کاستی های سامانه های غذایی زمین با بحران های اقلیمی و کرونا آشکار شد

تهران – ایرنا – آتش سوزی های گسترده در آمریکا و حملات دسته های ملخ به اتیوپی تا بیکاری ناشی از قرنطینه های همه گیری در ایتالیا و میانمار (برمه)، دگرگونی های آب وهوایی و بیماری کوید ۱۹، با ایجاد اخلال در نظام تولید مواد غذایی، میلیون تن دیگر به شمار گرسنگان در سال ۲۰۲۰ افزود.

به گزارش روز یکشنبه ایرنابه نقل  از خبرگزاری رویترز؛ مقام های نهادهای امدادرسانی به بنیاد تامسون رویترز گفته اند: اکنون با توجه به بحران همه گیری ویروس کرونا و  تشدید شرایط سرما و یخبندان توسط هوای بسیار نامساعد ناشی از درگیری ها و فقر در بسیاری از بخش های زمین، نگرانی ها از بدتر شدن اوضاع در سال آینده (۲۰۲۱) وجود دارد.

دیوید بیزلی رییس برنامه جهانی غذا وابسته به سازمان ملل متحد (دبلیو اف پی) هشدار داد که حتی پیش از همه گیری ویروس کرونا، ۱۳۵ میلیون تن به سوی به قحطی و گرسنگی پیش می رفتند که ممکن است تنها در چند ماه این تعداد ۲ برابر شده و به ۲۷۰ میلیون تن برسد.

وی که سازمانش در ماه آوریل (فروردین – اردیبهشت) برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۰ شد، به شورای امنیت سازمان ملل متحد گفت که جهان با همه گیری گرسنگی و قحطی های فاجعه بار گسترده روبه روست.

بیزلی به قحطی در بورکینافاسو، نیجریه، سودان جنوبی و یمن و احساس نشدن آسیب های کامل کووید ۱۹ در بسیاری از مکان ها، به بنیاد تامسون رویترز گفته است که شواهد نیرومندتر کنونی، این هشدارها را تقویت می کند. بحران همه گیری ویروس کرونا به صورت هم زمان نشان داده است که چگونه اقدام سریع تر بین المللی و همکاری بهتر در حوزه هایی مانند دانش و فناوری، می تواند به برطرف کردن این مشکل کمک کند.

به گفته اسماهان الوافی دانشمند ارشد سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو)، تاکنون کشاورزان و ساکنان فقیر حاشیه شهرها، تمامی بار سنگین و رنج این همه گیری را بر دوش کشیده اند که به معنای احتمال عمیق تر شدن نابرابری میان و درون کشورها در ۲۰۲۱ است. کشاورزانی که ارتباطشان با بازارهای فروش قطع شده،  با توجه به سقوط تقاضای مصرف کنندگان، برای فروش تولیداتشان با دشواری روبه رو شده اند و کارگران غیررسمی در شهرها که با درآمد روزانه، زندگی می کنند، با اعمال قرنطینه ها، کارشان را از دست داده اند. در نتیجه میلیون ها تن از تگزاس و ژنو تا بانکوک و اکرا (در آفریقا)، برای نخستین بار وادار به وابستگی به کمک های غذایی شده اند.

آکسفام (کنفدراسیون ۲۰ نهاد مستقل خیریه برای مبارزه با فقر) اعلام کرده است: بیش از ۵۰ میلیون تن از ساکنان بخش های شرقی و مرکزی قاره آفریقا به کمک غذایی اضطراری نیازمند شده اند که این تعداد با خشکسالی های شدید مرتبط به سامانه اقلیمی لانینا و همچنین حمله دسته های ملخ، افزایش می یابد.

اگنس کالیباتا نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای برگزاری نشست سامانه های غذایی ۲۰۲۱ گفت: با توجه به شناخته شدن ۲۰۲۰ به عنوان یکی از گرم ترین سال های ثبت شده تاریخ زمین، کشاورزان آفریقا شاهد اوج گیری شرایط سخت آب و هوایی و آفت های نابودکننده محصولات کشاورزی بوده اند.

کالیباتا که پیش از این وزیر کشاورزی رواندا بوده است، افزود: آسیب های دوگانه شرایط آب و هوایی نامساعد و کووید -۱۹، برطرف شدن سریع کمبودهای سامانه غذایی جهان را نزدیک کرده است.

