گام های بلند همکاری های دانش بنیان ایران و چین

«سورنا ستاری» معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در راس هیاتی علمی فناوری متشکل از ۷۰ شرکت دانش‌بنیان به چین سفر کرد تا توسعه همکاری شرکت‌های دانش‌ بنیان و خلاق میان دو کشور را شتاب بخشد.

«پرویز کرمی» مشاور معاون علمی رییس جمهوری که در این سفر هیات ایرانی را همراهی کرد گفت: ستاری به دعوت رسمی وزیر علوم چین به این کشور سفر کرده و  مدیران ۷۰ شرکت دانش بنیان، فناور و خلاق نیز وی را همراهی کردند تا تعاملات علمی و فناورانه خود را با شرکت‌های چینی گسترش می دهند.

به نظر می رسد این سفر با این هدفگذاری صورت گرفته است که شرکت های علمی، فنی و دانش بنیان بتدریج جای پای محکمتری در کشورهای دیگر بخصوص چین داشته باشند که بزرگترین شریک تجاری ایران است.

ایران دارای توانایی های بالقوه و بالایی در زمینه های علمی و فنی است و شرکت های ذی ربط می توانند با بالفعل کردن این پتانسیل ها، بتدریج سهم بزرگتری از بازار را در اختیار بگیرند و جایگزین شرکت های نفتی و پتروشیمی شوند بخصوص آنکه بسیاری از کشورهای دنیا این روزها به دنبال دستیابی به فنآوری های نو و نوآوری هستند و یکی از پیش قراولان آن هم چین است و این فرصت بی نظیری برای ایران به منظور حضور در این کشور است که تشنه فنآوری های نوین است.

ایران قدرت بزرگ فناوری و پیشرو در علوم و فنون
خود سورنا ستاری معاون رییس جمهوری در دیداری که با شهردار شنجن شهری واقع در جنوب چین و از توابع استان گوانگ دونگ داشت در این باره می گوید: اینطور نباید باشد که ایران فقط بخاطر منابع نفت و گازش برای دیگر کشورها شناخته شود.

او می گوید: بحث اقتصاد دانش بنیان سرعت بیشتری یافته است در حال حاضر حدود پنج میلیون دانشجو در ایران مشغول به تحصیل هستند و 80 درصد کشور تحت پوشش اینترنت همراه است و بیش از نصفی از کاربران اینترنت در خاورمیانه هم ایرانی هستند و زبان فارسی هم به نهمین زبان اینترنت دنیا تبدیل شده است.

ستاری همچنین در مورد توانمندی های ایران در حوزه های مختلف از جمله حوزه پزشکی افزود: 98 درصد داروهای مورد نیاز کشور توسط متخصصان ایرانی تامین می شود و تحریم ها باعث تقویت حوزه های تکنولوژیکی ما شده است.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد بزرگترین استارتاپ های خاورمیانه در حوزه ای سی تی، نانو و ...متعلق به ایران است و نسل جوان تحولات عظیمی را در حال رقم زدن است به طوری که 12 میلیارد دلار فروش محصولات استارتاپی بوده است.

شهردار شنجن نیز در این دیدار با تبریک به مردم و دولت ایران به خاطر مقاومت و موفقیت در برابر تحریم های آمریکا گفت ایران یکی از کشورهای مهم در حوزه یک کمربند - یک جاده است و سفر رییس جمهوری تهران به ایران در سال 2016 میلادی همکاری های دو طرف را افزایش داد.

«چن روگوی» گفت شنجن ظرفیت های بسیار مهمی برای توسعه خیلی سریع همکاری های نواورانه با ایران دارد او حضور هیات ایرانی به ریاست معاون رییس جمهور در نمایشگاه فناوری های پیشرفته شنجن را  نشانی از درک اهمیت توسعه شتابان شنجن در حوزه فناوری دانست و گفت: شنجن سال گذشته 450 میلیارد دلار صادرات داشته است در این شهر، شرکت های بزرگ و عظیمی از جمله هواوی و تنست کار می کنند که بخشی از بازار جهانی را به خود اختصاص داده اند.

او با بیان اینکه افراد شاغل در حوزه تحقیقات در این شهر جزو برترین های دنیا هستند گفت: در عین حال توسعه سبز مد نظر ما است و حفاظت از محیط زیست در دستور کار است که از جمله آن افزایش تعداد خودروهای الکتریکی در این شهر است.

