پیوند سین سلامت و سالمندان در آشوب کرونا

در میانه این جولان، احوالها ناخوش شد و روزگاران ناخوش تر. بهاران به زمستانی ماند، دورهمی و جمع ها متلاشی و خوشی های خانه پدر بزرگ و مادربزرگ ها درهم ریخت و همه چیز رنگ و بویی کرونایی که جلوه ای از وحشت و اوهام داشت به خود گرفت.

خانه پدری دیگر عطر و بوی زندگی نداشت زندگی ای که با همهمه گفتگوهای فرزندان و صداهای سرخوشانه نوه ها بوی بهار داشت. اینک فقط خریدهای مادرو پدر دم در منزل تحویل می دادند و از دور احوالی پرسیده و می رفتند تا مبادا پای ویروس را به خانه پرمهرشان باز کنند.

 اما این وحشت و ترس خیلی نپایید و کرونا بیش از سه ماه زورش نرسید تا همه را درگیر فاصله ها کند و دوباره همه با رعایت احتیاط ها و نکات بهداشتی به دیدار مادر و پدر شتافتند.

اکنون یک ماهی می شود که باز بچه ها و دخترها و پسرها چند روز یکبار در خانه پدری جمع می شوند اما رفتارها از آن احتیاط ها و رعایت ها عبور و رفته رفته تغییر کرد و به شرایط عادی بازگشت، گویی دیگر اثری از این ویروس منحوس جهانگیر نیست و همه به رویه همیشگی دیده بوسی و دست بوسی مادر و پدر را جزئی از وظیفه می دانند و نوه ها و فرزندان دوباره آغوش پرمهر و حضور گرم شان را تجربه می کنند.  

غافل از آنکه در میانه این عادی انگاری ها کرونا دوباره توان خود را جمع کرده و باز می رود تا در میان این غفلت ها و سهل انگاری ها میدان دار شود و در این میان میانسالان، پدر و مادرانی که گرمابخش زندگی ها و نقطه قوت و اتکای فرزندانند با بیماری های زمینه ای مختلف و تن هایی ضعیف و فاقد توان و قوت جوانی،  بیش از همه در معرض خطرند.

 با همه گیری بیماری کرونا، مراقبت افراد در معرض خطر از جمله سالمندان از حساسیت بالایی برخوردار شده است و اینک باید مراقبت و حفظ سلامت سالمندان را بیش از هر زمان دیگر در آشوب کرونا وظیفه بدانیم.

بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی سن بالای ۶۰ سال را سالمند می نامند،  سالمندی آخرین بخش حیات انسان است، دوران سالمندی موجب پیدایش تغییراتی در فرد شامل تغییر در توانایی جسمی، روحی و اجتماعی می شود، کاهش توانایی بدن، شنوایی، بینایی و بروز بیماری هایی از جمله فشارخون، دیابت و غیره از مشکلات سالمندان و پدران و مادربزرگهای  جامعه ماست.

بیماری ها رابطه ای نزدیک با سن دارند و بیشتر حالات مربوط به سلامت و بیماری به نحوی با سن مرتبط است در این شرایط با توجه به همه گیری ویروس کرونا سالمندان در مقایسه با سایر افراد و گروههای سنی، مستعد تر برای ابتلا به این بیماری هستند،  این مهم مراقبت از آنان را برای خانواده ها و مسئولان مضاعف می کند.

سالمند می تواند پدر، مادر، پدربزرگ، مادربزرگ و یا نزدیکان و عزیزان هر یک از ما باشد، همه ما در مقابل تک تک سالمندان که روزی برای وجامعه مان فداکاری ها و تلاش ها کردند و امروز به لحاظ جسمانی ضعیف و ناتوان شده اند، مسئول هستیم.

 به هر طریقی که از دستمان بر می آید باید به یاری شان بشتابیم و نیازهای ضروری آنان را برآورده کنیم تا برای تامین نیازهای خود مجبور نباشند خارج از منزل بروند و در معرض ابتلا به بیماری کرونا قرار گیرند.

