غزه بر کرانه بحران کرونا

ویروس کرونا مرزها را درنوردیده و انسان‌های بسیاری را مبتلا کرده اما اوضاع در سرزمین اشغال شده فلسطین متفاوت‌است.

فلسطین کشوری چندپاره است؛ بخشی از آن در اشغال رژیم صهیونیستی قراردارد و شهرک‌نشینان صهیونیست و شماری از شهروندان عرب را در خود جای‌داده‌است.

قسمت دیگر به کرانه باختری مشهور است و زیر نظر تشکیلات خودگردان فلسطین اداره می‌شود.

بخش سوم نوار غزه است. رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۹۲ میلادی به بعد بویژه در پی انتفاضه الاقصی (۲۰۰۰ میلادی) محدودیت‌های جدی را برای این منطقه اعمال‌کرد.

این محدودیت‌ها به دنبال پیروزی جنبش مقاومت اسلامی (حماس) در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۶ میلادی (۱۳۸۵ خورشیدی) تشدید شده و پس از چندین دور جنگ و بمباران زیرساخت‌های نوار غزه اکنون خود را به شکل مشکلات بهداشتی و درمانی و... برای یکی از پرتراکم‌ترین نقاط جهان نمایان کرده است.

نواری از مظلومیت و مقاومت

غزه، باریکه‌ای محصور میان سرزمین اشغال شده فلسطین در شمال و شرق، دریای مدیترانه در غرب و مصر در جنوب است.

حدود دو میلیون نفر در ۳۶۰ کیلومترمربع زندگی می کنند که ۹۹ درصد آنان مسلمان و بقیه، مسیحیان فلسطینی اند.

این منطقه به سبب بسته‌شدن راه های ارتباطی با دیگر نقاط جهان، بیش از ۱۴ سال انواع تحریم ها را تجربه کرده‌است.

فرودگاه بین المللی غزه که به موجب توافق‌های بین المللی با ۸۶ میلیون دلار هزینه توسط ژاپن، عربستان، اسپانیا، آلمان و مراکش ساخته و در سال ۱۹۹۸ میلادی افتتاح شده بود، در اکتبر ۲۰۰۰ بسته و یک سال بعد توسط رژیم صهیونیستی ویران شد.

از سوی دیگر، رژیم صهیونیستی ورود هرگونه شناور دریایی به منطقه غزه را ممنوع کرده و مردم این منطقه فقط می‌توانند در فاصله ۵.۵ کیلومتری از ساحل ماهیگیری کنند. ساخت بندر غزه نیز از سال ۲۰۰۰ میلادی نیمه کاره مانده است.

تنها راه دسترسی به این منطقه از راه زمین و گذرگاه رفح است که اختیار آن در دست نیروهای مصری قرار دارد.

مدیریت غزه اکنون با حماس است که در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۶ فلسطین بیشترین کرسی ها را از آن خود کرده بود اما به دلیل اختلاف ها با تشکیلات خودگردان که به برکناری «اسماعیل هنیه» از رهبران حماس از نخست وزیری منجر شد، از دولت فلسطین کنار رفت و حوزه سیاستگزاری آن به غزه محدود شد.

کارشکنی‌های رژیم صهیونیستی بر سر راه حضور نمایندگان این گروه در مجلس که به بازداشت شماری از آنان منجر شد نیز شرایط را پیچیده تر کرد.

تنش میان این رژیم با جنبش حماس هر از گاه به بهانه های مختلف بالا می گیرد و به شکل بمباران مناطق مسکونی، بیمارستان ها و مدرسه ها در نوار غزه و موشک‌پراکنی به سوی شهرک‌های صهیونیست نشین نمایان می شود.

کرونا؛ خطری بیخ گوش غزه

منطقه غزه به دلیل محاصره کامل هوایی، دریایی و زمینی تا اندازه زیادی از دیگر بخش های جهان جدا مانده است.

در شرایط همه گیری ویروس کرونا این موضوع می‌تواند مزیتی برای ساکنان این منطقه باشد.

