رونمایی از نظام رتبه‌بندی جهانی ISC-۲۰۱۹ دانشگاه‌های کشور و جهان اسلام در شیراز

رییس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، یکشنبه در آیین رونمایی از نظام رتبه‌بندی جهانی ISC-۲۰۱۹ در شیراز، این نظام رتبه‌بندی را در زمره مهمترین دستاوردهای این مرکز برشمرد.

محمد جواد دهقانی، با اشاره به اینکه نظام رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها به مناسبت هفته پژوهش رونمایی می‌شود، گفت: پایگاه استنادی جهان اسلام در سال ۸۷ با موافقت همه وزرای علوم کشورهای اسلامی در نشستی سراسری تاسیس شد و ارزیابی دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی، ارزیابی کمی و کیفی مولفه‌های مختلف تولید علم در ایران و کشورهای اسلامی به این مجموعه واگذار شد.

وی بیان داشت: هدف از رتبه‌بندی سال ۲۰۱۹ که برای نخستین بار به صورت رسمی رونمایی می‌شود، اعتبار بخشی و اعلام مرجعیت ISC  به عنوان یک پایگاه بین‌المللی است، همچنین اقدامی برای دستیابی به پایگاه داده‌ای مهم و معتبر از دانشگاه‌های دنیا برای دستیابی به الگویی به‌ منظور رسیدن دانشگاه‌های کشور و جهان اسلام به تراز دانشگاه‌های برتر دنیا است.
سرپرست پایگاه استنادی جهان اسلام اعلام کرد: بر اساس سند ۲۰۲۶ این پایگاه قرار است در ۱۰ سال آینده ۵۰ دانشگاه از جهان اسلام در سطح ۵۰۰ دانشگاه برتر قرار گیرند که البته این مهم به سادگی صورت نمی‌گیرد و تحقق بخشی به این سند با وجود پایگاه داده‌ای و رصد مداوم جایگاه دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی میسر می‌شود.
دهقانی، یکی از ویژگی‌های رتبه‌بندی جهانی ISC را قائم نبودن به اطلاعات خودارزیابی دانشگاه‌ها عنوان کرد و اظهار داشت: داده‌های این سامانه از منابع معتبر بین‌المللی استخراج می‌شود که راستی آزمایی شده باشند.
رییس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری افزود: ویژگی دیگر این نظام رتبه‌بندی، ارایه الگویی برای دانشگاه‌هاست که بر اساس آن بتوانند وضعیت خود را بهبود بخشند و نقاط ضعف خود را برطرف کنند.
به گفته دهقانی، در رتبه‌بندی سال ۲۰۱۹، ٦٤٦ دانشگاه از قاره اروپا، ٧٨٠ دانشگاه از آسیا، ٣٦٣ دانشگاه از آمریکای شمالی، ٩٣ دانشگاه از آمریکای جنوبی و ٤٧ دانشگاه از اقیانوسیه حضور دارند.
وی همچنین بیان کرد: در این نظام رتبه‌بندی از میان کشورهای اسلامی ترکیه با ۷۲ دانشگاه، ایران با ۴۳ دانشگاه، مالزی با ۲۱ دانشگاه و مصر با ۱۸ دانشگاه رتبه‌های اول تا چهارم را به لحاظ تعداد به خود اختصاص داده‌اند.
سرپرست پایگاه استنادی جهان اسلام ادامه داد: امسال در مجموع ۲ هزار و پنج دانشگاه رتبه‌بندی شده‌اند و در سطح جهانی نیز چهار هزار دانشگاه بررسی شدند که دانشگاه‌های هاروارد، استنفورد و ام آی تی رتبه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص داده‌اند.
وی افزود: از مجموع ۲ هزار و پنج دانشگاه رتبه‌بندی شده، ۱۸۷ دانشگاه آن متعلق به ۵۴ کشور اسلامی است.

دهقانی گفت: از میان دانشگاه‌های ایران نیز دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران به صورت مشترک در مقام نخست قرار دارند، رتبه دوم متعلق به دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تربیت مدرس است و مقام سوم نیز به دانشگاه صنعتی امیرکبیر رسیده است.

