به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا؛ علی رغم اینکه در چند سال اخیر ساخت ریلیتی‌شوها در تلویزیون تبدیل به تجربه موفق و امتحان پس داده شده‌ای بوده است. امسال تیم تولید مستند مسابقه‌های «فرمانده» و «ضدگلوله» دست به یک ابتکار زده و اولین ریلیتی شوی محض تلویزیون را با عنوان «بریم بسازیم» در ایام نوروز روی آنتن شبکه سه برده‌اند. درباره کارکردهای این برنامه و بازتاب‌های مثبت و منفی آن با احمد شفیعی تهیه‌کننده «بریم بسازیم» و مدیر استودیو نوبین گفت‌وگو کرده‌ایم که از نظر می‌گذارنید.
- در تبلیغات و اخبار اولیه ساخت «بریم بسازیم» تاکید شده بود که با هدف سازندگی در روستاهای محروم. چرا برای فصل اول برنامه خاوه انتخاب شد که اساسا تعریف روستایی محروم را ندارد؟
هدف اصلی «بریم بسازیم» مطرح شدن ایده‌های خوب برای آبادانی کشورمان با کمک دوربین برنامه است تا با نشان دادن قبل و بعد این فعالیت‌ها به توسعه و آبادانی این مناطق کمک کند که این منطقه می‌تواند هرجایی باشد. از مناطق حاشیه شهرها تا روستاهای محروم و مناطق کم برخوردار و حتی مناطق برخورداری از جمله روستای خاوه که برای فصل اول «بریم بسازیم» انتخاب شد. مهمترین دلیل انتخاب روستای خاوه این بود که بگوئیم اینگونه اتفاقات و نیاز به سازندگی فقط مختص به مناطق محروم و کم برخوردار نیست بلکه بحث سر این است که مردم هر روستا و منطقه و ... با تلاش خودشان می‌توانند سعی کنند وضعیت محیط پیرامون خود را بهتر کنند و دوربین برنامه ما با حضور در این مناطق و با کمک چهار شخصیت محوری برنامه بدنبال نشان دادن اهمیت این موضوع است. از سوی دیگر روستای خاوه روستای بسیار خوبی به لحاظ زیبایی و نظافت است و مردم این روستا نیز پیوستگی بسیار خوبی دارند و روستای هدف گردشگری هم هست و دلیل انتخاب خاوه اتفاقا ویژگی‌های مثبت این روستا بود و نه ویژگی‌های منفی و تاکید بر محرومیت این روستا.
- پس از پخش پنج قسمت از برنامه هم نقدهای مثبتی از مخاطبان در صفحات مجازی برنامه به چشم میخورد هم نقدهای منفی/ آیا نگران بازخوردهای منفی برای ساخت فصل‌های بعدی نیستید؟
وجود نقد مثبت و منفی برای یک برنامه تلویزیونی نشان دهنده دیده شدن آن برنامه است و خوشبختانه «بریم بسازیم» هم دیده شده است و ما هم سعی می کنیم با گرفتن بازخورد از مخاطبین در جلسات اتاق فکر نقاط ضعف‌های احتمالی را برای فصل‌های بعدی برطرف کنیم. اما یکی از مهمترین نقدهایی که پس از پخش پنج قسمت ابتدایی به کار وارد شد این بود که کار مروج نگاه شهری-دهاتی است که به اعتقادم نقد غلطی است. ما به هیچ عنوان در یک هیچ بخشی از برنامه چنین نگاهی را نداشتیم و کاملا همدلانه در خاوه حاضر شدیم و چهارشخصیت برنامه هم کاملا آدمهایی عادی و معمولی هستند که آمده‌اند داخل مردم تا با کمک و مشاوره مردم یک سازندگی انجام دهند و حتی در برخی مواقع اشتباهات این افراد توسط مردم همان منطقه اصلاح می‌شود.
بنابراین تلقی این نگاه که چهار نفر شهری به یک روستا رفتن و نگاه از بالا به پائین وجود دارد بسیار اشتباه است و حتی این موضوع یک آدم شهری به یک روستا برود و به سازندگی و آبادانی آنجا کمک کند اتفاقا کار خیلی خوبی هم هست و هدف ما هم استفاده از تجربه و امکانات شهر و نعمت موجود در روستا برای خلق یک اتفاق خوب و مثبت در جهت توسعه عمومی بوده است و از این بابت نگرانی بابت ادامه کار برای فصل‌های بعدی نداریم چرا که تاکنون بازخوردها نسبت به برنامه و هدف اولیه گرو بسیار مثبت و خوب بوده است و همین مارا برای ادامه کار بسیار بیشتر از قبل دلگرم کرده است.
