در ایام کرونا هر کشوری به فراخور فرهنگ و وزن مدیریتی خود، رفتارها و تصمیمات متفاوتی را در حوزه راهبری امور اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مسایل مرتبط با سلامت جسم و روان، مناسبات خانواده و معیشت، کسب و کار، ارایه خدمات بیمه و کمک هزینه معیشتی اقشار مختلف ارایه داده و آنچه اکنون در آینه واقعیت فراروی مردم جهان است توان حقیقی دولتها، کارآمدی نظام مدیریت و میزان ورزیدگی اجتماعی، مقابله با بحران و توانمندی فکری در گروههای مختلف مردم است که با خود درسهای زیادی را در رفتارهای عملی به معرض نمایش گذاشته است.
ایران نیز از اسفندماه گذشته درگیر مخاطرات کووید ۱۹ شد و اگرچه مانند سایر کشورهای جهان حلقه مدیریتی و مردم دوران شوک، اضطراب و غافلگیری را تجربهکردند اما، در بازه زمانی مناسبی ظرفیتهای اجتماعی و داشتهها در بخشهای مختلف با محوریت کمک به آسیبدیدگان کرونا و تامین نیازهای داخلی همسو شد و کارنامه رفتاری در این زمینه سطحی از تثبیت نسبی بیماری را در خود داشت.
ارزیابی رفتار جمعی مردم در همراهی با مسئولان در ایام کرونایی بیانگر آن است که با وجود آسیبدیدگی سرمایه اجتماعی کشور در دهههای اخیر ،هنوز حلقههای همدلی و پیوستهای اجتماعی در لایههای مردمی وجود دارد که باید قدر آن دانسته شده و با راهبردهای هدفمند کوشید هر روز سهم و میزان مشارکت مردمی در پیشبرد امور افزایش یابد.
«فاصلهگذاری اجتماعی» سیاست کلیدی ستاد مقابله با کرونا بود که پس از دستیابی به سطح نسبی از مهار لجامگسیخته کرونا، گامهای نخست آن برای حوزههای کمخطر اجرایی شد و در مراحل بعد با تصمیم و رای کارگزاران کلان ردههای مختلف در فعالیتهای اجتماعی در سایه نظارت دستگاههای مسئول و رعایت پروتکلهای بهداشتی به صورت مشروط به اجرا درآمد.
این راهبرد مهم که در برهه کنونی جامعه لازمه اساسی در رقم زدن مناسبات و زندگی مردم بود در ابتدای راه با حساسیت و همراهی مردم همراه شد و پروتکلهای هر بخش به درستی به اجرا درآمد اما، در میانه راه کمکم دچار عادی انگاری از سوی مردم و بخشهای مختلف خصوصی و دولتی شد و این در شرایطی است که دایره شمول فاصلهگذاری اجتماعی در مشاغل و بخشهای مختلف جامعه روز به روز بزرگتر شده و اگر غلفت و بیخیالی در رعایت پروتکلهای بهداشتی تداوم یابد، دور از ذهن نیست که وضعیت نسبتا شکننده مهار کرونا به سمت اوجگیری بیماری رفته و کلافی در هم پیچیدهای از مشکلات را ایجاد میکند که دیگر به سادگی نمیتوان آن را سامان داد.
واقعیت آن است که کشور از تنگناهای اقتصادی و مسایل ناشی از تحریمها روزگار سختی را تجربه میکند و ویروس کرونا و شوک اقتصادی و معیشتی ناشی از آن نیز مزید بر دشواریها شده اما، نباید این مسئله باعث شود تا بحران کووید ۱۹ که ابعاد ماهیتی آن هنوز شناخته شده نیست، چون سیلی همه داشتههای کشور را ببرد.
اخبار منتشره از رسانههای جمعی در روزهای اخیر حاکی از بازگشت شرایط زرد و قرمز در برخی از شهرها و استانهای کشور است و اگر تنها کمی سهلانگاری رخ دهد، با سرعت باورنکردنی همه تلاشها به یکباره بیاثر شده و کشور دوباره به برزخ بیماری کشیده میشود و معضلات پیچیده کنونی را با ابعاد گستردهتر و جدیتری نمایان خواهد کرد.
