به گزارش ایرنا، کسب رتبه ششم کشور در جذب و تحت پوشش قرار دادن جمعیت بی سواد از جمله موفقیت های آذربایجان غربی بوده که با رشد ۲.۱ درصدی طی سه سال اخیر حاصل شده است، اما با وجود این رشد از بین جمعیت ۱۰ تا ۴۹ سال استان که ۲ میلیون و ۱۱۱ هزار نفر است، ۱۹۵ هزار و ۶۵۵ نفر از نعمت سواد محروم هستند.
بر اساس اطلاعات منتشر شده از طرف مسوولان استانی، آذربایجان غربی با دارابودن میانگین ۹۲.۸ درصدی در میزان باسوادی ۳.۲ درصد از میانگین کشوری در این زمینه همچنان فاصله دارد و در رتبه ۲۸ کشوری در این موضوع قرار دارد که یکی از علل عدم ارتقای رتبه استانی، درج نشدن آمار تعداد باسواد شدگان استان در سال های پس از سرشماری سال ۱۳۹۵ است.
کارشناسان آموزش و پرورش آذربایجان غربی بر این عقیده هستند که دستیابی به میانگین ۹۲.۸ درصدی نیز به مرور زمان و در طی ۴۰ سال گذشته از ۳۷ درصد ارتقا یافته و در انتظار هستند بعد از سرشماری سال آینده شاخص باسوادی استان نیز تغییر چشمگیری داشته باشد.
صاحب نظران حوزه تعلیم و تربیت بر این باور هستند که عوامل متعددی در رشد آمار باسوادی در آذربایجان غربی در چند سال اخیر موثر بوده اند که از آن جمله می‌توان به پشتکار افزون بر ۲ هزار آموزش دهنده در جذب سوادآموزان، همراهی و همکاری شورای پشتیبانی سوادآموزی استان، سیاستهای اداره کل آموزش و پرورش در زمینه سوادآموزی، فعالیت های ترویجی در راستای باسوادی و مزایای آن و افزایش ۲۰ درصدی سالانه اعتبارات استان اشاره کرد.
اما نباید فراموش کرد که طبق آخرین سرشماری کشوری و آمار خود اظهاری که انجام شد ۸۶.۳ درصد بانوان و ۹۵.۱ درصد مردان آذربایجان غربی باسواد هستند که یک فاصله و شکاف حدود ۹ درصدی در این زمینه به چشم می‌خورد.
اختلاف موجود بین آمار باسوادی زنان و مردان و رتبه نامطلوب استان در بخش سوادآموزی بیانگر وجود چالشهایی غیر قابل اغماض در این بخش است که با گذشت زمان به دلایل متعدد هنوز رفع نشده‌اند.
مبادی بی سوادی در آذربایجان غربی باید مسدود شود
براساس اظهارات کارشناسان معاونت نهضت سوادآموزی آذربایجان غربی، برای انسداد مبادی بیسوادی لازم است تا این چالش ها در اسرع وقت رفع شوند تا خدمات انجام شده و زحماتی که مسوولان و آموزش دهندگان برای ریشه کنی بیسوادی متحمل شده اند بی پاسخ نماند و این معضل به شکل اساسی برچیده شود.
عزت الله فهمی رییس اداره دوره های سواد آموزی آذربایجان غربی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این باره با اشاره به لزوم انسداد (بستن ِ) راه های بی سوادی به خصوص در مورد بانوان گفت: ۹۰ درصد فعالیت های سوادآموزی در استان به بانوان اختصاص دارد و شکاف بین سواد زنان و مردان ۸.۸ درصد است.
این کارشناس تعداد زنان باسواد آذربایجان غربی در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال را ۸۹۳ هزار و ۱۱۰ نفر اعلام کرد و افزود: نرخ باسوادی زنان شهری استان ۹۱ درصد و زنان روستایی ۷۶.۸ درصد است .
رییس اداره دوره های سواد آموزی آذربایجان غربی با بیان اینکه تعداد مردان برخوردار از نعمت سواد در استان یک میلیون و ۴۷۳ هزار نفر است، ادامه داد: نرخ باسوادی مردان روستایی ۹۱.۸۴ درصد است که این نرخ در میان مردان شهری ۹۶.۷۴ درصد است.
وی با بیان اینکه ۹۲.۸ شهروندان آذربایجان غربی باسواد هستند، ادامه داد: اختلاف میزان باسوادی در مناطق شهری و روستایی بین ۱۲.۲ درصد بوده و موضوع باسوادی تاثیر مستقیمی بر مهاجرت از روستا به شهر دارد.
