به گزارش گروه نشریات خبری ایرنا، همزمان با انتشار گزارش تنبیه دانش‌آموز یزدی از سوی معاون مدرسه‌اش در صفحه حوادث روزنامه ایران، محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش در پیامی توئیتری از برکناری فرد خاطی و معرفی وی به هیأت تخلفات خبر داد. این در حالی است که پدر دانش‌آموز آسیب دیده نیز با ارسال نامه‌ای به وزیر آموزش و پرورش خواستار بخشش و عفو معاون خاطی مدرسه شد.
در بخشی از نامه سجاد جوکار پدر دانش آموز مذکور آمده است: امروز من و خانواده‌ام شرمنده شما شدیم که ضمن ابراز همدردی، موضوع را پیگیری کردید و هیچ توقعی نسبت به شما و دیگر مسئولان آموزش و پرورش نداشتیم. فقط به‌خاطرخدا و به خواهش پسرم و به‌خاطر آبروی معلمی که برای دانش‌آموزان نقشی همچون پدر را در مدرسه دارد، خواهش می‌کنم دستور فرمایید حکم صادر شده توسط شما لغو شود تا این معلم زحمتکش به‌کار و پست خود ادامه دهد.
موضوع سیلی خوردن دانش‌آموز یک مدرسه در یزد از طرف معاون این واحد آموزشی و پاره شدن پرده گوش این دانش آموز در شبکه‌های اجتماعی و فضای رسانه ای کشور بازتاب گسترده ای داشت و رسانه های هر دو طیف اصولگرا و اصلاح‌طلب در پی انتشار این خبر از افزایش خشونت علیه دانش آموزان در مدارس ابراز نگرانی کردند و بر لزوم اجرای مقررات مصوب در آیین‌نامه اجرایی مدارس درباره ممنوعیت تنبیه تاکید داشتند.
کارشناسان معتقدند تنبیه بدنی یک شیوه منسوخ شده است و دیگر کسی در این دوره و زمانه از آن به عنوان یک روش‌تربیتی استفاده نمی‌کند اما با همه این‌ها همچنان خبرهای تلخ و ناگواری از گوشه و کنار شهرهای مختلف به گوش می‌رسد.
رسانه‌های اصلاح طلب
افزایش خشونت علیه دانش آموزان در مدارس
روزنامه آفتاب یزد در بخشی از گزارش خود نوشت: چوب معلم ار بود زمزمه محبتی جمعه به مکتب آورد طفل گریز پای را این بیت بیش از هر چیز می‌تواند تاثیر رویکردهای یک معلم در آموزش به دانش‌آموزان را نشان دهد؛ معلم‌هایی که این روزها بیش از هر چیز صدای چوب و ترکه‌هایشان بلند است! تنبیه بدنی در مدارس اگر چه خیلی وقت است غیر قانونی شناخته شده اما این روزها با انواع و اقسام آن رو به رو هستیم. فیلم و عکس‌های منتشر شده حاکی از آن است که معلمان دیگر از چوب و ترکه گذشته‌اند و این روزها با مشت و لگد به جان دانش‌آموزان افتاده اند! از جمله گزارش‌هایی که بارها در حوزه آموزش و پرورش مخابره می‌شوند، گزارش‌هایی هستند که روایتگر تنبیه دانش‌آموزان در مدارس اند؛ تنبیه‌هایی که بارها گزارش می‌شوند و تنها بخش کوچکی از آنها در رسانه‌ها و فضای مجازی بازتاب می‌یابند، چراکه دوربینی برای ثبت و ضبط و مستندسازی خیلی از آنها در دست نیست. در این بین خشونت‌های کلامی و الفاظی که اکثرا مسئولین مدرسه برای تحقیر و تنبیه دانش‌آموزان استفاده می‌کنند شاید زخمش عمیق تر و کاری تر از چوب تری باشد که به کار می‌برند! جالب است بدانید که این نوع خشونت کلامی بسیار شایع تر از انواع دیگر خشونت‌ها است تا جایی که در یکی از کلیپ‌هایی که چندی پیش منتشر شده بود دیدیم که یک معلم دانش‌آموزی را افغانی خطاب میکرد و او را کتک می‌زد! یا معلم دیگر به زور سعی داشت دانش‌آموزی را روی زمین بنشاند و در این میان از هیچگونه خشونت کلامی هم فروگذار نبود!