سازمان ملل متحد در گزارش های تازه هشدار داده است که همه گیری ویروس کرونا ممکن است موجب اوج گیری فقر مطلق شود. در یکی از این گزارش ها آمده است: از هر ۳۳ انسان ساکن زمین در سال ۲۰۲۱، یک نفر نیازمند کمک انساندوستانه برای برآورده کردن نیازهای اساسی خود مانند مواد غذایی و آب می شود که نسبت به سال کنونی که پایان می گیرد، ۴۰ درصد افزایش خواهد داشت. در گزارش دیگر این نهاد در باره احتمال رانده شدن یک میلیارد تن به سوی فقر تا سال ۲۰۳۰ هشدار داده شده است.

به عقیده سلیم الحق مدیر مرکز بین المللی تغییر اقلیمی و تحول در بنگلادش؛ کووید -۱۹ هشدار و بیدار باشی در باره پیامدهای آتی بحران اقلیمی زمین به شمار می رود. این ویروس در چند روز یا چند ماه به ما زیان می رساند و امیدواریم این بحران با کاربرد واکسن در طول یک یا ۲ سال به خوبی و خوشی پایان گیرد، اما مشکل تغییر اقلیمی برای مدت بسیار طولانی تری ادامه خواهد یافت. یکی از زیان های اصلی دگرگونی های اقلیمی بر تولید مواد غذایی در بخش های کشاورزی، ماهیگیری و دام و طیور در همه قاره های زمین خواهد بود.

بر اساس بررسی اخیر دانشگاه آکسفورد؛ تاکنون اغلب اقدام ها برای جلوگیری از تغییرات اقلیمی، بر کاهش انتشار گازهای گرمایشی سیاره زمین ناشی از مصرف انرژی و ترابری تمرکز داشته، در حالی که دگرگونی سامانه های مواد غذایی برای ثابت نگهداشتن گرمایش زمین در سطوح قابل مدیریت، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

این گزارش هشدار داد که حتی در صورت کاهش فوری انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف سوخت های فسیلی، بازهم تولید مواد غذایی ممکن است دمای زمین را بیشتر از ۱.۵ درجه سانتیگراد نسبت به دوره های قبل از صنعتی شدن بالا ببرد که پائین ترین هدف تعیین شده در پیمان اقلیمی (۲۰۱۵) پاریس خواهد بود.

به گفته مایکل کلارک نویسنده اصلی این گزارش؛ اما تغییر دادن سامانه های بسیار پیچیده و شبکه درهم تنیده شده فزاینده تولید مواد غذایی در جهان، چالش بزرگی است، زیرا جایگزینی برای مواد غذایی وجود ندارد. پایدارترکردن تولید مواد غذایی، نیازمند تمرکز بر چگونگی رشد مصرف، مواد غذایی مصرف شده و راه های کاهش حیف و میل و از بین رفتن آنهاست.

قرنطینه های ناشی از همه گیری، رویکردهای دگرگون شونده کشورهای برخوردار را به سوی از بین بردن مواد غذایی و مصرف گوشت، تقویت کرده است که هر ۲ موجب بالا رفتن میزان انتشار گازهای گلخانه ای می شود.

به گفته جیمز لوماکس کارشناس سامانه های غذایی در برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، در این میان باور فزاینده ای در میان کارشناسان وجود دارد که تمرکز صرف بر تولید محصولات کشاورزی، به بهای از بین رفتن محیط زیست، برابری اجتماعی و غذایی تمام شده است. بسیاری از دست اندرکاران صنایع غذایی، حتی پیش از تخریب زنجیره های عرضه مواد غذایی، از بین رفتن درآمدها به علت همه گیری کووید ۱۹ و آشکار شدن ارتباط میان کشاورزی، محصولات جانوری و بیماری های قابل انتقال میان انسان و حیوانات، شروع به درک این نکته کرده اند.

به گفته کارشناسان؛ این تغییرات به همراه برگزاری نشست های بلندپایه در سال آینده (۲۰۲۱) در باره مسائل مرتبط با مواد غذایی، بهداشت و درمان، طبیعت و اقلیم، فرصت ها برای تغییر بنیادین روش های تولید و مصرف مواد غذایی را نشان می دهد.

به گفته جسیکا فانزو استاد سیاست غذایی جهان و اخلاق در دانشگاه جان هاپکینز؛ با وجود راه حل هایی برای پایدار و زیست محیطیتر کردن سامانه های مواد غذایی مانند تغذیه گله های گاو و گوسفند با مواد برپایه جلبک دریایی برای کاهش انتشار گاز متان و رژیم های غذایی مبتنی بر گیاهان، اما برای اجرای این راه حل ها، اراده سیاسی لازم است. بیشتر مردم هنگامی که ۲ یا سه بار در روز غذا می خورند، در سامانه های غذایی جهان مشارکت می کنند.

اخبار مرتبط