تلخ و شیرین‌های زیست محیطی مازندران در سال ۹۸

اگرچه سال ۹۸ برای مردم استان با سیل مخرب در شهرستان های مرکزی استان ( سوادکوه و سیمرغ) و چند شهرستان دیگر شروع شد، ولی در اواخر سال نیز صرفنظر از شیوع ویروس کرونا در اواخر بهمن ماه  که به دلیل گسترده شدن آن در اکثر کشورهای جهان به عنوان بیماری قرن نام گرفت، برای حوزه زیست محیطی  مازندران با  رویش ها و ریزش و شیرین ها و تلخی های را بر جای گذاشت که شاید به عنوان یک پدیده نادر زیست محیطی در سنوات آینده نام گیرد.
رویش های زیست محیطی با تولد گوزن زرد
رویش های زیست محیطی استان مازندران در سال گذشته در دومین ماه سال با تولد ۱۰ گوساله گوزن زرد در پناهگاه حیات وحش در دشت ناز در حالی شروع شد که یک سال قبل(۹۷)  با تلف شدن هر ۱۰ راس گوساله گوزن زرد پس از تولد، سال تلخی را برای محیطزیست مازندران رقم زده بود.
با این تولد تعداد گوزن زرد در این سایت به عنوان سایت تکثیر و پرورش گوزن زرد کشور به عدد ۴۰ رسید و انتظار می رود در سال جاری با تولد گوساله های جدید این رقم به عدد ۵۰ برسد.
گوزن زرد، بدنی زرد مایل به قرمز با خال های سفید دارد، عمر متوسط آن ۲۰ سال و غذای اصلی آن ذرت، جو و بلوط است.

توقف شکار پلنگ و خرس قهوه ای 
توقف تلفات پلنگ ناشی از شکار و یا گرفتار شدن در تله گراز گیر کشاورزان مازنی یکی دیگری از شیرینی ها برای علاقه مندان محیطزیست در این خطه شمال کشور بود که برخلاف سال قبل از آن که پنچ قلاده پلنگ به دلایلی از جمله تصادف و شکار و یا گرفتار شدن در تله گراز گیر کشاورزان تلف شده بود، صرفا یک فقره تلف شدن پلنگ گزارش شد تا با رسیدن این گربه سانان به عدد حدود تا ۱۵۹ قلاده تا حد زیادی از خط قرمز انقراض خارج شوند.
در کنار توقف شکار پلنگ در مازندران، خرس قهوه ای از دیگر گربه سانان ساکن در زیست بوم استان محسوب می شوند که سال گذشته را با خوش شانسی زیادی خاتمه دادند به گونه ای که دو قلاده از این گونه ها پس از زخمی شدن پس از مداوا از مرگ حتمی نجات یافتند و یک قلاده از این گونه های تحت حمایت که براثر سنگ پرانی چند جوان در سوادکوه تلف شد، تلفات دیگری به ثبت نرسید تا این رقم هم به رویش های زیست محیطی اضافه شود.
 

تلخکامی زیست محیطی  
با کشف لاشه چند بال از پرندگان مهاجر در تالاب بین المللی میانکاله در سوم بهمن ماه سال جاری که با وجود تردید پیرامون علت تلفات پرندگان تلخکامی زیست محیطی برای این استان شروع شد به گونه که این تلفات حدود ۵۰ روز ادامه داشت و در پایان لاشه حدود ۴۰ هزار بال از ۳۵ گونه از پرندگان مهاجر زمستان گذران در میانکاله  با تلاش محیطبانان جمع آوری و دفن شد.
اگرچه ابتدا تلفات پرندگان مهاجر در میانکاله از سوی سازمان دامپزشکی کشور پس از آنچه که بررسی آزمایشگاهی بوتولیسم یا همان مسمومیت غذایی اعلام شده بود و تا حد زیادی شک و تردید ها را نسبت به این تلفات کم سابقه در بزرگترین ذخیره گاه زیست کره خاتمه داده بود، ولی انتشار بیانیه ای موسوم به شکارچیان شرق مازندران که تلفات این پرندگان را ناشی از ریختن عمدی سم به داخل تالاب میانکاله برای  آنچه که انتقام گیری از محیطبانان اعلام شده بود، بار دیگر تردید نسبت به این تلفات را باز گذاشت.