انتقاد از عملکرد آموزش و پرورش
روزنامه آرمان ملی در گزارشی انتقادی از مانور نظامی در مراسم بازگشایی مدرسه‌ای ابتدایی در شهرستان قم، با معصومه بیاتی روانشناس کودک در ارتباط با تاثیر این اتفاق بر ذهن دانش‌آموزان، گفت و گو کرده و آورده است: ما در هیچ‌جای دنیا سابقه چنین اتفاقی را نداشتیم و هیچ‌زمانی ایجاد فضای امنیتی و رعب و وحشت در مدارس سابقه نداشته و ندارد. شما حالا اگر به آن دانش آموزانی که در حیات مدرسه حضور داشتند و از شدت ترس اشک می‌ریختند، مراجعه کنید شاهد خواهید بود که قطعا آنها از نظر روحی و روانی دچار مشکل هستند. بی‌تردید آثار روحی و ترس ناشی از این اتفاق را نمی‌توان بر روی کودکان به راحتی جبران کرد و سال‌ها زمان نیاز دارد که ذهن آنها از این اتفاق پاک کرد. از سوی دیگر کدام مدیر و با چه انگیزه‌ای باعث ایجاد این مانور در مدرسه ابتدایی می‌شود، خود این موضوع باعث ترس بچه‌ها از پلیس خواهد شد، در حالی که همه می‌دانند، نامناسب‌ترین اقدام برای نشان دادن اقتدار پلیس حیات مدرسه ابتدایی است. دریغ از پیگیری باتوجه به این صحبت‌ها سوالی که مطرح می‌شود این است که وزیر آموزش و پرورش، چطور با یک معلم که یک دانش آموز را تنبیه کرده به این سرعت برخورد می‌کند، در حالی که مدیری که با تخلفات زیاد که در سیستم بازرسی استانداری قم در حال بررسی است و باعث ترس و اضطراب روحی در میان ۳۰۰ تا ۴۰۰ دانش‌آموز شده است، برخوردی نمی‌کند و باید به کار خود ادامه دهد و دریغ از یک توبیخ کتبی. بی‌تردید هیچ‌فردی در کشور تنبیه بدنی دانش آموزان را تایید نمی‌کند، اما چطور شخص وزیر در مقابل مدیری که خود را منتسب بی‌جهت به دفتر رئیس قوه مقننه می‌داند، سکوت می‌کند این جای سوال دارد. در حالی که سیاست زدگی سم مهلکی بر پیکره نهاد بزرگ آموزش و پرورش به حساب می‌آید.
علیرضا نیک نژاد کارشناس آموزشی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار این روزنامه می‌گوید: درباره آنچه که در یکی از مدارس یزد رخ داد، همه جامعه و معلمان این موضوع را تایید نمی‌کنند و باید تلاش کنیم که این تنبیه‌های بدنی در سیستم آموزشی کشور به حداقل برسد. مشکل تنبیه بدنی در کشور ما جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی دارد و فقط شامل دانش آموزان نمی‌شود... اما با توجه به همه‌گیر شدن تلفن‌های همراه با دوربین، این موضوع در سطح جامعه و مدارس کاهش چشمگیری داشته است. وزیر آموزش پرورش در یک اقدام شایسته از طرف یک‌میلیون معلم احساس شرمساری کرده و از خانواده پسر تنبیه شده عذرخواهی کرده است...
روزنامه آفتاب یزد در بخشی از گزارش خود نوشت: بسیاری از ما در طول چند سال اخیر نه تنها شاهد تنبیه بدنی معلمان در مدارس مختلف کشور بوده‌ایم که حتی هرازگاهی در مواردی شاهد دست‌به‌دست شدن فیلم‌هایی در فضای مجازی هستیم که هیچ‌کدام از آنها دربرگیرنده این بخش از آئین‌نامه نمی‌شوند. از ناظم و مدیر یا حتی معلمی که خود، یکی از بدیهیات قانونی را زیر پا گذاشته و با توسل به روش‌های غیر قانونی مثل تنبیه بدنی، سعی درتربیت، آموزش و تحمیل خواسته‌های خود به دانش‌آموزان دارند، نباید قانونمند بودن دانش‌آموزان مدرسه‌اش را انتظار داشت. حتی اگر آن خواسته ی آنها بر قراری نظم در مدرسه باشد، با توجه به اینکه دانش‌آموزان معمولا در سنین ابتدایی قرار دارند این موضوع امکان پذیر نخواهد بود. داستان تلخی که امروز در یزد شاهد آن هستیم ناشی از اعتماد بی چون و چرای جامعه از نهاد مدرسه و سهل انگاری‌های آموزش و پرورش در رابطه با موضوع تنبیه بدنی دانش‌آموزان است.
