فضای ورودی شهرها به عنوان مفصل اتصال دهنده با فضای طبیعی خارج شهر و برقرار کننده ارتباط میان شهر و پیرامونش تلقی می شود. باید در نظر داشته باشیم توسعه بدون برنامه ریزی مناسب برای ورودی شهرها باعث ضعف در احساس و نگاه گردشگران از محتوای شهرها می‌شود و شهر زاهدان نیز از این امر مستثنی نیست.
مسافران و گردشگرانی که مسیرهای پرتردد شهرهای مختلف ایران طی طریق می کنند در بدو ورود به شهرها و قبل از آنکه وارد شهر و دیدنی‌هایش شوند، ابتدا بدنبال امکانات و نمادهای فرهنگی نظیر جایگاه‌های سوختگیری بنزین و سی ان جی، رستوران ها، سوپرمارکت ها، کمپ های مسافری برای برپاکردن چادر، اماکن تاریخی و دیدنی و از همه مهمتر تابلوهای راهنما و نمادهایی از مردمان آن شهر هستند.
زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان از جمله شهرهایی است که تاکنون به این موضوع بی توجه بوده است، از دروازه و میدان های ورودی این شهر که وارد شوید نه تنها جای خالی تابلوهای راهنما عمیقا احساس می شود بلکه مناظر مصنوعی و بی روح و بعضا ناخوشایند به یکباره خستگی راه را دو چندان می کند، گویی وارد روستا شهری شده اید که هیچ امکاناتی ندارد در واقع ورودی شهر زاهدان ذهنیت نامناسبی که از این استان در اذهان شکل گرفته را در نگاه اول به واقعیت تبدیل می‌کند اما وقتی رفته رفته به مرکز شهر نزدیک شده و زیباییها و مردم مهربان و مهمان نواز را مشاهده می کنید قدری آرام می گیرید اما همچنان از مبلمان شهری و چاله چوله های خیابانها دلخورید و تعجب می کنید شهری با داشتن مردمی دوست داشتنی و مهربان چرا فاقد امکانات لازم، مبلمان زیبا، فضای سبز با نشاط و در کل مدیریت شایسته شهری است.
از صنعت گردشگری به‌عنوان بهترین و بهینه‌ترین جایگزین برای نفت در اقتصاد تک‌محصولی ایران سخن به‌میان می‌آید این در حالی است که این صنعت در امر پذیرایی و ارائه خدمات به گردشگران ورودی به شهرها با چالش‌هایی اساسی روبه‌رو است. کاستی‌های زیرساخت‌ی جاده‌ای، آموزش نامناسب نیروی انسانی فعال در این حوزه و وضعیت نامطلوب کیفیت سرویس‌های بهداشتی و عدم توجه به المان های فرهنگی در بدو ورود به شهرها بیشترین اهمیت را از نظر فعالان گردشگری داشته‌اند. سال هاست که توجه به ورودی شهرها مورد توجه مسئولانف مدیران و گردانندگان شهرها قرار گرفته است اما جای خالی این مهم در بدو ورود به مرکز استان سیستان و بلوچستان و برخی شهرهای دیگر این استان تا چه حد حس می شود؟
امروزه از دیدگاه گردانندگان امور شهری، حوزه ورودی شهرها با نصب تابلوهای راهنما و پارچه نوشته های خوش آمدگویی گردشگران و مهمانان را از وارد شدن به شهر خرسند می کند. ورودی های تمام شهرهای کشورمان ایران با ویژگی ها و فرهنگ های متفاوت، ساختاری شبیه به هم دارند و چه بسا ساختاری ندارند. باید به این موضوع توجه کنیم که تا چه حد به جذب عمیق گردشگر توجه شده است تا چه حد گردشگر و مسافری که نزدیک شهر زاهدان می شود خود را در آشنایی با المانهای فرهنگی مردم سیستان و بلوچستان می بیند و بهتر است بگوییم تا چه حد به امکانات حداقلی چون پمپ بنزین، سوپر مارکت، سرویس های بهداشتی و تابلوهایی که آنان را به نقاط مختلف شهر هدایت کند، دسترسی دارد.
وجود المانهایی از آثار و اماکن مهم در ورودی شهرها
یک کارشناس گردشگری در حوزه شهری به خبرنگار ایرنا گفت: ساختار ورودی شهرها نگاه اول گردشگر به آن شهر را شکل می دهد پس هر چه ورودی شهرها از جاذبه های گردشگری و اطلاعات گردشگری بهتر و بیشتری برخوردار باشد بیشتر در دید گردشگر نمود پیدا می کند.