رعایت توصیه های بهداشتی تاکید جدی برای حفظ سلامت همگان است اما  خانواده سالمند اعم از فرزند، نوه، اطرافیان باید با رعایت پروتکل های بهداشتی به ویژه فاصله گذاری اجتماعی عزیزانشان را در مقابل بیماری کرونا محفوظ نگه دارند تا ویروس کرونا را به منزل نبرده و سالمندان را در معرض ابتلا به بیماری قرار ندهند.

به گفته متخصصان بیماری های اپیدمی ، کودکان بالای دو سال می توانند ناقلان مهم ویروس کرونا به بزرگسالان باشند، بنابراین کودکان را باید از پدربزرگ ها و مادربزرگ ها دور کرده و برای دور ماندن ویروس کرونا از آنان مراقبت بیشتری انجام داد.

متخصصان بیماری های عفونی می گویند: بیماری های زمینه ای شامل دیابت، فشارخون، قلبی و عروقی، کلیوی و غیره در سالمندان شایع است در حین حال بیماری های مزمن، زمینه را برای شیوع و گسترش بیماری ها فراهم می کند، به این دلیل سالمندان از گروه های پرخطر ابتلا به بیماری های واگیر از جمله کرونا هستند.

آنان بیان می کنند: با توجه به اینکه خطر ابتلا سالمندان به بیماری های واگیر از جمله ویروس کرونا بیشتر است ضروری است تا خانواده ها و مسئولان در مراکز نگهداری سالمندان با حساسیت بیشتری از این گروه مراقبت کنند.

به تاکید مسولان بهداشتی باید افراد مسن از حضور در فضاهای عمومی در این شرایط پرهیز کنند ودر واقع، باید با یاری رساندن و مراقبت بیشتر از سالمندان کاری کنیم که آنان برای تامین نیازهای ضروری شان مجبور نباشند که در خیابان ها، اماکن عمومی و تجمع ها آمد و شد داشته باشند، آنان نقش گروه های مردمی و خیرین را در مدد سالمندان بسیار مهم می دانند.

بر اساس برآورد مرکز آمار ایران در سال ۹۷، جمعیت سالمندان گیلان ۳۵۴ هزار نفر بوده که ۱۷۱ هزار نفر آنان مرد و ۱۸۳ هزار نفر هم بانوان بودند که  درصد سالمندان این استان نسبت به کل جمعیت نیز ۸۷/۱۳ اعلام شده است.

در ایران سن شروع سالمندی را ۶۰ سال در نظر گرفته اند و از این منظر سالمندان به سه گروه شامل سالمند جوان " ۶۹ - ۶۰ سال"، سالمند میانسال "۷۹ - ۷۰ سال"  و سالمند پیر " ۸۰ سال به بالاتر" تقسیم می شوند.

سالمندان از نظر وابستگی نیز به سه گروه شامل سالمند با حداقل وابستگی، نسبی و با حداکثر وابستگی تقسیم می شوند.

سالمندان مستعد ابتلا به بیماری کرونا

متخصص بیماری های عفونی گیلان با بیان اینکه سالمندان از افراد پرخطر ابتلا به بیماری کرونا هستند، اظهار داشت: این گروه در معرض خطر ابتلا شدید به ویروس کرونا قرار دارند.

دکتر توفیق یعقوبی در گفت و گو با ایرنا افزود: سالمندان قوای جسمانی ضعیف تری نسبت به افراد جوان دارند و معمولا مبتلا به بیماری های زمینه ای شامل قلبی و عروقی، کبدی، کلیوی، مزمن ریوی، فشار خون و دیابت و ضعف سیستم ایمنی هستند به این دلیل خطر ابتلا به بیماری کرونا در این گروه بیشتر است.

وی اظهار داشت: با این شرایط سالمندان در معرض مرگ و میر بالاتر نسبت به افراد دیگر بوده، بیشتر در بیمارستان بستری می شوند و عوارض ناشی از بیماری کرونا در آنان بیشتر است.

وی با بیان اینکه علائم معمولی بیماری کرونا شامل سرفه، تب، بدن درد و تنگی نفس در سالمندان ممکن است بروز نکند، گفت: سالمندان ممکن است با علائمی شامل ضعف، بی حالی، بی اختیاری ادرار و مدفوع، غذا نخوردن و کاهش هوشیاری مراجعه کنند به این ترتیب تشخیص بیماری کرونا در سالمندان نسبت به سایر افراد مشکل تر بوده و نداشتن علائم معمولی کرونا پزشک و خانواده را دچار مشکل می کند.