شرکت ایران در مجمع فناوری های پیشرفته
ایران، همواره تلاش داشته تا با نگرشی باز نسبت به دستاوردهای فناورانه خود، از نوآوری به عنوان ابزاری برای حمایت از گذار جوامع به سوی رفاه و توسعه استفاده نماید ایران حالا پس از سال­ ها تلاش محققان و دانشمندان خود و رسیدن به جایگاهی بلند در زمینه دستاوردهای علمی و فناوری، عزم خود را برای گسترش همکاری‌های راهبردی در زمینه اشاعه نوآوری و در راستای کسب منافع متقابل با حضور در این مجمع و نمایشگاه فنآوری شنجن اعلام می­ دارد.

معاون علمی و فناوری جمهوری اسلامی ایران در همین رابطه گفت: ما در میان خلق ثروت از منابع طبیعی رو به پایان و زندگی با اندوخته‌های گذشته یا آفرینش حلقه‌های جدید خلق ارزش و ساختن آینده، راه دوم را انتخاب کرده ایم تجربه چند دهه اتکا به توانمندی داخلی، این امکان را برای کشور ما فراهم کرده تا به مدد دستاوردهای گران­سنگ در فناوری‌های هوافضا، ICT، نانو، بایو، سلول های بنیادی، علوم شناختی، انرژی‌های تجدیدپذیر و فناوری‌های دارویی و پزشکی، گامی بزرگ در تغییر تصویر اقتصاد خود به سمت یک اقتصاد دانش‌بنیان برداریم.

به گفته وی  از میانه دهه 1990، نوآوری به یکی از مهم‌ترین کلیدواژه سیاست‌گذاری در ایران تبدیل شده است ضمن آنکه نقشه جامع علمی کشور و قانون ویژه حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان مهم‌ترین مصادیقی است که در این رابطه موجب شکل‌گیری یک نهضت بزرگ نوآوری در دانشگاه‌ها و صنایع داخلی شدند و همگام با تحولات فوق، شکل‌گیری زیرساخت‌هایی از قبیل مراکز رشد کسب‌وکار، شتاب دهنده­ ها، پارک‌های علمی و فناوری، مناطق ویژه علم و فناوری، صندوق‌های پژوهش و فناوری و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیر، خلأهای نهادی موجود در نظام ملی نوآوری ایران را تا حد زیادی برطرف کرده است.

ستاری افزود: این تحولات که می‌توان از آن‌ها به عنوان گام‌های تقویت نظام ملی نوآوری ایران یاد کرد، مبتنی بر سه منطق محوری اولویت­ گذاری فناوری­ های راهبردی بر مبنای سیاست­ های بالادستی کشور و اهداف توسعه پایدار، حمایت هم‌زمان از کسب‌وکارهای استارتاپ برای انتشار نوآوری و از صنایع مرسوم و برای خلق خروجی­ های نوآورانه و در نهایت گذار از یک نظام نوآوری وابسته به منابع دولتی به اکوسیستم نوآوری شکل گرفته است.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با بیان اینکه این سیاست‌ها هم‌اکنون تصویری تازه از اقتصاد ایران را به نمایش گذاشته است گفت: این تصویر تازه اقتصادی با تسهیل گری و مشارکت مالی هوشمند دولت و سهم قابل توجه تأمین مالی ریسک‌پذیر از سوی بخش خصوصی است.

جایگاه علمی برتر ایران در جهان
ناگفته نماند که  ایران در نتیجه دو دهه تلاش برای توسعه علمی هم‌اکنون، با 18 رتبه ارتقا نسبت به سال 2005 در جایگاه 16 ام جهان در انتشارات علمی قرار دارد ایران سهم صادرات محصولات با فناوری بالا و متوسط به بالا را با جهشی چشم‌گیر از 1.5 میلیارد دلار در سال 2005 به 12 میلیارد دلار در سال 2014 رساند. 

جمهوری اسلامی ایران به لحاظ دستاوردهای علمی، دارای بیش از 229 هزار دانشجوی دکترا و سهم 1.85 درصدی در تولید علم در جهان است برای نمونه در تولیدات علمی حوزه فناوری نانو، ایران پس از کشورهای پیشروِ ایالات متحده، چین و هند در جایگاه جهانی چهارم قرار دارد.

 ایران دارای بیش از دو هزار و 390 دانشگاه در سرتاسر کشور است که در حدود 4.8 میلیون دانشجو در آن‌ها مشغول به تحصیل هستند 44 پارک علم و فناوری در نقاط مختلف کشور وجود دارد که در مجموع بیش از 4500 شرکت در آن‌ها استقرار یافته‌اند به لحاظ زیرساخت مالی حمایت از نوآوری، تنها صندوق نوآوری و شکوفایی با سرمایه 395 میلیون دلار تاکنون از حدود 5400 طرح نوآورانه حمایت مالی کرده است.

