عزاداری متفاوت تکایای گرگان در محرم امسال

تکایای محلات قدیم گرگان مراکز اصلی شکل گیری هسته‌های عزاداری و دیگر آیین های مذهبی بوده و تاکنون نیز این نقش خود را حفظ کرده است.

از جمله کارکردهای تکایای گرگان در ایام محرم علاوه بر برپایی مجالس خطابه و روضه، بنیان گذاری شروع آیین های ماندگاری مانند دسته چوبی است که گویی امسال همه این آیین ها و مجالس باید با رنگ و بو و شکل و شمایل دیگری برگزار شود.

احداث تکایا در محلات قدیمی و اصلی استرآباد (گرگان قدیم) از اواخر دوران صفویه و اوایل دوران قاجار آغاز شد و در این مدت تکیه های متعددی بر مبنای محوریت برگزاری آیین های مذهبی به خصوص در ماه های محرم و صفر احداث گردید.

بیشتر تکایا در دو طبقه در مرکز محلات اصلی گرگان مانند "دربنو"، "سبزه مشهد"، "دوشنبه ای" و "میخچه گران" بنا شده و محوطه بیرونی این تکایا محلی برای تعزیه خوانی، طوق گردانی و آیین‌های نمایشی است و بر اساس نیت موقوفات و نذورات اهالی، اطعام نذری در ماه محرم نیز از این مکان ها توزیع می شود.

بر اساس رسم دیرین، عزاداران حسینی هر تکیه در شب های محرم به سوی تکایای دیگر دستجات سینه زنی و عزا به راه انداخته و این گونه همه بافت قدیم را به میدانی بزرگ از اندوه و عزا در ماتم شهدای کربلا تبدیل می کنند.

بافت قدیم گرگان یازده تکیه شامل پاسرو، نعلبندان، میدان عباسعلی، تکیه شاهزاده قاسم (علیه‎السلام)، درب نو، سبزه مشهد، دوشنبه‎ای، میخچه گران، سرپیر، دباغان و میرکریم دارد که بخش عمده فعالیت های آن ها منحصر به ماه محرم است.

عمده موقوفات نیکوکاران گرگان نیز در همین محدوده است بطوریکه علاوه بر مالکیت و انتفاع بسیاری از اماکن هسته مرکزی شهر گرگان؛ نذورات متنوعی نیز در راستای عزاداری امام حسین (ع) و شهدای کربلا هزینه می‌شود.

شیوع کرونا همانگونه که بسیاری از رسم و سنت‌های مردم دنیا را دستخوش دگرگونی کرد، موجب تغییر در اجرای آیین‌های مذهبی شده و فعالیت تکایای گرگان را هم با دگرگونی همراه ساخت.

تکایای محلات قدیمی گرگان که همه ساله میزبان خیل عزاداران حسینی بود امسال مسیر متفاوتی را برای زنده نگهداشتن فرهنگ قیام شهدای کربلا در پیش گرفته اند.

پخش مرثیه و طنین فریاد یا حسین، نصب پرچم سرخ، سبز و سیاه، پخش بسته های بهداشتی و خشکبار برای عزاداران، قرار دادن میز گلاب، عود و اسفند در ورودی تکایا، نهادن منبرها در ورودی تکایا و افروختن شمع در هر پله از منبر به یاد غربت سیّدالشهدا از جمله روش‌هایی است که تکایای گرگان در محرم کرونایی به انجام آن روی آورده اند.

با همراهی و هماهنگی مسوولان و متولیان این تکایا، در محرم امسال آیین های سنتی مانند دسته چوبی که به ثبت ملی رسیده و به دلیل شیوه اجرای حزن آلود و نمایش خونخواهی شهدای کربلا، طرفداران بسیاری در گرگان و دیگر شهرها دارد، با هدف جلوگیری از انتشار کرونا برگزار نخواهد شد.

پیاده سازی دستورالعمل‌های ابلاغی ستاد کرونا به عنوان نقشه راه برگزاری مراسم محرم امسال با هدف تعادل بخشی میان حفظ سلامت شهروندان با برگزاری ایام سوگواری سیّد و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین (ع)، جلوگیری از انتشار و شیوع بیماری کرونا و اجرای مطلوب برنامه های سوگواری محرم و صفر مورد توجه جدی مدیران هیات های مذهبی و عزاداران گرگانی قرار گرفته است.

براساس اعلام رییس دانشگاه علوم پزشکی گلستان، در زمان حاضر ۴۱۱ بیمار کرونایی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی استان بستری هستند که از این تعداد ۸۶ نفر در بخش مراقبت‌های ویژه (آی.سی.یو) نگهداری می‌شوند.

متوسط فوت روزانه افراد مبتلا به بیماری کرونا در سه هفته اخیر در گلستان بین هشت تا ۱۱ نفر بوده است.

سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم دیروز گفت: ۳۵۶ هزار و ۷۹۲ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شدند و با فوت ۱۲۶ نفر در ۲۴ ساعت قبل از آن شمار جانباختگان این بیماری به ۲۰ هزار و ۵۰۲ نفر رسید.