دکتر یعقوبی با تاکید بر اینکه سالمندان برای دور ماندن از بیماری کرونا نیازمند مراقبت بیشتر هستند، خاطر نشان کرد: خانواده ها و اطرافیان در این باره نقش مهمی دارند باید از سالمندان در مقابل این بیماری محافظت کنند.  

این متخصص بیماری های عفونی بیان داشت: در شرح حالی که از سالمندان مبتلا به کرونا در بیمارستان داشته ایم بیان می کنند که چندین ماه قرنطینه بوده و از منزل خارج نشده اند اما به بیماری کرونا مبتلا شده اند.

وی اضافه کرد: در این ارتباط باید بگوییم که اطرافیان، فرزندان و نوه ها در ملاقات با این عزیزان ویروس کرونا را از بیرون به منزل برده  و آنان را به بیماری مبتلا کرده اند، یادمان باشد همه ما در قبال سالمندان که مستعد ابتلا به بیماری کرونا هستند، مسئولیم.

یعقوبی در ادامه سخنانش با بیان اینکه خود قرنطینگی و ایزولاسیون سالمندان نباید منجر به مشکلات روحی و روانی آنان شود و تغذیه آنان را دچار مشکل کند، اظهار داشت: برخی از سالمندان تنها زندگی می کنند در چنین شرایطی فرزندان و در نبود فرزند اطرافیان و بستگان باید به یارش شان بشتابند و خریدها و کارهای آنان در خارج از منزل را انجام دهند.

وی بیان داشت: در خانه سالمندان، انتقال بیماری و گسترش اپیدمی کرونا خیلی سریع تر صورت می گیرد، بنابراین ضروری است تا در این مراکز تمهیدات و برنامه های لازم برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا با حساسیت بیشتری پیگیری شود.

این متخصص بیماری های عفونی با بیان اینکه مراقبت از سالمندان و تغذیه آنان در مراکز نگهداری باید مود توجه جدی باشد، اضافه کرد: ملاقات غیرضروری خانواده ها و کارکنان در این مرکز باید محدود شود، کارکنان باید به لحاظ بیماری کرونا غربالگری شوند و آموزش های لازم برای پیشگیری از بیماری کرونا به آنان ارایه شود.

حمایت سالمندان ضرورتی در پیشگیری از ابتلا به کرونا

کارشناس امور سالمندان بهزیستی استان گیلان بیان داشت: سالمندی دورانی از زندگی است که دارای برخی ویژگی های جسمی، اجتماعی وروانی است، این ویژگی ها شامل کاهش نسبی توان جسمانی، بازنشستگی و از دست دادن موقعیت های شغلی، کاهش مسئولیت های و غیره است.

طیبه اصفهانی اظهار داشت: سالمندان از گروه های پرخطر در مقابل بیماری های واگیر از جمله کووید ۱۹ محسوب می شوند و این امر نقش خانواده، مراکز نگهداری سالمندان و جامعه را برای حفاظت آنان در مقابل بیکاری کرونا به خوبی نشان می دهد.

وی خاطر نشان کرد: با وجود ویروس کرونا و اینکه سالمندان به دلیل برخورداری از بیماری های زمینه ای بیشتر در معرض ابتلا به بیماری کرونا هستند باید از آنان مراقبت بیشتری شود،  خانواده ها و اطرافیان باید به یاری سالمندان بشتابند و کارهای خارج از منزل را برای آنان انجام دهند.

وی با بیان اینکه برخی از سالمندان برای تامین مایحتاج ضروری زندگی خود مجبور به حضور در خیابان ها و مراکز خرید و غیره هستند، اضافه کرد: آموزش خانواده ها و اینکه یک نفر از افراد نزدیک سالمند، مسئولیت تهیه مایحتاج او را به عهده گیرد مساله بسیار مهمی است،  رسانه ها در این ارتباط نقش آفرین باشند.

