امسال در حالی وارد ماه ذیحجه می شویم که نه زائر بیت الله الحرام داریم و نه حال و روز خوشی برای حضور در مناسبت های مذهبی دلمان به آن خوش باشد. سال های گذشته که خدا توفیق می داد، اراده می کردیم شب عرفه به کدام مراسم برویم یا دعای عرفه را کجا زمزمه کنیم یا در شب های مسلمیه با حضور در حرم حضرت عبدالعظیم خود را آماده عزاداری ماه محرم می کردیم ولی امسال می فهمیم چه نعمت ها و برکاتی داشتیم؛ مثل همان ماهی که از آب افتاده باشد بیرون.
اگرچه برنامه های مناسبتی و مذهبی در فضای مجازی به راه است و دست اندرکاران هیئت ها و مساجد خود را برای جشن های عید غدیر و عید قربان و سایر مناسبت های این ماه آماده می کنند؛ بیش از هر زمان دیگر متوجه ارزش این جلسات و برنامه ها می شویم و در حسرت خواندن دعای عرفه در صحن و بارگاه سید الشهدا (ع) یا در حرم رضوی و حرم حضرت عبدالعظیم اشک می ریزیم.
البته دیروز حجت الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی از برگزاری برنامه های عزاداری ماه محرم با رعایت دستورالعمل های بهداشتی خبر داد و گفت که دستورالعمل های خوبی با همکاری وزارت بهداشت برای جلسات و دسته‌های عزاداری و دیگر برنامه های ماه محرم در نظر گرفته شده و قرار است مراسم روز عرفه نیز در مکان های باز در آستان های مقدس امام زادگان برگزار شود.
با وجود این آزمون الهی و همه مشکلاتی که امسال بر اثر ویروس کرونا بر سر مردم جهان آمده است، رحمت خدا همیشه شامل حال بندگان می شود و با ورود ماه ذیحجه درهای رحمت الهی باز می شود و در معارف دینی اهمیت ویژه ای برای ۱۰ روز اول این ماه در نظر گرفته شده است. در بعضی روایات آمده شب های ده گانه ای که قرآن در سوره فجر به آن سوگند یاد کرده، شب های دهه اول این ماه است و این سوگند نیز به خاطر عظمت آن است.
در آیه ۲۸ سوره مبارکه حج نیز هنگامی که از مناسک حج سخن به میان می آید، به ایام معلومات اشاره شده که مومنان باید در آن به یاد خدا باشند و در برخی تفسیرها آمده است منظور از ایام معلومات همین ۱۰ روز اول ماه ذی الحجه است.
توصیه‌های استاد اخلاق امام خمینی برای ۱۰ شب اول ذیحجه
مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی استاد اخلاق حضرت امام خمینی (ره) توصیه‌هایی برای این دهه دارد و می گوید: درباره روایتی که پیرامون فضیلت این روزها از پیامبر (ص) روایت شده است بیاندیش آنجا که فرمود «روزهایی نیست که عمل صالح در آن محبوب‌تر باشد نزد خدای عز و جل از این ۱۰ روز»؛ یعنی ۱۰ روز ذی الحجه. اصحاب گفتند ای رسول خدا حتی جهاد در راه خدا؟ فرمود حتی جهاد در راه خدا مگر فردی که با جان و مالش در راه خدا جهاد کرده و جان و مال خود را فدا کند.
وی سفارش هایی به سالکان کرده و می افزاید: در این ۱۰ شب آمادگی کامل پیدا کرده و با تمام نشاط و شوق و دعا و توسل به نگهبانان امت یعنی اهل بیت (ع)، به خصوص در شب اول وارد این میدان شوید و در تضرع خود به در کرم آنان (اهل بیت) بخواه که تو را در قصد، دعا، حمایت، ولایت، شفاعت و شیعیان خود وارد کرده، به درگاه خدای متعال برای توفیق، قبول، رضایت او از تو، تایید، اصلاح و تمام خیرهای دینی و دنیوی و آخرتی برای تو و خانواده ات، برادران دینی، همسایگان و کسانی که حقی بگردن تو دارند، تضرع کنند.
امام باقر (ع) به نقل از پدر بزرگوار خود فرمود در دهه نخست از ماه ذی الحجّه، هر شب میان نماز مغرب و عشا این دو رکعت نماز را ترک مکن. در هر رکعت سوره حمد و سوره قل هو الله را می خوانی و سپس آیه ۱۴۲ سوره اعراف را می خوانی که و واعدنا موسی ثلاثین لیله و اتممناها بعشر فتم میقات ربه اربعین لیله و قال موسی لاخیه هرون اخلفنی فی قومی و اصلح و لاتتبع سبیل المفسدین تا در ثواب با حاجی ها شریک شوی، گرچه حج نکرده باشی.
معنای آیه این است؛ ما با موسی ۳۰ شب وعده گذاشتیم، سپس آن را با ۱۰ شب دیگر تکمیل نمودیم به این ترتیب میعاد پروردگارش (با او) چهل شب تمام شد و موسی به برادرش هارون گفت که جانشین من در میان قومم باش و (آنها را) اصلاح کن و از روش مفسدان پیروی منما.
ملکی تبریزی درباره این نماز در کتاب المراقبات می نویسد: در هنگام قرائت این آیه شریفه از خود بپرس که این وعده چیست؟ حسرت و شوق خود را برای دیدار خدا افزایش داده و از ورشکستگان مباش «کسانی که دیدار خدا را انکار نمودند و آنگاه که قیامت فرا رسد، گویند وای بر ما که آسایش و سعادت این روز را از دست دادیم. آنان بار گناهان خود را به دوش میکشند و چه بار بدی. برای این ۱۰ روز اعمال و اذکاری ذکر شده که شرح آن در مفاتیح الجنان آمده است ولی برای روزه این ایام نیز تاکیدهای فراوانی وارد شده است.
نظر شما