تاخیر در تکمیل طرح گازی ایران صدای دیوان عالی پاکستان را نیز درآورد

به گزارش امروز (سه شنبه) روزنامه پاکستانی «جنگ»؛ پرونده ای مربوط به مالیات توسعه زیرساخت های گازی از سوی دولت پاکستان در دیوان عالی این کشور تحت بررسی است که مقامات وزارتخانه مذکور آرای دادگاه عالی پیشاور و سپس دیوان عالی را در آن به چالش کشیده است.

قاضی «منصور علی شاه» و قاضی «مشیر عالم» در واکنش به تغییر مواضع دولت پاکستان درخصوص هزینه زیرساخت گاز و یا تامین آن از طریق دریافت مالیات از مصرف کنندگان، این پرسش را مطرح کرد که آیا دولت کاری از پیش برده و یا فقط از مردم مالیات دریافت می کند.

آنان خطاب به معاون دادستان کل پاکستان گفتند: تکلیف طرح انتقال گاز از ایران به پاکستان چیست؟ چرا دولت طی هشت سال گذشته گزارش صریح و شفافی به پارلمان و یا دیوان عالی در این خصوص ارائه نکرده است.

قاضی «فیصل عرب» نیز با انتقاد از کارشکنی دولت اسلام آباد و گفت: دولت با وجود سپری شدن این همه سال تاکنون نتوانست کار احداث خط لوله مربوط به طرح گازی ایران را پیش ببرد.

معاون دادستان کل پاکستان در پاسخ به پرسش های قضات دیوان عالی، مدعی شد که طرح گازی ایران با بسیاری از چالش های بین المللی مواجه است و چنین طرح ها را نمی توان یک شبه تکمیل کرد.

تحریم ها، موضوعی است که دولتمردان پاکستانی سال های اخیر آن را مانع اصلی در مسیر پیشبرد طرح خط لوله آی پی عنوان می کنند در حالی که جمهوری اسلامی ایران اکنون همکاری های گسترده در بخش انرژی به ویژه فروش گاز را با کشورهای مختلف منطقه از جمله عراق و ترکیه دارد.

در جریان سفر اردیبهشت ماه امسال «عمران خان» نخست وزیر پاکستان به ایران، طرح خط لوله گاز نیز یکی از موضوعات مهم در دستور کار و مذاکرات میان دو کشور قرار داشت.

عمران خان اول اردیبهشت امسال در سفری دو روزه در ایران حضور یافت. وی در نشست هیات های عالیرتبه ایران و پاکستان که «حسن روحانی» رئیس جمهوری ایران نیز حضور داشت، گفت: پاکستان به دنبال یافتن مکانیسمی برای ارتقاء مناسبات اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های مختلف بویژه نفت و گاز است.

روحانی نیز اعلام کرد: ایران آماده است نیازهای نفتی پاکستان را تامین کرده و اقدامات لازم را در مورد تکمیل خط لوله گاز- که البته قبلا از سوی طرف ایرانی بخش ایرانی آن تا پشت مرزهای پاکستان انجام شده است را انجام دهد.

با تمام این وجود سردرگمی اسلام آباد برای اجرای این طرح عظیم انرژی که کلید اصلی حل بحران انرژی به ویژه کمبود گاز در پاکستان محسوب می شود، جای تعجب دارد.

**انتقاد سیاسیون پاکستانی

طرح خط لوله انتقال گاز از ایران به پاکستان مسئله ای است که همه احزاب سیاسی پاکستان در حمایت از آن مواضع یکسان داشته و معتقدند که دولت اسلام آباد ضمن رد فشارهای خارجی در مسیر تکمیل این طرح بزرگ انرژی قدم بردارد.

«بلاول بوتو زرداری» رئیس حزب مردم پاکستان و نماینده مجلس ملی با انتقاد از سیاست های دولت فعلی کشورش در قبال طرح خط لوله آی پی، مدعی شد که دولت عمران خان در برابر فشارهای خارجی تسلیم شده است.

وی افزود: دولت وقت پاکستان به حاکمیت حزب مردم و به رغم فشارهای خارجی کار عملیاتی طرح خط لوله را با همکاری ایران آغاز کرده بود.

شماری از اندیشمندان و سیاستمداران برجسته پاکستان وابسته به احزاب مختلف این کشور اخیرا در سمیناری با عنوان روابط ایران و پاکستان در اسلام آباد تاکید کردند که طرح انتقال گاز از ایران باید برای رفع بحران انرژی در پاکستان تکمیل شود.

با این حال، اقدامات پاکستان برای تکمیل طرح خط لوله آی پی تنها محدود به بیانیه های تکراری شد در حالی که دولت اسلام آباد موظف بود این طرح را تا پایان دسامبر ۲۰۱۴ تکمیل کند.

ضرب الاجل تعیین شده در قرارداد گازی آی - پی، در پایان سال ۲۰۱۴ میلادی به پایان رسید و جمهوری اسلامی ایران مدت ها قبل از سررسیدن این ضرب الاجل، به تعهد خود عمل کرد و خط لوله گاز را در خاک خود از میدان های گازی جنوب تا نزدیک مرز پاکستان احداث کرد.

طبق قراردادی که در سال ۲۰۱۰ میلادی میان ایران و پاکستان امضا شد و به خط لوله صلح میان دو کشور معروف شد، گاز طبیعی ایران از میدان گازی پارس جنوبی در استان بوشهر به بندر ˈنواب شاهˈ در جنوب پاکستان منتقل می شود.

پاکستان که نیاز شدید به انرژی دارد، بارها اعلام کرده است که طرح خط لوله آی-پی کاملا مستقل از طرح تاپی است و این کشور به اجرای هر دو طرح برای رفع بحران انرژی خود نیاز دارد.

بر اساس آخرین تحولات این خط لوله گازی، محمد فیصل سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان ماه های اخیر در اظهار نظر رسمی درباه طرح خط لوله آی-پی گفت که طرح انتقال گاز ایران به پاکستان کنار گذاشته نشده و این طرح در جای خود باقی بوده و ادامه می یابد.

پاکستان کشوری با جمعیت بیش از ۲۱۲ میلیون نفر بازار مصرف بزرگ گاز طبیعی در منطقه محسوب می‌شود که در حال حاضر تنها توانایی تامین دو سوم گاز مورد نیاز خود را دارد.

این در حالی است که با توجه به افت فشار مخازن گاز این کشور، سهم تولید داخلی در تامین گاز مورد نیاز آینده پاکستان بیش از پیش کاهش خواهد یافت.

از سوی دیگر، طی سال‌های اخیر پاکستان با بحران تامین انرژی روبه رو بوده و به همین منظور، به دنبال انعقاد قراردادهای مختلف واردات گاز از جمله خط لوله صلح، خط لوله تاپی برای واردات از ترکمنستان و واردات ال. ان. جی از قطر بوده است.