وی اظهار داشت: در روستاها می توان از گروه های خودیار و افراد تسهیل گر که در طرح توانبخشی مبتنی بر جامعه "CBR" فعالیت دارند، بهره گرفت به این صورت که یک فرد تسهیل گر مسئولت تهیه مایحتاج روزانه چند سالمند را در روستا به عهده گیرد و به فرد سالمند نحوه شست و شو و ضدعفونی وسایل خریداری شده را آموزش دهد.

ضرورت مراقبت از سالمندان در شرایط کرونایی

معاون توانبخشی بهزیستی گیلان نیز با تاکید بر ضرورت مراقبت از سالمندان در شرایط عمومی و کرونایی گفت: سالمندان به دلایلی از جمله ضعف جسمانی و کاهش قوای عمومی بدن در برابر حوادث و بیماری ها آسیب پذیرترند بنابراین نیاز به مراقبت بیشتری دارند.

دکتر عابدین قاسمیان افزود: اگر به حفاظت از سالمندان توجه نکنیم، بدیهی است که خسارات فراوان و فوت های گسترده ای از این قشر را شاهد خواهیم بود،  این مهم علاوه بر بروز مشکلات اجتماعی و روانی، جامعه را نیز از سرمایه های بزرگ محروم خواهد کرد در نهایت نیز به جایگاه نظام ما در مجامع مختلف ضربه وارد می شود.

وی اظهار داشت: در ضرورت حفاظت و حمایت از سالمندان در شرایط عمومی مختلف از جمله وضعیت کرونایی هم از منابع بالادستی از جمله قرآن مجید، قانون اساسی، سند چشم انداز و برنامه های توسعه و غیره تاکید و توصیه بسیار شده ایم و هم ضرورت اجتماعی و شواهد تجربی این مراقبت را مهم و واجب می داند.

معاون توانبخشی بهزیستی گیلان با اشاره به نقش مهم خانواده ها در شرایط کرونایی نسبت به مراقبت سالمندان خاطر نشان کرد: بخشی از وظایف این خانواده ها صرفا به سالمندان اختصاص ندارد، اینکه در خانه ماندن به دلیل کرونا بیشتر شده، خانواده ها باید تنش ها را کنترل کرده و فضای دوستانه و عاشقانه را حاکم کنند.

وی اظهار داشت: در بهزیستی مجبور شدیم به دلایل مختلف و کاهش گسترش ویروس کرونا و کاستن تراکم سالمندان در مراکز تجمعی، بخشی از سالمندان را به منازلشان بفرستیم در چنین شرایطی خانواده ها می توانند از برکات سالمندان و آثار تربیتی آنان در خانواده بهره مند شوند.

نقش گروه های مردمی در یاری سالمندان

معاون توانبخشی بهزیستی استان با تاکید بر اینکه باید با اقداماتی از تردد سالمندان در خیابان ها و مراکز تجمعی و عمومی بکاهیم، گفت: انجام امور مربوط به سالمندان توسط نیروهای مردمی و گروه های خیر و داوطلب را در این مدت شاهد بودیم این یاری رسانی ها می تواند استمرار داشته باشد.

وی اظهار داشت: انجام امور مربوط به سالمندان توسط این گروه ها و خدمات رسانی به آنان و پرهیز حضور سالمندان به صورت فیزیکی در جامعه نقش مهمی در مراقبت از سالمندان و کنترل و پیشگیری از ابتلا بیماری کرونا در آنان داشته و دارد.

وی با اشاره به توزیع ارزاق عمومی و سبدهای کالا و نقش آن در کاهش حضور سالمندان در جامعه برای تامین مایحتاج زندگی خاطر نشان کرد: البته این فعالیت چند وجهی، جنبه حمایتی، خدماتی، مدیریتی و اجتماعی داشت اما به هر حال از حضور و تردد سالمندان در جامعه کم کرد.

این مسئول بیان داشت: در این مدت انجام بسیاری از خدمات تشخیصی و درمانی سالمندان در منازل آنان موجب پیشگیری از حضور سالمندان در خیابان ها و مراکز تجمعی شد.

