جای خالی درگذشتگان تجسمی سالی که گذشت

فرهنگ نوع دوستی ایران زمین چنین سنتی را پایه نهاد تا در روزهای پایان سال عزیزانی را یاد کنیم که تنها یادشان برایمان به یادگار ماند.

خانواده هنرهای تجسمی نیز بزرگان صاحب نامی همچون مسعود عربشاهی، منیر فرمانفرماییان، فرزین بنکدار، ناصر هوشمندوزیری و دیگر هنرمندان را در سال گذشته از دست داد که نقش مهمی در شکل گیری هنر معاصر ایران داشتند.

فرزین بنکدار

در نیمه دوم اولین فروردین ماه سال ۱۳۹۸  فرزین بنکدار مرمتگر پیشکسوت آثار هنری موزه هنرهای معاصر را پس از تحمل یک دوره‌ بیماری در سن ۷۱ سالگی از دست دادیم.

بنکدار در انگلستان دوره‌ معاینه و مراقبت از تابلو، تمیزکردن، کلاف، قاب و بسته‌بندیِ اثر دیده بود و همچنین در زمینه‌ خدمات نمایشگاهی، پیشگیری و احیای اثر نیز دوره‌هایی را پشت سر گذاشته بود و بعد از یک دوره‌ی فشرده آموزشی در گالری تِیت لندن وارد ایران شد.

مرمتِ اکثر کارهای ایرانیِ موزه توسط این هنرمند صورت گرفت. در مرمتِ تابلوی هنرمندانی نظیرِ وزیری‌مقدم، عربشاهی، زنده‌رودی و درودی با موزه همکاری داشت. یکی از آخرین فعالیت‌های او همکاری با هنرمند ژاپنی، نوریوکی هاراگوچی، در مرمتِ اثری با عنوان «حوض روغنی» بود.

​منیر فرمانفرماییان

​منیر فرمانفرماییان هنرمند نقاش و مجسمه ساز و از پیشگامان هنر مدرن ایران آخرین روز فروردین امسال در ۹۷ سالگی درگذشت.
منیر فرمانفرمائیان که هنری هندسه‌گرا را با آثارش ارائه می‌داد از ترکیب هنرهای سنتی ایران مانند آینه‌کاری، اشکال هندسی، نقش‌مایه‌ها و نقاشی پشت شیشه استفاده کرد تا آثاری مدرن را خلق کند و در این زمینه هنرمند شهیری در جامعه بین‌المللی است. سبک متمایز او که در اواخر دهه ۴۰ و دهه ۵۰ شکل گرفت، از پیوندهای قوی و عمیق با هنر سنتی کشور پدید آمده‌ است.
فرمانفرمائیان به خاطر آثار خاصی که بر اساس شناخت هنر کهن ایران و هنر مدرن جهان خلق کرده بود، مورد توجه مارکت‌های بین‌المللی قرار گرفت و همواره آثارش در حراج‌های بین‌المللی و داخلی با فروش بالایی روبرو بودند.

شهباز سلمانی

شهباز سلمانی نقاش جوان ایرانی ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۸ بر اثر عارضه قلبی دارفانی را وداع گفت.

سلمانی متولد ۱۳۵۶ بود و سالها در تهران و اسلامشهر به نقاشی و تدریس این هنر به علاقه‌مندان پرداخت. در سال‌های اخیر چند نمایشگاه از آثار او در گالری گلستان برگزار شد که آخرین آنها مربوط به مهرماه ۱۳۹۸ بود.

سلمانی اگرچه تحصیلات آکادمیک نقاشی نداشت اما سال‌ها فعالیت جدی در این زمینه باعث شد به چهره‌ای شناخته شده در این هنر تبدیل شده و چند سال ریاست انجمن هنرهای تجسمی‌ اسلامشهر را نیز بر عهده بگیرد.

سلمانی در آثار خود به اصالت حس و سِیر شخصی هنرمند قائل بود و معمولاً تلاش می‌کرد تکنیک‌ها و سبک‌های مختلف را به خدمت احساس فردی و حرکت هنری‌اش درآورد. سوژه آثار او اغلب آدم‌های تنهایی بودند که دربند بودن انسان امروزی را هم به شکل ظاهری و هم به شکل درونی به نمایش می‌گذاشتند.

