ناگفته‌های مدیر ژئوپارک قشم درباره گنبد نمکدان

در روزها و هفته‌های اخیر ایجاد مزرعه‌های پرورش میگو در نزدیکی ژئوسایت گنبد نمکدان قثشم باعث انعکاس خبرهای مختلفی شد که یک موج خبری به همراه داشت.

گنبد نمکی قشم به ارتفاع حدود ۲۸۰ متر با قطر قاعده‌ای حدود هفت کیلومتر به دلیل پدیده دیاپیریسم سر برآورده است. در این گنبد ۱۷ غار نمکی وجود دارد که یکی از آنها طولانی ترین غار دنیاست و نمک‌های داخل غار حدود ۵۷۰ میلیون سال عمر دارند.

همچنین وجود چشمه‌های نمک و سفیدپوش کردن درّه‌ها و زمین‌های اطراف این گنبد چشم‌اندازی زیبا به منطقه داده است.

خبرهای اولیه حاکی از این امر بود که یکهزار و ۲۰۰ هکتار مزرعه میگو در محدوده غار نمکدان و گنبد نمکی واگذار و این امر باعث شده است که غارها در معرض تخریب قرار بگیرد. امری که منجر به مواجه شدن ژئوپارک قشم با کارت قرمز و اخراج از ژئوپاک جهانی خواهد شد.

در بررسی‌های اولیه از محیط زیست، میراث فرهنگی، سازمان منطقه آزاد قشم و دیگر نهادهای مسوول مشاهده شد که با سردرگمی آمار مختلفی از فاصله بین مزرعه‌ها تا ژئو سایت مذکور ارائه می‌شود.

آخرین گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی مسائلی درباره تعیین حریم گنبد نمکی با عنوان حریم اصلی ژئوسایت گنبد نمکدان قشم مشخص شد روز چهار شنبه 30 بهمن مله سال جاری منتشر شد.

مدیر ژئوپارک قشم که هم اکنون به طور همزمان مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سازمان منطقه آزاد قشم نیز هست، درباره اظهارات مختلف بیان شده در این گزارش ناگفته‌هایی داشت که در گفتگو با خبرنگار ایرنا مطرح کرد.

علیرضا امری کاظمی روز شنبه گفت: برخلاف اظهارات سرمایه‌گذاران پرورش میگو، ژئوپارک درباره ساخت میگو به دلیل فعالیت آنان در حریم گنبد نمکی، به آنان اخطار داده است.

وی افزود: در همان آغاز به کار ساخت مزارع میگو، در آنجا حاضر شدم و به سرمایه‌گذاران اعلام کردم که فعالیت آنان تخلف است و کار باید متوقف شود.

مدیر ژئوپارک قشم ادامه داد: فردای همان روز به آنان اخطار کتبی داده شد و رسید آن هم موجود است.

وی تصریح کرد: به آنان اعلام شد که با توجه به اینکه آن اراضی در محدوده ممنوعه قرار دارد، به مدیریت ژئوپارک قشم مراجعه کنند.

امری کاظمی افزود: با مراجعه سرمایه‌گذاران، به آنان توقف کار ابلاغ و مساله تعیین تکلیف شد، اما کسانی که دارای منافع هستند مسائل را به گونه‌ای دیگر جلوه دادند.

وی ادامه داد: با انتشار گزارش‌ها درباره تایید فعالیت مزارع میگو توسط اینجانب، پاسخ را به روابط عمومی سازمان منطقه آزاد قشم ارائه کردم که در صورت صلاحدید منتشر می‌شود.

حل شدن نمک در آب بحث انحرافی است

مدیر میراث فرهنگی منطقه آزاد قشم گفت: اغلب جزیره های خلیج فارس گنبد نمکی هستند و اگر آب دریا بخواهد آن‌ها را حل کند تا حالا باید این جزیره ها تمام می‌شدند.

امری کاظمی ادامه داد: به عنوان مثال همه جزیره هرمز نمک است و مانند قشم نیست که بخشی از آن را خاک و رسوب تشکیل دهد.

