با توجه به اختلافات عربستان و همراهی دو کشور عربی حاشیه خلیج فارس یعنی امارات و بحرین (به همراه مصر) از سیاست های ریاض در تحریم و محاصره قطر و فروکش نکردن اختلافات میان عربستان و قطر، احتمال حضور تیم های امارات، بحرین و عربستان در مسابقات فوتبال جام خلیج فارس قطر بسیار کم رنگ بود ولی با آغاز این مسابقات و ادامه آن مشخص شد که احتمال ذوب شدن یخ های روابط میان دوحه و ریاض وجود دارد هرچند تاکنون مقامات سیاسی دو طرف در این باره اظهار نظر نکرده اند.
امیر قطر در پنج خرداد ماه سال ۱۳۹۶ در یک سخنرانی جمهوری اسلامی ایران را هژمونی (قدرت برتر) منطقه و از دو جنبش حزب الله لبنان و حماس به عنوان مقاومت منطقه یاد کرد؛ سخنانی که موجب خشم آل سعود گردید و منجر به قطع روابط میان ریاض و دوحه شد. به همین دلیل کشورهای امارات، بحرین و مصر به پیروی از عربستان از ۵ ژوئن ۲۰۱۷ ( ۱۵ خرداد ۹۶) تمامی روابط خود با قطر را قطع و مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود با این کشور را بستند.
کشورهای تحریم کننده قطر ۱۳ شرط برای از سرگیری روابط با دوحه تعیین کردند، اما دولت قطر با بیان اینکه تحریم کنندگان هیچ دلیل قانع کننده برای اثبات ادعاهای خود در اختیار ندارند، تاکید دارد که این شروط در تناقض آشکار با حق حاکمیت این کشور است.
"دیپلماسی فوتبال" که تعبیری برگرفته از اصطلاح "دیپلماسی پینگ پنگ" میان آمریکا و چین است، حالا شاید این مسابقات بتواند حلقه گره های سختی را که دو سال پیش با تصمیمات یکجانبه گرایانه سعودی زده شد، باز کند.
روابط تیره و تار بین چین و آمریکا بعد از پیروزی انقلاب چین تا مدت‌ها با اوج گرفتن تنش و درگیری بین دو کشور سوق پیدا می‌کرد تا جایی که آمریکایی‌ها با گرفتار شدن در جنگ ویتنام تنها راه‌حل ممکن را نزدیک شدن به چینی‌ها یافتند. از طرفی گسترش درگیری بین چین و شوروی سابق هم مائو را بر آن داشت تا با تغییر سیاست خارجی و استفاده از شرایط موجود به عادی‌سازی روابط خود با آمریکا بیندیشد. در آن زمان کمیته مارشال‌های چین تصمیم گرفتند تا با بازی با ابزار مذاکره به‌نوعی قدرت دو ابرقدرت آن زمان یعنی آمریکا و شوروی را مطابق با منافع ملی خود مهار کنند.
این موضوع باعث شد تا رهبران شوروی سابق در سپتامبر ۱۹۶۹ جلسه‌ای را با طرف چینی برگزار کنند و تنش بوجود آمده در گذشته را مهار نمایند. در همین حین آمریکا بلافاصله تصمیم گرفت تا روابط خود با چین را احیا کند. اینجا بود که کسینجر اقدامات بسیاری را برای بهبود روابط با چین آغاز کرد.
زمانی که چین اقدام به مذاکره با آمریکا کرد توجیه چپ‌های افراطی در داخل این کشور کار چندان ساده‌ای نبود، اما مائو با قرار دادن ادگار اسنو (روزنامه نگار آمریکایی) در کنار خود در مراسم رژه اول اکتبر ۱۹۷۰ پیام ویژه‌ای را به مخالفان چپ، مردم چین و سراسر جهان مخابره کرد.
از اینجا به بعد شروع گام به گام بسترسازی برای کاهش تنش میان دو طرف آغاز شد. در اولین گام "مائو تسه تونگ" رهبر وقت چین از علاقه‌مندی برای پذیرایی از ریچارد نیکسون رییس جمهور آمریکا در چین سخن گفت. آمریکا نیز از علاقه‌مندی به مذاکره با چین درخصوص مسائل بین‌المللی خبر داد. در سال ۱۹۷۱ آمریکا با به‌کار بردن نام رسمی " جمهوری خلق چین" صراحتا خواستار بهبود روابط با پکن شد.
از اینجا بود که چین دیپلماسی پینگ پنگ را در دستور کار خود قرار داد. مائو با دعوت از تیم پینگ پنگ آمریکا گامی بلند برای بهبود روابط با آمریکا برداشت. بلافاصله بعد از این اقدام آمریکایی‌ها پنج اقدام مهم از جمله رفع تحریم ۲۲ ساله چین را در دستور کار قرار دادند و یخ روابط میان دو طرف شروع به ذوب شدن نمود.
اکنون با توجه به اختلافات بیش از دو ساله میان قطر و کشورهای عربستان، امارات و بحرین و در عین حال حضور تیم های فوتبال این کشورها در دوحه نشان می دهد که دوحه از دیپلماسی فوتبال همچون دیپلماسی پینگ پنگ میان پکن – واشنگتن برای رفع اختلافات با کشورهای عربی یاد شده بهره برده تا شاید بتواند روابط خود با این کشورها را بهبود ببخشد هرچند هنوز نتیجه این اقدام مشخص نیست و باید صبر کرد.
نظر شما