فقدان تقسیم کار ملی از دلایل اجرایی نشدن مصوبات است

حجت الاسلام سید سعیدرضا عاملی امروز - سه شنبه  - به مناسبت سی و پنجمین سالگرد تاسیس این شورا پاسخگوی اصحاب رسانه بود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این نشست خبری اظهارداشت: پس از پیروزی سال ۵۷ به فرمان امام راحل این شورا تشکیل شد و تا به امروز مشارکت گسترده‌ای در تحولات ایران اسلامی بعد از انقلاب ایفا کرده است.

عاملی با تشریح عملکرد این شورا  گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی ۲ هزار و ۳۰۰ مصوبه در این سال ها داشت که ۶۶ درصد مصوبات مربوط به علم و فناوری و ۲۷ درصد فرهنگی است.
وی گفت: همچنین هشت درصد مصوبات مشترک میان علم و فرهنگ است. نزدیک به هزار و ۱۱۷ مصوبه مربوط به افراد مثل روسای دانشگاه‌ها و نمایندگان شورا در نهادهای مختلف بود.
این مقام مسوول ادامه داد: هزار و ۷۹۰ مصوبه از ۲ هزار و ۳۰۰ مصوبه اجرایی شد که از این تعداد، هزار و ۲۲۷ مصوبه(۶۸ درصد) مربوط به حوزه علم و فناوری و ۴۲۴(۲۳ درصد) مصوبه مربوط به حوزه فرهنگ است. همچنین ۱۳۹ مصوبه(۷.۸) درصد مصوبات مشترک است.
عاملی گفت: اجرایی نشدن برخی مصوبات به دولت بر می گردد که اقدام جدی نکرده است. دولت ها یک مقدار با مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادوار مختلف فاصله داشته اما مقداری هم به ماهیت مصوبات ارتباط دارد.
وی خاطرنشان کرد: علت اجرایی نشدن برخی از مصوبات، مبهم و انشایی نشدن متن مصوبات است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: فقدان نگاشت نهادی و تقسیم کار ملی یکی از دلایل اجرایی نشدن اسناد شورای عالی انقلاب فرهنگی است؛ در این ۳۵ سال هرچه جلوتر رفتیم مصوبات شورای عالی چارچوب قوی تری پیدا کرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر این که در اسناد نقشه جامع علمی، تحول بنیادین آموزش و پرورش و مهندسی فرهنگی ابهامات کاهش یافته است، گفت: البته فقدان برنامه عملیاتی مشکل اسناد است.

عاملی یادآور شد: در اسناد ملی پیوست ها و ضمائم سند از خود سند اهمیت بیشتری دارد. همچنین فقدان شاخص‌های سنجش نقص بعدی است و هنوز شاخص قطعی برای حوزه علم و فناوری مشخص نکرده‌ایم.
وی افزود: اولین نکته در تصویب سند مهندسی فرهنگی، شاخص است چرا که شاخص ها جهت دهنده است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی دیگر دلیل اجرایی شدن مصوبات شورای عالی را فقدان ضمانت های حقوقی و اجرایی مصوبات دانست و تاکید کرد: هر چه شورا به سمت جلو پیش می رود باید بنیاد حقوقی اسنادش بیشتر شود.

عاملی ادامه داد: شورای عالی انقلاب فرهنگی بر مبنای اصل ۵۷ قانون اساسی بنیان حقوقی، قانونی و شرعی دارد.  
وی اظهارداشت: ضعف در مشارکت دستگاه‌ها در ارائه طرح‌ها به سمت این شورا یکی دیگر از دلایل اجرایی نشدن مصوبات است و اکثر قوانین مجلس و مصوبات شورا در قالب طرح بوده است یعنی در دل دبیرخانه شورا کارشناسی و وارد صحن شده است.
وی گفت: ما نیاز به لایحه و اجتماعی شدن مصوبات داریم که در قانون ذکر شده است که قانونی که از قبل پذیرش اجتماعی می یابد در اجرا موفق تر است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: رابطه شورای عالی انقلاب فرهنگی با دولت، مجلس یک ترکیب بسیار مهم است و این شورا باید در تعامل منطقی، هماهنگ، همراه و راهبردی باشد.
وی افزود: ما در این مسیر جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن احترام به تمام مصوبات این شورا، خود را مکلف بر اجرایی سازی مصوبات قبلی می دانیم، همانطور که بارها رهبر معظم انقلاب به روز رسانی اسناد تاکید کرده‌اند و اسناد هم باید به روز باشند.
استاد دانشگاه تهران اظهار داشت: ۲ اقدام مهم در ساختار دبیرخانه صورت گرفت؛ ارتباط قوی بین شوراهای تخصصی، کمیسیون‌های تخصصی و حوزه تصمیم سازی در حوزه ستاد نقشه جامع و حوزه فرهنگ رخ نداد.

