تارنمای شبکه الجزیره شامگاه جمعه در تحلیلی به قلم "نیکولا کوزنف" محقق ارشد موسسه اقتصاد جهانی و روابط بین الملل در مسکو، نوشت عدم قطعیت ایجاد شده بعد از حملات ۱۴ سپتامبر به تاسیسات آرامکو باعث شد که برخی از مشتریان بزرگ (آسیایی) عربستان به دنبال یافتن کانال های جایگزین برای تامین نیازهای نفتی و پتروشیمی خود، برآیند.
یگان پهپادی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن روز شنبه ۲۳ شهریورماه (۱۴سپتامبر) در عملیاتی با عنوان "توازن بازدارندگی دوم "پالایشگاه های "بقیق" و "خریص" وابسته به شرکت نفتی "آرامکو" عربستان را هدف ۱۰ پهپاد خود قرار داد.
این تحلیل گر روس با بیان اینکه حملات یاد شده مهمترین شوک به بازار جهانی از زمان بحران های نفتی سال ۱۹۷۳ میلادی وارد ساخت، افزود: بدنبال حملات یاد شده تولید نفت عربستان به طور موقت تا ۵.۷ میلیون بشکه در روز کاهش یافت که این مقدار پنج درصد از کل تولید جهانی نفت خام شمرده می شود. این حملات باعث شد برخی از تحلیل گران پیش بینی کنند که بهای نفت می تواند به بالای ۷۰ دلار در هربشکه برسد.
وی اضافه کرد: هر چند این پیش بینی تحقق نیافت. افزایش بهای نفت موقتی بود و بعد از مدت کوتاهی به زیر ۶۰ دلار رسید. صنعت پتروشیمی عربستان نیز اگرچه از این حملات آسیب دید، اما ریاض اعلام کرده که در کوتاه مدت ممکن است اختلالاتی در تحویل محصولات پتروشیمی اش صورت گیرد که انتظار می رود که این مساله تا اکتبر ادامه یابد.
به نوشته کوزنف، عربستان با استفاده از ذخایر نفتی اش و ابراز اطمینان از اینکه قادر به انجام تعهدات نفتی اش است، توانست بر بحران نفتی فائق آید.
این تحلیل گر افزود: هر چند عربستان سعودی توانست سریعا شرایط را تثبیت و خسارات وارد شده را ترمیم سازد اما حملات ۱۴ سپتامبر می تواند تاثیرات منفی طولانی مدت داشته باشد.
به گفته کوزنف، بخش اعظم این مساله به نگرانی مشتری ها در خصوص احتمال حمله مجدد به تاسیسات آرامکو باز می گردد.
وی نوشت: حملات پهپادی به زیرساخت های نفتی اصلی عربستان موید آن است که تاسیسات نفتی و پتروشیمی این کشور با نوع جدید از تهدیدات امنیتی مواجه شده است. این تصور در حال حاضر وجود دارد که که می توان با سلاح های نسبتاً ارزان و قابل دسترس، سیستم های پیشرفته پدافند هوایی را از بین برد و آسیب و اختلال اساسی ایجاد کرد.
کوزنف افزود: " جوزف دانفورد" رییس ستاد مشترک آمریکا در ۲۰ سپتامبر در حالی که واشنگتن عنوان می کرد در حال برنامه ریزی برای پاسخ به حملات یاد شده است، به روشنی عنوان کرد که حتی افزایش قابل ملاحظه شمار نیروهای آمریکایی در خاورمیانه و ارایه سلاح های جدید به عربستان به طور کامل نمی تواند امنیت زیر ساخت های نفتی این کشور را تضمین کند و این اظهارات تاییدی بر نگرانی خریداران عمده عربستان بود.
این تحلیل گر مسایل اقتصادی اضافه کرد: تشدید بحران در خلیج فارس و ترس از حملات دیگر می تواند بار دیگر سبب افزایش بهای نفت شود. این مسایل سبب می شود که برخی از خریداران مجبور به کاهش میزان خرید نفت از عربستان سعودی و منطقه شده و در همین حال آنان را تشویق نماید که به دنبال تامین منابع جایگزین برآیند.
به نوشته این تحلیل گر، درک این خطر می تواند تاثیرات جدی بر مشتریان آسیایی عربستان همانند چین، هند، کره شمالی و ژاپن که بین ۱۶ تا ۳۶ درصد از نفت خود را از این کشور حوزه خلیج فارس تامین می کنند، داشته باشد.
کوزنف نوشت: حملات صورت گرفته به آرمکو میزان آسیب پذیری این مشتریان به خصوص هند را آشکار کرد. براساس برخی تخمین ها ذخایر استراتژیک نفتی هند تنها برای ۹ روز کافی است و این مساله می تواند این کشور را در صورت بروز اختلال در واردات نفت اش، بسیار آسیب پذیر کند.
وی با بیان اینکه نشانه هایی از اینکه خریداران نفتی بزرگ آسیا به دنبال یافتن منابع جایگزین هستند، ظاهر شده است، افزود: درست ۲ روز بعد از حملات صورت گرفته به آرامکو، "جیسون کنی" نخست وزیر ایالت نفتی آلبرتا کانادا توئیت کرد که " آلبرتا امن ترین منبع بزرگ انرژی در جهان است. حمله به تاسیسات سعودی بایستی سبب این بیداری شود که جهان نیاز به انرژی باثبات و پایدار دارد و آلبرتا می توان آن را تامین کند. "
این تحلیل گر با اشاره به تاکید تولید کنندگان نفتی آمریکا بر امن بودن ظرفیت تولید و صادرات نفتی این کشور به رغم تمایلات منفی اخیر به صنعت شیل نفت، عنوان کرد: برخی از کشورهای آسیایی برای جبران کمبود غیرمنتظره پلی اتیلن عربستان سعودی، به صنایع شیمیایی آمریکا روی آورده اند.
کوزنف اضافه کرد: شرکت های چینی به طور جدی در حال خرید "ال پی جی " از آمریکا به منظور آمادگی در صورت بروز تاخیر در تحویل مواد اولیه از سوی عربستان هستند. جالب اینکه تعرفه های بالا نیز که قبلا مانعی برای این کار بود، نتوانسته مانعی برای شرکت های چینی شود.
وی نوشت: روسیه نیز می تواند منبعی جایگزین برای کشورهای آسیایی شمرده شود. در ۱۰ سال گذشته چین میزان خرید محصولات نفتی از این کشور را گاه به گاه افزایش داده است. و این به معنای کاهش میزان وابستگی اش به نفت خلیج فارس است.
این تحلیل گر روس بیان داشت: اگر عربستان خواهان حفظ موقعیتش در بازار نفت است، بایستی اقدامات جدی تری برای ایجاد اطمینان برای خریداران محصولات نفتی اش ، صورت دهد که تقویت دفاع از زیر ساخت های نفتی در مقابل حملات احتمالی و تغییر مسیرهای عرضه نفت به دور از تنگه هرمز، از آن جمله است.
کوزنف تصریح کرد: حملات ۱۴ سپتامبر یک بیدار باش برای عربستان بود. چرا که می تواند در طولانی مدت می تواند تاثیر جدی بر اقتصاد این کشور داشته باشد. این کشور باید سریع و قاطع عمل کند والا موقعیتش را در بازار جهانی از دست خواهد داد.
نظر شما