«توماس گومار» (Thomas Gomart) در گفت و گو با روزنامه «لو موند» فرانسه که روز چهارشنبه منتشر شد، افزود: دونالد ترامپ که درگیر کارزار انتخاباتی است و در خود فرو رفته است. حتی یک لحظه هم نکوشید نوعی هماهنگی جهانی را در مقابل بحران ناشی از همه گیری کرونا ایجاد کند. برعکس، تا نهایت منطق یکجانبه گرایی خود پیش رفت و مرزهای آمریکا را به روی اروپایی‌ها، آن هم بدون هیچ مشورت و هشدار قبلی بست.
سیاست ترامپ مناسبات تاریخی اروپا و آمریکا را درهم شکست
به گفته او، گسل یکجانبه گرایی اکنون به شکاف‌های تجاری، مجازی و راهبردی اضافه شده است. سیاست دولت ترامپ در بیش از سه سال مناسبات تاریخی اروپا و آمریکا را درهم شکست.
این پژوهشگر گفت: دوره چندجانبه گرایی حول آمریکا که پس از دومین جنگ جهانی شکل گرفت به پایان رسیده و همکاری با چین به رویارویی چندجانبه تبدیل شده است. آینده چندجانبه گرایی به رویکرد آمریکا و چین بستگی دارد و در این چارچوب پکن می‌کوشد به تدریج کنترل سازمان ملل را در دست گیرد.
به گمان این مورخ فرانسوی، رویکرد آمریکا در این میان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری این کشور بستگی دارد و بسیار بعید است که ترامپ پس از انتخاب دوباره به چندجانبه گرایی در مناسبات بین المللی روی آورد. بعید است که در صورت پیروزی نامزد حزب دموکرات در این انتخابات تغییری در این رویکرد آمریکا صورت بپذیرد چرا که آمریکا دیگر توان ظاهر شدن به عنوان «ملت ضروری» در مناسبات بین المللی را ندارد.
گومار تصریح کرد: آمریکا همچنان به عنوان ساختار یک نظام بین المللی بیش از پیش نامتجانس باقی خواهد ماند.
کرونا و سرنوشت اروپا
مدیر بنیاد مناسبات بین المللی فرانسه تصریح می‌کند که بحران کووید ۱۹ سرنوشت اروپا را نیز رقم خواهد زد. او گفته است که فقدان همبستگی در قبال ایتالیا و اسپانیا در اوایل بحران جاری کرونا کدورت‌های بسیاری را در داخل اروپا برانگیخته که دیر یا زود سر باز خواهند کرد.
به گفته این مورخ فرانسوی، روسیه و چین از این کدورت‌ها و فقدان همبستگی در قبال ایتالیا نهایت بهره برداری سیاسی را کردند. خطر بزرگ از این پس برای اروپا پاسخگویی به مشکلات ناشی از بحران کرونا بدون هماهنگی میان اعضای اتحادیه اروپا است.
تداوم قرنطینه زیان‌های سنگینی به دانش فنی اروپا وارد خواهد آورد
او گفت: ادامه قرنطینه زیان‌های سنگینی به دانش فنی اروپا وارد خواهد آورد و خطر دیگری که در این بین اروپا را تهدید می‌کند، فقر و ازهم گسیختگی است که می‌تواند به رویگردانی اروپا از مشارکت در امور جهانی و کاهش نفوذ آن در صحنه بین المللی منجر شود.
گومار خاطرنشان کرد: کرونا، نبود آمادگی اروپا و آمریکا را برای رویارویی با چنین بحرانی برملا کرد و ناتوانی غرب در مواجهه با این بحران ریشه در تلقی یا نحوه مدیریتی دارد که ویژه بنگاه‌های بزرگ اقتصادی از نوع نئولیبرال است.
به گفته پژوهشگر فرانسوی، بحران ناشی از ویروس کرونا در عین حال فرصت بی‌سابقه‌ای برای شرکت‌های بزرگ دیجیتالی ایجاد کرد. به یاری این شرکت‌ها است که امروز کشورها و میلیاردها انسان و سازمان پیوندهای خود را در سراسر جهان با یکدیگر حفظ کرده اند. پایگاه‌های بزرگ دیجیتالی از این پس در قلب مناسبات قدرت جهانی قرار دارند.
گومار افزود: از این پس همکاری، رقابت و رویارویی میان چین و آمریکا نیز از خلال همین پایگاه‌ها صورت می‌پذیرد. این تحّول باید کشورهای اروپایی را در زمینه سیاست داده‌ها به تحّرک وا دارد، چرا که بحران کرونا مفهوم «زندگی خصوصی» را نیز برای همیشه از بین برد.
او امیدوار است که کشورهای اروپایی به سرعت در عرصه‌های پزشکی و آموزش از راه دور سرمایه گذاری کنند. چرا که به گمان گومار، این‌ها از جمله عرصه‌های راهبردی و ضروری برای حفظ استقلال اندیشه و عمل هستند.
کووید ۱۹؛ شتاب دهنده یک جهان بیش از پیش نامتجانس
این مورخ فرانسوی همچنین با تحلیل صورتبندی جدید مناسبات بین المللی و جهش‌های آن در نتیجه جهانگستری ویروس کرونا تصریح کرد: کووید ۱۹ نمایانگر و در عین حال شتاب دهنده یک جهان بیش از پیش نامتجانس است.
به گفته گومار ، این ویروس پیش از هر چیز به هم پیوستگی زیست شناسانه موجودات زنده را نشان داد و از پدیده‌ای بی‌سابقه نیز پرده برداشت. بیش از سه میلیارد انسان در جهان در قرنطینه هستند و در حالی که اجسام آنان از یکدیگر فاصله گرفته‌اند، مغزهای آنان فعالند و با یکدیگر مرتبط هستند.
او نتایج سیاسی چنین جهشی را غیرقابل پیش بینی دانسته و می‌گوید بحران جهانی ناشی از شیوع کووید ۱۹ سه موضوع مدیریت بحران، سرمشق‌های آینده و صورتبندی جدید نظام بین المللی را به مسائل عاجل و کلیدی بدل کرده است.
به گمان گومار، دولت چین می‌کوشد برای توجیه سرمشق سیاسی خود در داخل و خارج از کشور وانمود کند که برنده بحران جاری و صورتبندی نظام بین المللی در حال تکوین است، در حالی که اروپا و آمریکا با مشکلات عمیقی روبرو شده اند. اما، به دلیل خیز محتمل کانون‌های جدید اپیدمی کرونا در چین و پنهانکاری پکن در خصوص شمار کشته شدگان این ویروس در این کشور، داوری درباره برنده نهایی بحران حاضر زودرس است.
نظر شما