یک لقمه نان به نرخ کرونا

اینجا خیابان مطهری تهران، پشت چراغ قرمز مفتح شمالی است که با حضور چهار تن از کودکان کار، تلخ ترین و شاید طولانی ترین چراغ دنیاست.

اینجا بخش از زندگی تکراری کودکانی است که به اصرار به سمت ماشین ها می دوند تا شاید با برق انداختن شیشه هایشان، اسکناس مچاله شده ای بگیرند.

شیشه را پاک می کند و با پولی که به زور و منت از راننده گرفته را داخل جیبش می گذارد و با همان دستان آلوده و چرکینش، چشمان دود ماشین خورده اش را میمالد،  انگار نه انگار که ویروسی با اینهمه جار و جنجار در کمین است.

شیشه ماشین را پایین دادم، از کودکی که حدودا ۹ ساله به نظر می رسید، پرسیدم: چرا دستانت را به چشمانت می مالی، مگر از کرونا چیزی نمی دانی؟ با همان شیطنت کودکی اش و با خنده های بی ریایش گفت که شما پول بده!! من کرونا نمیگیرم، کرونا به سراغ ما نمی آید؛ و بعد به سرعت باران، قطره هایی بر روی شیشه ماشین می پاشد و و تند و تند شروع می‌کند به پاک کردن.  

دست های کوچک و پینه بسته اش به وسط های شیشه نمی‌رسید به سمت دیگر خودرو می رود و بی اعتنا به حرف هایم به کارش ادامه داد. آنقدر چهره اش معصومانه است که گذر ثانیه ها را حس نکردم و با بوق ماشین های کلافه شده به خود آمدم و از چراغ سبز عبور کردم.

پشت چراغ‌های قرمز این شهر از این نوع کودکان که هم درد نان دارند و هم روزهای کودکیشان را اینگونه سپری می کنند، بسیار است.

نه تنها در خیابان مطهری بلکه خیابان های طالقانی، تهران پارس، نبرد شمالی تهران نیز شاهد حضور کودکان کار و زباله گردی هستند که کرونا هم نتوانست آنان را که با گل‌های پژمرده یا فروش آدامس‌ به دنبال یه لقمه نان هستند از پای درآورد.

کودکانی که در گوشه و کنار این شهر با تمام کودکیشان سطلهای زباله را تا نیمه خم می کنند تا شاید چیزی برای امرار معاش پیدا کنند.

دختران و پسرانی پنج تا ۱۴ ساله که به جای کودکی کردن و درس خواندن، پشت چراغ های قرمز و چهارراه‌های این شهر قد می کشند و دستانشان دیگر آن لطافت کودکی را ندارد.

بعضی از این کودکان سازمان یافته و برای کسی کار می‌کنند و بعضی دیگر برای خانواده شان.  

یکی از این کودکان کار که دوستانش محسن صدایش می کردند به خبرنگار ایرنا گفت: پدرم مریض است و من هم باید مانند مادرم کار کنم تا بتوانیم خرج زندگی را بدهیم.

از او درباره ویروس کرونا پرسیدم و گفت: یکبار یک خانمی به همراه چند آقا به محله‌های ما(خاک سفید) آمدند و بسته های دستکش و الکل دادند ولی خیلی زود تموم شد.

یکی دیگر از این کودکان کار که ۱۰ تا ۱۲ ساله به نظر می رسد و مانند دیگر هم سن و سالانش از حرف زدن طفره نمی رود به خبرنگار ایرنا گفت : ماسک و دستکش را چه کنیم؟ ما مجبوریم کار کنیم تا آخر شب با پول به خانه برویم.

راست و دروغ حرف های کودکانه شان را درک نکردم به سراغ مدیرکل بهزیستی استان تهران که متولی کودکان کار در این استان است رفتم تا شاید چاره ای برای جمع آوری کودکان کار و در امان ماندنشان از ویروس کرونا را پیدا کنم.

امین شاهرخی مدیرکل بهزیستی استان تهران به خبرنگار ایرنا گفت: بر اساس تصمیم ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا از پذیرش کودکان کار در مراکز نگهداری معذور هستیم مگر اینکه با دستور قضایی باشد.

وی با اشاره به فعالیت سازمان های مردم نهاد و کارشناسان اورژانس اجتماعی بهزیستی در توزیع اقلام بهداشتی در میان کودکان کار اظهار داشت: پنج هزار و ۶۰۰ بسته بهداشتی از جمله ماسک، الکل، مواد ضدعفونی و دستکش در بین کودکان کار در چندین نوبت توزیع شده است.

مدیرکل بهزیستی استان تهران افزود: در کنار توزیع بسته های بهداشتی، آموزش‌های مراقبت از شیوع ویروس کرونا به کودکان کار و حتی خانواده‌های آنان در محله‌های مختلف و حاشیه شهر ارائه شده است.

وی خاطر نشان کرد: حتی از والدین کودکان کار درخواست کردیم که مانع حضور فرزندانشان در سطح شهر شوند و با جدیت به ویروس کرونا مسائل بهداشتی را رعایت کنند.

به گفته شاهرخی هزینه توزیع اقلام بهداشتی در بین کودکان کار با پیگیری رئیس سازمان بهزیستی کشور و با جذب اعتبار از بنیاد مستضعفان تحقق یافته است.

وی با بیان اینکه بهزیستی نیز نگران وضعیت کودکان کار است گفت: برخی از این کودکان سازمان یافته و بعضی از اتباع خارجی هستند از این رو  اقلام بهداشتی به آنان در حد مصرف خودشان و خانواده آنها ارائه شده است تا از فروش این اقلام در سرچهار راه ها جلوگیری شود.

مدیرکل بهزیستی استان تهران افزود: همچنین بعضی از کودکان زباله گرد توسط برخی شرکت های جمع آوری و تفکیک زباله مورد استفاده قرار می گرفتند که با همکاری شهرداری تهران این امر نیز متوقف شد.

وی بیان داشت: به دنبال ساماندهی کودکان کار تا قبل از پایان سال گذشته بودیم که با شیوع کرونا متوقف شد و اکنون تابع تصمیم‌ها و دستورالعمل های ستاد ملی مقابله با کرونا برای ساماندهی وضعیت کودکان کار هستیم.

شاهرخی خاطر نشان کرد: آمار دقیقی از تعداد کودکان کار و زباله گرد در استان تهران ارائه نشده است بلکه بر اساس شرایط جوی و فصلی در استان و تعداد کودکان کار متغیر و حدود ۲ هزار و ۵۰۰ نفر تخمین زده می شود.

سرنوشت جسمی و روحی کودکان کار در تهران به گونه ای رقم خورده است که حتی در این شرایط  همچنان در پشت چراغ های قرمز بیمی از کرونا ندارند و دستان کوچکشان خستگی ناپذیر است.