این مقام مسوول، مهمترین هدف سامان‌دهی رتبه‌بندی جهانی را اعتبار بخشی به مرجعیت این پایگاه در سطح جهانی خواند و اظهار داشت: در رتبه‌بندی جهانی که به صورت آزمایشی در سال ۲۰۱۸ انجام شد، ۲۰۰ دانشگاه جهان را بررسی کردیم و متعاقب آن دانشگاه‌های کشورهای اسلامی نیز رتبه‌بندی شدند و  نتایج آن به صورت آزمایشی بر روی وبسایت این مجموعه قرار گرفته است.
وی بیان کرد: وبسایت رتبه‌بندی جهانی ISC به نشانی Wur.isc.gov.ir موجود است.

رییس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری با بیان اینکه، نظام رتبه‌بندی دانشگاه‌های ملی ISC نیز از سال ۱۳۸۹ آغاز شده است، عنوان کرد: در آخرین نتایج در سطح ملی شاهد حضور ۲۰۰ دانشگاه و موسسه پژوهشی بوده‌ایم و حدود ۸۴ دانشگاه جامع، ۲۹ دانشگاه صنعتی، ۴۵ دانشگاه علوم پزشکی و ۳۰ مرکز پژوهشی را رتبه‌بندی کرده‌ایم.
دهقانی ادامه داد: مچنین در چشم‌انداز پایگاه استنادی جهان اسلام پیش‌بینی شده است که در افق ۱۴۰۴ این مجموعه با عنوان مرکزی برای دستیابی به مرجعیت سنجش و ارزیابی توسعه علمی و عملکرد پژوهشی کشور تعیین شود.

وی اضافه کرد: معرفی افراد تاثیرگذار دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی در سطح کشور و در جهان اسلام در زمره برنامه‌های یادشده در اساسنامه این مرکز است.
دهقانی، با اشاره به اینکه پایگاه استنادی جهان اسلام برای پشتیبانی از سیاست‌های کلان پژوهشی و آموزشی با به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته و منطبق با استاندارهای جهانی برای سنجش فعالیت‌های پژوهشی و علمی جهان اسلام فعالیت می‌کند، سنجش بروندادهای علمی کشورهای اسلامی و تعمیق هم‌افزایی سازنده با دنیا و نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی را از وظایف محول شده به این مجموعه دانست.
به گفته وی، نمایه‌سازی نشریات علمی و پژوهشی دنیا و نیز تهیه نقشه علمی برای دانشگاه‌ها و مرکز پژوهشی از دیگر فعالیت‌های این مرکز به شمار می‌رود.
او همچنین در بخش دیگری از این نشست به معرفی پژوهشگران برتر پرداخت و اظهار داشت: ٧٨ پژوهشگران پُر استناد برتر کشور در حوزه علوم انسانی، اجتماعی و هنر در ١٤ رشته از جمله مدیریت، اقتصاد مالی، علوم تربیتی و ...در این پایگاه علمی شناسایی شدند.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC) بیان کرد: سهم دانشگاه در تعداد پژوهشگران برتر نیز مشخص شده است و دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس، علامه طباطبایی و شیراز بیشترین سهم را دارند.
براساس این گزارش محمدرضا گنجعلی از دانشگاه تهران در بین رشته‌ای، مسعود رضایی از دانشگاه تربیت مدرس در رشته علوم کشاورزی، حمید رضا پورقاسمی از دانشگاه شیراز در بین رشته‌ای، مهدی دهقان از دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رشته ریاضیات، سجاد جعفری از دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رشته ریاضیات، ژولین کلینتون اسپروت از دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رشته ریاضیات در زمره پُر استنادترین پژوهشگران دنیا - ۲۰۱۹ معرفی شده‌اند.

همچنین محمد میرزا زاده از دانشگاه گیلان در بین رشته‌ای، مصطفی اسلامی از دانشگاه مازندران در بین رشته‌ای، امید ماهیان از دانشگاه صنعتی قوچان در رشته مهندسی، حسن کریمی مله از دانشگاه صنعتی قوچان در رشته علوم کشاورزی، آرش کریم پور از دانشگاه آزاد اسلامی در رشته مهندسی، سید مهدی جعفری از دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در رشته علوم کشاورزی از پژوهشگران ایرانی(با وابستگی ایران) در فهرست پُراستنادترین پژوهشگران دنیا - ۲۰۱۹ قرار دارند.