مهین عظیما

مهین عظیما، هنرمند پیسکسوت نقاشی پشت شیشه تیرماه ۹۸ پس از تحمل دوره‌ای بیماری در سن ۹۰ سالگی درگذشت. 
عظیما دوازدهمین زن دانشجوی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و لیسانس نقاشی دارد. او همچنین تاکنون نمایشگاه‌های مختلف انفرادی و گروهی در ایران و کشورهایی مانند بلژیک، فرانسه، یوگسلاوی و ترکیه برپا کرده است. او در سال ۱۳۴۸ نقاشی پشت شیشه را شروع کرد و یکی از پیشکسوتان این شاخه هنری است. 
عظیما بیش از شش دهه فعالیت هنری در کارنامه خود داشت و تاکنون ده‌ها نمایشگاه گروهی و انفرادی از آثار این هنرمند برگزار شده است و آثارش بازتاب‌دهنده سنت‌های زیبایی‌شناسی نگارگری ایرانی‌ است.

مسعود دشتبان

مسعود دشتبان هنرمند گرافیک و طراح پوستر که با طراحی پوستر فیلم «جاده‌های سرد» در هفتمین جشنواره فیلم فجر برنده سیمرغ بهترین پوستر شد هفتم خردادماه سال ۱۳۹۸ در سن ۷۲ سالگی بر اثر بیماری سرطان درگذشت.

این هنرمند طراح فارغ‌التحصیل دانشکده هنرهای زیبا بود، که تجربه طراحی پوستر فیلم‌های سینمایی و پویانمایی کوتاه و بلند و برگزاری نمایشگاه‌های انفرادی را در کارنامه حرفه‌ای خود داشت.

ناصر هوشمندوزیری

ناصر هوشمندوزیری، مجسمه‌ساز و مدیر باغ موزه وزیری تیرماه ۱۳۹۸ به علت سکته قلبی در سن ۷۳ سالگی درگذشت.

وی نخستین مجسمه‌ساز ایرانی است که در سال ۱۳۴۵ به کمک یک مهندس ایتالیایی-ایرانی بافایبرگلاس آشنا شد و مجسمه‌های بسیاری با فایبرگلاس ساخت. از وی تاکنون بیش از ۳۰۰ مجسمه ساخته شده که تنها ۵۰ مجسمه آن در پارک جمشیدیه تهران برپا شده‌است.

آثار برجسته‌ای از این هنرمند مجسمه‌ساز در جای‌جای کشور جلوه‌گر است، گوزن‌ها و آب‌نمای پارک پردیسان تهران، مجسمه فردوسی و رستم و سهراب سنگ چینی پارک جمشیدیه، مجسمه کاکلی و پدربزرگ پارک گلبرگ تهران، مجسمه‌های موزه زنجان و دامغان، مجسمه فولکلوریک قلعه‌ فلک‌الافلاک لرستان از آثار اوست.

موزه شخصی و دست ساز وی با عنوان غار موزه وزیری اوج خلاقیت در هنر موزه داری از ابتکارات این استاد فقید است. این باغ‌موزه در زمینی به مساحت یکهزار متر مربع در یک بنای دوبلکس در لواسان ساخته شد و از سال ۱۳۸۴ فعالیت خور را آغاز کرد.

این موزه اولین غار موزه خصوصی در ایران است و تمامی مخارج و الگوها و خلاقیتی که در این موزه دیده می‌شود حاصل هنر استاد وزیری است. آثار طراحی شده در این باغ موزه از داستان‌های شاهنامه، فولکلور ایران و فرهنگ اصیل و سنتی ایرانی برگرفته شده است.

ریما اسلام‌مسلک 

ریما اسلام مسلک هنرمند مجسمه ساز مردادماه در سن ۴۷ سالگی  به علت بیماری سرطان درگذشت.

 ریما اسلام مسلک عضو هیأت علمی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و سال‌ها تدریس در رشته مجسمه‌سازی در دانشگاه تهران، دانشگاه هنر و دانشگاه الزهرا را در کارنامه داشت.

