انتقام گاهی با خویشتن‌داری راهبردی به دست می‌آید

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، «ابراهیم متقی» روز سه شنبه در نشست چشم انداز روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران در گام پنجم کاهش تعهدات هسته‌ای در پژوهشکده تحقیقات راهبردی، فضای کنونی جامعه ایران را فضایی پرالتهاب دانست و گفت: شرایط به سمت بحران و تضادهای غیرقابل اجتناب پیش می‌رود.

وی با بیان اینکه مساله آینده منطقه دیگر از حوزه ایران خارج شده است، افزود: سردار سلیمانی یک متوازن کننده فضای امنیت منطقه ای بود و ایران بدون سلیمانی نقش بازیگران کوچک را در اقدامات نامشخص افزایش می‌دهد.

این استاد علوم سیاسی اظهار داشت: آمریکایی‌ها در دو مرحله کنش تهاجمی علیه ما داشتند؛ یکی زمانی که از برجام بیرون رفتند و دیگری شدت یافتن تحریم‌ها؛ شرایط اقتصادی ایران پس از آن به سمتی رفت که نتیجه آن را از ۹۶ می‌بینیم.

متقی با اشاره به اینکه سلیمانی شخصیت منحصر به فردی بود، گفت: هرچند ایشان در وصیتش از آقا خواهش کرد قاآنی جانشین ایشان شود اما واقعیت این است که قاآنی مرد ستاد است و او مرد میدان؛ سردار سلیمانی هیچ‌گاه آرام و قرار نداشته است و در فضای کنش و تاکتیک، کار خود را انجام داده است.

وی گفت: جامعه ایرانی افراد را خوب می شناسد. آنان سردار را خوب می شناسند و این اوج سلامت فکری جامعه ایران را نشان میدهد وقتی مردم پلاکارد در دست می‌گویند که مشکل اقتصادی، رانت اجتماعی با دولت و حکومت سرجایش است و این هم با حکومت سر جایش است و اصلا سلیمانی مال خودمان است، این فضا قدرت نرم ماست.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: این فضا قدرت نرم ما را هم در منطقه و هم در فضای سیاست بین الملل افزایش داد.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا اسراییل واکنش نشان می‌دهد، اظهار داشت: چون آمریکا و ترامپ از درون تحت فشار هستند؛ اما درعین حال بیانیه وزارت دفاع آمریکا را با بیانیه خودمان مقایسه کنیم می‌بینیم ادبیات ما کوچه بازاری است اما آنان می‌گویند براساس قانون ایالات متحده سپاه تروریست شناخته شده و به دستور فرماندهی کل قوای آمریکا این اقدام انجام شد.

متقی گفت: تحرک سردار سلیمانی آشکار بود و هر وقت عراق می‌رفت ابومهدی دنبالش می آمد؛ تاکنون نگاه ارتش آمریکا درگیری با ما نبود اما این اقدام می‌تواند اقدام نظامی محسوب شود. امروز ایران در فضایی است که مقاومت در شرایط حقانیت قرار دارد و این مساله برگ برنده ای برای ما در فضای سیاست بین الملل است که قابل مقایسه نیست بخواهیم دو اقدام عملیاتی یا تاکتیکی بکنیم.
وی خاطرنشان کرد: چیزی به نام جنگ بین ایران و امریکا معنا ندارد اما برخورد اجتناب ناپذیر است.اما اینکه فکر کنیم آمریکا به برجام برمی‌گردد، تهدید ترامپ پایان یافته، غیرممکن است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بازی ترامپ به نحوی است که طرف مقابل را در شرایطی قرار دهد اگر اقدامی انجام دهد برای ترامپ خوب باشد اگر اقدامی انجام نداد باز هم برای ترامپ خوب باشد. امروز این معادله ترامپ تغییر یافت و اینها مربوط به فضای اجتماعی است که در ایران شروع شد و از یک سرباز اسطوره قدردانی کردند.
 متقی در این شرایط بحرانی آمریکایی‌ها دارند بازی خوبی می‌کنند و می‌گویند نیروهایمان را از عراق بیرون می‌بریم و اینها سیگنال‌های راهبردی است، درحالی که ممکن است نیروهایش را ۲۰۰ متر آن طرف تر ببرند.

وی که خود را از مخالفان جدی برجام می داند، خاطرنشان کرد: اگر ذخایر هگزافلایر اورانیوم را داشتیم و در شرایط قبل برجام بودیم هیچ گاه آمریکا سلیمانی را نمی‌زد؛ وقتی قدرتت را تخلیه کردی دیگر اعاده نمی‌شود. گام‌های اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم به نظر من بازی‌هایی است که جمهوری اسلامی انجام می‌دهد و به اندازه برجام با آن مخالفم چون دوباره در وضعیت امنیتی شدن قرار می‌گیریم بدون اینکه چیزی بدست بیاوریم.

 این استاد دانشگاه یادآورشد: نه امریکایی‌ها تحت هیچ شرایطی به برجام برمی‌گردند نه اروپایی‌ها توان تبعیت نکردن با امریکایی‌ها را دارند. معتقدم امروز دیپلماسی باید در فضای حرکت قرار بگیرد و ظریف حرکت کند. تصمیم گیری زودهنگام پرمخاطره خواهد بود اما به این معنا نیست که موافق باشم از دستور انتقام خارج شویم.

وی افزود: ترامپ فکر می‌کرد نظام سیاسی ایران و مقاومت در عراق و لبنان درحال فروپاشی است و با محکم‌تر زدن ضربه آخر خواست این را تمام کند اما محاسبه‌اش نادرست بود.

این کارشناس علوم سیاسی درباره فضای انتقام گفت: اگر امام حسین داشته باشیم و یزید و شمر نداشته باشیم عاشورا بدون معناست اما خود کنش انتقامی، مشروعیت ما را در نهایت کاهش می‌دهد. ضربه ای که نزدی خود قدرت دارد. نگاهم این است امروز باید بپذیریم از اقداماتی که برای گام پنجم انجام می‌دهیم برای ما آبی گرم نمی شود حتی از ان پی تی هم بیرون بیاییم کاری نمی‌توانیم بکنیم. فضای موجود فضای اتحاد است که به بحران تصاعدیابنده بسیار نزدیک است. با توجه به داشتن ابزار قدرت، می‌توان محیط را کنترل کرد.
متقی اضافه کرد: امروز در شرایط قدرت مبتنی بر مظلومیت هستیم و اگر بتوانیم این را خوب حفظ و بازی کنیم، بهتر می‌توانیم امتیاز و نتیجه بگیریم.