با این همه، در پی مثبت بودن آزمایش ویروس کرونا مربوط به دو نفر که بتازگی از پاکستان برگشته‌اند، نگرانی‌های جدی شکل گرفته، زیرا بر پایه آمارها در هر کیلومتر مربع از این منطقه ۲۶ هزار و ۴۰۰ نفر ساکنند.

با وجود قرنطینه این دو نفر، مقام‌های فلسطینی درباره پیامدهای همه گیری بیماری در غزه هشدار داده اند. چهارشنبه گذشته نیز نخستین فلسطینی مبتلا به ویروس کرونا جان باخت.

با این همه، چهارم فروردین ماه آژانس امدادرسانی و کاریابی سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی «آنروا» به دلیل شیوع ویروس کرونا، توزیع کمک های غذایی در نوار غزه را به طور موقت متوقف کرد تا راه های امن تری برای پخش این کمک ها بیابد.

همان روز «خلیل الحیه» عضو دفتر سیاسی حماس، از نیاز شدید به تجهیزات بهداشتی و وسایل ضروری برای مقابله با بیماری خبر داد و اقدام فوری کشورها و سازمان‌های بین المللی و منطقه‌ای برای کمک‌رسانی به غزه را خواستار شد.

وی هشدار داد در صورت شیوع ویروس در نوار غزه، رژیم صهیونیستی مسئول آن خواهد بود زیرا ۱۴ سال منطقه را محاصره کرده است.

وزارت بهداشت فلسطین در غزه نیز پنجم فروردین ماه اعلام کرد برخی نیازهای پیشگیرانه و تجهیزات آزمایشگاهی به غزه فرستاده شده اما بسیار محدود است و جوابگوی حداقل نیازهای مردم این منطقه نیست.

این وزارتخانه از همه نهادهایی که در زمینه کمک‌های بشردوستانه فعالیت می‌کنند خواست برای لغو محاصره غزه به طور فوری اقدام کنند.

لزوم افزایش فشار جهانی برای لغو تحریم غزه

از آنجا که ۲ فرد مبتلا به ویروس اوایل فروردین ماه شناسایی شده‌اند حدود دو هفته طول می کشد تا دامنه انتشار بیماری روشن شود.

اگر شمار مبتلایان در این منطقه افزایش یابد به نظر می رسد با توجه به تراکم کم‌نظیر جمعیت در غزه یک بحران انسانی در راه باشد.

بسیاری از ساکنان این منطقه به سبب فقدان دسترسی به مناطق خارجی دچار بیماری های عفونی شده‌اند که به سبب تحریم و کمبود مواد غذایی و بهداشتی تشدید شده است.

به این موارد باید ضعف و حتی ویرانی بسیاری از زیرساخت‌های منطقه مانند سیستم آب بهداشتی، سامانه‌های تخلیه فاضلاب، مرکزهای درمانی و آزمایشگاه ‌ها را افزود.

همه این‌ها ضرورت رسیدگی فوری سازمان‌ها و نهادهای منطقه‌ای و اسلامی و نهادهای بشردوستانه و بین‌المللی به اوضاع غزه را بیشتر می کند.

در شرایطی که زنگ خطر ویروس کرونا بیخ گوش بسیاری از دولت‌ها به صدا در آمده است وضع منطقه تحریم شده غزه بسیار پیچیده‌تر و پیامدهای همه‌گیری بیماری در آن وخیم‌تر خواهد بود؛ بویژه آنکه اکنون دولت صهیونیستی در پی بیش از یک سال بحران حاکمیتی و برگزاری سه دور انتخابات پارلمانی هنوز از میانه کشمکش های سیاسی بیرون نیامده است و با همه گیری ویروس کرونا در شهرک های صهیونیست نشین نیز دست و پنجه نرم می کند.

لغو محاصره دارویی و غذایی غزه و ارسال وسایل پزشکی به این منطقه می‌تواند به عنوان یک خواست مشترک از سویی کشورها و سازمان های مختلف دنبال شود؛ پیش از آنکه شاهد یک بحران انسانی دیگر باشیم و دیر شود.