واکنش ها به توییت وزیر آموزش و پرورش
به گزارش روزنامه اعتماد، توییت وزیر آموزش و پرورش با دو نوع واکنش روبه‌رو شد؛ کسانی که برخورد و واکنش او را ستودند و گفتند که در حوزه آموزش و پرورش چنین رفتارهایی نباید صورت گیرد و کسانی که معتقد بودند، وزیر آموزش و پرورش باید به وضعیت معلمان هم رسیدگی کند. از مطرح کردن مطالبات فرهنگیان گرفته تا لزوم محافظت از معلمان در برابر آسیب‌های مدرسه، معلمان با زبان تند و ملایم شروع به واکنش نشان دادن به حاجی‌میرزایی کردند. حفظ حرمت دانش‌آموزان و اولیای گرامی آنها بر تمامی ارکان آموزش و پرورش اعم از معلم، مدیر و... امری ضروری است و پیگیری سریع شما هم قابل تقدیر، اما به راستی همین سرعت عمل و جدیت در هنگام ضرب و شتم معلمان و بی‌احترامی و توهین به آنها در جهت احقاق حق آنها صورت می‌گیرد؟ من با ۲۰سال سابقه چنین چیزی ندیدم. این یک نمونه از واکنش‌ها بود که از سوی یکی از معلمان صورت گرفت، یکی از واکنش‌هایی که وزیر هم به آن پاسخ داد و نوشت:حتما اگر مطلع شوم، پیگیری می‌کنم. کسی که قدر معلمش را نشناسد، قدر نخواهد دید. پاسخ وزیر، پاسخ از سوی یک معلم دیگر را به همراه داشت: پس بی‌زحمت به فکر چند معلم زندانی خود که در جهت احقاق حقوق فرهنگیان زندانی شدند، باشید. در میان کاربرانی که به واکنش وزیر پاسخ دادند، کسانی بودند که معتقدند موضوع تنبیه بدنی دانش‌آموزان را با برخوردهای قهری با فرد خاطی نمی‌توان برطرف کرد چون اصل ماجرا نادیده گرفته می‌شود. برخی تنبیه و خشونت‌های ریز و درشت موجود در مدرسه‌ها را حاصل شرایط دشواری می‌دانند که به معلمان تحمیل می‌شود.
آیین‌نامه اجرایی مدارس درباره تنبیه
روزنامه آفتاب یزد نوشت: آئین‌نامه مدارس، آئین‌نامه‌ای است که در سال ۱۳۷۲ به تصویب رسیده است و در طی این چند سال در مدارس ما مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ آئین‌نامه‌ای که با وجود کلی‌گویی‌های فراوان و ندادن راه‌حل مشخص به معلمان و کادر آموزشی، آن‌قدر کارایی دارد که بشود از آن این گونه برداشت کرد که تنبیه بدنی و آزار جسمی و روحی دانش‌آموزان تخلف محسوب می‌شود؛ تا جایی که اگر نگاهی به ماده‌های این آئین‌نامه بیندازید خواهید فهمید که در طول همه این سال‌ها در بیشتر موارد و در بسیاری از مدارس هیچ گونه از این موارد رعایت نمی‌شود.
به گزارش نامه نیوز، آیین‌نامه اجرایی جدید مدارس در شورای عالی آموزش و پرورش در دست بررسی است اما در آیین‌نامه فعلی مدارس به موضوع تنبیه به طور کامل پرداخته شده است. در ماده ۷۴ آیین‌نامه اجرایی مدارس آمده است: قصور و سهل انگاری دانش‌آموزان نسبت به انجام وظایف خود تخلف محسوب می‌شود؛ مدیر، شورای مدرسه، معاونان و مربیان موظفند قبل از اعمال هرگونه تنبیه از وضع و موقعیت محصل آگاهی یابند و در جستجو و انگیزه علـت تخلف برآیند و به نسبت رفع آن اقدام کنند.
