جهش تولید با رونق بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان

قرار گرفتن سیستان و بلوچستان در همسایگی ۲ کشور افغانستان و پاکستان و نیز در اختیار داشتن تنها بندر اقیانوسی ایران اسلامی سبب شده تا مزیت های فراوان تجارت مرزی در این بخش از کشور ایجاد شود.
مردم این دیار در گذشته بصورت سنتی و پایاپای از طریق داد و ستد بسیاری از کالاها را با کشورهای همجوار مبادله می کردند و از این طریق درآمد مطلوبی نیز داشتند و هم اینک با توجه به فراهم شدن زمینه ها و ظرفیت های مناسب ناشی از موقعیت جغرافیایی این استان سبب شده از شمال تا جنوب سیستان و بلوچستان به عنوان یک کریدور اصلی برای صادرات و ترانزیت مورد توجه قرار گیرد و کشورهای آسیای میانه نیز از این مسیر به آب های آزاد جهان متصل شوند.
سیستان و بلوچستان به دلیل همجواری با آب های آزاد جهانی به عنوان کوتاهترین راه ارتباطی کشورهای حوزه آسیای میانه با جهان شناخته می شود که بهره گیری از این مزیت می تواند آن را به سکوی اقتصادی منطقه تبدیل کند.
کارشناسان معتقدند توجه به مسائل اقتصادی و رونق تجارت در بازارچه های مرزی، سبب افزایش مبادلات اجتماعی و فرهنگی، توسعه صادرات و در نتیجه فعالتر شدن واحدهای تولیدی می شود که این امر گام مهمی در جهش تولید و برقراری امنیت پایدار در مرزهای استان خواهد بود و در این زمینه توجه ویژه به اقوام، آداب و رسوم، فرهنگ و زبان آنان معطوف و باعث توسعه سرمایه گذاری در بخش تولید و خدمات می شود.
حضور و سکونت اقوام در مناطق مرزی به اعتقاد بسیاری از کارشناسان می تواند فرصتی مناسب برای پیشبرد اهداف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هر منطقه و کشور باشد.

 ظرفیت های بالای سیستان و بلوچستان در زمینه ارتباط خارجی با سه کشور افغانستان، پاکستان و عمان فرصت های تجاری بسیار خوبی برای این استان و سه کشور یادشده فراهم کرده است تا از آن علاوه بر تامین نیازهای داخلی به جهش تولید و افزایش صادرات استفاده کرد.

از منظر کارشناسان تجارت آزاد و معافیت ها در بازارچه ها می تواند کمک قابل توجهی به افزایش مبادلات مرزی و جلوگیری از قاچاق باشد و این استان با موقعیت خاص خود می تواند به عنوان بارانداز کالاهای داخلی برای صادرات به کشورهای همسایه نقش ایفا کند و مردم بومی استان نیز باید در این چرخه نقش اصلی را داشته باشند.

سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: این استان بر اساس مصوبات هیات دولت دارای ۱۳ بازارچه مصوب است که هم اینک هفت بازارچه مرزی موقت در کار صادرات و واردات کالا فعال هستند.

ماندانا زنگنه افزود: بر اساس اعلام کارشناسان از مجموع بازارچه های مصوب استان ۶ بازارچه در مرز مشترک با کشور افغانستان و هفت بازارچه در مرز مشترک با پاکستان قرار دارند.

وی تصریح کرد: بازارچه های مرزی این استان در زمینه صادرات و واردات از فعال ترین بازارچه های مرزی کشور به شمار می روند.

سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان با اشاره به صادرات از بازارچه های مرزی استان گفت: افزون بر ۷۲۷ میلیون دلار کالا در ۱۱ ماهه سال گذشته از بازارچه های مرزی این استان به خارج از کشور صادر شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن با ۶۱۲ میلیون دلار از رشد ۱۹ درصدی برخوردار است.

دکتر زنگنه افزود: مجموع صادرات 11 ماهه سال گذشته از گمرکات و بازارچه های مرزی سیستان و بلوچستان به کشور افغانستان ۴۵۱ میلیون و ۱۹۵ هزار و ۳۸۰ دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن ۶۲ درصد افزایش داشته است.

وی کل صادرات سیستان و بلوچستان در این مدت را ۹۸۹ میلیون و ۳۸۱ هزار و ۲۷ دلار ذکر کرد و افزود: ۴۵.۸ درصد صادرات این مدت استان به کشور افغانستان انجام شده است.

سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان عمده کالاهای صادراتی این استان را سیمان، سیب درختی، کاشی و سرامیک عنوان کرد و افزود: بیشترین حجم صادرات این مدت استان به کشور افغانستان از طریق بازارچه های مرزی انجام شده است.