عاملی گفت: بنابراین ۲ ستاد فرهنگ و علم و فناوری را در ساختار ایجاد کردیم و شوراهای تخصصی ذیل این دو ستاد قرار گرفتند.
وی افزود: نیازمند همکاری رسانه ای هستیم که در مباحث حاشیه ای وارد نشوند چرا که این مسائل کمکی به پیشرفت کشور نمی کند؛ حوزه رسانه‌ باید نگاه به افق بلند مدت کشور داشته باشد و رسانه باید به پیشرفت ایران کمک کند.
استاد علوم ارتباطات تاکید کرد: ثمره طرح کردن مسائل حاشیه ای، تیتر روزنامه های زرد است.

شورای عالی انقلاب فرهنگی پایه گذار تحولاتی در بخش فرهنگ و علم بوده است

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از این نشست گفت: در این ۴۰ سال این شورای عالی که فلسفه وجودی آن حضور در صحنه فرهنگ بوده است پایه گذار تحولات زیادی در حوزه فرهنگ و علم  شده است. البته اگر به اندیشه‌های امام توجه کنید، ‌ می بینید که ایشان فرهنگ را مرکز تحولات جامعه تلقی می‌کردند.

عاملی خاطرنشان کرد: همین نگاه در تفکرات رهبر معظم انقلاب دیده می‌شود و تصریح می‌کنند اگر به فرهنگ توجه کنیم بقیه مسائل اجتماعی را می‌توان حل کرد. زیرا عرصه اجتماعی سه محور فرهنگ، اقتصاد و سیاست دارد.

وی یادآور شد: در دوره‌ای سیاست تعیین کننده همه سرنوشت یک کشور و منطقه بود ولی به مرور که جنبه های رفاهی برای مردم اهمیت یافت و نظام سرمایه داری حاکم شد، اقتصاد محور اساسی پیدا کرد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: قوی شدن جامعه و فرد، فرهنگ را به دل جامعه کشاند و ما در حال حاضر در دوره فرهنگ مرکزی زندگی می‌کنیم. اتفاقات حوزه فرهنگ در حوزه سیاست و اقتصاد تعیین کننده است.

عاملی به هزینه ای که در حوزه یارانه ها می شود، اشاره کرد و اظهار داشت: نزدیک به هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان در حوزه یارانه‌ها هزینه می‌کنیم و امسال لایحه بودجه دولت ۴۸۰ هزار میلیارد تومان است که دو برابر و نیم بودجه کل کشور در یارانه ها هزینه می کنیم.

وی ادامه داد: در حالی که ما به یک واحد انرژی نیاز داریم اما ۶ برابر واحد مصرف می کنیم. الگوی درست مصرف، مصرف بهینه ایجاد می کند.

عاملی تاکید کرد: ما انقلاب فرهنگی کردیم و با مسیر زندگی دوره پهلوی مخالف بودیم که به سمت انقلاب فرهنگی رفتیم؛ پیوند فرهنگ با علم و فناوری مهم است که حوزه مداخلات شورا را در حوزه علم و فرهنگی تفسیر می کند.