عباس ایرانپور افزود: ساخت و نصب مجسمه‌هایی از اندیشمندان، مشاهیر، بزرگان فرهنگ و هنر گذشته و حال و زیبا سازی محیط و فضای با نشاط در ورودی شهرها می تواند نظر گردشگران را به سوی جاذبه‌های فرهنگی و پیشینه غنی و دیدنی ها و جذابیت های آن شهر جلب کند.
وی ادامه داد: ایجاد المانهایی از آثار ثبت ملی و جهانی موجود در هر شهر به جذب گردشگران بیشتری به سوی این آثار کمک می‌کند.
شناخت ویژگیهای درونی شهر
یک جامعه شناس در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا گفت: یک فرد وقتی به عنوان غریبه وارد یک شهر می شود به دنبال راهی برای شناخت ویژگیهای درونی آن شهر و جامعه ای که در آن زندگی می کنند است.
فاطمه رفاهت تصریح کرد: استفاده از عناصر فرهنگی شاخص هر شهر با نصب المان ها و تابلوهایی در ورودی می تواند تصوری که آن جامعه می‌خواهد از خود ایجاد کند را در همان ابتدا به مهمان تازه وارد القا می کند و این امر برای این افراد تازه وارد احساس خوب ناشی از آشنایی و شناخت بهتر از آن شهر را فراهم می‌کند
وی ادامه داد: هر شهر با استفاده از شاخصههای مثبت تاریخی و فرهنگی خود علاوه بر زیباسازی تلاش می‌کند آن گونه که می خواهد خود را به مخاطب بشناسد.
وی افزود: استفاده از المانهایی که نشان دهنده ویژگی بارز فرهنگی آن شهر باشد، استفاده از تصاویر، سردیس یا مجسمه مفاخر شهر و یا چیزی که نشان دهنده حافظه تاریخی آن شهر باشد به گردشگران و مسافران ذهنیت و احساس خوشایندی می بخشد.
افزایش تحریک تقاضای سفر
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان به خبرنگار ایرنا گفت: در تلاشیم با ارتقای سطح خدمات، افزایش کیفیت تاسیسات و رعایت اصول بهداشتی در کوتاه مدت باعث افزایش تحریک سفر به سیستان و بلوچستان شویم.
مجتبی میرحسینی افزود: امیدواریم سیستان و بلوچستان بتواند با اجرای برنامه های متنوع و خلاق در کوتاه مدت سهم خوبی را در بازار گردشگری ایران در دوران پسا کرونا بدست آورد.
سیستان و بلوچستان یکی از استان های قدیمی و تاریخی ایران و دارای دیدنی‌ها و اماکن متعدد باستانی، تاریخی و فرهنگی است که کمتر به هموطنان و گردشگران داخلی و خارجی شناسانده شده است، در حالی که زیبایی ها و شگفتی های این استان می تواند در ذهن هر گردشگری بخوبی نقش ببندد، جلوه های زیبا و دیدنی این استان از دریای عمان تا تالاب بین المللی هامون، از شمال تا جنوب و شرق و غرب این استان در هر فصل از سال چهار فصل را داراست و تنوع دل انگیزی را به همراه دارد.
توجه به هویت ورودی شهر در عصر حاضر چنان با اهمیت است که استان سیستان و بلوچستان برای تبدیل شدن به شهری با موقعیت گردشگری متناسب نیازمند همکاری بیش از بیش سازمانها و ارگانهای اجرایی است. باید توجه داشت شهری که از ورودی مناسبی برخوردار نباشد و امکانات رفاهی و گردشگری آن متناسب نباشد نمیتواند در رقابت کشوری و بین المللی حرفی برای گفتن داشته باشد.
در روزگار امروز که دولت توجه ویژه ای به این استان دارد و در میانه اپیدمی ویروس کرونا انجام برنامه ریزیهای شایسته مدیریت شهری و اجرای طرحهای متعدد زیباسازی شهری به عنوان پیش نیاز گردشگری دوران پساکرونا برای شهرهای سیستان و بلوچستان به ویژه مرکز این استان بسیار ضروری بنظر می رسد، سیستان و بلوچستان را برای روزهای پساکرونایی باید آماده و به قطب گردشگری جنوب شرق تبدیل کنیم. باید در نظر داشته باشیم که هیچ ویروسی نمی تواند فروغ را از سیمای این استان بگیرد پس برای دوران پسا کرونا با همتی مضاعف و تلاشی انقلابی ظرفیت ها و توانمندیهای بالقوه این استان در زمینه گردشگری را شکوفا و این استان را آماده استقبال از مهمانان و گردشگران کرد.
نظر شما