توافق ۵ کشور آفریقایی؛ تداوم استیلای فرانسه یا مبارزه با تروریسم

به گزارش خبرگزاری فرانسه، امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه از دیروز/دوشنبه میزبان سران ۵ کشور موسوم به منطقه ساحل آفریقا در شهر "پو" (در شهرستان پیرنه آتلانتیک) در جنوب کشورش است تا با هم توافق کنند تحت یک فرماندهی مشترک مبارزات خود علیه تروریسم و افراط گرایی در غرب این قاره زیر صحرای بزرگ آفریقا را آغاز کنند.

منطقه ساحل بخش هایی از (غرب به شرق) شمال سنگال، جنوب موریتانی، مرکز مالی، جنوب الجزیره و نیجر، مرکز چاد، جنوب سودان، شمال سودان جنوبی و اریتره را در بر می‌گیرد.

بنابراین روسای جمهوری پنج کشور آفریقایی مالی، نیجر، بورکینافاسو، چاد و موریتانی توافق کردند با تشکیل یک ساختار دفاعی مشترک با عنوان "ائتلاف ساحل" به همراه نیروهای فرانسوی مستقر در هر یک از این کشورها تحت یک فرماندهی مشترک مبارزه خود علیه تروریسم را در جنوب صحرای آفریقا آغاز کنند.

مکرون در این نشست عالی ضد تروریسم که "آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز در آن حضور داشت از همتایان خود در کشورهای عضو جی۵ (G۵) ساحل آفریقا خواست با هدف کاهش خصومت‌های ضد فرانسه در این کشورها، راهی برای توقف پیشرفت سریع افراط گرایی مسلحانه در این مناطق و تعیین احتمال ادامه مشارکت گسترده فرانسه در مبارزه با آنها  پیدا کنند.

شبکه الجزیره قطر نیز گزارش داد که رئیس جمهوری فرانسه تاکید کرد که رهبران کشورهای منطقه ساحل باید از فرصت به وجود آمده برای تشکیل ائتلاف ساحل برای اعلام صریح حمایت خود از حضور نظامی فرانسه استفاده کنند، چرا که بطور همزمان دولت آمریکا نیز تصمیم گرفته است از نیروهای خود در این منطقه بکاهد.

براساس این گزارش، این نیروهای آمریکایی بودند که تاکنون از نیروهای فرانسوی و در واقع اروپایی در این منطقه حمایت لجستیکی می کردند، حمایت هایی چون پشتیبانی اطلاعات رزمی و جاسوسی و حتی حملات پهپادی که در برخی مواقع از توانایی نیروهای اروپایی خارج است.

مکرون در این خصوص گفت: چنانچه آمریکا تصمیم بگیرد که البته هم گرفته است نیروهای خود را از منطقه خارج کند و حمایت های خود از اروپایی ها و آفریقایی را متوقف کند، در این صورت شرایط امنیتی هم برای اروپایی ها و هم آفریقایی ها بدتر خواهد شد.

وی امروز در یک کنفرانس خبری در خصوص کاهش حضور نظامی آمریکا در آفریقا در پاسخ به خبرنگاری گفت: اگر آمریکایی‌ها تصمیم گرفته اند از آفریقا خارج شوند، این خبر بدی برای ماست. امیدوارم بتوانم رئیس جمهوری آمریکا ترامپ را متقاعد کنم که نبرد با تروریسم که وی به آن بسیار متعهد است، به این منطقه نیز مرتبط می‌شود.

رئیس جمهوری فرانسه هشدار داد چنانچه رهبران این ۵ کشور نتوانند به این توافق مشترک دست یابند، مجبور خواهد بود در همین شرایط رو به وخامت از نظر امنیتی ۴ هزار ۵۰۰ نیروی نظامی خود را از منطقه خارج سازد در این صورت آنها (رهبران) نیز دیگر امیدی به پیشرفت مبارزات ضد تروریستی و کاهش فعالیت های افراطگرایانه در منطقه خود نخواهند داشت.

به گزارش خبرگزاری "آل افریکا"، مکرون از بیم آنکه مبادا حمایت کشورهای میزبان خود را از دست بدهد در عین حال به آنها قول داد تا علاوه به نیورهای قبلی فرانسوی، ۲۲۰ نیروی جدید نیز به منطقه اعزام کند تا روح جدیدی به روند مبارزات ضد تروریستی تحت امر نیورهای ویژه اروپایی در این کشورها بدمد.

البته این تصمیم دولت فرانسه، انتقاد شدید افکار عمومی و برخی احزاب این کشور را به همراه داشته است؛ مثلا شبکه تلویزیونی (cnews) فرانسه در میزگردی، تصمیم مکرون برای افزایش شمار سربازان فرانسه در عملیات موسوم به "برخان" در آفریقا را یک تصمیم ناصحیح خواند که موجب گرفتار شدن نظامیان این کشور در باتلاق خواهد شد.

چندی پیش بود که  ۱۳ سرباز و افسر فرانسوی بر اثر برخورد دو بالگرد این کشور در کشور مالی جان خود را از دست داده بودند. قربانیان این سانحه، سربازانی بودند که در یک عملیات جنگی موسوم به برخان علیه نیروهای افراطی در مالی شرکت داشتند.

فرانسه از زمان آغاز عملیات نظامی خود در مالی در سال ۲۰۱۳ تاکنون ۳۸ سرباز خود را از دست داده است.

چند سالی است که گروه های تروریستی القاعده و بعد از آنها داعش فعالیت های افراط گرایانه خود را در این کشورها آغاز کردند که به گزارش سازمان ملل این تروریست ها در یک سال گذشته بیش از ۴ هزار نفر از شهروند فقط نیجر را به قتل رساندند.