وی با بیان اینکه تغییر بنیادی در نظام زندگی ایجاد شده که از آن تعبیر به دو فضایی شدن جهان یاد می کنند، گفت: دهه‌های اول ظهور اینترنت، دهه خیرگی و دهه افرادی که وارد زندگی جدیدی می شوند، است. اما در این دوره توجه به قالب و نظام حکمرانی نمی شوند و تمام IP (نشانی پروتکل اینترنت) که ما در اینترنت مصرف می‌کنیم تحت سلطه آمریکا قرار دارد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: تا سال ۲۰۰۶ حدود ۷۵ درصد دیتا سنترها در آمریکا میزبانی می‌شد، به مرور زمان این مدیریت داده‌ای از اختیار آمریکا در حال خارج شدن است و بقیه آن در چین و روسیه توزیع شد.
عاملی تاکید کرد: در شهر تهران ۷۹ لایه اطلاعاتی برای شهر الکترونیکی وجود دارد و هزار و ۷۰۰ خدمات در تهران تعریف شده است؛ آنچه که در آن نیست اطلاعاتی است که در رسانه‌های اجتماعی تبادل می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: شبکه ملی اطلاعات ایران، کاری با شبکه ایمیل ندارد بلکه اولویت اول آن داده‌های ملی کشور است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: روزانه بیش از ۳۵۰ میلیارد ایمیل ارسال می شود و ارتباطات رسانه‌های اجتماعی و وب سایت‌ها را به جهان اضافه کنیم، الان یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون وب سایت در جهان وجود دارد.
عاملی تاکید کرد: هر چند تعداد وب سایت، نشان دهنده قدرت نیست بلکه قدرت وب سایت، نشان دهنده قدرت است.
وی با بیان اینکه در دنیای امروز ارتباطاتِ چهره به چهره تغییر کرده و تبدیل به دنیای ارتباطات یکی با یکی و همه با همه شده است، گفت: یکی از خصیصه‌ها برای فرهنگ امروز، سردرگمی فرهنگی بوده و در دنیای جدید، بحران‌ها ضمن به وجود آمدن ظرفیت‌ها، ایجاد شده است.
استاد دانشگاه تهران افزود: ارتباطات بیرونی وقتی دچار تکثر می‌شود با ماهیت هویت تناقض دارد، خصلت بعدی شبکه‌ای شدن جوامع است و به راحتی شبکه خبرنگاران امروز شکل می‌گیرد.
وی ادامه داد: خبرنگاران، عکاسان، اصولگرایان و اصلاح طلبان برای خود شبکه ایجاد می‌کنند، به تناسب افکار، موضوعات، گرایش‌ها وعلایق شبکه‌های اجتماعی شکل می‌گیرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: این عصر را عصر الگوریتم نامگذاری کرده‌اند و چیز جدیدی در ریاضیات نیست؛ الگوریتم‌ها نظام‌های برنامه نویسی و نظام‌هایی هستند که مسیرها را تعیین می‌کنند.
عاملی افزود: در فلسفه رسانه‌های جدید و اینترنت می گوییم، آنچه از ذهن می گذرد امکان تحقق عینی یافته است.
وی همچنین اظهار داشت: اگر با هیجانات و شعار بخواهیم عدالت اجتماعی ایجاد کنیم که محقق نمی‌شود؛ این عدالت نیازمند نظام‌واره برای محقق شدن است.
استاد دانشگاه تهران گفت: با ورود به فضای مجازی و جهان دوم، چالش‌های استعمار سوم را داریم که سلطه آمریکایی است اما قابلیت‌هایی برای کشور فراهم شده است که آرمان‌های انقلاب را محقق می‌کند.
عاملی خاطرنشان کرد: انقلاب اسلامی مسیر تاریخ را عوض کرد و در حال حاضر فضای مجازی در عِدلِ انقلاب اسلامی قرار دارد. ما می توانیم به آینده امیدوار باشیم اگر بتوانیم اندیشه‌های الهی انقلاب اسلامی تبدیل به نظام های قطعی خواهد شد.

وی درباره تصویب لوایح آموزش عالی گفت: رهبری فرمودند در اموری که شورای عالی انقلاب فرهنگی ورود کرده است مجلس ورود نیابد. یعنی اگر اساسنامه و سیاست گذاری در این شورا انجام شده است بازنگری آن هم در آن باشد.
وی تاکید کرد: نقل و انتقال فرزندان اعضای هیأت علمی، مصوبه نیست بلکه یک امتیاز محسوب می شود که پیشنهاد لغو این مصوبه مطرح شد و باید در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: این لایحه پیشنهادی وزرای علوم و بهداشت، مربوط به مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی است که هر دو باید به آن بپردازند و نیازمند تقسیم کار منطقی است.