وی با تشریح اقدامات بهزیستی گیلان در مراکز نگهداری از جمله نگهداری سالمندان در دوران شیوع کرونا گفت: تشکیل گروه های مجازی و عضو کردن همه مراکز در تبادل اطلاعات، لغو همه فعالیت های غیرضروری مراکز، لغو پذیرش های جدید به منظور پیشگیری از انتشار ویروس کرونا و کنترل آن، تدوین پروتکل های بهداشتی برای مراکز سالمندی، نظارت و سرکشی بر اجرای آنها، گندزدایی و سم پاشی مرتب و جلب مشاکرت سایر دستگاه ها و نهادها کشوری و لشکری برای تامین لوازم بهداشتی از جمله این اقدامات است.

قاسمیان خاطر نشان کرد: پرداخت کمک های نقدی و غیرنقدی به دفعات مختلف به توانخواهان در ۳۷ مرکز "۱۶ مرکز مربوط به سالمندان است" برای تهیه اقلام بهداشتی توانخواهان به مبلغ ۲۵ میلیارد ریال، پرداخت کمک هزینه درمان و مشکلات ناشی از کرونا به توانخواهان به ارزش ۵ میلیارد ریال، ترخیص موقت و کاستن از تراکم مراکز برای جلوگیری از گسترش بیماری کرونا از جمله دیگر اقدامات است.

خانواده ها بیش از پیش مراقب سالمندان باشند

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان هم با بیان اینکه سالمندان به دلیل برخورداری از بیماری های زمینه ای مستعد ابتلا به بیماری کرونا هستند، اظهار داشت: خانواده ها باید در شرایط کرونایی بیش از پیش از والدین سالمند خود مراقبت کنند و به نیازهای آنان توجه نموده و در عین حال پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنند.

دکتر آبتین حیدرزاده افزود: سالمندان به دلیل سن بالا همواره دارای بیماری های زمینه ای هستند بر اساس آمارها، ۶۵ تا ۷۰ درصد سالمندان بالای ۷۰ سال مبتلا به پرفشاری خون، حدود ۹ تا ۱۰ درصد مبتلا به دیابت و سالمندانی هم مبتلا به بیماری های قلبی و عروقی مزمن هستند.

وی اظهار داشت: دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، پرفشاری خون خطر عوارض شدید کرونا را افزایش می دهد، بنابراین باید سالمندان بیشتر مراقب خود باشند و خانواده ها نیز از آنان مراقبت کنند.

وی بیان داشت: فرزندان و اطرافیان سالمندان باید در تامین نیازهای این گروه یاری رسان باشند تا آنان برای تامین نیازهای ضروری شان در بیرون از منزل تردد نداشته و یا در صورت نیاز آمد و شد کمتری داشته باشند.

وی با تاکید بر ضرورت توجه به سالمندان در صورت خارج شدن از منزل و لزوم تمامی توصیه های بهداشتی خاطر نشان کرد: باید به سالمندان کمک شود تا در صورت اضطرار با تجهیزات ایمنی لازم مانند ماسک و دستکش از منزل خارج شوند.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گیلان اظهار داشت: سالمندانی که در خانه های سالمندان نگهداری می شوند نیز باید به خوبی مراقبت شوند به موضوع مهم فاصله گذاری اجتماعی و رعایت پروتکل های بهداشتی در مراکز سالمندان توجه جدی شود.

گیلان از جمله نخستین استان هایی بود که به شدت درگیر کرونا شد و به یکباره حجم گسترده ای از بیماران و فوتی ها در هفته ها و یکی دو ماه نخست شیوع این ویروس به خود اختصاص داد اما این روزها اندکی از شدت آن کاسته شده اما نگرانی ها با توجه به رفتارهای عادی انگارانه مردم و کاهش رعایت پروتکل های بهداشتی به جهت اوج گیری دوباره این به شدت در حال افزایش است.

اما سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم در آخرین گزارش خود از وضعیت شیوع این ویروس دیروز شنبه ۳۱ خردادماه اعلام کرد :۲۰۲ هزار و ۵۸۴ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و با فوت ۱۱۵ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، شمار جان باختگان کرونا در کشور به ۹ هزار و ۵۰۷ نفر رسید.

سیما سادات لاری بیان کرد: در ۲۴ ساعت گذشته تا ظهر روز شنبه (۳۱ خرداد ۱۳۹۹) و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دو هزار و ۳۲۲ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که ۵۹۵ مورد بستری شدند. با این حساب، مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور ۲۰۲ هزار و ۵۸۴ رسید.