اقتصاد، عامل شکست احزاب تونس در جلب آرای مردم

هیات عالی انتخابات تونس امروز مشارکت مردمی در انتخابات پارلمان حزبی را 41،3 درصد اعلام کرد. این مشارکت در شعب خارجی که در روزهای جمعه و شنبه برگزار شده بود، 16،4 درصد اعلام شده است.

در واقع برخلاف تبلیغات رسانه ها و احزاب برای بیان برنامه های احزاب و تشکل ها و حتی تبلیغات ساعات اولیه این رسانه ها، این دوره از انتخابات پارلمانی هیجان چندانی در مردم ایجاد نکرد تا آنها را به پای صندوق های رای بیاورد و حتی برخی تحلیلگران از تحریم این انتخابات توسط بخشی از جامعه خبر می دهند چرا که حضور جوانان در آن بسیبار کم رنگ بوده است.

 طبق برآورد هیات عالی انتخابات، قرار بود 7 میلیون و 81 هزار و 307 نفر از ساعت 8 صبح دیروز (یکشبه) به وقت محلی پای صندوق های رای بروند و تا 20 شب از میان بیش از 15 هزار نامزد از احزاب و گروه ها و نیز نامزدهای مستقل، 217 تن را برای تصاحب کرسی های پارلمان از سال 2019 تا 2024 انتخاب کنند، اما آمارها نشان می دهد که در مقایسه با انتخابات قبلی در سال 2014، 20 درصد مردم این کشور از حضور در انتخابات خودداری کردند.

آمار نشان می دهد که در این دور انتخابات که دومین انتخابات پارلمانی تونس از زمان تصویب قانون اساسی در سال ۲۰۱۴ و سومین انتخابات پارلمانی پس از  تحولات و انقلاب سال 2011 میلادی در این کشور است، مشارکت مردم روند نزولی قابل توجه داشته است. چرا که مردم این کشور در انتخابات قبلی با 5 میلیون و 200 هزار نفر واجد رای دهی، نزدیک به 60 درصد پای صندوق های رای آمده بودند و همین کاهش 20 درصد در مشارکت مردمی (41 درصد امسال)  تعجب بسیاری از تحلیلگران را برانگیخته است.

اگرچه مقایسه دو دور انتخابات پارلمانی امسال و 2014 به خوبی نشان می دهد که در چینش احزاب و گروه های این دو انتخابات تغییر چندانی رخ نداده است، اما حضور بالا و قوی نامزدهای مستقل که به این یا آن حزب دارای برنامه وابسته نبودند در این دور از انتخابات بسیار جلب توجه می کرد.

در این انتخابات، ۶۹۵ فهرست حزبی، ۱۹۰ فهرست ائتلافی و ۷۰۷ فهرست مستقل در آن به رقابت با یکدیگر پرداختند.

گزارشها حاکی است که مردم تونس با همین کاهش مشارکت، بیشترین اقبال را هم به همین نامزدهای مستقل نشان دادند و در واقع در حد قابل ملاحظه ای از احزاب روی برگرداندند.

توجه به آماری که هیات عالی انتخابات از آرای اولیه این انتخابات منتشر کرد بسیار تامل برانگیز است.

مثلا شبکه المیادین امروز به نقل از نبیل بفون، رئیس هیئت عالی انتخابات تونس اعلام کرد که اگرچه نتیجه نهایی این انتخابات پارلمانی روز چهارشنبه (پس فردا) اعلام خواهد شد اما دیشب بعد از پایان برگزاری انتخابات مشخص شد که مشارکت مردمی در آن 41،3 درصد بود که نشان از یک کاهش چشمگیر دارد.

وی دیشب در جمع خبرنگاران گفت که براساس آخرین شمارش آراء، حزب حاکم یا جنبش اسلامی النهضه به رهبری راشد الغنوشی با کسب حدود 17.5درصد آراء، در رتبه نخست بالاترین آراء قرار دارد.

این درحالی است که این حزب در انتخابات قبلی بیش از 60 درصد آرا را به خود اختصاص داده بود و در این انتخابات با 20 درصد کاهش اقبال مردمی روبه رو است.

به گفته بقون، حزب "قلب تونس" به رهبری نبیل القروی تاجر و صاحب یک شبکه مستقل رسانه ای با کسب 15.6 درصد، "الحزب الدستوری" با کسب 6.8 درصد و ائتلاف "الکرامة" با کسب  6.4 درصد آرا در مکان های دوم تا چهارم قرار گرفته اند.

این گزارش حاکی است که جریان "الکرامه" با کسب 5.1 درصد، حزب "حرکة الشعب" با کسب 4.9 درصد آرا، "تحیا تونس" (زنده باد تونس) با کسب 4.7 درصد و حزب "نداء تونس" با کسب تنها 2 درصد آرا نیز در مکان های بعدی تا دهم قرار دارند.