فرانسه سال ها قبل حاکم استعماری همه این پنج کشور ساحل و چند کشور دیگر آفریقایی موسوم به کشورهای فراکافونی بوده است، به همین دلیل احساسات ضد فرانسوی نیز در بسیاری از این کشورها به لحاظ سنتی همچنان برقرار است به گونه ای که مردم برخی از کشورها همچنان فرانسه را عامل ظهور گروه های تروریستی در کشور خود می دانند.

اگرچه مثلا مردم کشور مالی اقدامات فرانسوی ها را در مبارزه با داعش در باماکو پایتخت ستودند، اما وخامت اوضاع بعد از چند حادثه تروریستی بزرگ متعاقب آن در این کشور موجب شد احساسات ضد فرانسوی در این کشور تقویت شود.

مردم این کشورها علنا اعلام می کنند که معتقدند حتی نظامیان کشورهایشان که از سوی نیروهای فرانسوی، آمریکایی و اتحادیه اروپا آموزش می ببیند با هماهنگی فرانسوی ها با تروریست ها همدستی و همکاری می کنند تا آن کشور بهتر بتواند به اهداف استعماری گذشته خود دست یابد.

گزارش رسانه های منطقه ای حاکی است که اغلب سران نظامی این کشورها مدت ها است که در انواع فسادهای سیاسی و اقتصادی غرق هستند و دیگر توانایی مبارزه با فساد و یا تهدیدات خارجی را ندارند.

بطور مثال سال ها است که مردم کشورهای مالی، نیجر و بورکینافاسو خواستار خروج نیروهای ضد تروریسم فرانسه از کشورشان هستند و تاکنون بارها با برپایی تظاهرات ضد فرانسوی پرچم آن کشور را آتش زدند.

بنابراین دولت فرانسه تصمیم گرفته است با برگزاری این نشست در شهر "پو" از رهبران این دسته از کشورهای آفریقایی بخواهد صرف نظر از اعتراض مردم خود نسبت به دولت فرانسه، موضع خود را در قبال حضور فرانسه و مخالفان آن به روشنی ابراز کنند.

قرار بود نشست سران در پو در دسامبر گذشته برگزار شود که بعد از کشته شدن ۷۱ سرباز در نیجر به تعویق افتاد.

البته مکرون در کنفرانس خبری امروز همچنین از برنامه ریزی برای برگزاری کنفرانسی در خصوص منطقه ساحل در ۲۶ ماه مارس (۶ فروردین) در بروکسل در حاشیه شورای اروپا خبر داد.

چرا که دل کندن این کشور متروپل از حوزه استعماری قدیم خود به راحتی ممکن نیست به همین دلیل هم بود که بعد از آنکه ۱۳ فرانسوی در آذرماه امسال در مالی کشته شده بودند "ژان ایو لودریان" وزیر خارجه این کشور به روزنامه "لوموند" کشورش گفته بود که اکنون پاریس بهانه بهتری برای ادامه حضور نظامی در منطقه ساحل آفریقای دارد و بنابراین عملیات نظامی کشورش در این منطقه طولانی تر خواهد بود.

دولت فرانسه که به دنبال مجاب کردن دیگر کشورهای اروپایی برای حمایت بیشتر از عملیات نظامی در منطقه ساحل بود،در ۲۹ آبان گذشته ضمن تکرار خواسته اش برای جلب حمایت بیشتر سایر اروپایی ها، هشدار داد که حضور افراط گرایان در منطقه ساحل آفریقا می تواند کل قاره اروپا را تهدید کند.

طرح چنین اظهاراتی نشان دهنده نگرانی مضاعف پاریس از تحرکات افراط گرایان در منطقه ساحل و البته بدست آوردن بهانه های بهتر برای ادامه حضور نظامی در این منطقه است؛ چرا که به گفته "فلورانس پارلی" وزیر دفاع فرانسه، اروپا از این نگرانی‌های امنیتی مصون نیست.

دولت فرانسه همواره به حفظ مستعمرات خود حتی در عصر جدید می اندیشد و سعی می کند با هر ابزاری و کمک از هر کشوری از این مستعمرات قدیم به نفع اهداف آینده خود مراقبت کند.

به گزارش رادیو بین المللی فرانسه، در دیماه سال ۱۳۹۶ بود که مکرون با تشکیل نشستی مشابه با حضور گروه ۵ کشور ساحل در حومه پاریس گفته بود که دولت های عربستان و امارات متحده عربی نیز در کنار کمک های مالی اروپایی و به ویژه فرانسه به ترتیب ۱۰۰ و ٣٠ میلیون دلار کمک مالی در اختیار گروه پنج کشور منطقۀ ساحل آفریقا می گذارند.

البته نیاز مالی این گروه ۲۵۰ میلیون دلار برآورد شده است که در واقع این کمک ها مستقل از کمک های مالی و لجستیکی است که "ائتلاف ساحل" مرکب از اتحادیۀ اروپا و آمریکا در اختیار گروه پنج کشور آفریقایی ساحل قرار می دهند.

به هر صورت، این همه تلاش پاریس برای تشکیل این ائتلاف ضد تروریستی در جنوب صحرای آفریقا در منطقه ساحل صرفا با هدف امنیت این کشورها نیست، چرا که امنیت این کشورهای مستعمره سابق به طریق اولی یعنی حفظ پنجه های قدرت در هریک از این پنج کشور تا همچنان در قرن ۲۱ نیز بتوانند منافع این کشور اروپایی را تامین کنند.