با شیوع کرونا کادر درمانی کشور متحمل زحمات طاقت فرسایی شد و بسیاری از سرمایههای انسانی قربانی این ویروس شدند و عدهای هم که با هزینههای سربار سنگین درمانی بهبود یافتند هنوز درگیر جراحات و اثرات آن بر جسم و روان خود هستند و ممکن است در درازمدت و حتی تا پایان عمر با این مخاطرات زندگی کنند.
فاصلهگذاری اجتماعی شاید امروز مهمترین تصمیم در کشور باشد که همه باید احساس تکلیف کرده و در راستای مسئولیت اجتماعی به آن پایبند بمانیم، نمیتوان پذیرفت که طیفی از جامعه با توجیههای غیرمنطقی سلامت جمعی را در معرض تهدید قرار داده و با بیمسئولیتی و وازدگی در رعایت بهداشت فردی و مناسبات ارتباطی باعث شوند که شعلههای این بیماری دوباره زبانه بکشد و خشک و تر را با هم بسوزاند.
کرونا با هیچ کس تعارف ندارد و هنوز در هرجای خانه، محل کار و کوی و برزن به کمین نشسته تا قدرتش را به رخ بکشد و اینجاست که باید با رعایت فاصله گذاری اجتماعی و تاکید بر رعایت موازین بهداشتی جامعه را به سمت تثبیت شرایط شیوع سوق داد.
یادمان نرود که دوران خانهنشینی و استرسهای روحی و مصائب ناشی از تعطیلی کسب و کار و کاهش درآمد تنها روی سکه نیست و ممکن است اگر رفتارهای غیرمنطقی در قبال رعایت پروتکلهای بهداشتی ادامه یابد، عواقب وخیمتری با شدت و عمق زیاد به شهروندان تحمیل شود و این مسئله اهمیت عبور از شعارزدگی و بیتفاوتی را گوشزد میکند.
مشاهده حال روز مقامات بهداشتی و درمانی کشور این روزها به نوعی دردآور است چرا که بهصورت مستمر نسبت به رعایت بهداشت فردی و جمعی هشدار میدهند اما انگار گوش شنوایی نمییابند و شاید نیاز باشد که اصحاب اندیشه و فرهیختگان رفتارشناسی به کمک دولتمردان و عوامل ستاد کرونای کشور بشتابند تا علت این بیخیالی و راهکار موثر برای جبران آن را ارایه دهند.
بر اساس اعلام مقامات ارشد اجرایی استان مرکزی نیمی از شهرهای این استان در هفتههای اخیر دوباره به شرایط زرد بازگشته و با اجرایی شدن گام بعدی فاصلهگذاری اجتماعی که مربوط به تعیین تکلیف فعالیت مهدهای کودک، دانشگاهها و تالارهای پذیرایی و برخی مشاغل پرخطر دیگر است از ۲۴ خردادماه این نگرانیهایی وجود دارد.
اگرچه مردم در شرایط سخت معیشتی، از قیمت ماسک، الکل و سایر اقلام بهداشتی و ضدعفونی گلایه دارند اما این دلیل نمیشود که بدون ماسک در محافل جمعی حاضر شوند و در مکانهایی چون بانک، پیشخوانهای دولت و یا هر مکان دولتی و خصوصی خدمات رسان بدون رعایت فاصله اجتماعی سلامت خود و دیگران را به خطر بیاندازند و یا با سفر به مناطق دیگر کشور بیمحابا عمل کنند.
واقعیت ماجرا این است که به ناچار با فاصلهگذاری اجتماعی روی لبه تیغ حرکت میکنیم و اگر به خود غره شده و یا فکر کنیم که خطر با عادی جلوه دادن اوضاع وجود ندارد، سخت در اشتباه هستیم.
وقت آن رسیده که رسانهها، مسوولان و مردم در عملکرد خود بازنگری جدی کنند و نقاط قوت و ضعف رفتاریشان را زیر ذره بین قرار داده و از نقادی نهراسند چرا که فاصلهگذاری اجتماعی امروز جزیی اساسی از زندگی فردی و اجتماعی ماست و نه از روی عادت بلکه با اعتقاد راسخ باید به آن پایبند باشیم تا بتوان از جاده ناهموار و ناشناخته کووید ۱۹ عبور کنیم.
بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشت، درمان و اموزش پزشکی تاکنون ۱۷۱ هزار و ۷۸۹ نفر در کشور به ویروس کرونا مبتلا شدهاند که۱۳۴ هزار و ۳۴۹ نفر بهبود یافته و هشتهزار و ۲۹۱ نفر نیز جان سپردهاند.
نظر شما