تا صبح امروز/دوشنبه، نظرسنجی‌ها نشان داده است جنبش اسلامگرای النهضه، 40 کرسی، قلب تونس، 33 کرسی،‌ائتلاف الکرامه، 18 کرسی و تحیاتونس (زنده باد تونس)، ‌16 کرسی، حزب "الدستوری الحر"، 14 کرسی و نداء تونس تنها یک کرسی کسب خواهند کرد.

با این وجود، ولو اینکه دو حزب اول این نتایج اولیه بخواهند خود را برنده این انتخابات بدانند، اما هنوز تا آخرین لحظات شمارش آرا فرصت زیادی باقی مانده است و این نتایج بیشتر بر مبنای حدس و گمان ها است.

شبکه تلویزیونی الجزیره قطر گزارش داد که نوعی کشمکش و اتهام زنی متقابل میان احزاب وجود دارد و تا کنون برنامه و دیدگاه خاصی در کشوری که از بحران اقتصادی و اجتماعی رنج می برد وجود ندارد.

با این وجود نبیل القروی با وجود اینکه در زندان به سر می برد اما این بار با شعار "مبارزه با فقر" وارد میدان سیاست شده و در روزهای اخیر، شبکه تلویزیونی خصوصی "نسمه" متعلق به او بازی اصلی تبلیغاتی و حزبش را به عهده داشته است.

بررسی دو انتخابات پارلمانی اخیر نشان می دهد که حزب النهضه در انتخابات قبلی با حزب سکولار "ندای تونس" به رهبری "الباجی قائد سبسی" رئیس جمهوری فقید این کشور رقابت تنگاتنگی داشت، اما در این انتخابات با حزب "قلب تونس" که رهبر آن یک ماه قبل به اتهام پولشویی در زندان به سر می برد رقابت جدی داشت و حتی در انتخابات ریاست جمهوری هم این دو حزب رقیب هم هستند.

البته السبسی در انتخابات قبلی از مردم کشورش خواسته بود که اگر خواهان آرامش و امنیت در کشورشان هستند، به حزب النهضه رأی ندهند، چون این حزب زمینه‌ساز برآمدن اسلامگرایان افراطی در تونس است.

این جمله نشان می دهد که مردم تونس در انتخابات قبلی از بی ثباتی سیاسی و ناامنی اجتماعی رنج می بردند و آرایی را به صندوق ریخته بودند که خواسته های سیاسی آنها را برآورده می کرد، اما آنها در این انتخابات از رویکردهای سیاسی و امنیتی فاصله گرفته و مشکل اصلی کشورشان را در بی ثباتی اوضاع اقتصادی می ببینند و به همین دلیل هم هست که بیشتر به نامزدهای مستقلی رای دادند که از شعارهای سیاسی دوری کرده و برنامه اقتصادی و اجتماعی را پیش کشیدند.

در هر حال ناظران امور از نوعی برهم خوردن خط و ربط های سیاسی در این کشور خبر می دهند، چرا که احزاب سیاسی بزرگ هم در این انتخابات و هم در انتخابات ریاست جمهوری ماه قبل اقبال مردمی خود را از دست داده اند. 

بنابراین، با توجه به بحران‌های اقتصادی و اجتماعی موجود در این کشور، و ناامیدی مردم از احزاب برای حل بحران های داخلی به ویژه بن بست اقتصادی، افزایش بیکاری، شکست در ارایه خدمات عمومی و افزایش قیمت‌ها و تورم ، قابل پیش بینی بود که رای دهندگان بیشتر به افراد مستقل رای دهند.

در هر حال تا آخرین لحظه شمارش آرای این انتخابات باید منتظر بود و دید که کدام حزب یا افراد مستقل وارد پارلمان تونس می شوند تا بر اساس قانون اساسی این کشور بعد از 2 ماه بتوانند در شکل دهی به دولت جدید این کشور نقش بازی کنند.

چنانچه حزب خاصی طی این دو ماه نتواند اکثریت را کسب و دولت تشکیل دهد، رئیس جمهوری این کشور فردی را برای تصدی پست نخست وزیری پیشنهاد می دهد و او تشکیل دولت داده و اقدام به گرفتن رای اعتماد (109 رای از 2017 رای) از پارلمان می کند.

در هر حال مردم تا دیروز نقش خود را در انتخاب نمایندگان خود در پارلمان ولو با کاهش مشارکت بازی کردند، اما از دیشب منتظرند که سرانجام چه کسی با برنده شدن در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری یکشنبه آینده مدیریت کلان کشور به ویژه برنامه ریزی اقتصادی را در دست می گیرد.

تونس سه هفته پیش هم شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری زودهنگام بود که بعد از مرگ "الباجی قائد السبسی، رئیس حزب ندای تونس 7 هفته زودتر برگزار شده بود.

البته آن انتخابات نیز با کاهش قابل توجه مشارکت مردمی نسبت به انتخابات ریاست جمهوری قبلی رو به رو بود و سرانجام "قیس سعید" و "نبیل القروی" دو نفر از نامزدهای آن انتخابات به مرحله دوم راه یافتند که یکشنبه اینده برگزار خواهد شد، نامزدهایی که احزابشان رقبای اصلی انتخابات دیروز هم بودند.