گونهای دیگر از این ظروف پلیاستایرنی مات است که از آنها میتوان برای مصرف نوشیدنیهای تا دمای زیر ۷۰ درجه سانتیگراد استفاده کرد. همچنین پلیاستایرنهای فوم که بهدلیل دمیده شدن گاز هگزان داخل آنها حالت پفکردگی پیدا کرده اند و خطر مهاجرت گاز هگزان محبوسشده از بستهبندی در مواد غذایی با دمای حدود ۲۰۰ درجه وجود دارد.
بنا بر این هرگز نباید از ظروف پلیاستایرن شفاف برای نوشیدنیها و غذاهای داغ استفاده کرد ، ظروف یکبار مصرف کاغذی صرفاً جهت نگهداری و مصرف مواد غذایی داغ در کوتاهمدت مورد استفاده قرار گیرد و از نگهداری ظروف پلیمری حاوی مواد غذایی چرب بهمدت طولانی در معرض نور خورشید و دمای بالا خودداری کرد .
به گفته کارشناسان مواد پلاستیکی موجود در ظروف یک بار مصرف حاوی ترکیبات فنول است که هنگام تماس با مواد داغ مثل آش ، چای، آب داغ و غذاهای گرم و چرب کمی نرم می شوند و گاز دیوکسین آزاد می کنند و زمینه ایجاد سرطان در مصرف کنندگان تشدید می شود.
استفاده از این ظروف سبب تاثیر مستقیم بر سیستمهای عصبی، قلب و دستگاه گوارش و ایجاد عصبانیت و خستگی مفرط می شود و اثرات سوء این ظروف همچنین در سقط جنین و تولد نوزادان ناقص در زنان باردار که مصرف کننده دائم مواد غذایی آغشته به دیوکسین هستند نیز به اثبات رسیده است.
دانشگاه علوم پزشکی شیراز از اواخر سال گذشته استفاده از ظروف یک بار مصرف پلاستیکی برای عرضه مواد غذایی داغ در صنوف حساس را ممنوع کرد ، این موضوع اکنون در اغلب مراکز عرضه رعایت می شود اما در دست فروشی ها عرضه آش و حتی برخی مغازه ها موضوع به فراموشی سپرده می شود و مراکز نظارتی نیز از کنار آن با تساهل می گذرند.قرار بود پس از اطلاع رسانی و فرهنگ سازی، از ابتدای اسفند سال گذشته ، تیم های نظارتی مشترک، از صنوف مرتبط بازدید کنند تا در صورت استفاده از ظروف یک بار مصرف پلاستیکی برای عرضه مواد غذایی داغ، مراحل قانونی برخورد با متخلفان طی شود.
دکتر علی بهادر، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در این زمینه با تاکید بر اثرات سرطان زایی استفاده از ظروف یک بار مصرف پلاستیکی برای نگهداری مواد غذایی داغ، گفت: باید به سمتی حرکت کنیم که مردم ترجیح دهند برای تهیه آش و سایر غذاهای داغ با خود ظرف مناسب به همراه داشته باشند.
دکتر عبدالرسول همتی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نیز گفت:در سالهای اخیر اقدامات زیادی در مورد جلوگیری از به کارگیری ظروف یک بار مصرف پلاستیکی برای مواد خوراکی داغ صورت گرفته اما با توجه به روند رو به رشد استفاده از این نوع ظروف، این موضوع به طور اختصاصی و ویژه در استانداری فارس مورد تبادل نظر قرار گرفته و لازم است دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز در آستانه فصل افزایش مصرف آش نظارت بیشتری داشته باشد.
سیامک شمس مدیر گروه سلامت محیط معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم از ممنوعیت استفاده از ظروف یکبار مصرف در مراکز غذایی استان و کلانشهر شیراز خبر داد و با اشاره به ممنوعیت استفاده از ظروف یکبار مصرف در پزندگیها اظهار داشت: ممنوعیت به کار گرفتن ظروف یکبار مصرف پلاستیکی در صنوف حساس در سطح شهر شیراز مد نظر است و با گذر زمان شامل تمامی صنوف میشود.
امید است مسوولان ، بازرسان ، صنوف ، اتحادیه ها و ناظران سلامت مردم را فدای چرخیدن چرخ صنعت و تامین معیشت و ایجاد اشتغال و آجر شدن نان افراد نکنند و سلامت را وجه المصالحه قرار ندهند و با نظارت بیشتر به ویژه روی دست فروشیها عرضه آش که این خوردنی خوشمزه را در هر شرایط غیر بهداشتی هم عرضه می کنند ، سلامت مردم را خط قرمز بدانند که نباید از آن عبور کرد.
۶۱۱۳