در ماده ۷۵ نیز آمده است: تنبیه باید توجه دانش آموز را به اشتباه خود جلب و زمینه مناسب را برای ایجاد رفتار مطلوب در وی فـراهم نمایـد لذا اعمال تنبیه باید متکی به یافته‌های علمی و استفاده از الگوهـای مناسـب تغییـر رفتـار باشـد تـا موجـب تجری دانش‌آموز و اصرار وی بر تکرار اشتباه نشود. هرچند درباره این آیین‌نامه نیز نقدهای وجود دارد و در آیین‌نامه جدید اجرایی مدارس اصلاحاتی انجام شده است اما آیا همین آیین‌نامه مورد توجه مسؤولان مدارسی که اقدام به تنبیه دانش‌آموزان کردن، قرار گرفته است.
رسانه‌های اصولگرا
واکنش معلمان در فضای مجازی
به گزارش روزنامه خراسان، به دنبال ماجرای دانش آموز یزدی، بحث ها در فضای مجازی به ویژه در توئیتر داغ بود. تعدادی از کاربران که خود را معلم معرفی کرده‌اند این پرسش را مطرح کردند که بالاخره با دانش آموزی که به هیچ روشی با کلاس همراه نمی شود و موجب اخلال در فضای کلاس است چه باید کرد؟ یکی از این معلمان این طور نوشته است: آقای وزیر یک معلم در کلاس درس چه ابزار تنبیهی دارد!؟ پس جایگاه یک معلم در برابر یک دانش آموز بی ادب چگونه باید حفظ شود؟ چرا باید همیشه در هر شرایطی حق را به دانش آموز داد؟ آقایانی که مدیر و وزیر و... هستید اگر خودتان توانستید مانند معلمان در کلاس درس این توهین ها را تحمل کنید آن وقت بیایید و قاطعانه عمل کنید...
همچنین یک معلم دیگر نیز از وزیر آموزش و پرورش خواسته است که از کارمندان خود حمایت کند. این معلم در صفحه شخصی خود نوشته است: آقای وزیر بروید از دستگاه های دیگر یاد بگیرید که چگونه از کارمندان خود حمایت می کنند. کافی است یک نفر به کارمند یک اداره بی احترامی کند، همه آن دستگاه می آیند و پشت کارمندشان می ایستند... اما یک معلم دیگر با این دیدگاه مخالف است و در پستی نوشت: بعید می دانم این همکار عزیز دیدگاهش این باشد که وزیر باید از هر کاری اگرچه غلط در زیر مجموعه اش حمایت کند. به هرحال آن طور که گفته می شود، دانش آموز یزدی یکی از گوش هایش در این تنبیه آسیب جدی دیده است. کدام عقل و منطقی این نوع تنبیه را تایید می کند؟
طرح خشونت‌زدایی همه‌جانبه از مدارس ابتدایی
رضوان حکیم‌زاده معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش در گفت و گو با خبرگزاری فارس گفت: اعتقاد داریم محیط مدرسه علاوه بر فضای فیزیکی، یک فضای عاطفی، روانی و اجتماعی هم دارد که به شدت در رشد شخصیت کودکان موثر هست و با توجه به اینکه داشتن امنیت روانی، عاطفی و امنیت اجتماعی در فضای مدرسه هم به تربیت بهتر و هم به یادگیری بهتر کمک می‌کند، دنبال این هستیم تا از طریق توانمندسازی کادر مدرسه شامل مدیران، معلمان، والدین، دانش‌آموزان و همه ذینفعانی که با کودکان سر و کار دارند، این آگاهی را ایجاد کنیم و این آموزش‌ها را ارائه دهیم که همه نسبت به انواع خشونت حساسیت داشته باشند؛ بایدها و نبایدها را در این زمینه ببینند و به خصوص مرکز آن در این طرح، روی خشونت‌های غیرفیزیکی است.
نظر شما