گذار سیاستی ایران به سمت اقتصاد دانش‌بنیان، از نقطه‌نظر خروجی‌های نوآوری نیز نتایج چشمگیری داشته است از زمان تصویب قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 2010، تاکنون در حدود 4700 شرکت بر اساس قابلیت‌های فناورانه ­شان، حائز عنوان دانش‌بنیان شده‌اند این شرکت­ها تنها در این مدتِ کوتاه 11 میلیارد دلار از کل ارزش سالانه اقتصاد ایران را تولید کرده و موجب اشتغال مستقیم بیش از 140 هزار نفر شده‌اند.

بر اساس آمار رتبه ایران در عملکرد نوآوری در سال 2019 در میان کشورهای جهان با بهبودی 60 پله ­ای همراه بوده است . جمهوری اسلامی ایران، کم‌وبیش در تمام ابعادِ نشان دهنده عملکرد نوآوری در سطح ملی، گذاری موفقیت‌آمیز را به سمت ایجاد یک اکوسیستم نوآوری پویا داشته­ است.

نمایشگاه شنجن و نشست تجاری فناوری ایران و چین
چین به عنوان یک قطب قدرتمند سیاسی، اقتصادی و فناوری در جهان، در چند دهه گذشته به عنوان متحد راهبردی ایران، فرصت های مطلوبی جهت توسعه مناسبات اقتصادی و سیاسی در اختیار تهران قرار داده و ایران نیز تلاش کرده است با تکیه بر حسن روابط، فرصت های همکاری متقابلی را در اختیار چین قرار دهد.

امید آن است که با تلاش مقامات دو کشور و در راستای منافع دو ملت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، شاهد گسترش و تعمیق بیش از پیش همکاری ‌های دو کشور در تمام زمینه ‌ها باشیم.

چین از نظر اجرایی پروژه مناطق ویژه اقتصادی و پارک های فناوری را دنبال کرده است و طرح های ویژه ای به اجرا گذاشته است که نتیجه آن توسعه همین شهر شنجن به عنوان یکی از مراکز اصلی نوآوری و فناوری در آسیا و جهان است.

 شهر شنجن دارای پتانسیل های فراوانی در حوزه فناوری های پیشرفته نظیر فناوری اطلاعات و ارتباطات، IoT، صنایع مخابراتی، فناوری سلول های بنیادی و اقتصاد دیجیتال است و این فرصت مغتنمی برای شرکت های دانش بنیان در ایران برای ایجاد و بسط همکاری های تجاری و فناوری با این صنایع است نمایشگاه فنآوری این شهر نیز این هفته با حضور معاون رییس جمهور ایران و هیات همراه و با شرکت ۳ هزار شرکت از ۱۰۰ کشور دنیا گشایش یافت.

سورنا ستاری معاون علمی و فنی رییس جمهور ایران هم در این نمایشگاه و در حاشیه آن در نشست تجارت فنآوری ایران و چین گفت: ظرفیت ‌های گسترده و فراوانی در حوزه علم و فناوری در ایران نهفته است و گفتمان حاکم بر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران از اقتصاد سنتی و نفتی به سمت توسعه اقتصاد دانش‌ بنیان در حال گذار است و در همین راستا معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با هدف تحول بخشیدن به فضای کسب‌ و ‌کارهای نوین و حوزه کارآفرینی اقدام به گسترش زیست بوم نوآوری و فناوری در ایران کرده است.

او گفت: رتبه جهانی ایران در تولید علم از جایگاه ۳۴ به ۱۶ ارتقا یافته است و در سطح منطقه نیز رده اول را در اختیار دارد میزان دانشجویان دانشگاه های ایران از ۲.۴ میلیون نفر به ۴.۸ میلیون نفر افزایش یافته است که این امر ایران را از نظر تعداد مهندسین فارغ التحصیل در بین ۵ کشور برتر جهان قرار داده است.

وی ادامه داد: همچنین جایگاه ایران در شاخص جهانی نوآوری در ۵ سال گذشته ۵۵ پله ارتقا یافته است و رشد فزاینده ای در توسعه فناوری های پیشرفته در حوزه هایی نظیر نانو تکنولوژی، بایو تکنولوژی، انرژی های تجدید پذیر، علوم شناختی، سلول های بنیادی و فناوری اطلاعات و ارتباطات داشته ایم.

او گفت: نتیجه اجرای سیاست های توسعه اقتصاد دانش بنیان در ایران، رشد حجم اقتصاد دانش بنیان ایران به رقمی افزون بر ۱۱ میلیارد دلار است که این رقم به واسطه فعالیت ۴۷۰۰ شرکت دانش بنیان و بیش از ۵۰۰ شرکت خلاق و نوآور است.

