دکتر بهنام الیاس پور روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به وضعیت ایران پساکرونا، اظهار داشت: ما در کشور شاهد همان بحران های قبل از کرونا خواهیم بود، مگر اینکه برای حل بحران هایی چون تحریم ها، فساد اقتصادی، واسطه گری های گسترده، نقدینگی بالا و ناکارآمدی سیستم، راه حل های اساسی اندیشیده شود.
وی افزود: در واقع برای رفع تحریم ها نیازمند دیپلماسی قوی و یا برای حل مشکل نقدینگی بالایی که هر بار با هجوم به سمت بازار مسکن یا ارز باعث ایجاد «بیماری هلندی» می شود، نیازمند مدیریتی قوی و هستیم.
وی با بیان اینکه کرونا، بزرگترین بحران در دهه های اخیر است، تصریح کرد: اگرچه برخی اقتصاددان ها، بحران کرونا را با بحران ۱۹۳۰ مقایسه می کنند ولی کرونا با توجه به پیچیدگی های کنونی اقتصاد، تاثیرات عمیقی بر این عرصه گذاشته است، به گونه ای که در سطح جهانی شاهد افت ۳۰ درصدی بورس و صحبت از زیان ۳۰۰ تریلیارد دلاری هستیم که در نوع خود بی سابقه است.
استاد اقتصاد دانشگاه بجنورد با اشاره به معافیت های مالیاتی و تسهیلات بانکی برای حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا گفت: فروش دارایی های مازاد دولت، عرضه اولیه شستا در بورس که باعث رونق بورس در ماه های اخیر شده، راهکارهای مناسبی است که دولت می تواند با برنامه ریزی از این بازار سرمایه در بورس، برای حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا استفاده کند.
کرونا و ایجاد تغییر در رفتارها
وی با اشاره به همه گیری خریدهای اینترنتی در ایران پس از کرونا خاطرنشان کرد: بدون شک این امر نقطه عطفی در رفتارهای مصرفی ایجاد کرده است، زیرا با کاهش مسافرت های درون و برون شهری شاهد صرفه جویی در مصرف سوخت هستیم که در این میان دولت می تواند از این فرصت، برای صادرات سوخت استفاده کند.
دکتر الیاس پور با اشاره به برخی تغییرات در رفتار مردم افزود: البته خیلی نمی توان بر پایدار بودن تغییرات تاکید کرد زیرا که در سطح کلان بستگی به ماندگاری کرونا دارد، اما در بخش خرد می توان گفت که چون بخش تقاضا آسیب دیده، رفتار مصرفی، مصرف کنندگان نیز در طول زمان تغییر و برخی از رفتارها تبدیل به فرهنگ می شود، مثلا اقبال عمومی به استفاده از وسایل نقلیه عمومی و یا اقبال مردم به خرید نان های بسته ای دیده می شود، که نشان از تغییر ذائقه خانوارها را دارد که این تغییرات ماندگار در بخش خرد قابل پیش بینی است.
کرونا، بزرگترین بحران دهه های اخیر
این استاد دانشگاه گفت: اگرچه بیماری های همه گیر و گوناگونی در سالیان دور و دورتر وجود داشته است و حتی میلیون ها کشته هم به جا گذاشته است ولی بدون تردید کووید ۱۹ بزرگترین بحران در دهه های اخیر است زیرا که اقتصاد کنونی به واسطه پیچیدگی های خود اصلا با اقتصاد ۱۰۰ سال گذشته، قابل مقایسه نیست به گونه ای که با توجه به عرضه و تقاضا در جهان، ما شاهد مصرف گرایی شدیدی هستیم.
دکتر الیاس پور با بیان اینکه با کاهش قیمت نفت در اوضاع کرونایی کشور، شاهد کسری بزرگی در بودجه سال جاری هستیم، خاطرنشان کرد: اگرچه تحریم های اقتصادی، موجب کاهش صادرات نفت کشور شده بود ولی شیوع ویروس کرونا بر این مشکل افزود و در مجموع فروش روزانه ۲.۸ میلیون بشکه نفت کشور اکنون به ۱۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
این صاحبنظر اقتصادی با اشاره به اینکه اثرات این ویروس هم در سطح جهانی و در سطح ملی و استانی مشابه است، افزود: سالانه گردشگران زیادی در مسیر تردد بین استان های شمالی و نیز مشهدالرضا (ع) از خراسان شمالی عبور می کردند، ولی با شیوع کرونا، صنعت گردشگری استان و پیرو آن کسب و کارهای مرتبط با آن نظیر هتل ها و رستوران ها در آستانه ورشکستگی قرار گرفتند.
وی اظهار داشت: در حقیقت باید برای کاهش اثرات بحران کرونا بر اقتصاد، باید سازوکارهایی چون اصلاح قوانین در همه بخش ها در نظر گرفته شود و همیشه منافع و وحدت ملی و دلسوزی را در نظر بگیریم.
نظر شما