ثبت ۲۴۴ هزار سند تاریخی کتابخانه ملی و وزارت خارجه در کمیته حافظه جهانی

به گزارش روز چهارشنبه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، فرهاد نظری در تشریح تصمیمات و برنامه‌های اتخاذ شده  در جلسه ۱۳۲ کمیته ملی حافظه جهانی اظهار داشت: این جلسه با حضور اشرف بروجردی رئیس کمیته ملی حافظه جهانی، حجت الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو و اعضای کمیته در محل سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

وی افزود: در این جلسه پرونده مجموعه آلبوم های بیوتات سلطنتی که در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نگهداری می شود ارزیابی شد. این پرونده پیش از این در کارگروه ارزیابی آثار در دانشگاه تهران، ‌واجد ارزش ثبت شناخته شد.

این پرونده مجموعه ای از آلبوم های سلطنتی کاخ گلستان، آلبوم های سلطنتی کتابخانه ملی، آلبوم های سلطنتی وزارت امور خارجه است. بر همین اساس مقرر شد وزارت امور خارجه بخش های مربوط به این وزارتخانه را توصیف و در نهایت این مجموعه به عنوان یک پرونده مشترک بین سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و وزارت امور خارجه به ثبت برسد.

وی با اشاره به ارزش و اهمیت این اثر، ادامه داد: این مجموعه دارای ۳۵۴ آلبوم است که مجموعاً ۲۴۴ هزار و ۴۸۰ قطعه سند دربر دارد و اسناد مربوط به اوایل دوره قاجار(فتحعلی شاه) تا دوره پهلوی را شامل می شود.

 از ثبت مکاتبات امیرکبیر تا کروکی هایی که ناصرالدین شاه کشیده

به گفته دبیر کمیته ملی حافظه جهانی؛ این اسناد که در قالب پرونده بیوتات توصیف شده و به شکل آلبوم هایی درآمده اند از جهات مختلف اهمیت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، روابط بین الملل، کتابداری، نسخه شناسی، هنر، خط ، کتابت اهمیت دارند.

وی با تاکید بر اینکه این اسناد منابع مهمی برای بررسی روابط ایران و اروپا و تاثیر تمدن فرهنگی در ایران به شمار می روند، اضافه کرد: با بررسی این اسناد می توان به نحوه اداره کشور، وضعیت ایران با تجار اروپایی و غیر ایرانی، شیوه سلوک های دیپلماتیک و .. پی برد.

نظری با بیان اینکه این مجموعه به عنوان منابع دست اول برای نگارش تاریخ ایران در دوران قاجار و پهلوی به شمار می روند، به نمونه هایی از این اسناد اشاره کرد و گفت: فرامین شاهان قاجار،‌ مکاتبات و احکام عباس میرزا، اسنادی راجع به جنگ های ایران و روس، مکاتبات امیر کبیر، نقاشی هایی از ناصرالدین شاه و نقشه معماری بناهایی که کروکی آنها را ناصرالدین شاه کشیده است نمونه هایی از اسناد موجود در این مجموعه است. همچنین در این مجموعه، اسنادی درباره ورود صنایع جدید به ایران درباره امور مالی، دست خط هایی از ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه به چشم می خورد.

بنابراین گزارش، کمیته ملی حافظه جهانی از سال ۱۳۸۴ تشکیل شده است و هدف آن اجرای اهداف برنامه حافظه جهانی /The Memory of the World یونسکوست که در سال ۱۹۹۲، مبتنی بر شناسایی، آگاه سازی و دسترس پذیر کردن میراث مستند کشورها شکل گرفته است.

این کمیته متشکل از هشت عضو حقوقی (سازمان اسناد و کتابخانه ملی، دانشگاه تهران، وزارت امور خارجه، کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، سازمان میراث فرهنگی- صنایع دستی و گردشگری، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، کمیسیون ملی یونسکو، کتابخانه و موزه آستان قدس رضوی، سازمان صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران) و ۹ عضو حقیقی از میان متخصصان حوزه میراث مستند است و در حال حاضر ریاست آن با اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی است.

کمیته ملی حافظه جهانی طبق روال در طول سال، هر ماه یک جلسه تخصصی با حضور تمام اعضا دارد که البته در شرایط اضطراری نیز جلساتی با هماهنگی اعضا برگزار می‌شود که این نشست‌ها در محل سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. در ذیل این کمیته چهار گروه کارشناسی ارزیابی آثار برای ثبت،‌ آموزش، نگهداری و حفاظت و معرفی و دسترسی فعالیت می‌کند.