محقق این کتاب به سرگذشت شمس‌الدین محمد بن احمد کیشی از مشاهیر ایران در جزیره کیش سال۶۱۵هجری قمری پرداخته است که پس از طی کردن مدارج بالای علمی سرانجام سال ۶۹۴هجری قمری در محله دزک به خاک سپرده شد.
نجف جوکار نویسنده هرمزگانی همچنین در مجموعه آثار شمس‌الدین محمد کیشی به حمله مغول‌ها به ایران و از بین رفتن بسیاری از آثار ادبی و کتاب‌های فرهنگی اشاره کرده و آن دوران را یکی از تلخ‌ترین روزهای ملت و مواریث فکری آن زمان دانسته است.
بخشی از کتاب:
در روزگار شمس‌الدین یعنی همزمان با هجوم مغولان و ایلخانان به ایران حکام محلی هرمز گه‌گاه به صورت مستقل و برخی دوره‌ها نیز تحت‌الحمایه اتابکان فارس، قراختائیان، ملوک شبانکاره، امرای کرمان و یا حکام لار، بر سواحل و جزایر خلیج‌فارس فرمان می‌راندند.
اشپولر در تاریخ مغول در ایران ضمن بررسی حکومت‌های جزایر خلیج‌فارس از جمله هرمز و قیس(کیش) گوید: مغولان هیچگاه نتوانستند تاجزایر خلیج‌فارس پیشروی کنند و به این ترتیب حکومت‌های این جزایر توانستند آزادانه تکامل یابند.
حکومت هرمز، که قسمتی از خاک خشکی مجاور را نیز تحت نظر داشت، بی‌تردید مقتدرترین حکومت‌های خلیج‌فارس را تشکیل می‌داد و هرمز قدرت و نفوذش را مرهون منافعی که از تجارت با هندوستان می‌برد.
همزمان با حمله مغولان به ایران در هرمز جهانشاه از خاندان تورانشاه سلطنت می‌کرد و جهانشاه در جنگ با واحدهای مغول که تا جنوب ایران پیش رفته بودند، کشته شد و عم وی میر شهاب‌الدین که اصولا با جهانشاه مخالف بود اما در جنگ برعلیه مغولان او را حمایت می‌کرد جانشین وی شد.
نظر شما