فهمی با اشاره به اینکه مهاجرت افراد بیسواد و کم سواد در استان مانند سکه ای دو رو است، گفت: این مهاجرت ها فقط شامل افراد تحصیل کرده روستایی از خود آذربایجان غربی به شهرها نیست و باید آن روی سکه را هم دید چرا که افراد بیسواد استانهای همجوار به خصوص آذربایجان شرقی نیز برای یافتن کار به روستاها و مناطق حاشیه ای آذربایجان غربی مهاجرت می کنند و این به یک معضل تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه شاخص سواد آموزی در سه سال گذشته ۲.۱ درصد رشد داشته است، گفت: سواد، مهارتی است که باید از آن استفاده شود تا خواندن نوشتن تعمیق شود.
هماهنگی و تعامل مسوولان در بکارگیری سیاست های مضاعف تشویقی برای هدایت آموزش دهنده ها به مناطق مرزی و اعمال محدودیتها برای بیسودان در کشور راهکاری بود که این کارشناس برای تحقق سریعتر برنامه های سواد آموزی ارائه کرد.
شاخص باسوادی بانوان در آذربایجان‌غربی ۵۰.۷ درصد افزایش یافت
مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان‌غربی با بیان اینکه شاخص باسوادی بانوان استان قبل از انقلاب ۳۵.۳ درصد بود گفت: طبق آخرین سرشماری در سال ۱۳۹۵ با ۵۰.۷ درصد رشد به ۸۶.۲ درصد ارتقا یافته است.
مهین منافی میزان باسوادی مردان استان را در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال در قبل از انقلاب ۶۱.۷ درصد بیان کرد و افزود: این رقم بعد از انقلاب با رشد ۳۳.۴ درصدی به ۹۵.۱ درصد رسیده است.
طبق گفته های وی و بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ نرخ باسوادی استان حدود ۸۷.۵ بوده است که این رقم در سال ۱۳۹۵ به ۹۰.۷ درصد ارتقا پیدا کرده است.
مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان غربی ادامه داد: کسب رتبه ششم کشور در جذب و تحت پوشش قرار دادن جمعیت بی سواد از جمله موفقیت های استان بوده که با رشد ۲.۱ درصدی طی سه سال اخیر حاصل شده است.
منافی گفت: طبق برنامه ریزیها تلاش می‌شود تا سال ۱۴۰۴ با همکاری استانداری و سایر نهادهای مرتبط بتوان با به صفر رساندن بی سوادی در گروه سنی ۱۰-۴۹ سال ریشه بی سوادی در استان را خشکاند.
وی با بیان اینکه شهرستان نقده با ۹۳.۴ درصد در شاخص باسوادی پیشتاز استان است، افزود: بیشترین باسوادی زنان نیز با ۹۱.۵۳ درصد در میاندوآب ثبت شده است.
پیوند سواد و زندگی
معاون سوادآموزی اداره‌کل آموزش و پرورش آذربایجان‌غربی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا پیوند سواد و زندگی را موضوعی از هم ناگسستنی دانست و اضافه کرد: ۷۵۰ سوادآموز استان مهارتهای شغلی را در قالب طرح ملی پیوند سواد و زندگی فرا می گیرند.
علی اکبر صمیمی اظهار داشت: این طرح ملی در کنار درس‌های آموزش داده شده به سوادآموزان جذب شده در سال تحصیلی جاری آموزش داده می‌شود و هدف از اجرای این طرح، کمک به تحقق هر چه بهتر شعار جهش تولید در کشور و استان است.
وی با بیان اینکه طرح ملی پیوند سواد و زندگی ویژه سوادآموزان در ۱۵ مرکز یادگیری مجری این طرح در استان اجرا می‌شود بیان کرد: حرفه آموزی به سوادآموزان از طریق مراکز یادگیری محلی در زمینه های مختلف از جمله خیاطی، صنایع دستی، فرش بافی، گلسازی، پرورش قارچ و دامداری اولویت اصلی این طرح ملی در کشور و استان است.
معاون سواد آموزی اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان‌غربی با اشاره به انتخاب مراکز مجهز برای اجرای این طرح اضافه کرد: مراکز یادگیری محلی شهرهای ارومیه، مهاباد، بوکان، تکاب و شاهین‌دژ که فعال تر از سایر مراکز بودند برای این موضوع انتخاب شده‌اند.