رهبری، حوزه سیاست گذاری علم و فناوری را برعهده شورای عالی انقلاب فرهنگی گذاشته اند

عاملی در ادامه این نشست خبری در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا درباره علت تصمیم گیری شورای عالی انقلاب فرهنگی برای برخی امور مرتبط با آموزش عالی و وزارت علوم تاکید کرد: سیاست گذاری علم و فناوری شامل وزارتخانه های علوم، بهداشت و آموزش و پرورش است و اگر مجری، سیاست گذار باشد تناقض یا تضاد منافع ایجاد می شود.
وی در این باره افزود: اگر مجری، سیاست گذاری هم انجام دهد شاید، فرمان سیاست گذاری را به سمتی بچرخاند که منافعش را تامین کند و بعد یک دستگاه هم نیست؛ امروز دانشگاه آزاد با 30 درصد دانشجویان کشور، وزارتخانه های یاد شده و دانشگاه های شعبه دار مثل پیام نور، گستره ای از حوزه آموزش عالی کشور را تشکیل می دهند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: در تدابیر رهبری، حوزه سیاست گذاری علم و فناوری را بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی گذاشته اند و این وزارتخانه ها دستگاه مجری هستند؛ شاید بگویید این دستگاه ها به دلیل ذی نفع بودن باید لایحه بدهند.
عاملی خاطرنشان کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی از وزرای مختلف تشکیل و ترکیبی از مجلس و دولت در این شورا ایجاد شده است؛ این تصوری که امروز صدای آن از زبان برخی در وزارتخانه ها بیرون می آید که شورا در آموزش عالی مداخله می کند، درست نیست چرا که این شورا فقط به وظیفه خود عمل می کند.
وی تاکید کرد: اگر ستاد نقشه جامع علمی تشکیل شده است در حوزه هماهنگی و اجرایی سازی برای اسناد جدید بود و در ارتباط تنگاتنگ با دستگاه های مجری قرار دارد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: شاید راه حل مناسب در نظام های سیاست گذاری موفق این باشد که از فضای ذی نفع به سمت تصمیم گیری می آیند که باید آن را تقویت کنیم.
عاملی همچنین درباره بررسی شیوه نامه انضباطی در شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: به جای استفاده از آیین نامه انضباطی دانشجویی باید به سمت تعریف کدهای مسوولیت اجتماعی دانشجو برویم و این کدها جنبه انضباطی ندارد ولی این حساسیت اسمی را به وجود نمی آورد.
وی همچنین اظهار داشت: به عنوان شورای اسلامی شدن دانشگاه ها، در این جزییات ورود نمی کند و جنبه های اجرایی دارد و رهبری پرهیز داده اند که وارد آیین نامه ها و دستورالعمل ها شویم.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین در پاسخ سوالی درمورد عملکرد ستاد راهبری نقشه جامع کشور گفت: رهبری از عملکرد این ستاد ابراز رضایت کرده اند، تاکنون 124 جلسه تشکیل داده و به حوزه اشتغال دانش آموختگان وارد شده است.
عاملی تاکید کرد: ادغام واحدهای آموزشی در تمام دنیا اتفاق افتاده است و واحدهای کوچک تر در واحدهای بزرگ تر و کیفی تر باید ادغام شوند.
وی درباره لایحه ساماندهی مقاطع مختلف تحصیلی هم گفت: در پیشنهاد وزیران علوم و بهداشت در لایحه دولت آمده است که بررسی حذف امتیاز نقل و انتقال فرزندان اعضای هیأت علمی در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآور شد: اما در رسانه ها مطرح شده بود که این لایحه در مجلس بررسی شود که به کنکور 99 هم نمی رسد.
عاملی افزود: برخی از آن مصوبات مربوط به شورای عالی انقلاب فرهنگی و برخی مربوط به مجلس است. اما اینکه با چه تقسیم کاری بین شورا و مجلس به نتیجه برسد نیازمند همکاری بین شورا، مجلس و دولت است