هیات بلندپایه علمی، فناوری و دانش بنیان ایران در بخش دیگری از این سفر از بیست و یکمین نمایشگاه "فناوری‌های پیشرفته چین" در شنژن بازدید کردند از میان ۷۰ شرکت دانش بنیانی که این هیات را همراهی می‌کنند ۱۰ شرکت فناور در پنجمین پاویون جمهوری اسلامی ایران در این نمایشگاه حضور یافته و دستاورهای خود را در آن، نمایش دادند. 

نمایشگاه فناوری های پیشرفته شنجن فرصت و ظرفیتی برای بازاریابی شرکت های ایرانی است چین در سال های گذشته در حوزه فناوری به شدت توسعه یافته است و تهران امیدوار است شرکت های دانش بنیان ایران نیز از این فرصت برای ارتقای خود استفاده کنند.

امضای 7 تفاهم نامه همکاری فناوری ایران و چین
 شرکت های دو طرف ایران و چین در حاشیه نمایشگاه فنآوری پیشرفته در شهر شنجن واقع در استان گوانگ دونگ در جنوب چین هفت تفاهمنامه امضا کردند از جمله این تفاهمنامه ها دو یادداشت همکاری بین شرکت های ایران نانو از ایران و دبلیو او آی پی تی از چین و شرکت بین المللی فنآوری دونگ گون به امضا رسیده است.

شرکت های سدنا و ای آی سل از ایران نیز به ترتیب تفاهمنامه هایی با شرکت های الکتریک شنگلی از گوانگ جو و سلامتک از شانگهای امضا کردند شرکت های میدل ایست ژن تراپی و فنآوران سپید جامگان از طرف ایران یادداشت های تفاهمی را با شرکت های شانگهای یونیکار تراپی بیومدیسین و شرکت شانگهای سونبیو بیو تکنو لوگی و شرکت بین المللی میکرو الکترونیک به امضا رساندند.
 

دیدار با وزیر علوم و فناوری چین
«سورنا ستاری» معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی ایران در ادامه سفر خود به چین با وزیر علوم این کشور دیدار و گفت و گو کرد او در این دیدار با اشاره به اینکه همکاری با چین در همه زمینه ها در دستور کار دولت ایران است تاکید کرد توسعه روابط علمی و فناوری ما با چین روند مثبتی دارد ولی کافی نیست و باید شتاب بیشتری بگیرد.

 ستاری در دیدار «وانگ جی گانگ» وزیر علوم و فنون جمهوری خلق چین در پکن با اشاره به تحصیل پنج میلیون دانشجو و 200 هزار دکترا در ایران اظهار کرد اقتصاد نو آور و دانش بنیان در دستور کار دولت جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است.

او با بیان اینکه ایران سومین تولید کننده گاز دنیا است و بزرگترین ذخیره نفت و گاز جهان را دارد افزود: اقتصاد ایران در حال تاثیر از جوانان علاقه مند به استارتاپ ها است.

وزیر علوم چین هم در این دیدار با اشاره به بازدید قبلی معاون علمی رییس جمهوری از چین اظهار کرد در این سفر همکاری های قبلی تقویت و افزایش خواهد یافت و تفاهم نامه ای نیز امضا خواهد شد که نشان دهنده افزایش سطح همکاری ها میان دو کشور است.

«وانگ جی گانگ» گفت ما می توانیم مدل همکاری های دو کشور را آنچنان توسعه دهیم که الگویی برای همکاری با سایر کشورها در حوزه علم و فناوری باشد..

وی با اشاره به اهمیت طرح یک کمربند - یک جاده برای دو کشور چین و ایران افزود: در قالب این طرح، تمام توان خود را برای تقویت همکاری های علمی و دانشگاهی بکار خواهیم گرفت.

در پایان این دیدار یک توافقنامه همکاری میان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اسلامی ایران و وزارت علوم و فناوری چین به امضا رسید.

بازدید از مراکز علمی و فنی در پکن
«سورنا ستاری» معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری اسلامی ایران همچنین عصر پنجشنبه از دو مرکز فناوری چین در پکن بازدید کرد ستاری ابتدا از شرکت فناوری «ای فلای تک» (Iflytek) که در عرصه ارایه اینترنت و ساخت نرم افزارها و تکنولوزی های جدید فعالیت می کند بازدید کرد این شرکت فناورانه ۱۲ هزار کارمند دارد و بیش از ۷۰ درصد اینترنت چین را تامین می کند.

معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری در ادامه از مجموعه زد پارک پکن (z park) بازدید کرد این مجموعه که یکی از بزرگترین مجموعه های فناوری چین محسوب می شود سالانه بیش از ۸۰۰ میلیارد دلار درآمد دارد.

در این مجموعه فناوری که شرکت های بزرگی مانند شیائومی، دیدی و بیدو تاسیس و رشد کرده اند سال گذشته ۳۵ میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب شده است.

دیدار با مقام ارشد حزب حاکم چین
 دیدار با «سون تائو» وزیر امور بین‌الملل حزب کمونیست چین از دیگر برنامه های ستاری در سفر به چین بود، «سون» در این دیدار گفت که پکن همواره از ایران برای دفاع از حقوق خود حمایت می کند و در راستای روابط راهبردی دو کشور حرکت خواهد کرد.

وی ضمن تشکر از مهمان نوازی ایران در سفر اخیرش به تهران گفت: چین و ایران ظرفیت های زیادی برای همکاری دارند و در هر شرایطی دوستان مطمئنی برای یکدیگر هستند.

این مقام بلند پایه چینی با اشاره به بازدید خود در سفر به تهران از پارک فناوری پردیس گفت: ‎سطح علم و فناوری ایران بسیار خوب بوده و نشانگر پیشرفت ایران در حوزه آموزش است وی تصریح کرد اینکه شما در نمایشگاه فناوری پیشرفته چین حضور داشتید نشان از فعالیت و پشرفت کشور شما است.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی ایران  هم در این نشست گفت، تحریم ها و مشکلات ناشی از آن با وجود مشکلاتی که برای کشور ایجاد کرده است فرصت توسعه شرکت های فناوری با تمرکز بر بازار داخلی را فراهم کرده است.

«سورنا ستاری» افزود: توسعه روابط به ویژه در حوزه علم و فناوری برای ما بسیار حیاتی است.

وی با اشاره به اینکه رشد سالیانه چین در علم و فناوری به گونه ای است که مطمئن هستیم تا چند سال آینده امریکا را پشت سر خواهد گذاشت، افزود: ما ظرفیت های زیادی در حوزه علم و فناوری داریم و حجم اقتصاد دانش بنیان ما در حال توسعه است.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری از ارتباطات علمی و فناوری به عنوان پایه هرنوع ارتباطی نام برد و گفت: حوزه علم و فناوری زمینه مناسبی برای توسعه و تقویت روابط دو کشور است.

ستاری با بیان اینکه در حوزه های ای سی تی، نانو، بیوفناوری و سایر حوزه های تکنولوژیک پیشرفت های زیادی داشته ایم افزود: روابط دو کشور راهبردی است ما از سه سال پیش تفاهم نامه اجرایی شده خوبی با آکادمی علوم و وزارت علوم و فناوری چین داشته ایم.

دیدار با جامعه علمی ایرانیان مقیم چین
دیدار و گفت و گوی رو در رو و نزدیک با جامعه علمی ایرانیان مقیم چین پایان بخش برنامه سه روزه ستاری به چین بود، او در این دیدار که در سفارت ایران در پکن برگزار شد از چین به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در عرصه فناوری‌های نوین نام برد و گفت: دانشگاه‌های چین، بهترین مکان برای تحصیل دانشجویان ایرانی در رشته‌های فناوری هستند.

ستاری پنجشنبه شب در جمع دانشجویان، نخبگان و اساتید ایرانی مقیم چین در سفارت جمهوری اسلامی ایران در پکن افزود: چین یک نگاه شرقی به حوزه فناوری های نوین و استارتاپی دارد و تفکرات این کشور نیز کاملاً با کشورهای غربی متفاوت است.

وی با اشاره به اینکه مسیر توسعه پایدار از طریق دستیابی به توانمندی های داخلی و بکارگیری نیروهای نخبه و جوان می گذرد، افزود: برخورداری از ثروت های طبیعی ممکن است برای یک جامعه رفاه ایجاد کند اما هرگز به توسعه منجر نخواهد شد؛ زیرا توسعه، امری درون‌زاست و باید توسط نیروی جوان یک کشور صورت گیرد که خوشبختانه ایران از این ظرفیت برخوردار است.

او گفت: نخبگان خارج کشور، نقش مهمی در توسعه ایران دارند و می توانند با حضور در ایران نسبت به توسعه حوزه های جدید فناوری و استارتاپی اقدام کنند و دولت نیز از آنها حمایت خواهد کرد.

در پایان این آیین، معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی ایران به سؤالات دانشجویان و جامعه علمی ایرانیان مقیم چین پاسخ داد.