سیروس مقدم کارگردان باسابقه سینما و تلویزیون که هم اینک سریال «پایتخت»۶ به کارگردانی او از شبکه یک سیما در حال پخش است، درخصوص برخی انتقادات اخیر، گفت: بهتر است اول درباره واژه طنز صحبت کنم. آنچه ما از بزرگان این عرصه یاد گرفتیم این است که طنز نشان دادن واقعیت تلخ و دردناک به زبان شیرین و گزنده اما امیدبخش است؛ با این تعریف از طنز متوجه تفاوت طنز و هجو و هزل و... خواهیم شد.
وی افزود: طنز، واقعیت اجتماعی است که شامل مسائل اقتصادی، فرهنگی، اخلاقی و... است. در واقع طنز واقعیات دردناک و گاهی بسیار تلخ را با لحن شیرین و مفرح به مخاطب نشان می دهد و امیدبخش است. سریال پایتخت هم از بدو خلقت آن که به ده سال گذشته می رسد، شاکله اش بنیاد خانواده و حول محور این جامعه کوچک (خانواده) شکل گرفت و مسائل اجتماعی، اقتصادی، اخلاقی، فرهنگی و... حول این خانواده به مسائل جامعه ارتباط دارد؛ در واقع خانواده یک نمونه کوچک کل جامعه است.
وظیفه ما نقد پرخاشگری، دروغ و بی احترامی است
وی ادامه داد: سریالی که پس از ده سال در شش فصل تولید شده و مورد توجه مخاطب و اهل فن قرار گرفته حائز اهمیت است. دیروز نظر آقای جعفرپور رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس درباره سریال را خواندم؛ ایشان هم سریال را مورد توجه مخاطب دانسته اند. علت علاقه و توجه مخاطب تنها این مهم است که پایتخت آینه تمام قد جامعه است. بهتر است عزیزان به این مهم توجه کنند که «خودشکن آینه شکستن خطاست». سوال این است که پرخاشگری، دروغ و بی احترامی در جامعه امروز دیده نمی شود؟ عصبیت و زودرنجی وجود ندارد؟ وظیفه ما سازندگان سریال به تصویر کشیدن این حقایق و در نهایت به نقد کشیدن و تقبیح آن است .
از شوخی های «پایتخت» برداشت سیاسی نکنید
کارگردان «پایتخت» درباره شوخی با سیاسیون در «پایتخت ۶» گفت: تصور این بوده و هست که آستانه تحمل و صبر در جامعه باید بالا برود. باید سعه صدر وجود داشته باشد؛ در همه اقشار جامعه از جمله سیاسیون و طیف همکاران. باید به شوخی ها و طنز «پایتخت» تنها از نگاه و زوایه شوخی نگاه کرد و از آن برداشت سیاسی نشود.
سیاسیون از شوخی ها برداشت سیاسی نمی کنند
وی اضافه کرد: یکی از دلایل علاقمندی مخاطب به سریال، ناشی از این است که توانسته با شخصیت ها همذات پنداری کند. این شوخی ها در جامعه امروز دیده می شود؛ بسیار گسترده تر از آنچه در «پایتخت» به آن اشاره می شود. شاید یک صدهزارم این شوخی ها در پایتخت استفاده شده است. جالب است که خود سیاسیون این موضوع را کاملا درک کرده و به آن به عنوان شوخی و مزاح می نگرند.
شوخی های «پایتخت» دیوار بتنی میان مردم و مسئولین را از بین می برد
وی درباره استفاده از این شوخی ها در سریال توضیح داد: این شوخی ها باعث می شود فضای تفاهم، علاقه و صمیمیت در میان سیاسیون بیشتر شده و مرزها و دیوارهای بتنی که بین مردم و مسئولین کشیده می شود را برداریم. سیاسیون خود را از مردم بدانند. به عقیده من سیاسیون خوشحال می شوند این دیوارها برداشته شده و فضای صمیمیت بیشتری میان خود و مردم شکل گیرد.
منتقدان سریال صبر کنند و زود قضاوت نکنند
مقدم درباره برخی انتقادات به سریال گفت: بالاخره وقتی سریال می سازی که در این حجم مورد توجه قرار می گیرد اقلیت ناچیزی که درصد کمی از جامعه را تشکیل می دهند، سوءبرداشت دارند و سریال را برنمی تابند. آمار و ارقام نشان از اقبال بیش از ۸۰ درصد مخاطبین از مجموعه دارد. شبکه های خارجی و دنیا آرزو دارند که به نصف این درصد از مخاطب دست یابند. این میزان مخاطب، آمارها در تلویزیون ایران و دنیا را جابجا می کند. باید به منتقدین یادآور شوم که صبر کنند و زود قضاوت نکنند.
در «پایتخت۵» هم عده ای زود قضاوت کردند
وی افزود: در فصل ۵ سریال تا قسمت ۱۲ ما را متهم به بسیاری از موارد از جمله تبلیغ سفر به ترکیه را می کردند اما بالاخره متوجه شدند که این گونه نیست. در این فصل هم کمی حوصله کنند، باید بی ادبی را نشان دهیم تا ادب رخ بنماید.