- هر زمان بحث ساخت برنامه‌ای با محوریت روستا و مناطق محروم پیش می‌آید بلافاصله نقدهای منفی و تندی هم شروع می‌شود و نمونه این موضوع را حتی در سریالی مانند پایتخت هم دیده بودیم و عوامل را متهم به گسترش نگاه شهری در مقابل روستایی می‌کردند. این موضوع آیا برای «بریم بسازیم» هم اتفاق افتاده است؟
البته بخشی از جواب به این سوال در پاسخ قبلی وجود داشت اما بطور کلی به نظرم اگر بخواهیم چنین نگاهی را قبل کنیم عملا از کارکردهای مثبت کنارهم قرار گرفتن این دو طیف محروم می‌شویم. یعنی وجود جمعیت تحصیلکرده شهری در کنار جمعیت برخوردار و ثروتمند روستایی همزمان می‌تواند منجر به یک اتفاق ویژه شود و نباید اینقدر صفر و صدی به همه چیز نگاه کرد و تا چند آدم شهری وارد یک روستا می‌شوند و می‌خواهند سازندگی کنند آنها را متهم به نگاه بالا به پائین یا گسترش تفکر شهری-دهاتی کنند و تلفیق این دو طیف می‌تواند منجر به افزایش بهره‌وری و ثروت در روستاها شود و همانطور که گفتم "خاوه" را هم به این دلیل انتخاب کردیم که همه شرایط و ویژگی‌های توسعه یافتگی را دارد بود.
- آیا بریم بسازیم با رویکرد پژوهش محور توانسته یک برنامه ساختار شکنانه در راستای تعمیق نگاه ارزشمدارانه و تولیدگرا به روستا وتبدیل تهدیدهای فرهنگی و اجتماعی آن باشد؟
«بریم بسازیم» در بازه زمانی ساخته و پخش می‌شود که ایران عزیز سال‌های خود را با عناوین اقتصادی حول تولید و سازندگی نامگذاری میکند و حالا این برنامه با چنین صورت بندی از تاریخ اندیشه‌های توسعه، با رویکرد انتقادی نسبت به نگاه‌های مرکز پیرامون و آسیب شناسی از روند توسعه ایران اسلامی ساخته شده است.
به اعتقاد من روستاها یک فرصت هستند. فرصت رشد و تولید، فرصت بهره مندی از غنائم طبیعی. سالهاست وقتی اسمی از منابع طبیعی کشورمان به زبان می آید اولین تعریفمان نفت است ولاغیر. در حالی که «بریم بسازیم» بر محوریت همین رویکرد، نگاه کلان بر منابع کشور عزیزمان دارد. همیشه به محض اینکه صحبت از عمران و آبادانی روستاها می شود اولین مواجهه ما انتخاب محرومترین روستاهاست. محوریت رویکرد بریم بسازیم آبادانی منجر به رشد تولید و کاستن آسیبهای اجتماعی حتی در نزدیک ترین روستای غیر خوابگاهی در نسبت با پایتخت است. پژوهشهای انجام شده نشان می دهد آن استراتژی مورد نیاز روستا دقیقا سیکل معکوس را در شهر دارد، آنچه در شهر دیده می شود تعاریف متعدد مدیران برخوردار از دانش مدیریت و بهره وری با حداقل منابع است، اما در روستا کثرت منابع در کنار ضعف مدیریت و برنامه ریزی به عدم بهروری می انجامد. این برنامه از تجربه تک تک افراد شهر نشین استفاده می کند و با انتقال دانش مدیریت به روستا در تلاش است فاصله شهر و روستا را به لحاظ مدیریت بهره وری منابع کمتر نماید و در عین حفظ موقعیت و فرصتهای استثنایی آن روستا مانند جذب توریسم و حفظ میراث بومی به استفاده بهتر و کارای منابع انسانی و طبیعی این مرز و بوم بینجامد. بنابراین «بریم بسازیم» سعی کرده سرمایه هایی که راه درستی می روند، هر چند در سطح خرد و در چارچوب تلاش های فردی و جمعهای کوچک مقیاس، را به عنوان یک فرهنگ حسنه بازنمایی کند.
- فکر می کنید آینده «بریم بسازیم» قرار است چگونه باشد و با توجه به شعاری که امسال مقام معظم رهبری برای سال ۹۹ در نظر گرفتند اساسا این برنامه می‌تواند نقشی در جهش تولید داشته باشد؟
روستاها محور توسعه و تولید هستند و ما اگر بتوانیم روستاها و مناطق محروم و حاشیه شهرها را فعال کنیم و افت‌های آنها را از بین ببریم و مشکلات فرهنگی و اجتماعی آنها را کمتر کنیم و وضع ظاهر محلات روستاها و حاشیه شهرها بهتر باشد می‌تواند تاثیر مستقیمی در رشد تولید و افزایش بهره‌وری داشته باشد و از این نظر برنامه «بریم بسازیم» با حضور تیم رسانه‌ای و دوربین می‌تواند خیلی از مسیرها را سریعتر طی کند و مشکلات را مستقیم به گوش و دیده مسولین و مردمی که امکان کمک‌رسانی برایشان وجود دارد برساند. به اعتقاد من «بریم بسازیم» حتی می‌تواند بستری برای تحقق بسیاری از اتفاقات خیر در جامعه باشد و کسانی که تمایل به انفاق دارند دوربین «بریم بسازیم» در فصل‌های بعدی می‌تواند دست خیرین را در دست کسانی که در آستانه شروع یک کسب و کار هستند قرار دهد و این تاثیر مستقیمی در توسعه و جهش تولید در روستاها خواهد داشت.
نظر شما