وی با اشاره به اینکه حجم ابلاغی برای سوادآموزی استان سالانه ۲۸ هزار نفر است اظهار داشت: در مراکز یادگیری محلی استان همراه با آموزش سواد پایه به سوادآموزان دیگر مسائل از جمله حقوق شهروندی، مهارتهای شغلی مورد علاقه سواد اموزان و مهارت های زندگی و اجتماعی نیز به آنان ارائه می‌شود.
صمیمی با اشاره به افزایش تعداد مراکز یادگیری محلی از ۵۳ به ۵۴ مرکز در سال جاری اضافه کرد: تلفیق سواد با مهارت و ایجاد انگیزه در افراد برای حضور در کلاس‌های سوادآموزی، افزایش تاب‌آوری، ارتقای شاخص‌های اجتماعی و فرهنگی مناطق آسیب‌پذیر و آموزش مهارتهای اساسی زندگی برای آنان که اغلب زنان هستند از دستاوردهای حوزه سواد اموزی در استان است.
وی با اشاره به رعایت کامل پروتکل های بهداشتی در مراکز یادگیری بیان کرد: در هر مرکز به طور میانگین ۱۰۰ نفر سواد آموز و مهارت آموز فعالیت می کنند و این مراکز نقش مهمی در ارتقای باسوادی در استان دارد، چرا که در کنار آموزش سواد، مهارت های شغلی و زندگی و نیز آسیب های اجتماعی به افراد آموزش داده می شود.
ارتقای شاخص سواد لازمه توسعه آذربایجان غربی است
نماینده ولی فقیه در آذربایجان‌غربی نیز گفت: شتاب بخشی به سواد آموزی باید تا ریشه کنی بی سوادی ادامه یابد چرا که یکی از شاخصه های توسعه استان سواد است.
حجت الاسلام و المسلمین سیدمهدی قریشی افزود: مساله علم و سواد آموزی در دین مبین اسلام و قرآن کریم نیز جایگاه ویژه ای دارد و علما و روحانیان در سراسر استان می توانند در موضوع بستر سازی برای پیشگیری از بازماندگی از تحصیل و ترغیب افراد به سمت سواد آموزی در کنار آموزش و پرورش باشند.
وی بیان کرد: روحانیون مستقر و طرح هجرت در مناطق محروم و دور افتاده استان می توانند در این حوزه با آموزش و پرورش همکاری کنند.
دستگاههای مرتبط با موضوع سوادآموزی یاریگر آموزش و پرورش باشند
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار آذربایجان غربی با اشاره به اینکه ریشه کنی بیسوادی موضوعی فرابخشی است گفت: تعامل دستگاههای مختلف با اموزش و پرورش یک ضرورت است و با اعمال برخی سیاست های تشویقی به افراد فعال در بخش سواد آموزی می توان به موضوع شتاب بخشید.
علی مصطفوی با بیان اینکه آذربایجان غربی استان حساسی به خاطر هم مرزی با چندین کشور است، گفت: به رغم این موضوع جهادگران عرصه تعلیم و تربیت در این زمینه همواره کوشیده اند و حتی در نقاط صعب العبور هم برای تحقق این موضوع حضور داشتند.
وی با بیان اینکه پایین بودن شاخص باسوادی استان بیانگر ضعف مسوولان نیست افزود: در چهار دهه گذشته مسوولان در این راستا بسیار تلاش کردند و با اینکه استان در دوران اوایل انقلاب و جنگ تحمیلی با مشکلات مواجه بود ولی مسوولان از سواد اموزی به بیسوادان دریغ نکردند.
وی گفت: باید تلاش مضاعف شود تا این نقیصه جبران شود چرا که سواد با همه مشکلات اجتماعی و اقتصادی جامعه ارتباط مستقیم دارد.
مصطفوی با بیان اینکه طرح سواد و زندگی طرح مثبتی است که به استانداری ابلاغ شده است افزود: برای محقق شدن این طرح ۱۵ مرکز یادگیری، توانمندی لازم را برای اجرا در استان دارند و سواد آموزان می توانند در کنار سواد مهارتهای زندگی را هم یاد بگیرند.
آذربایجان‌غربی طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال دارای ۱۹۵ هزار بیسواد است که از این تعداد ۴۵ هزار نفر تاکنون باسواد شده‌اند.
آذربایجان‌غربی دارای سه‌هزار آبادی است، شرایط اقلیمی استان و صعب العبور بودن مسیر بسیاری از روستاها، درآمد اندک و مشکلات اقتصادی و فرهنگ حاکم در خانواده‌های روستایی موجب شده تا تمایل به تحصیل به ویژه در میان دختران و بانوان در استان کاهش یابد و ساکنان این مناطق تمایل کمتری به سوادآموزی داشته باشند.
نظر شما