وی عضو انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران بود و سابقه شرکت در نمایشگاه گروهی مجسمه‌سازی در کاراکاس ونزوئلا و برپایی نمایشگاه‌های مختلف انفرادی و گروهی را در کارنامه خود دارد. 
همچنین مقالات مختلفی از این هنرمند در نشریات تخصصی منتشر شده و در شورای داوری بسیاری از رویدادهای مجسمه‌سازی حضور داشته است.

مسعود عربشاهی

مسعود عربشاهی هنرمند نقاش و مجسمه‌ساز شهریورماه سال ۱۳۹۸ بر اثر عارضه قلبی در سن ۸۴ سالگی درگذشت.

این هنرمند در هنرکده هنرهای تزئینی به فراگیری هنر پرداخت و در دوره کارشناسی علاوه بر نقاشی و مجسمه سازی، تجربیاتی در معماری داخلی کسب کرد. در آثار عربشاهی نقش مایه‌های کهن و اساطیر ایرانی و بین النهرینی مشاهده می‌شوند.

او از نقاشان وابسته به شیوه سقاخانه‌ای نیز محسوب می‌شود که به همراه نقاشان هم دوره خود، «گروه آزاد نقاشان و مجسمه سازان» را در سال ۱۳۵۳ تشکیل داده‌اند.

برپایی نمایشگاه‌های آثار نقاشی و مجسمه به همراه کسب جوایز متعدد در داخل و خارج از کشور در کارنامه هنری عربشاهی دیده می‌شوند. آثار این نقاش و مجسمه‌ساز در موزه هنرهای معاصر تهران، موزه هنرهای زیبا (سعدآباد)، موزه هنرهای معاصر کرمان و مجموعه‌های خصوصی در ایران و امریکا نگهداری می‌شوند.

اسماعیل نظری

اسماعیل نظری، هنرمند پیشکسوت که در رشته‌های مینیاتور، گل و مرغ و تذهیب هنرآفرینی می‌کرد آبان ماه سال ۱۳۹۸ پس از تحمل دوره‌ای بیماری، در سن ۷۴ سالگی درگذشت.

نظری از هنرمندان پیشکسوتی بود که از ۱۲ سالگی وارد عرصه هنر شد و زیر نظر استادانی همچون حسین بهزاد، محمدعلی زاویه، استاد عبدالله باقری و محمد تجویدی کار کرد.

ابراهیم معمارزاده

ابراهیم معمارزاده  مجسمه‌ساز و نقاش آذرماه ۱۳۹۸ در سن ۸۷ سالگی درگذشت.

معمارزاده، دانش‌آموخته رشته نقاشی از دانشکده هنرهای زیبا و مجسمه‌سازی از دانشگاه بروکسل بلژیک بود.

وی مدرک درجه یک هنری را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرده بود و در دانشکده‌های هنری کشور از جمله الزهرا سابقه تدریس داشت.

 مرحوم معمارزاده طهرانی در دوران حیات خود تعدادی نمایشگاه در ایران و اروپا برگزار کرده بود که آخرین نمایشگاه او اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ در گالری میرمیران خانه هنرمندان در قالب برنامه روشنای بزرگان برگزار شد و اغلب آثار این هنرمند به فروش رفت.

اسماعیل شیشه‌گران

اسماعیل شیشه‌گران هنرمند نقاش و طراح  بهمن‌ماه  بر اثر سکته قلبی در سن ۶۴ سالگی درگذشت.

وی فارغ‌التحصیل رشته گرافیک در مقطع کارشناسی از دانشگاه هنر بود و برپایی چندین نمایشگاه انفرادی نقاشی، گرافیک و طراحی با مضامین اجتماعی و سیاسی را در کارنامه هنری خود داشت.

در کارنامه حرفه‌ای شیشه‌گران برپایی چندین نمایشگاه انفرادی نقاشی، گرافیک و طراحی همچون صلح، پایان قرن، سیگار، سکوت، جام‌جهانی فوتبال، خاکستر، دوچرخه و شرکت در بیش از ۴۰ نمایشگاه گروهی در داخل و خارج از ایران دیده می‌شود.