نیمه کاره ماندن نیروگاههای زباله سوز
شاید پس از تلفات چند دهه هزار پرندگان مهاجر زمستان گذران در نیمه کاره ماندن دو نیروگاه زباله سوز نوشهر و ساری به خصوص نوشهر که قرار بود با اعتبار تکمیلی که دولت در سال جاری تخصیص داد ، این پروژه با ظرفیت ۲۰۰ هزار تن تا پایان سال به بهره برداری برسد و در کنار آن زباله سوز ساری نیز سرعت بیشتری بگیرد تا در مجموع با افتتاح این دو پروژه زیست محیطی حداقل مشکل زباله در مرکز استان مازندران و غرب استان تا حد زیادی رفع شود.
به نظر می رسد شیوع ویروس کرونا در سطح کشور به خصوص استان مازندران که تمام ظرفیت ها و امکانات مالی و انسانی دولت را معطوف به تامین سلامت مردم کشور به کار گرفت، موجب شده تا این دو پروژه نیز تحت الشعاع این ویروس قرار گیرند و باید حداقل دو تا سه ماه سال ۹۹ را نیز به انتظار نشست، تا شاید با برطرف شدن سایه شوم کرونا از سر مردم کشور و استان مازندران، بار دیگر مجالی برای پرداختن به مشکل زیست محیطی و تکمیل نیروگاه زباله سوز نیز برسد.
 

تجربه جدید زیست محیطی 
رییس اداره حیات وحش اداره کل محیطزیست مازندران می گوید : سال ۹۸ همچنان که در گستره ایران نیز به دلیل برخی حوادث  به تلخکامی گذشت، برای حوزه زیست محیطی به خصوص حیات وحش نیز با حوادت تلخ و شیرین همراه بود که به نظر می رسد تلخکامی آن به دلیل تلفات چند ده هزار پرندگان مهاجر بر شیرینی آن می چربد.
کورورس ربیعی گفت : تلفات چند دهه هزار پرندگان مهاجر زمستان گذران در تالاب بین المللی میانکاله براثر بوتولیسم و مسمومیت یکی از حوادث تلخ ماندگار در تاریخ زیست محیطی در این استان است که با وجود تلخ کامی تجربه جدیدی را بر روی محیطزیست گشود.
وی اضافه کرد : صرف زمان حدود ۵۰ روزه برای جمع آوری لاشه چند ده هزاری پرندگان مهاجر در تالاب بین المللی میانکاله و  در گیر شدن در بحران ، نیروهای ما را با وجود ترس و وحشت ابتدایی ناشی از احتمال سرایت این مسمومیت به محیطبانان درگیر در حادثه ایجاد کرد، آبدیده کرد تا در صورت مشاهده بحران های مشابه در سنوات آینده بتوانیم با برنامه ریزی بهتری حرکت کنیم.
ربیعی با صحه گذاشتن بر تلفات پرندگان مهاجر ناشی از بوتولیسم می گوید : در سال گذشته براثر سیل مخرب، گل و لای زیادی به همراه فاضلاب های خانگی و صنعتی به دلیل بالا آمدن سطح آب وارد تالاب شد و بخشی از این ذخیره گاه را باتلاقی کرد و پرندگان با مصرف مواد غذایی ، دچار مسمومیت شدند.
وی شیرین کامی ها زیست محیطی در سال قبل  را در کنار کاهش آتش سوزی ها ، افزایش زاد و ولد گوزن های زرد، کاهش چشمگیر تلفات خرس قهوه ای و پلنگ و سایر گونه های دیگر جانوری و پرندگان مهاجر به دلیل سخت گیری محیطبانان و در کنار آن افزایش باران و کاهش سطح خشکی تالاب بین المللی میانکاله اعلام کرد.
استان مازندران 2 میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار مساحت دارد که ۵۳۰ هزار هکتار از این مساحت استانی را عرصه های حفاظتی زیست محیطی در بر گرفته که ۴۹۰ گونه جانوری در این عرصه های زیست محیطی زیست می کنند.