شخصیت های پایتخت در این ۱۰ سال همراه با اتفاقات جامعه دچار تحول شدند
کارگردان سریال پرمخاطب «پایتخت» ادامه داد: ۱۰ سال از عمر پایتخت سپری می شود. در این ۱۰ سال دچار تحول در اجتماع بودیم؛ تحولات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و... همه این احوالات بر روی انسان تاثیر می گذارد. ما نمی توانیم بگوییم انسان ده سال قبل هستیم که اگر بگوییم فاقد احساس و روح هستیم. خانواده نقی معمولی هم از آدم های این جامعه هستند، همراه با اتفاقات جامعه دچار تغییر و تحول شدند؛ به دلیل همین تحولات و تغییر رفتارها برای مردم قابل باور و دوست داشتنی هستند.
خصوصیت پایتخت این است که از بحران ها عبور کند
سیروس مقدم در ادامه درباره روند سریال توضیح داد: در مجموعه پایتخت شاهد خانواده و روابط آن هستیم. در خانواده بحران، تنش و بی اخلاقی دیده می شود همچنین افراد ممکن است به جان هم بیافتند اما خانواده پتانسیل حل مشکلات و فائق آمدن بر آن را دارد و خوب و خوشحال کنار هم قرار می گیرند. ذات «پایتخت» این گونه طراحی شده است. برای بهتاش و ارسطو چالش هایی را در این بخش شاهد هستیم اما این خصوصیت پایتخت است که از بحران ها عبور کنند و سرفراز بیرون می آیند. بهتاش در فصل گذشته در شرایط حمله داعش سیگاری استفاده کرد اما وقتی پای دفاع از ناموس به میان آمد اسلحه برداشت و به سمت داعش نشانه رفت، مخاطبان را به تحمل و صبر تا پایان سریال دعوت می کنم.
به خوبی خطوط قرمز صدا و سیما را می شناسم
مقدم درباره این که گفته می شود سریال «پایتخت» از خطوط قرمز سازمان عبور کرده است گفت: من از جمله افراد باسابقه و با تجربه در میان گروه سازنده پایتخت هستم که با سابقه ۴۱ سال در عرصه ساخت سریال و همکاری با سازمان صدا و سیما به خوبی به خطوط قرمز و محذورات آن اشراف دارم. اگر بازنشسته شوم سازمان می تواند مرا به عنوان ناظر پخش استخدام کند. تیم سازنده پایتخت از جمله بنده و خانم غفوری و دیگر دوستان، پایتخت را به مانند فرزند خود می دانیم و از آن مواظبت می کنیم تا به جاهای بد نرود و الفاظ بد به کار نبرد.
سانسوری در کار نیست
این کارگردان پیشکسوت تلویزیون به حذفیات مجموعه اشاره کرد و گفت: من و همکارانم از پایتخت محافظت می کنیم تا شسته و رفته روی آنتن برود. برخی از موارد در هنگام فیلمبرداری ضبط می شود که ممکن است در شرایط فعلی جامعه ایجاد حساسیت کند و آن را تعدیل می کنیم. این موارد عنوان سانسور به خود نمی گیرد. ممکن است بعضی از کلمات یا دیالوگ ها را برای اکثریت مخاطب مناسب نبینیم؛ بنابراین ملاحظات را رعایت می کنیم تا سریال به سلامت روی آنتن برود و دچار سوء برداشت و سوءتعبیر نشویم؛ این به معنی سانسور نیست. این نوع اصلاحات را که به محتوای اثر لطمه نمی زند سانسور نمی دانم.
تعامل خوبی با سازمان صدا و سیما داریم
سیروس مقدم در ادامه گفت و گو خاطرنشان کرد: «پایتخت» با ملاحظات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی جامعه آماده می شود و مانند فرزندمان مراقبش هستیم. با سازمان تعامل خوبی داشته و داریم. تمام فیلمنامه توسط دوستان سازمان خوانده شد و آقای مهدی فرجی به عنوان مشاور و نماینده سازمان با گروه همکاری دارند و همچنان هم کنار ما هستند و با هم جلو می رویم. ایشان مورد قبول ما و سازمان هستند و با این روش کار را مدیریت می کنیم و به آنتن می رسانیم. من خواهشم از همه دوستان این است که به این کوتاه کردن و کم و زیاد شدن ها با این زاویه نگاه کنند. تنها موردی که باعث دلخوری من شد قسمت ۸ سریال بود.
می دانم چه فشاری بر معاونت سیما وارد می شود
وی ادامه داد: تیم پایتخت از جمله خودم، خانم غفوری، آقایان نابنده، مهرانفر، احمدی، افشار و... همه می دانیم مدیران سازمان از همه جهت تحت فشار هستند و محذوراتی دارند. می دانیم چه فشاری بر معاونت سیما و دیگر دوستان وارد می شود تا پایتخت به سلامت روانه آنتن شود برای ما قابل درک است و از حمایت شان تشکر می کنم.
نظر شما