زنگنه کل صادرات از گمرکات و بازارچه های مرزی سیستان و بلوچستان به کشور پاکستان در این مدت را ۵۱۶ میلیون و ۳۷۸ هزار و ۴۱۶ دلار ذکر کرد و گفت: بازارچه های مرزی استان در صادرات به کشور پاکستان با بیش از ۳۹۶ میلیون دلار همچنان پیشتاز بودند.

وی کل واردات از بازارچه های مرزی سیستان و بلوچستان را در۱۱ ماهه سال گذشته افزون بر ۵۰.۲ میلیون دلار عنوان کرد و افزود: واردات این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل تر از آن ۴۰۲ درصد رشد داشته است.

سرپرست معاونت اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان با بیان اینکه مبادلات تجاری مرزی یکی از شاخص های اصلی در برقراری ارتباط بین کشورهای همسایه و امرار معاش مردم مرزنشین است اظهار داشت: توجه به چنین مبادلات و داد و ستدهایی در نوع خود افزایش و توسعه همکاری های متقابل اقتصادی، گسترش بازارهای محلی، ایجاد صلح و ثبات در مناطق مرزنشین، بهبود امنیت در این مناطق و بهبود زیر ساخت ها و خدمات مورد نیاز منطقه و حتی کشور را به همراه دارد.

زنگنه با اشاره به اهمیت مبادلات مرزی سیستان و بلوچستان با کشورهای همسایه گفت: این استان به دلیل همجواری با کشورهای آسیای میانه و دست داشتن در آب‌های آزاد جهانی به عنوان کوتاه‌ترین راه ارتباطی کشورهای حوزه آسیای میانه با جهان شناخته می‌شود که بهره‌گیری از این مزیت می‌تواند آن را به سکوی اقتصادی منطقه تبدیل کند.

سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان و بلوچستان افزود: این استان با دارا بودن مرز مشترک آبی و خاکی با کشورهای پاکستان، افغانستان و عمان به دلیل قرار گرفتن در موقعیت راهبردی و ترانزیتی از اهمیت فراوانی برخوردار است به ویژه بندر چابهار که تنها بندر اقیانوسی ایران و آسانترین و بهترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه به آبهای آزاد است.

وی گفت: با توجه به مرزی بودن سیستان و بلوچستان توسعه بازارچه های مرزی می تواند به عنوان برگ برنده این استان و تسهیل کننده برای قرار گرفتن در مدار و ریل توسعه شمرده شود و در این میان وجود قرابت و نزدیکی فرهنگی و دینی میان مردم این استان با استان های هم مرز خود در  افغانستان و پاکستان و برقراری روابط دیرینه تجاری میان مردمان این استان در فراهم کردن شرایط برای توسعه این مناطق بسیار حائز اهمیت است.

زنگنه با اشاره به اهمیت مبادلات اقتصادی از طریق بازارچه های مرزی گفت: به منظور افزایش بهره گیری از توان و ظرفیت تجاری بازارچه های مرزی پیشنهاداتی نظیر امکان واردات کالاهای اساسی مانند برنج، شکر، دام زنده، مواد اولیه، قطعات یدکی و ماشین آلات خط تولید با ارز چهار هزار و 200 تومانی توسط مرزنشینان و پیله وران مورد توجه قرار گیرد.

وی افزود: همچنین به منظور ایجاد توازن تجاری با کشورهای همجوار پیشنهاد می شود امکان واردات میوه های گرمسیری به ویژه نارنگی پاکستانی در سه ماه اسفند، فروردین و اردیبهشت در مقابل صادرات سیب درختی( یک کیلو نارنگی در مقابل سه کیلوگرم) و نیز امکان واردات خشکبار افغانستان با توجه به تقاضای بازار منطقه مورد عنایت قرار گیرد.

سرپرست معاونت اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان همچنین اعمال تخفیف 20 درصد سود بازرگانی برای کالاهای وارداتی از بازارچه های مرزی توسط پیله وران برابر سقف ارزی هر بازارچه مرزی، انجام تعهدات فی ما بین کشورهای همجوار نظیر ایجاد بازارچه های مرزی مقابل و مرمت و بازسازی راههای ارتباطی آن سوی مرز و پیش بینی تشکیلات سازمانی مناسب برای بازارچه های مرزی استان در قالب ساختار سازمانی را از دیگر راههای افزایش بهره گیری از توان و ظرفیت تجاری بازارچه های مرزی این استان برشمرد.

معاون امور مجلس رییس جمهوری در سفر بهمن ماه گذشته به سیستان و بلوچستان گفت: بهره‌گیری از ظرفیت‌های مرز و بازارچه‌های مرزی با توجه به تحریم‌های ظالمانه آمریکا یکی از سیاست‌های راهبردی دولت در مقابل تحریم‌هاست.

حسینعلی امیری اظهار داشت: استفاده از ظرفیت‌های مرز و بازارچه‌های مرزی در شرایط تحری‌م‌ها بسیاری از مشکلات در این زمینه را برطرف می‌کند که این امر در دولت تدبیر و امید در حال انجام است.

