روزنامه آرمان در گفت و گو با یوسف مولایی آورده است: البته یکی از اعضای مجمع اخیرا گفته که «به احتمال زیاد چهارشنبه همین هفته بررسی‌ها در مورد این لایحه ادامه خواهد داشت»، اما به‌نظر نمی‌رسد که مجمع همچون پالرمو رویکرد مثبتی روی این لایحه نیز داشته باشد. با وجود اینکه کشور در شرایط اقتصادی چندان خوبی بسر نمی‌برد و اخیرا نیز روسیه و چین اعلام کردند که اگر ایران FATF را نپذیرد در مراودات مالی مشکل خواهیم داشت. لذا مجمع تشخیص باید درباره تصویب پالرمو و CFT تصمیم نهایی را اتخاذ کند.
باتوجه به اینکه کارگروه ویژه اقدام مالی مشترک چندین بار مهلت ایران را تمدید کرده این احتمال وجود دارد که باز هم این فرصت تمدید شود؟
FATF تاکنون ۴ بار مهلت ایران را برای تصویب لوایح ۴گانه تمدید کرده، اما به‌نظر می‌رسد درمورد ایران ملاحظه ویژه دارد و می‌بیند که لوایح CFT و پالرمو در مجلس ایران تصویب شده و به مجمع رفته و دولت نیز با حسن نیت برخورد می‌کند برخورد سختی با ایران ندارد. با این حال در مورد همه مسائل به‌خصوص مساله ایران ۳۷ کشور عضو به اضافه دو سازمان با هم تصمیم‌گیری می‌کنند و در تصمیم گیری‌ها نیز همه باید موافق باشند و تصمیم‌ها اجماعی گرفته می‌شود. البته از آنجایی که رژیم صهیونیستی نیز تازه به FATF اضافه شده احتمال اینکه اینبار با تمدید مهلت ایران مخالفت شود، زیاد است. چرا که خودشان هم در تمدید آخر گفتند این آخرین شانس ایران است و اکنون نیز به نظر من شانس تمدید مهلت ایران بسیار کم است. جایگاه ریاست در FATF نیز ۶ ماهه است و در میان اعضا چرخشی است که در حال حاضر چین ریاست دوره‌ای این سازمان را بر عهده گرفته است. با این حال رئیس قدرتی ندارد و قدرت اصلی در اختیار دبیر این تشکیلات است.
عده‌ای از مخالفان FATF مطرح می‌کنند که اگر به این کارگروه بپیوندیم حتی به‌عنوان کشور همکار به نوعی دچار خود تحریمی شده‌ایم، این گفته چه میزان اعتبار دارد؟
این پرسش را باید کسانی پاسخ دهند که درجریان جزئیات عملکرد مالی کشورمان قرار دارند. یعنی وقتی تحریم هستیم از ظرفیت‌های مناسبات بین‌المللی آزاد برخوردار نیستیم. بنابراین اگربه این تشکیلات ملحق شویم مسیرهایی که پیش از این براساس آن اقدام می‌کردیم تا قوانین و مقررات FATF را دور بزنیم تا نیازهای مالی خود را تامین کنیم، بسته می‌شود. با این حال دولت یا کمیته مبارزه با پولشویی که متشکل از چند وزیر است معتقدند که این دو مساله ارتباطی به یکدیگر ندارند و اگر ملحق شدیم مسیری برایمان وجود دارد که خارج از کارکرد FATF آن را پی بگیریم. مقررات FATF چهل توصیه‌نامه در مورد پالرمو و ۹ توصیه در خصوصCFT دارد و اگر اینها را بپذیریم کل عملکرد کشور باید شفاف، قابل حسابرسی و قابل رصد شدن باشد. اگر هم که کلیه عملیات مالی و بانکی ما مورد رصد قرار بگیرد ممکن است که نتوانیم از مسیرهای دیگری تحریم‌ها را دور بزنیم یا به مراودات مالی و بانکی بپردازیم.
برخی معتقدند که تصویب لوایح FATF می‌تواند در شفاف سازی و مبارزه با فساد نیز تاثیر زیادی داشته باشد؛ با توجه به تجربه سایر کشورها این مساله چه میزان در کشورمان پاسخ خواهد داد؟
من معتقدم که تصویب این لوایح به کشور و مخصوصا اقتصاد ملی کمک می‌کند. چرا که باعث می‌شود همه چیز دریک مسیر شفاف و قابل حسابرسی و رویت قرار گیرد. به‌عنوان یک حقوقدان فکر می‌کنم که اگر به کارگروه ویژه اقدام مالی ملحق شویم تا حد زیادی فساد مالی در کشور کاهش می‌یابد. چرا که سیستم بانکی کشور به درستی شفاف عمل نمی‌کند و مورد رصد قرار نمی‌گیرد و لذا می‌توان گفت که منشأ ایجاد و بروز فساد در همین سیستم بانکی است که با پیوستن به FATF می‌توان این رویه را اصلاح کرد. البته باز هم می‌گویم که ممکن است کسانی که به ریزه کاری‌های بانکی و مالی مسلط هستند نظر دیگری داشته باشند، اما من فکر می‌کنم هر چیزی که در آن شفافیت عملکرد و قابلیت حسابرسی رصد شود آن رویه قطعا جلوی فساد را خواهد گرفت.
از دیدگاه شما پذیرش FATF تا چه میزان بر اجرایی شدن برجام به نفع ایران و ارتباط موثر با اروپایی‌ها کمک می‌کند؟
تاکیدFATF بیشتر توصیه‌هایی است که کنوانسیون‌های پالرمو و CFT از جمله آنهاست. اگر مجموع اینها درست عمل شود راه برای ورود ما به بازار مالی و بانکی جهانی باز می‌شود، اما بدین معنا نیست که با پذیریشFATF تحریم‌ها برداشته می‌شود. چرا که تحریم‌های یکجانبه آمریکا ربطی به این لوایح ندارد. با این حال پذیرش این لوایح می‌تواند دلگرمی برای اروپایی‌ها ایجاد کند تا در حدی که ظرفیت دارند مکانیسم مالی مربوط به ایران را فعال کنند. به اضافه اینکه چین و روسیه نیز اخیرا اعلام کردند که اگر ایران وارد FATF نشود آنها در روابط خود با ایران تجدیدنظر خواهند کرد، اما باید بگویم که صرف ورود به کارگروه اقدام مالی مشترک موجب حل همه مشکلات نخواهد شد.
نظر شما