وی بحث حل شدن نمک را یک مبحث انحرافی دانست و اظهار کرد: به طور کل می توان گفت طببیعت و در این مورد خاص گنبد نمکدان با دریا، تا زمانی که انسان دخالت نکند، از نظر مقاومت، فرسایش، انحلال، بالا آمدن گنبد نمکی و دیگر مولفه‌ها به یک تعادل رسیده است.

گسل، حوزه‌ی آبی و مولفه‌های تخصصی عامل‌های تعیین حریم گنبد نمکدان است

مدیر ژئوپارک قشم درباره منتشر نشدن حریم ژئوسایت گنبد نمکی نیز گفت: برای فهم نقشه‌ی شماتیک ژئوپارک نیاز به اطلاعات تخصصی است تا بتوان توضیحات لازم را داد.

وی ادامه داد: برای تعیین حریم بحث حل شدن نمک مطرح نیست، بلکه مولفه‌های دیگری مطرح است که از جمله می تواند به وجود گسل اشاره کرد.

امری کاظمی تصریح کرد: در این منطقه یک سیستم گسلی بسیار شلوغ و عمیق وجود دارد که برای تعیین حوزه ملاک قرار می گیرد.

وی افزود: مساله دیگر آن که این منطقه، نقطه پایانی حوزه آبگیر کل محدوده است و ایجاد یک سایت مصنوعی باعث می‌شود تمام سیستم آبی و آبریزش آن مختل شود.

مدیر میراث فرهنگی منطقه آزاد قشم ادامه داد: مساله سوم این است که واکنش گنبد نمکدان نسبت به آب همگامی که روی سطح آن قرار بگیرد با آبی که در مجاور آن قرار دارد متفاوت است.

وی خاطرنشان کرد: پارامترهای دیگری نیز وجود دارد که زمین شناسان با مطالعه مجموع این مولفه ها مشخص میکنند که بارگزاری سنگین یا تغییر چشم انداز، تا چه محدوده‌ای می تواند برای گنبد خطرناک باشد.

امری کاظمی در پاسخ به اینکه چرا تا کنون این مسائل مطرح نشد، اظهار کرد:  پاسخ‌ها با مستندات  کامل در جایگاه‌های قانونی ارائه شده تا  واقعیت به صورت کارشناسی مشخص شود.

مدیر ژئوپارک قشم در رابطه با اخلال در ارتباط با رسانه‌ها نیز گفت: رابطه ما با رسانه‌ها و به خصوص خبرگزاری جمهوری اسلامی مناسب است که به دلیل برخی اختلال‌ها، رابطه‌ها قطع شد و باعث شد نتوانیم در برابر منابع غیر موثق یا نیمه موثق از خود دفاع کنیم.

امری کاظمی ادامه داد: مساله دیگر نیز این است که برخی نهادهای مربوط که به این مساله ورود کرده اند، درخواست داشتند که مصاحبه‌ای انجام نشود تا التهاب جامعه فروکش کند و کار در یک فضای آرام و با کارشناسی پیش برود و نتیجه اعلام شود.

وی تصریح کرد: ما به احترام این درخواست، با رسانه‌ها مصاحبه نکردیم و امور را از طریق حقوقی پیگری کردیم.

مدیر میراث فرهنگی منطقه آزاد قشم افزود: به عنوان مثال در وزارت میراث فرهنگی دو نشست برگزار شد که در آن رییس امور اراضی کشور، معاون وزیرمیراث فرهنگی و مسوولان جهاد کشاورزی  محیط زیست حضور داشتند.

وی ادامه داد: در این جلسه همه متفق القول تخلف را تایید کردندو صورتجلسه آن موجود است.

مدیر ژئوپارک قشم در پایان خاطرنشان کرد: مدارک حریم موجود است و البته سخنان زیادی برای گفتن دارم اما به دو دلیلی که بیان شد، تا صدور رای نهایی سکوت کردیم.