بهورزان که روستاییان از آنها با عنوان "پزشک روستا" یاد می‌کنند ظرف ماههای اخیر نقش مهمی در غربالگری و کنترل بیماری کرونا، کاهش تعداد مبتلایان سرپایی و بستری بر اثر بیماری کووید ۱۹ در روستاهای خراسان رضوی ایفا کرده‌اند.
رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در اهمیت خدمات بهورزان در قالب پیام خود به مناسبت "روز بهورز" امسال گفت: توسعه سلامت در روستاهای میهن اسلامی مرهون دانش و تلاش بهورزان و تربیت‌کنندگان آنها است.
دکتر محمدحسین بحرینی طوسی افزود: اکنون نقش موثر بهورزان در ارائه خدمات به دورافتاده‌ترین نقاط میهن اسلامی بر کسی پوشیده نیست همچنانکه ارتقای شاخصهای سلامت در نقاط روستایی خود گواهی بر همت والای آنها است.
هم‌اینک ۷۵ درصد بهورزان فعال در مناطق زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در استان خراسان رضوی زن و کمتر از ۲۵ درصد آنهان مرد هستند.
البته بکارگیری بهورز در شبکه بهداشت و درمان ایران مسبوق به سابقه‌ای طولانی است چنانکه "طرح تربیت و بکارگیری عوامل غیرپزشک" برای ارائه مراقبتهای اولیه بهداشتی در چارچوب فعالیت خانه‌های بهداشت توسط بهورزان که مورد تایید و استقبال سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته پیش از این نیز ظرف هشت دهه اخیر با عناوین مختلف مانند "تربیت بهدار، طرح سپاه بهداشت، تربیت بهدار روستا، طرح سلسله و رضاییه" در روستاهای کشور به اجرا درآمده است.
فعالیت ۱۱۶۴ بهورز در دانشگاه علوم پزشکی مشهد
مدیر توسعه شبکه و ارتقاء سلامت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: بهورزان به عنوان سربازان خط مقدم بهداشت، تجلی جامعه‌نگرترین دانش‌آموختگان نظام سلامت در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به روستاییان و عشایر هستند.
دکتر محمدحسن درخشان افزود: هزار و ۱۶۴ بهورز در مناطق زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد فعالیت دارند که ۲۹۰ نفر آنان مرد و بقیه زن هستند.
وی ادامه داد: بهورزان با فعالیت در ۷۲۴ خانه بهداشت و ۲۱ پایگاه سلامت روستایی خراسان رضوی به افزون بر یک میلیون و ۱۰۰ هزار جمعیت روستایی در سطح این استان خدمات ارائه می‌دهند.
مدیر توسعه شبکه و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد به نقش بهورزان در مهار ویروس کرونا نیز اشاره و بیان کرد: هر بهورز در تماس یا مراجعه به منازل روستاییان زیر پوشش خود، مبادرت به غربالگری و شناسایی افراد با علائم مشکوک به ابتلا کرونا کرده و همچنین آموزشها و مراقبت لازم را ارائه می‌کند.
وی گفت: مراقبت از خانواده و اطرافیان بیماران مبتلا به بیماری کووید ۱۹ در روستاهای خراسان رضوی و رعایت قرنطینه آنها از دیگر وظایف بهورزان است.
دکتر درخشان افزود: بهورزان در روستاهای محل ماموریت خود بر بهداشت محیط نیز نظارت دارند و تخلفات مراکز عرضه مواد غذایی در روستا یا مخاطرات بهداشتی در شرایط کرونایی را پایش و گزارش می‌کنند.
غربالگری کرونا به همت بهورزان در روستاها
قائم مقام معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز به نقش بهورزان در کنترل بیماری ناشی از ویروس همه‌گیر کرونا اشاره و بیان کرد: بهورزان در سه مرحله غربالگری ویروس کرونا در روستاهای زیر پوشش این دانشگاه در خراسان رضوی تلاش زیادی داشته‌اند.
دکتر کاظم فرهمند افزود: طی مرحله نخست غربالگری کرونا که تمامی جمعیت روستایی و شهری را در گرفت ۹۸۶ هزار نفر از جمعیت روستایی خراسان رضوی غربالگری شدند. در مرحله دوم نیز با پوشش بیماران زمینه‌ای و پرخطر ۱۸۲ هزار نفر در روستاهای این استان غربالگری شدند.