وی بیان کرد: سیستان و بلوچستان ظرفیت‌های بی‌شماری در زمینه مرز و بازارچه های مرزی دارد که باید از این ظرفیت‌ها به بهترین شکل ممکن استفاده کرد.

 معاون امور مجلس رییس جمهوری گفت: یکی از سیاست‌های راهبردی دولت تدبیر و امید بحث ایجاد اشتغال و ارتقا سطح معیشت مردم است که بهره گیری از ظرفیت مرز و بازارچه های مرزی در این زمینه بسیار راه‌گشاست.

وی بیان کرد: در دولت دکتر روحانی توجهی که به حل مسائل و مشکلات سیستان و بلوچستان شده چشمگیر و قابل تقدیر است.

امیری ادامه داد: طرح‌های خیلی بزرگ در دولت تدبیر و امید در سیستان و بلوچستان یا شروع شده و یا شتاب گرفته است.

نماینده ولی فقیه در سیستان و بلوچستان و امام جمعه زاهدان نیز گفت: باید با بهره گیری از ظرفیت‌های استان از جمله تقویت بازارچه‌های مرزی برای توسعه صادرات محصولات تولیدی زمینه رشد و ترقی استان و گسترش و جهش تولید در منطقه را فراهم کنیم.

حجت الاسلام و المسلمین مصطفی محامی افزود: در استان سیستان و بلوچستان با توجه به استعدادهای نهفته در این سرزمین و وضعیت جغرافیایی این خطه پهناور لازم است با برنامه‌ریزی دقیق، بهره‌گیری شایسته از همه منابع انسانی و بویژه نیروهای جوان، روشنفکر، فعال و همچنین امکانات و ظرفیت های فراوان خدادادی در بخش‌های مختلف کشاورزی، دامداری، شیلات و صنعت و معدن و سرمایه‌گذاری در این بخش ها بتوان در جهش تولید استفاده کرد.

امام جمعه زاهدان تصریح کرد: در این زمینه از بازار داخلی برای مصرف آنها و از مزیت مرزهای آبی و خاکی باید استفاده و با تقویت بازارچه‌های مرزی در جهت صادرات محصولات تولید شده تلاش شود تا شاهد یک رشد و ترقی در سیستان و بلوچستان و گسترش و جهش تولید در استان باشیم.

استاندار سیستان و بلوچستان نیز با تاکید بر بهره گیری مناسب از ظرفیت های مرزی استان گفت: مبادلات مرزی و توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی با کشورهای همسایه بویژه افغانستان باید با سهولت بیشتری انجام شود و کم کاری در این بخش از هیچ مدیری پذیرفتنی نیست.

احمدعلی موهبتی اظهار داشت: آنچه در مبادلات مرزی بین کشورهای منطقه همواره دارای اهمیت بوده توجه به منافع دو ملت است.

وی با بیان اینکه برخی موانع در حوزه مبادلات مرزی وجود دارد که باید به سرعت برداشته شود ادامه داد: کشورهایی چون ایران و افغانستان و پاکستان دارای منافع و اشتراکات بسیاری هستند که در صورت رفع موانع و تسهیل کردن در روند مبادلات شاهد رونق بخش تجارت و اقتصاد و در نهایت جهشش تولید در این منطقه خواهیم بود.

استاندار سیستان و بلوچستان احترام متقابل، ایجاد تعامل و گفت و گو با توجه به ارتباطات فرهنگی، تجاری، اقتصادی را از عوامل مهم در برطرف شدن موانع و رونق اقتصادی دانست.

استاندار سیستان و بلوچستان ایجاد قرنطینه در پایانه مرزی میلک برای واردات حوزه کشاورزی (گردو) و دام را مهم دانست که به زودی انجام خواهد شد.

مدیر کل راهداری و حمل و نقل جاده ای سیستان و بلوچستان هم با بیان اینکه طرح مسائلی نظیر توسعه تجارت منطقه‌ای و بین‌المللی بدون توجه به مقوله حمل و نقل و ترانزیت عملا بی ثمر خواهد بود، تصریح کرد: اصلی ترین قابلیت توسعه این استان به دلیل برخورداری از شرایط ممتاز ژئوپولتیک و استقرار در کنار آبهای آزاد بین المللی خارج از تنگه هرمز، تجارت خارجی، ترانزیت و حمل و نقل است.

ایوب کرد افزود: در این راستا رویکرد این اداره‌کل در حوزه پایانه‌های مرزی با توجه به نتایج ارزشمند صادرات و تجارت در کسـب درآمـد ارزی، ایجـاد فرصت‌هـای شـغلی جدیـد و افزایـش نفـوذ منطقه‌ای کشورمان، توسعه و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای گسترش فعالیت‌های اقتصادی و حمل و نقل برنامه‌ریزی شده است.