وی ادامه داد: مرحله سوم غربالگری که افراد جا مانده از خدمات بهداشتی را شامل می‌شد تاکنون ۱۹۰ هزار نفر ساکن در روستاهای خراسان رضوی غربالگری شده‌اند.
قائم مقام معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در پی شیوع ویروس کرونا که میزان مراجعه مردم به مراکز بهداشتی کاهش یافته، نقش بهورزان از طریق تماس با افراد تحت پوشش خود و پیگیری خدمات بدین طریق از اهمیت بسزایی برخوردار است.
وی افزود: خدمات بهورزان از ابتدای دهه ۱۳۶۰ در ایران آغاز شد و ظرف همین مدت تاکنون این تلاشگران گمنام خط مقدم بهداشت نقش مهمی در ریشه‌کنی بیماریهای واگیر در سطح کشور داشته‌اند.
دکتر فرهمند همچنین "اجرای نظام مراقبت از بیماریهای واگیردار در روستاها، مراقبت از مادران باردار و شیرده، واکسیناسیون کودکان، مراقبتهای بهداشتی گروه کودکان، میانسالان و سالمندان و ارائه آموزشهای بهداشتی در پیشگیری از بیماریها" را وظایف بهورزان در چارچوب فعالیت خانه‌های بهداشت ذکر و بیان کرد: محل فعالیت بهورز "خانه بهداشت روستایی" است.
وی ادامه داد: ظرف هفت سال اخیر با فعالیت دولتهای یازدهم و دوازدهم ۵۰۰ باب خانه بهداشت در روستاهای زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد راه‌اندازی شده است.
قائم مقام معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: با توجه به اینکه بیشتر مراقبتهای درمانی مرتبط با زنان و کودکان است بکارگیری بانوان در شغل بهورزی در اولویت قرار دارد. بر این اساس هم‌اینک بانوان بیشتر از دو سوم جمعیت بهورزان شاغل را در سطح این دانشگاه تشکیل می‌دهند.
وی افزود: بهورزان مرد بیشتر در خانه‌های بهداشتی که روستاهای اقماری را هم زیر پوشش خود دارند بکارگیری می‌شوند.
تلاش بهورزان و کنترل کرونا در روستاها
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: ۱۲ شهریور ماه سالروز تاسیس نخستین خانه بهداشت در ایران است که به پاس زحمات و خدمات ارزشمند تلاشگران عرصه سلامت "روز بهورز" نامیده شده است.
دکتر مهدی قلیان افزود: بهورزان به عنوان ارزشمندترین سرمایه‌های نظام سلامت در ایران از ۴۰ سال پیش تاکنون با اجتماعی کردن و مشارکت دادن مردم در امور مربوط به سلامت، موجب رشد شاخصهای بهداشتی در سطح کشور از جمله استان خراسان رضوی شده‌اند.
وی ادامه داد: امروز نام 'بهورز' در کل جهان شناخته شده بطوری که سازمان بهداشت جهانی نیز بهورزان را به عنوان یک گروه الگویی شناسایی کرده است.
معاون دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: بهورزان با کمترین هزینه و امکانات، با تلاش و فعالیت شبانه‌روزی نقش مهم و تاثیرگذاری در پیشگیری از بیماریها و صیانت از سلامت مردم دارند.
وی به نقش بهورزان در مقابله با ویروس کرونا اشاره و بیان کرد: شاید عبارت "فعالان و تلاشگران گمنام عرصه سلامت" بهترین توصیفی باشد که بتوان از بهورزان ارائه داد. اکنون این تلاشگران در کنار کادر درمانی در خط مقدم مقابله و پیشگیری از ابتلا مردم به ویروس کرونا نیز رسالتی سنگین، خطیر و مهم بر عهده دارند.
وی افزود: بهورزان و مراقبان سلامت در کاهش بار مراجعات به مراکز درمانی و بیمارستانها و جلوگیری از افزایش شیوع ویوس کرونا نقش بسزایی داشته‌اند لذا سزاوار شایسته‌ترین تقدیرها هستند.
۸۰ درصد از جمعیت شش میلیون و ۴۰۰ هزار نفری خراسان رضوی زیرپوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد قرار دارند.
بقیه جمعیت این استان در قالب ۱۷ شهرستان زیرپوشش خدمات بهداشتی و درمانی دانشگاههای علوم پزشکی سبزوار، گناباد، تربت‌حیدریه و دانشکده‌های پزشکی تربت‌جام و نیشابور هستند.
نظر شما